Several yellow and red bis-monochlorotriazine reactive dyes with built-in UV-absorber residues were synthesised. Their application properties were determined during the coloration of cotton, and the UV-protection factor (UPF) of the dyed fabrics was measured. The results of these measurements were compared with those obtained for coloration of the same fabrics carried out with the use of dye baths containing a composition of a model dye and colourless fibre-reactive UV absorber.
PL
Zsyntetyzowano szereg żółtych i czerwonych barwników reaktywnych bis-monochloro-triazynowych zawierających w swojej cząsteczce resztę absorbera UV. Zbadano ich właściwości aplikacyjne w trakcie barwienia tkanin bawełnianych oraz zmierzono współczynnik ochronny wybarwionych tkanin przed promieniowaniem UV (UPF). Uzyskane wyniki pomiarów zostały porównane z wynikami otrzymanymi dla tych samych tkanin barwionych w kąpieli zawierającej jednocześnie barwniki modelowe i bezbarwne reaktywne absorbery UV.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The protection that a fabric offers against ultraviolet radiation can be quantified by the determination of the in vitro Ultraviolet Protection Factor (UPF). According to the literature, the factor that has a higher influence on the UPF of a fabric is its structure; it determines the aperture of a fabric, and thus the physical barrier that will oppose the passing of ultraviolet radiation. In the present paper, the UPF is correlated with the structural parameters of fabrics which are widely used in their technical description such as weight per surface unit and thickness. Models were defined for fabrics made with three different cellulosic fibres, cotton, Modal and Modal Sun.
PL
Ochrona, jaką tkanina daje przed promieniowaniu UV może być określona za pomocą oznaczenia in vitro współczynnika ochrony UV. Zgodnie z literaturą, czynnikiem który ma duży wpływ na współczynnik ochrony tkaniny jest jej struktura, określa ona przejrzystość tkaniny a zatem fizyczną barierę, która tkanina przeciwstawia promieniowaniu UV. W pracy przedstawiono korelację współczynnika ochrony ze strukturalnymi parametrami tkaniny tj.: masą powierzchniową i grubością. Zdefiniowano modele dla tkanin wykonanych z trzech typów włókien celulozowych (bawełny, włókien Modal i Modal Sun). Oceniono, że największą ochronę przed promieniowaniem UV dają tkaniny wykonane z włókien Modal Sun.
Funkcjonalizacja tekstyliów z zastosowaniem nanotechnologii, a w szczególności wprowadzanie do tworzywa lub na powierzchnię nośników włókienniczych nanocząstek funkcjonalnych, stanowi obecnie priorytetowy kierunek rozwoju inżynierii materiałów włókienniczych, umożliwiając uzyskiwanie wyrobów charakteryzujących się właściwościami nieosiągalnymi przy zastosowaniu technologii konwencjonalnych. W obszarze działań naukowych, dotyczących funkcjonalizacji wyrobów włókienniczych, prowadzone są badania m.in. w zakresie nadawania tekstyliom nowych właściwości, w tym łączenia wielu funkcji, np. właściwości antybakteryjnych, absorbujących promieniowanie nadfioletowe (UV), fotokatalitycznych, dezodorujących. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań właściwości ochronnych przed promieniowaniem UV i użytkowych, zmodyfikowanych przy zastosowaniu innowacyjnych metod, wyrobów włókienniczych przeznaczonych na osłony obiektów muzealnych, księgozbiorów. Materiały takie uzyskano poprzez inkorporację w strukturę wyrobów z włókien poliestrowych nowo opracowanych modyfikatorów na bazie zmikronizowanych tlenków metali (TiO2, ZnO). Ponadto omówiono wpływ przyspieszonych badań starzeniowych na właściwości barierowe przed UV oraz użytkowe badanych wyrobów.
EN
Functionalisation of textiles by nanotechnology methods, especially by introduction to textile substrate or onto its surface functional nanoparticles, constitutes one of the priorities In the development of textile material engineering. It allows to achieve textiles characterised with properties which are not attainable by means of conventional methods. In the area of textiles functionalisation the following research works (among others) are carried out: imparting new properties to textiles, including imparting multi-functional properties, e.g. antibacterial properties, UV absorbing, photo-catalytic and deodorising properties. In this paper, the results of tests on UV barrier and wear properties for textile materials modified according to innovative method and intended for covers of museum and book collections, were shown. Such materials were obtained by the incorporation of newly developed modifiers based on micronised metal oxides (TiO2, ZnO) into the textiles made of polyester fibres. Moreover the influence of accelerated ageing tests on the UV barrier and wear properties was discussed as well. This publication was prepared within the key project - POIG no. 01.03.01-00-006/08 co-financed from the funds of European Regional Development Fund within the framework of the Operational Programme Innovative Economy.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.