Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Ekologia i przestrzeń wiejska

100%

Cymerman R. , Piekarska B. , Rząsa K.

|

1999

|

tom nr 11

90-92

PL

Kształtowanie obszarów wiejskich - to celowa i świadoma działalność człowieka, zmierzająca do ukształtowania takiego stanu środowiska, w którym funkcje pełnione przez obszary wiejskie (wynikające z zaspokojenia potrzeb człowieka) będą uwzględniały zasady rozwoju zrównoważonego, tzn. uwzględniającego uwarunkowania gospodarcze, społeczne i ekologiczne. Uwzględnianie tych czynników przy kształtowaniu obszarów wiejskich wywołuje szereg konfliktów pomiędzy ekonomią a ekologią - między zaspakajaniem potrzeb człowieka i zachowaniem środowiska w stanie nie zniszczonym.

2

Rolnictwo a ochrona środowiska. Cz. 1

100%

Dobrowolski G.

|

1999

|

tom nr 11

93-94

PL

Zgodnie z art. 86 Konstytucji RP każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasada ta znajduje szczególne zastosowanie w stosunku do podmiotów, które gospodarczo korzystają ze środowiska i wprowadzają w nim zmiany.

3

Struktura użytkowania ziemi w dorzeczu Dzierżąznej - charakterystyka i aspekty hydrologiczne zagospodarowania zlewni

88%

Krysiak S. , Uniwersytet Łódzki W. B. i. N. o. Z.

|

tom 5

EN

The Dzierżązna and Ciosenka (Dzierżązna's tributary) drainage basins are characterised by significant variety of land use forms. The southern part of the basin has large proportion of build-up areas, with single-family and single-storey housing prevailing on the outskirts o[ Zgierz. The morphologically diversified Smardzew level is dominated by forest. North of the forest, where more fertile brown soils spread, agricultural land dominates. The middle part of the study area, between Lućmierz and Emilia and Kolonia Jeżewo, with large proportions of aeolian and glaciof1uvial sand, is covered by [orest and agricultural land. Recreational use o[ the forest, with many allotment gardens, is typical [or this area. Also extensive wastelands found here confirm little productivity potential of the sandy soils. The northern part of the basin has a mixed arable-meadow-forest land use, resulting from large diversity of edaphic and moisture conditions. The map of forms and directions of land use at a scale of 1:10 000 based on fieldwork carried out in July 1998 (Fig. l) has enabled to recognise the present state of management o[ the area and processes typical for the suburban area o[ Łódź. The detailed picture o[ land use can serve as a basis for estimation of CN parameter and for evaluation of potential retention of the Dzierżązna drainage basin with the SCS method.

PL

W artykule zamieszczono i opisano mapę form i kierunków użytkowania ziemi w zlewni Dzicrżąznej, wykonaną na podstawie kartowania terenowego przeprowadzonego w lipcu 1998 r. oraz przedstawiono aspekty hydrologicme wynikające z aktualnego zagospodarowania terenu badań.

4

Struktura użytkowania ziemi w Bydgoszczy na tle dużych miast Polski

75%

Gotowski R.

|

2007

|

tom R. 15, nr 3

108-111

PL

W artykule założono, że możliwa jest analiza struktury użytkowania ziemi Bydgoszczy, jak i innych miast w oparciu o dane o charakterze wtórnym, które pochodzą z geodezyjnego systemu ewidencji gruntów i budynków. Przedstawione wyniki badań dotyczących użytkowania ziemi w Bydgoszczy świadczą o tym, że struktura ta nie odbiega zasadniczo od pozostałych dużych ośrodków miejskich w Polsce, pomimo znaczących różnic w powierzchni i potencjale ludnośclowym, a udział poszczególnych użytków oscyluje wokół średniej. Badania te dowodzą także, że wykorzystanie danych geodezyjnych dotyczących użytkowania ziemi daje duże możliwości oceny zachodzących procesów w zagospodarowaniu przestrzeni miast zarówno w skali mikro, jak i w skali całego kraju.

EN

The article assumes it is possible to analyse the structure of land use in Bydgoszcz and other cities basing on data denivated from geodetic system of records of grounds and buildings. The presented results of research regarding land use in Bydgoszcz prove that the structure is met much different from the other Polish urban centres. Despite sorne significant differences in size of area and population potential, the share of particular groudns in Bydgoszcz fluctuates around the average values. The research shows that application of surveying records gives great oppstumities to estimate the processes undergoing in city centres both in micro scale and in the scope of the whole country.

5

Zmiany użytkowania ziemi na terenie wybranych jednostek przestrzennych, wchodzących w skład miasta Krakowa, w latach 1848-2008

75%

Luchter B.

Świat Nieruchomości

|

2010

|

nr 1(71)

4-11

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba oceny przemian zachodzących w ciągu ostatnich 160 lat (1848-2008) na obszarze wybranych jednostek przestrzennych, wchodzących w skład terytorium miasta Krakowa. Spośród różnych jednostek przestrzennych uwzględnionych w badaniach taka możliwość istnieje w przypadku tylko 1 jednostki – tj. byłej dzielnicy administracyjnej Podgórze. W przypadku pozostałych: (tj. - innych byłych dzielnic administracyjnych, obecnie uwzględnianych jako podstawowe geodezyjne jednostki ewidencyjne, jednostek katastralnych – tj. dawnych wsi i miast przyłączanych sukcesywnie do Krakowa, obrębów ewidencyjnych itp.) porównywalność w tak długim okresie – nie jest możliwa i wymaga odrębnych badań, względnie dość żmudnych przeliczeń, nie zawsze możliwych do realizacji z racji dostępności do materiałów i źródeł o historycznym już znaczeniu. Zachowanie dawnych dzielnic administracyjnych w przyszłości jako podstawowych geodezyjnych jednostek ewidencyjnych umożliwi śledzenie procesu przemian użytkowania ziemi w dłuższym okresie czasu i pozwoli na zróżnicowanie przestrzenne badanego zjawiska

EN

The paper aims at evaluation of changes in land use that took place within last 160 years (1848-2008) in selected administrative areas of Cracow. The research included several such spatial – administrative entities but only in case of former administrative district of Podgórze, such evaluation has been feasible. In case of the other (i.e. former administrative districts; presently fundamental land survey registration entities, cadastre entities , i.e. former villages and towns included in the City of Cracow, registration districts etc.), comparability in such long term is not possible and would require further research or arduous calculations, not always feasible, tough, as the access to data and sources of historic significance is limited. Further observation of the process of land use transformations in the longer period of time, is possible if former administrative districts are retained as fundamental land survey registration entities and it also allows for spatial differentiation of the analyzed phenomena.

6

Wpływ rewitalizacji na przemiany użytkowania ziemi terenów poprzemysłowych (na przykładzie Krakowa)

75%

Luchter B.

Świat Nieruchomości

|

2012

|

nr 1(79)

46-51

PL

Celem niniejszego artykułu jest ocena przemian użytkowania ziemi, w następstwie wdrażania zasad gospodarki rynkowej. Jako przykład wybrany został Kraków, miasto na terenie którego produkcja przemysłowa stanowiła w okresie centralnie sterowanej gospodarki socjalistycznej wiodącą funkcję gospodarczą, a tereny przemysłowe zajmowały największą powierzchnię wśród terenów zabudowanych. Dla szczegółowej analizy przyjęty został blok urbanistyczny (jednostka przestrzenna ograniczona z reguły siecią ulic, lub innymi wyraźnymi liniami rozgraniczającymi), usytuowany w odległości ponad 1 km od Rynku Głównego - na terenie 1 z 26 wyróżnionych w latach 80. XX wieku zespołów przemysłowo-składowych Krakowa.. Autor posłużył się materiałami uzyskanymi w następstwie przeprowadzonych samodzielnie badań terenowych, zarówno podczas realizacji pracy doktorskiej (1983 r.) jak i niniejszego artykułu (2011 r.). Pozwoliły one na prześledzenie procesu przemian w odstępstwie blisko 30 lat. W wyniku przeprowadzonych badań, stwierdzone zostały zasadnicze zmiany w strukturze użytkowania ziemi wybranego bloku urbanistycznego. W miejsce ekstensywnie użytkowanych terenów przemysłowych, czy kolejowych, pojawiły się w ostatnich latach użytki o charakterze usługowym jak: administracji, handlu, gastronomii, turystyki), czy mieszkaniowym o wysokim standardzie. Wzrosła znacząco powierzchnia terenów komunikacyjnych – głównie komunikacji samochodowej oraz pozarolniczych i pozaleśnych terenów zielonych. Tereny na obszarze których tego typu obiekty powstały zaczynają swoją funkcjonalnością i fizjonomią nawiązywać do teoretycznych modeli rejonów zaprezentowanych w dotychczasowych koncepcjach głoszących zasady zrównoważonego rozwoju, którego celem jest zachowanie ładu przestrzennego.

EN

The purpose of his paper is to evaluate changes in land use in consequence of introducing rules of free market economy. Krakow was selected as the object of research because industrial production was the predominant economic activity during the socialist times and industrial land had the largest share in the developed land. The research concentrated on the urban block (spatial unit limited by streets or other clear distinction lines), located over 1 kilometer from The Main Market – and one of 26 selected in 1980s industrial and warehouse areas of Krakow. The author used the data collected by himself during site surveys: one in 1983 while preparing his doctoral thesis and the second in 2011 carried out for the purpose of this paper. The surveys allowed for an analysis of the land use changes in the time span of 30 years. As a result of the conducted research, fundamental changes in the structure of land use in the selected urban block were observed. Extensively used, the industrial land was replaced by land used for services such as: administration, shopping, recreation or high standard residential developments. Communication areas gained in significance – mainly private transportation and also an increased share of recreational green areas. The functionality of the areas where such changes and developments are observed begin to resemble theoretical models of sustainable urban areas.

7

The Vietnamese Real Estate Sector on the Eve of Changes - Real Estate Brokerage in Vietnam against the Polish Experiences

75%

Foryś I. , Ngoc N. M.

Świat Nieruchomości

|

2016

|

nr 4(98)

51-56

EN

Changes occurring within the real estate sector in Vietnam resemble of the Polish real estate market in the 1990s. Both the legal constraints, and also the political and economic situation of the country constitute barriers to development for this sector and regarding the adoption of solutions verified in market economies. However, despite such significant obstacles, the real estate sector takes over Polish and foreign experiences regarding the regulation of the real estate brokerage and creation of the profession of a real estate agent. Many of the solutions proposed in Vietnam had not worked in relation to Poland and then underwent further changes. The Vietnamese system seems to walk the beaten path and does not propose the omission of subsequent stages of development regarding the real estate market professions. They are executed on an evolutionary basis. The aim of this article is to review the conditions for the functioning of real estate trade in Vietnam in the context of changes and to compare and attempt to assess the opportunities for the adoption of Polish solutions in the area of the profession of a real estate agent. A comparative analysis leading to the achievement of the set goal required literature studies, an analysis of legal provisions, and interviews with Vietnamese real estate agents acting primarily within the area of Hanoi, the capital city of Vietnam.

PL

Zmiany zachodzące w sektorze nieruchomości w Wietnamie przypominają polski rynek nieruchomości lat 90. ubiegłego wieku. Zarówno ograniczenia prawne jak i sytuacja polityczno-ekonomiczna kraju stanowią bariery rozwoju tego sektora i adaptację rozwiązań sprawdzonych w gospodarkach rynkowych. Jednak mimo tak istotnych przeszkód wietnamski sektor nieruchomości przejmuje polskie i zagraniczne doświadczenia w regulowaniu pośrednictwa w obrocie nieruchomościami i tworzenia zwodu pośrednika. Wiele z proponowanych w Wietnamie rozwiązań nie sprawdziło się w Polsce i uległo kolejnym zmianom. System wietnamski zdaje się podążać utartą ścieżką i nie proponuje pominięcia kolejnych etapów rozwoju zawodów rynku nieruchomości. Realizuje je w trybie ewolucyjnym. Celem artykułu jest przegląd warunków funkcjonowania obrotu nieruchomościami w Wietnamie w kontekście przemian oraz porównanie i próba oceny możliwości zaadaptowania polskich rozwiązań w obszarze zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami. Analiza porównawcza prowadząca do realizacji postawionego celu wymagała studiów literaturowych, analizy przepisów prawa oraz wywiadów z wietnamskimi pośrednikami w obrocie nieruchomościami działającymi przede wszystkim na terenie i w okolicach Hanoi, stolicy Wietnamu.

8

Przyczyny zmian stężenia azotu i fosforu w wodach powierzchniowych górnej zlewni Sanu (po przekrój w Przemyślu) w latach 1990-2005

75%

Kuźniar A. , Twardy S. , Kowalczyk A.

|

2008

|

tom T. 8, z. 1

185-196

PL

W pracy przedstawiono zmiany stężenia związków azotu i fosforu zarejestrowane w wodach Sanu po profil wodowskazowy w Przemyślu (3663 km²) oraz w rzece Wiar - ujście do Sanu - Krówniki (798,3 km²). Wykorzystano dane WIOŚ w Rzeszowie z 12 punktów pomiarowo-kontrolnych oraz wyniki własne, zgromadzone w ramach prac statutowych IMUZ. WIOŚ prowadzi monitoring wód dwukrotnie w ciągu miesiąca, co daje podstawy do oceny zmian stężenia amoniaku (NH4+), azotanów (NO3-), fosforanów (PO43-) oraz fosforu ogólnego (Pog) w wodach powierzchniowych zlewni Sanu z uwzględnieniem ich związku z produkcją roślinną, zwierzęcą i ze zmianami demograficznymi. Zgromadzony materiał poddano analizie ze szczególnym uwzględnieniem okresu zimowego (XI-IV), okresu letniego (V-X) oraz całego roku. Stwierdzono, że w okresach letnich występowało mniejsze niż w półroczach zimowych średnie stężenie związków azotu i fosforu. Analizując zmiany stężenia w poszczególnych częściach zlewni Sanu, wykazano że największe zróżnicowanie średnich wartości stężenia zanotowano w rzece Wiar. Stężenie składników nawozowych u jej ujścia było największe i odpowiadało III i IV klasie czystości.

EN

In this paper the changes of nutrient components registered in the San River (at Przemyśl section 3 663 km²), and in the Wiar River - at the mouth of a San River (Krówniki - 798.3 km²), were presented. The results of research studies for the period of 1990-2005 were shown for 12 measurement sections. In the work the data of the Regional Inspectorate of Environmental Protection in Rzeszów were utilised, which monitors the surface waters twice a month as well as IMUZ Institute's the own research results, gathered within the framework of statute works. It enables the evaluation of the changes of nitrogen components, ammonium NH4+ nitrate, NO3- phosphates PO43- and P appearing in the surface waters of the San Basin. The relationships with plant and animal production as well as demographic changes were taken into consideration. The collected materials for the period 1990-2005 were analysed including the winter period (Nov--arch), summer period (May-Oct) as well as for the whole year. It was found that in the summer periods (as compared with the winter periods) lower concentrations of nutrient components appeared. And the results of the analysis of particular sections of the San courses have shown that during the research periods the highest difference in average concentrations was registered in the Waiter River. The nitrogen and phosphorus concentrations at the mouth were equivalent to III and IV cleanness classes.

9

Ładunek azotu pochodzącego ze źródeł rolniczych a zmiany użytkowania ziemi w dorzeczu górnej Wisły

75%

Kopacz M. , Twardy S. , Kostuch M.

|

2007

|

tom T. 7, z. 2b

87-97

PL

W pracy przedstawiono relacje między wprowadzanym na powierzchnię zlewni ładunkiem azotu pochodzenia rolniczego a zmianami w użytkowaniu ziemi w dorzeczu górnej Wisły. Ładunek ten wynosił od kilkudziesięciu do stu kilkudziesięciu kilogramów na hektar użytków rolnych. W okresie ostatnich kilkunastu lat obserwuje się zmniejszanie ładunku tego składnika - w najmniejszym zakresie w województwie świętokrzyskim, w największym w lubelskim. W całym dorzeczu górnej Wisły ładunek ten zmniejszył się do ok. 60% wartości z 1996 r. W ostatnich latach w dorzeczu górnej Wisły nastąpiły zmiany w strukturze użytkowania ziemi, w tym o kilka procent zmniejszyła się powierzchnia użytków rolnych, głównie gruntów ornych. W obrębie użytków zielonych zwiększyła się powierzchnia łąk kosztem pastwisk. Odnotowano relacje między wielkością generowanego ładunku azotu a strukturą użytkowania gruntów. Istotną korelację stwierdzono w 2005 r. dla przestrzennego zróżnicowania ładunku tego składnika. Zmniejszenie ładunku wiązało się ze zmniejszeniem powierzchni użytkowanej rolniczo. Ogólna tendencja zmian świadczy, że w najbliższych latach obciążenie azotem pochodzenia rolniczego może zostać ograniczone, chociaż już nie w takim stopniu, jak w ostatnich latach, szczególnie na przełomie tysiącleci.

EN

Relation between land use changes in the upper Vistula basin and the nitrogen input from agricultural sources has been presented in this paper. Generated nitrogen load varied in the range from a few dozen to hundred and several kilograms of N per 1 ha of agricultural land. However, the fall N load has been observed in the last several years. The smallest decrease was reported in the Świetokrzyski region, and the highest in the Lubelskie region. In the whole upper Vistula region N loads decreased to 60% of those in 1996. Changes in the land use structures have recently taken place in the upper Vistula basin including a several percent decrease of agricultural areas, mainly of arable lands. Within grasslands, the area of meadows increased at the expense of pastures. The relationship was found between the amounts of generated nitrogen load and land use structures. Significant correlation for this relationship was noted for the year 2005. The decline of N loads was connected with a decrease in agriculturally used areas. General tendency indicates a possibility of decreasing nitrogen loads of agricultural origin in the near future though it possibly won't be as remarkable as in the recent years, particularly at the turn of millennia.

10

Przemiany użytkowania ziemi w Nowej Hucie w 60-lecie jej istnienia

75%

Luchter B.

Świat Nieruchomości

|

2011

|

nr 1(75)

4-11

EN

The aim of the paper is to present how the land use in Nowa Huta, former administrative district of Krakow, has been evolving over the whole period of 60 years of its existence (i.e. between 1949 and 2009). Nowa Huta is now geodesy registry entity, with the area of 11 072 hectares. Nowa Huta was initially built as separate town adjacent to Krakow, where the steel and iron work was located. In 1951 Nowa Huta was joined to Krakow and as it happened very quickly, never acquired town rights of its own. Rapid pace of development, over period Wright after unification with Krakow, contributed to deformation of urban space of the whole city of Krakow. The city stretched to east. In the first phase, i.e. between 1951 – 1980, patterns of land use In Nowa Huta, were changing fastest i comparison to other Krakow districts. Recently, the pace of changes decreased significantly. Of 4 Krakow registry entities, land use transformation in Nowa Huta were definitely least. And this leads to further deformations in spatial structure of the city.

PL

Celem artykułu jest prezentacja przemian użytkowania ziemi na obszarze Nowej Huty, byłej dzielnicy administracyjnej Krakowa, obecnie geodezyjnej jednostki ewidencyjnej - jednostki przestrzennej o powierzchni 11 072 ha, w okresie 60 lat jej istnienia (tj. w latach: 1949-2009). Nowa Huta powstawała początkowo jako odrębne miasto pod Krakowem, w którym zdecydowano się zlokalizować hutę żelaza i stali. W 1951 r. została ona przyłączona do Krakowa i przez to nie zdążyła uzyskać praw miejskich. Jej szybki rozwój w okresie tuż po przyłączeniu do Krakowa przyczynił się do deformacji struktury przestrzennej miasta. Miasto wydłużyło swój kształt w kierunku wschodnim. W pierwszej fazie, tj. w latach 1951 - 1980, przemiany użytkowania ziemi były w stosunku do innych dzielnic Krakowa największe. W ostatnich latach ich tempo radykalnie zmalało. Spośród 4 jednostek ewidencyjnych Krakowa, zmiany na terenie Nowej Huty są zdecydowanie najmniejsze. Prowadzi to kolejnych de-formacji w strukturze przestrzennej miasta.

11

Metodyka integracji i analizy wieloźródłowych danych kartograficznych do oceny zmian użytkowania ziemi w Polsce

63%

Ciołkosz A. , Poławski Z. F.

|

2006

|

tom T. 52, z. 110

35-57

PL

Podstawą analizy zmian form użytkowania ziemi w Polsce są najczęściej mapy tematyczne, które opisują użytkowanie ziemi w różnych przekrojach czasowych. W artykule przedstawiono zagadnienia związane z opracowaniem metodyki integracji wieloźródłowych danych kartograficznych, jak również wypracowania zasad prowadzenia analizy porównawczej treści map użytkowania ziemi oraz sposobu wizualizacji kartograficznej wyników badań.

EN

Land use maps can be a basis for studies of changes in land use forms in Poland. Among variety of maps two cartographic materiais are worthy of particular attention. First of these two is land use map prepared in 50's of 20th century by F. Uhorczak. Thematic contents of this map was based on the contents of topographic maps at a scale of 1:100000, prepared before Second World War. Hence, the map presents state of land use in Poland, which was in 30's of last century. Database prepared within CORINE Land Cover 2000 (CLC-2000), containing information on land cover and land use in Poland in 2000, is the second type of map data. High-resolution satellite images collected by Landsat satellite were the source data used for preparation of this database. Different methods of data acquisition and processing, various forms of their recording and visualization, as well as differences in projection and nonuniform rules of generalization create serious problems while comparing these cartographic materials directly. So, in order to make the comparison, feasible data ought to be standardized. This process comprised at first conversion of analogue data to digital ones and next geometrical matching of both sets of data. It implied transformation of scanned small-scale maps to the reference system, which was applied for preparation of CORINE Land Cover 2000 database. Next step was aimed at obtaining both ranges of thematic contents comparable; it led to preparation of rules of thematic aggregation of CLC 2000 database. In order to compare both sets of data preparation of methods of analysis was indispensable. As a result of interpretation the database was prepared, which contains information on changes of land use forms in Poland between 1930 and 2000. This database enabled to determine transfigurations of land use forms and to analyze their multiyear spatial changes in Poland.

12

Karpackie użytki rolne jako obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)

63%

Twardy S.

|

2008

|

tom T. 8, z. 2b

191-202

PL

Opracowanie dotyczy zmian strukturalnych, które zaszły w ostatnich kilkunastu latach w obszarach karpackich. Aktualną strukturę użytkowania ziemi i użytków rolnych porównano ze strukturą z początkowego okresu transformacji ustrojowej, tj. przełomu lat 80. i 90. minionego wieku. Stwierdzono, w tym przedziale czasowym, znaczną redukcję gruntów ornych na korzyść wzrostu udziału użytków zielonych, zwłaszcza niskowydajnych łąk. Na tak zarysowanym tle przedstawiono wsparcie finansowe realizowane w ramach działania "ONW - górskie", które obecnie wynosi 320 zł·ha-¹. W całym kraju obejmuje ono 93 gminy (lub ich wydzielone obręby geodezyjne), przy czym na obszary karpackie przypada 70 gmin. Wsparcie to zwiększa gwarancję zachowania trwałej okrywy darniowej, a tym samym jej funkcji ochronnych w odniesieniu do środowiska wodno-glebowego obszarów górskich.

EN

The paper refers to structural changes that have taken place in the last several years in the Carpathian areas. Present land use and agricultural structure was compared with that from the initial period of economic transformation (the end of the 1980' and the beginning of the 1990’). Marked reduction of arable lands in favour of grasslands, particularly low efficient meadows, was observed in that time period. Against such a background, financial support realised within the activity "mountain LFA" presently amounting 320 zł·ha-¹ was described. The activity involves 93 communes (or their distinguished geodetic grounds) 70 of which are located in the Carpathians. Financial support guarantees the maintenance of sward cover and its protective function in respect to water-soil habitat in mountain areas.

13

Hydrochemical evaluation of surface water in the mountain catchments

63%

Twardy S. , Kuźniar A. , Kopacz M.

Journal of Water and Land Development

|

2001

|

tom no. 5

45-56

EN

This paper presents analysis of meteorological, hydrological and hydro-chemical records collected in the years 1995-1998 in the upper catchment of the Grajcarek (the Small Pieniny Mountains). It was found that irrespective of water stages, concentrations of chemical components were at an average level. The loads, however, were significantly diversified. At lower stages, they constituted 4-7 per cent of the annual load, and at extremely high stages 23-33 per cent. The lower loads of all components were flowing out of the catchment A. The authors link this fact with the high afforestation of this basin. From the above data the conclusion can be drawn that the land use of a catchment has an effect on the chemical components of the runoff. It has particular importance in the case of mountain areas in view of the threat of water erosion.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań meteorologicznych, hydrologicznych i hydrochemicznych prowadzonych w latach 1995-1998 w Małych Pieninach, w zlewni potoku Grajcarka, prawobrzeżnego dopływu Dunajca. Stwierdzono, że przy zróżnicowanych charakterystycznych odpływach średnie stężenia badanych składników chemicznych były zbliżone do siebie. Natomiast odprowadzane ładunki były wyraźnie zróżnicowane. W czasie stanów niskich odprowadzane było ze zlewni od 4 do 7% ładunku rocznego, zaś przy stanach ekstremalnie wysokich aż od 23 do 33%. Niższe wielkości ładunków odnotowano w zlewni A. Autorzy wiążą ten fakt z dużym zalesieniem powierzchni tej zlewni. Z przedstawionych danych wynika, że sposób użytkowania zlewni wpływa na jakość wód, a w szczególności na ilość odprowadzanego ładunku zanieczyszczeń. Szczególnie istotne jest to w przypadku zlewni górskich, gdzie występuje zwiększona erozja wodna gleb.