W założeniach do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej zaproponowano wprowadzenie regulacji przewidującej instrument odstąpienia przez ubezpieczającego od umowy ubezpieczenia z elementem inwestycyjnym, tj.: umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (ubezpieczenia z UFK), umowy ubezpieczenia na życie, w której wysokość świadczenia jest ustalana w oparciu o określone indeksy lub inne wartości bazowe (produkty strukturyzowane) oraz umowy ubezpieczenia na życie lub dożycie, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik (polisolokaty). Uprawnienie to miałoby charakter jednorazowy. Podmiot uprawniony miałby prawo odstąpienia od umowy w terminie 60 dni, liczonym od otrzymania przez ubezpieczającego/ubezpieczonego pierwszej informacji o wysokości świadczeń przysługujących z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia. Zaproponowana konstrukcja prawa odstąpienia ubezpieczającego od umowy zobowiązuje zakład ubezpieczeń do wypłaty wartości opłaconych składek w przypadku produktów strukturyzowanych i polisolokat, a w przypadku ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym – jednostek ubezpieczeniowych według stanu na dzień pierwszej informacji, pomniejszonych nie więcej niż o 4 proc. Przedmiotowa propozycja budzi poważne wątpliwości, w szczególności w odniesieniu do ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. W tym rodzaju ubezpieczenia wprowadzenie projektowanej regulacji oznaczałoby nałożenie na zakład ubezpieczeń obowiązku wypłaty świadczenia w wysokości niezależnej od wartości jednostek funduszu, co jest sprzeczne z istotą tego ubezpieczenia, która wyraża się w tym, że to ubezpieczający ponosi ryzyko inwestycyjne. W przypadku polisolokat ubezpieczyciel lokuje środki ze składek w instrumenty bezpieczne (np. lokaty) i zgromadzony kapitał odpowiada w trakcie trwania okresu ubezpieczenia wartości wpłaconych składek, a nawet może być wyższy. Ponadto należy uwzględnić, że polisolokaty są z reguły zawierane na okres 6 miesięcy lub roku. W związku z powyższym prawo do odstąpienia realizowane po upływie roku jest bezprzedmiotowe. W związku z prawem do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia na życie określonym w art. 830 § 1 k.c. wprowadzenie dodatkowego jednorazowego uprawnienia odstąpienia od umowy w określonym terminie po jej zawarciu stanowiłoby wyjątkowe rozwiązanie umożliwiające zakończenie umowy i wypłatę świadczenia w określonej wysokości tylko w krótkim okresie trwania umowy. W związku z powyższym ubezpieczający, którzy chcieliby rozwiązać umowę o charakterze długoterminowym w innym terminie, są w gorszej sytuacji prawnej, ponieważ nie mają zagwarantowanej minimalnej wysokości wypłacanego świadczenia.
EN
The explanatory Paper on the Insurance and Re-insurance Activity Bill proposed to introduce a set of provisions that would establish a mechanism for cancellation by policyholders of investment-linked insurance contracts, i.e. unit linked life insurance contracts, life insurance contracts with benefits calculated on the basis of specific indices or other basic values (“structured products”), and endowment policies with benefits, payable on survival up to a stipulated age, whose value is equal to the insurance premium increased by an index set out in the policy (“saving insurance policies”). The right of cancellation could be exercised only once, within 60 days from the day the policyholder/insured was notified for the first time of the amount of benefits he/she would be entitled to under a concluded insurance contract. In the case of structured products and saving insurance policies, the proposed regulation of an insured’s right of cancellation obliges insurance companies to pay out the amount corresponding to the value of the premiums paid. For unit linked life insurance, the payment would be equal to the value of insurance units as of the date of the first notification, decreased by not more than 4 proc. The reviewed legislative proposal raises serious doubts, specifically in respect of unit linked life insurance policies. The proposed regulation, if adopted, would lead to a situation where an insurance company would have to pay benefits in the amount that does not correspond to the value of the fund units, which goes against the very nature of this type of insurance: i.e. passing the investment risk to the policyholder. In the case of saving insurance policies insurers invest premiums in low-risk instruments (such as deposit accounts) and the accumulated capital equals – or even surpasses – the value of the premiums paid during the insurance period. In addition, it must be noted that saving insurance policies are issued for a period of 6 or 12 months. Accordingly, exercising the right of cancellation after a year is pointless. Considering the fact that the right to terminate the insurance contract has already been established in art. 830(1) of the Civil Code, the introduction of a one-off right to cancel the contract, exercisable within a certain period after its conclusion, would constitute an extraordinary measure for terminating the contract and collecting a benefit with a pre-defined value, available only over a short period of the policy term. Consequently, policyholders who would like to terminate a long-term insurance contract at a different date are, legally speaking, at a disadvantage, because they are not guaranteed any minimum value of the payable benefit.
The subject of this gloss is the judgment of the Court of Justice of the European Union (CJEU) of 24 February 2022 in Joined Cases C-143/20 and C-213/20 on the Information Obligations of Insurance Undertakings in Unit-Linked Life Insurance. In this approving gloss, the author firstly accepts the thesis that the information obtained by the entrepreneur who is the policyholder in a group life insurance contract should, in principle, be provided to the insured at the decision-making stage, i.e. when the insured decides to join the group life insurance contract. Secondly, the information standard contained in the Capital Directives, in particular in the MIFID II, does not have to be implemented in respect of policyholders or insured persons, which is at least due to the clear position of the EU legislator. It is sufficient is to maintain the standard directly derived from the insurance directives.
PL
Przedmiotem glosy jest orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 24 lutego 2022 r. w sprawach połączonych C-143/20 i C-213/20 w sprawach obowiązków informacyjnych zakładów ubezpieczeń w ubezpieczeniach na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Glosa jest aprobująca. Autor akceptuje tezę, że – po pierwsze – informacje, które uzyskuje przedsiębiorca będący ubezpieczającym w grupowej umowie ubezpieczenia na cudzy rachunek, powinny być co do zasady przekazywane przez niego ubezpieczonym na etapie podejmowania przez nich decyzji o przystąpieniu do umowy zbiorowej ubezpieczenia na życie. Po drugie – że standard informacyjny zawarty w dyrektywach kapitałowych, w szczególności MIFID II, nie musi być realizowany w stosunku do ubezpieczonych ani ubezpieczających, chociażby ze względu na jasne stanowisko ustawodawcy unijnego. Wystarcza zachowanie standardu wynikającego bezpośrednio z dyrektyw ubezpieczeniowych.
The gloss concerns the judgment of the Court of Justice of the EU which confirmed the right of national legislators to determine the shape of insurance compensation under the compulsory motor third party liability insurance. However, it is necessary to ensure that the aggrieved party has the right to claim damages from the insurer under direct claim to have the damage remedied in the full due extent.
PL
Glosa do Wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (piąta izba) z dnia 30 marca 2023 r. (C 618/21) dotyczącego zakresu kompetencji ustawodawców krajowych w zakresie zasad prawa odszkodowawczego oraz ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych Glosa dotyczy wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym zostało potwierdzone prawo ustawodawców krajowych do ustalania kształtu świadczenia ubezpieczeniowego z obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Konieczne jest wszakże zapewnienie poszkodowanemu prawa do dochodzenia od ubezpieczyciela w ramach bezpośredniego roszczenia naprawienia szkody w pełnym należnym zakresie.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.