Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Decreasing the Retirement Age in the View of Dynamically Ageing Population in Poland

100%

Iwański R. , Tomczak Ł. , Lipska-Sondecka A.

|

tom 71

77-88

PL

Celem artykułu jest przedstawienie oczekiwań i postaw społeczeństwa polskiego wobec wieku emerytalnego. Problem jest istotny ze względu na dynamiczne starzenie się populacji. Badania przeprowadzono na ogólnopolskiej próbie badawczej, opartej o dobór kwotowo-warstwowy. Badanie przeprowadzono w 2019 roku na próbie n = 2088 respondentów. Mimo starzenia się społeczeństwa większość respondentów uznała, że wiek uprawniający do emerytury nie powinien przekraczać 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Mieszkańcy większych miast i respondenci o wyższych zarobkach opowiadali się za wyższym wiekiem emerytalnym. Respondenci wskazywali, że najważniejszym czynnikiem wpływającym na wysokość świadczeń emerytalnych jest staż pracy i wysokość składek na emerytury, a nie stan gospodarki polskiej i światowej. Przedstawione wyniki są niezwykle istotne dla obecnych i przyszłych rządzących ze względu na projektowanie zmian w zakresie świadczeń emerytalnych.

EN

The aim of the article is to present expectations and attitudes of Polish society towards the retirement age. The problem is crucial due to dynamic ageing of population. The research was conducted on a national research sample with calculations based on stratified quota sampling. The research was conducted in 2019 on a sample of n = 2088 respondents. Despite the ageing population, the majority of respondents believe that the age entitling to retirement benefits should not be higher than 60 years for women and 65 for men. Residents of larger cities and respondents with higher earnings supported a higher retirement age. Respondents stated that the most significant factor influencing the amount of retirement benefits is job seniority and the amount of contributions to retirement pension schemes, not the condition of Polish and world economy. The presented results are extremely important for current and future rulers due to the design of changes in the scope of retirement benefits.

2

Zbieg ubezpieczeń emerytalnego i rentowego zleceniobiorcy. Wybrane zagadnienia

94%

Krajewski M.

|

tom 88

143-155

EN

The paper provides an analysis of advantages and disadvantages of being subject to social insurance by the contractors, under the Act on the social insurance system of 13 October 1998. The focus is placed on the principles of concurrence of titles in pension and disability insurance. The paper also provides an analysis of the current model of accumulation of titles in social insurance. In the last section of the paper the author presents the alternative model of consistently charging a premium on income of the insured.

PL

W artykule przedstawione zostały wady i zalety podlegania ubezpieczeniu społecznemu przez zleceniobiorców, na gruncie ustawy z dnia 13 października 1998 o systemie ubezpieczeń społecznych. Publikacja ukazuje zasady zbiegu tytułów w ubezpieczeniach emerytalnym i rentowym. Analizie poddany został także obecny model kumulacji tytułów w ubezpieczeniu społecznym. W końcowej części rozważań autor przedstawia alternatywny model jednolitego obciążenia składką dochodów ubezpieczonych.

3

Wypłata gwarantowana jako odrębne świadczenie ze społecznego ubezpieczenia emerytalnego

84%

Dzienisiuk D.

|

nr 1

57-71

PL

Obowiązujące przepisy emerytalne przewidują, że po śmierci emeryta wypłaca się na rzecz jednej lub kilku osób fizycznych jednorazowe świadczenie pieniężne zwane „wypłatą gwarantowaną”. Przegląd uzasadnień projektów ustaw oraz zmian w regulacji prawnej prowadzi do wniosku, że głównym celem wypłaty gwarantowanej jest złagodzenie negatywnych odczuć społecznych związanych z utratą przez ubezpieczonych przechodzących na emeryturę poczucia prawa własności do środków zgromadzonych na rachunkach w otwartych funduszach emerytalnych (OFE) oraz kwot zewidencjonowanych na subkoncie. Cel wypłaty gwarantowanej nie jest powiązany z dążeniem do zapewnienia rodzinie zmarłego środków utrzymania w szczególnej sytuacji społecznej, w jakiej znalazła się rodzina. Świadczenie to ma zatem więcej cech rozliczenia uprawnień majątkowych przysługujących przed nabyciem prawa do emerytury niż właściwości odpowiadających funkcjom renty rodzinnej. Dlatego też nie jest zasadne, by wypłata gwarantowana finansowana z ubezpieczenia emerytalnego pomniejszała wysokość renty rodzinnej z ubezpieczenia rentowego, szczególnie w przypadku osób, które nie pobrały wypłaty gwarantowanej.

EN

The retirement pension regulations in force envisage that following the death of a pensioner a payment is made to one or several physical persons in the form of a one-off money benefit payment called ‘a guaranteed payment.’ A review of the substantiations for regulatory bills and changes in the legal regulations leads one to the conclusion that the main aim of a guaranteed payment is a softening of the negative social effects connected with the loss on the part of insured parties becoming retired of a sense of the proprietary rights to monies accumulated in accounts within Open Retirement Funds (OFE) as well as the amounts accumulated within the subaccount. The aim of the guaranteed payment is not linked to ensuring the family of the deceased with means to live on within the specific social situation in which the family finds itself. For this benefi t payment has more traits in relation to the settlement of the vested material entitlements prior to obtaining the right to a retirement pension than the characteristics reflecting the functions of family social payments (allowance). Therefore it is also not valid that the guaranteed payment financed from retirement insurance would reduce the level (amount) of family social allowance from social security insurance, particularly in the case of those who have not drawn a guaranteed payment.

4

Social solidarity in pension insurance

67%

Kalina-Prasznic U.

Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka

|

2019

|

nr 2/2019

17-28

EN

Principles of solidarity and social solidarism are characterised by separate personal scopes, sources of financing, instruments and the scale of the redistributi on and historically shaped degree of social acceptance necessary for their accomplishment. Solidarism promotes mutual assistance and charity. In contemporary times it is reflected in social protecti on and social assistance systems. It is based not on the fact of work (employment) but on civil and human rights. Solidarity in the pension insurance is not based on charity but on the rati onality of the replacement of individual precaution with a group precaution which finds its basis in the actuarial calculations. It is based on the joint responsibility and joint acti on of persons exposed to the same risks, who form the insurance community of risk. The fundamental paradigm of the system of the insurance solidarity is the redistributory function. The scope and the scale of the redistribution within pension insurance depends on the structure of the contributi on, the form of the organisation of the compensati on fund and the form of the benefit. The restriction of the redistribution weakens the realisation of the principle of the social solidarity within pension insurance.

PL

Zasady solidarności i solidaryzmu społecznego charakteryzują się odrębnymi zakresami podmiotowymi, źródłami finansowania, narzędziami i skalą redystrybucji oraz historycznie ukształtowanym stopniem akceptacji społecznej dla ich realizacji. Solidaryzm promuje wzajemną pomoc i dobroczynność. Współcześnie znajduje odzwierciedlenie w systemach zaopatrzenia społecznego i pomocy społecznej. Opiera się nie na fakcie pracy czy zatrudnienia, a na prawach obywatelskich i prawach człowieka. Solidarność w ubezpieczeniu emerytalnym nie bazuje na dobroczynności, ale na racjonalności zastąpienia przezorności indywidualnej przezornością grupową, co ma podstawy w matematyce aktuarialnej. Opiera się na współodpowiedzialności i współdziałaniu osób narażonych na takie same ryzyka, które tworzą ubezpieczeniową wspólnotę ryzyka. Podstawowym paradygmatem systemu solidarności ubezpieczeniowej jest funkcja redystrybucyjna. Zakres i skala redystrybucji w ubezpieczeniu emerytalnym zależy wówczas od konstrukcji składki, formy zorganizowania funduszu kompensacji oraz formuły świadczenia. Ograniczenie redystrybucji w obrębie wspólnoty ryzyka osłabia realizację zasady solidarności społecznej w ubezpieczeniu emerytalnym.

5

SOLIDARNOŚĆ W KONTEKŚCIE ZMIAN BAZOWEGO SYSTEMU EMERYTALNEGO W POLSCE W LATACH 1999-2011

67%

Ratajczak-Tuchołka J.

|

nr 3

217-235

EN

Solidarity, and especially intergenerational solidarity (and intergenerational ‘conflict’), is often discussed within the context of the pension reform. However, the predominant point of view in these discussions is only financial sustainability of the pension system and the influence of pension reform on the reduction of public spending. Other issues, like the consequences of the reform on the (re)distribution of welfare, are usually disregarded. This paper analyses pension reforms in Poland in 1999-2011 from the point of view of the changes (vertical and horizontal) in solidarity between generations. The main conclusion is that both the horizontal and vertical solidarity have been weakened. Furthermore, the vertical solidarity has been converted: there is less intergenerational solidarity in favour of intragenerational solidarity.

PL

Reformy emerytalne analizuje się często z punktu widzenia solidarności, zwłaszcza w ujęciu solidarności międzygeneracyjnej (i „konfliktu” pokoleń). Dominującą perspektywą rozważań jest stabilność finansowa systemu i wpływ projektowanych czy realizowanych reform emerytalnych na sytuację finansów publicznych. Inne aspekty, w tym skutki reform dla redystrybucji dochodu w społeczeństwie, są zazwyczaj pomijane. Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza reform emerytalnych w Polsce w latach 1999-2011 z punktu widzenia solidarności (poziomej i pionowej). Główna konkluzja dotyczy tego, że nastąpiło ograniczenie obu aspektów solidarności. Poza tym w odniesieniu do sprawiedliwości pionowej miało miejsce ograniczenie w ujęciu międzygeneracyjnym na rzecz sprawiedliwości wewnątrzgeneracyjnej.

6

Introduction of the accumulative component into the pension system of Ukraine: assessing of European practices

59%

Zelenko V.

|

nr 3(57)

161-176

EN

In this article, the problems of functioning of accumulative pension systems in the EU countries and Ukraine are investigated. The EU countries are characterised by the presence of developed multi-tier pension systems, which significantly vary in different parameters. The common problem for the EU and Ukraine is depopulation, which creates crises in solidarity pension systems. It caused the necessity of pension reforms in many European countries to implement the accumulative components. The European Commission has established unified approaches towards the assessment of pension systems in the EU. While introducing the accumulative pension system, Ukraine intends to apply the best European experience in the pension sector.

PL

W artykule badane są problemy funkcjonowania systemów emerytalnych w państwach Unii Europejskiej i na Ukrainie. Kraje UE charakteryzują się rozwiniętymi wielopoziomowymi systemami emerytalnymi, które różnią się znacznie pod względem parametrów. Wspólnym problemem UE i Ukrainy jest wyludnienie, które powoduje kryzysy w solidarnych systemach emerytalnych. Spowodowało to konieczność przeprowadzenia reform emerytalnych w wielu krajach europejskich w celu wdrożenia elementów kumulacyjnych. Komisja Europejska ustanowiła uniwersalne podejście do oceny emerytury w UE. Ukraina jest na etapie tworzenia kumulacyjnej emerytury, korzystając z najlepszych europejskich doświadczeń.