Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Toxic Elements in Mountain Soils (Little Beskids, Polish Carpathians)

100%

Jaguś A. , Skrzypiec M.

Journal of Ecological Engineering

|

2019

|

tom Vol. 20, nr 1

197--202

EN

The research consisted in the analyses pertaining to the occurrence of elements regarded as toxic (Zn, Cu, Ni, Cr, As, Pb, Cd, Hg), the presence of which in the environment is mainly associated with economic-industrial activities in mountain soils. The research area of about 5 sq. km. included the hilltops and south-western slopes of the Magurka Wilkowicka massif. The massif is situated on the western edge of the Little Beskids near the area of Bielsko-Biała city. The concentrations of elements were measured in 50 soil samples taken from three zones: at the foothill of the massif (arable fields), on its slopes (forest areas) and on the hilltop (grassland). Additionally, the pH of the soil samples was determined. The research showed that zinc and, to a lesser degree, copper and nickel, occurred in the highest concentrations at the foot of the massif, near built-up areas, while the highest concentrations of arsenic and lead were detected in the hilltop part of the grassland. The concentrations of chromium, cadmium and mercury did not differ spatially. The analysed elements, especially zinc and lead, often occurred in the concentrations higher than those regarded as natural. It is a disturbing fact combined with serious acidity of the analysed soils (almost 60% of the samples were very acid soils), which may increase mobility of metals. The research shows that the soil environment of the Polish Carpathians may be contaminated with toxic elements not only in the neighbourhood of built-up areas, but also in the undeveloped land.

2

Groundwater Contamination and Health Risk Evaluation of Naturally Occurring Potential Toxic Metals of Hatiya Island, Bangladesh

100%

Rahman M. , Khan M. S. I. , Hossain M. S. , Hossain M. I. S. , Hasan M. , Hamli H. , Mustafa M. G.

Journal of Ecological Engineering

|

2022

|

tom Vol. 23, nr 6

223--236

EN

Groundwater meets the majority portion of drinking water needs, particularly in the rural area of Bangladesh. Groundwater has been continuously contaminated by potentially harmful metals as a result of natural processes as well as some anthropogenic activities, creating a variety of health impacts. The current research aimed to evaluate the naturally occurring level of metal contamination and the human health risk associated with deep groundwater in the Hatiya Island. Because of the arsenic, iron, and salinity problem in shallow groundwater, the inhabitants of the Hatiya Island use deep groundwater. During the field investigation, no shallow tubewells were observed; therefore, only deep groundwater samples were collected. The total sample size collected throughout the Hatiya island was 17. Five metals (Zn, Fe, Mg, Mn, and Cu) were analyzed using an Atomic Absorption Spectrophotometer (AAS). The concentrations of studied potential risky metals were ranked as follows: Mg > Zn > Fe >Mn> Cu. The detected values of all metals except Fe were found within the drinking water limits of WHO (2017), BIS (2012), and BDWS (1997), where only 29.41% of the Fe sample exceeded the standard drinking limits. According to the metal evaluation index (MEI) and degree of contamination (Cd), the groundwater of the study area is free from contamination but the metal pollution index (MPI) and nemerow pollution index (NI) exhibited little pollution in the mid-western part of the study area. The hazard quotient (HQ) values revealed no oral and dermal health risk for individual metals (Cu, Zn, Fe, Mn). On the other hand, the hazard index (HI) values exhibited no risk for combined metals as none of the values exceeded the safety limit value of 1. According to the HQ and HI results, the deep groundwater on Hatiya Island is non-carcinogenic and risk-free for children and adults. However, children were more susceptible to oral health risks than adults. In contrast, adults were more vulnerable to dermal health risks than children.

3

Bioakumulacja pierwiastków toksycznych w tkankach świń : badania pilotowe

75%

Mikulewicz M. , Chojnacka K. , Janeczek M. , Wołowiec P. , Ziętek M. , Górecki H.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

tom T. 92, nr 5

724-726

4

Osady denne w zastosowaniach energetycznych na podstawie analiz fizyko-chemicznych i petrograficznych

75%

Jelonek I. , Kuś S.

Rynek Energii

|

2022

|

tom Nr 3

71--76

PL

Zastosowanie mułów dennych pozyskiwanych ze zbiorników oraz cieków wodnych i rzek jest praktykowane od czasów prehistorycznych w rolnictwie. Zarówno naturalne jak i wywoływane przez człowieka wylewy rzek czy doprowadzanie do lokalnych wysychań zbiorników umożliwiało rolnikom pozyskiwanie mułów i szlamów do użyźniania gleb. Obecnie poza naturalnymi akwenami mamy do dyspozycji wiele zbiorników utworzonych w wyniku eksploatacji górniczej. Zazwyczaj są to zbiorniki o małym przepływie wód zasilających powierzchniowych i niewielkich dopływach podskórnych oraz stosunkowo krótkotrwałym czasie osadzania się mułów i szlamów. Poddane badaniom osady zostały pozyskane podczas rekultywacji zbiornika ,,Sosina” położonego w południowej części Polski i są ciekawym przedmiotem badań ze względu na znaną genezę zbiornika i ich czas osadzania. Określenie składu fizyko-chemicznego osadów oraz części stałych na podstawie badania petrograficznego pozwoliło na wykazanie przydatności badanego materiału w gospodarce rolnej jako materiał wzbogacający gleby piaszczyste. Poza tradycyjnym wykorzystaniem pozyskanych osadów dennych do użyźniania gleb rozważono również na podstawie przeprowadzonych badań przydatność pozyskanej kopaliny do celów energetycznych zarówno jako samodzielnego produktu po odwodnieniu jak i dodatku do innych paliw alternatywnych. Przy czym zaznaczyć należy, że analiza chemiczna nie wykazała ponadnormatywnego zanieczyszczenia badanego materiału metalami toksycznymi, co umożliwia wykorzystanie tych osadów dennych zarówno do celów rolniczych jak i w energetyce.

EN

Bottom sediments from reservoirs, watercourses, and rivers have been used in agriculture since ancient times. Both natural and human-induced flooding of rivers or drying up of reservoirs allows farmers to use mud and sludge for soil fertilization. Today, apart from natural water bodies, we have many reservoirs resulting from mining activities. Typically, these are reservoirs with a limited supply of surface water, low groundwater inflow, and a relatively short time of mud and sludge deposition. The sediments were collected during the reclamation of the "Sosina" reservoir located in the southern part of Poland and are an interesting object of study due to the known genesis of the reservoir and their deposition time. The physicochemical composition of sediments and solids was determined based on petrographic analysis; the obtained results confirmed that they can be used in agriculture for improving sandy soils. In addition to the traditional use of bottom sediments for soil fertilization, the usefulness of the obtained mineral for energy purposes, both as a stand-alone product after dewatering and as an additive to other alternative fuels, was also considered based on the conducted research. Based on the chemical analysis it can be stated that the concentration of toxic metals is relatively low, which allows the use of these bottom sediments both for agricultural and energy purposes.

5

Toxic elements in carboniferous sedimentary rocks from the Upper Silesian Coal Basin

75%

Kokowska-Pawłowska M. , Krzeszowska E.

|

2023

|

tom T. 39, z. 1

63--86

EN

Trace elements contained in rocks, especially those classified as potentially toxic elements (PTEs), can be largely harmful. Knowledge of the geochemical composition of waste is of great importance due to the potential possibility of contamination with these elements in the environment. The paper presents the geochemical characteristics of the sedimentary rocks from the Carboniferous coal-bearing series of the USCB. The present study used data for 120 samples from borehole WSx representing Zaleskie layers and Orzeskie layers within the Mudstone Series (Westphalian A, B). Major oxide concentrations (Al2O3, SiO2, Fe2O3, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, K2O, MnO, TiO2, Cr2O3, Ba) were obtained using an X-ray fluorescence spectrometry. The concentration of potentially toxic elements (Be, Sc, V, Cr, Co, Ni, Cu, Zn, As, Rb, Sr, Zr, Mo, Cd, Sn, Sb, Ba, W, Tl, Pb, Bi, Th, and U) was analyzed using inductively-coupled plasma mass spectrometry. As there are no relevant standards for the content of toxic elements in post-mining waste stored in dumps, the concentrations of elements were compared to their share in the Upper Continental Crust. Most elements, such as B, Sc, V, Cr, Ni, Cu, Zn, As, Sb, W, Tl, Pb, Bi, Th, and U had higher mean concentrations than those of the Upper Continental Crust (UC). Concentrations of the analyzed toxic elements in the studied samples did not exceed permissible values for soils, therefore they are not a potential threat to the environment. The results of the Pearson correlation analysis showed differing relationships among the analyzed toxic elements in the studied samples.

PL

Pierwiastki śladowe zawarte w skałach, zwłaszcza te zaliczane do pierwiastków potencjalnie toksycznych (PTE), mogą być w dużej mierze szkodliwe. Znajomość składu geochemicznego odpadów ma duże znaczenie ze względu na potencjalne możliwości zanieczyszczenia środowiska tymi pierwiastkami. W pracy przedstawiono geochemiczną charakterystykę skał osadowych z serii węglonośnej GZW. W niniejszej pracy wykorzystano dane dla 120 próbek z otworu wiertniczego WSx reprezentujące warstwy zaleskie i orzeskie Serii Mułowcowej (westfal A, B). Stężenia głównych tlenków (Al2O3, SiO2, Fe2O3, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, K2O, MnO, TiO2, Cr2O3, Ba) oznaczono metodą fluorescencji rentgenowskiej. Stężenie pierwiastków potencjalnie toksycznych (Be, Sc, V, Cr, Co, Ni, Cu, Zn, As, Rb, Sr, Zr, Mo, Cd, Sn, Sb, Ba, W, Tl, Pb, Bi, Th, i U) analizowano za pomocą spektrometrii mas z plazmą sprzężoną indukcyjnie. Ze względu na brak odpowiednich norm dotyczących zawartości pierwiastków toksycznych w odpadach pogórniczych składowanych na składowiskach porównano stężenia pierwiastków z ich udziałem w górnej części skorupy ziemskiej (UC). Większość pierwiastków, takich jak B, Sc, V, Cr, Ni, Cu, Zn, As, Sb, W, Tl, Pb, Bi, Th i U, miała wyższe średnie koncentracje niż koncentracje w górnej części skorupy ziemskiej Stężenia analizowanych pierwiastków toksycznych w badanych próbkach nie przekraczały wartości dopuszczalnych dla gleb, dlatego nie stanowią potencjalnego zagrożenia dla środowiska. Wyniki analizy korelacji Pearsona wykazały różne zależności między analizowanymi pierwiastkami toksycznymi w badanych próbach.

6

Przegląd metod usuwania arsenu z wód

75%

Kociołek-Balawejder E. , Ociński D.

Przemysł Chemiczny

|

2006

|

tom T. 85, nr 1

19-26

PL

Arsen jest pierwiastkiem o dużej toksyczności. W 1987 r. nieorganiczne związki arsenu wpisano na listę związków kancerogennych. Ostatnio, zgodnie z zaleceniem WHO, w większości krajów rozwiniętych zmniejszono dopuszczalne stężenie arsenu w wodzie przeznaczonej do spożycia z 50 do 10 µg/dm3. W ujęciach wody w wielu rejonach świata poziom ten jest przekroczony, niekiedy znacznie. Przyczyniło się to do intensyfikacji badań nad wyodrębnianiem arsenu z wody. W pracy dokonano przeglądu metod obejmujących procesy strąceniowe, adsorpcyjne, jonitowe i membranowe.

EN

A review with 77 refs. covering coagulation and microfiltration, softening of water, removal of iron and manganese, adsorption on alumina, iron oxide- or MnO2-coated sand, granulated ferric hydroxide, zero-valent iron, hybride and other ion exchangers, activated carbon, and membrane processes. WHO (1993) recommends 10 µg As/l. as the max. contaminant level in drinking water.

7

Biopierwiastki i pierwiastki toksyczne w żywności pochodzenia zwierzęcego i roślinnego

75%

Szefer P. , Grembecka M.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2006

|

tom R. 11, nr 6

8-11

8

Effect of Cadmium and Zinc on Metabolism of Spinach

63%

Pavlíková D. , Pavlík M. , Staszková L. , Balík J. , Száková J. , Tlustoš P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

tom Vol. 16, nr 5/6

639-645

EN

Changes in metabolism of spinach (Spinacia oleracea L., 'Matador' cv.) plants exposed to stress caused by two heavy metals: cadmium and zinc were studied. The distribution of these elements in biomass (in root, leaf blade, petiole), chlorophyll content and activity of glutamate 5-kinase [E.C.2.7.2.11] the enzyme catalyzing the first step of proline biosynthesis were investigated in pot experiments. Results of the experiment revealed the toxic effects of cadmium and zinc at both tested levels (2.5, 25 mg Cd and 50, 500 mg Zn o kg^-1) for spinach. Under these conditions, decrease of glutamate kinase activity in spinach plants grown on contaminated treatments compared with untreated control was found. Allosteric regulation of glutamate kinase activity by free proline creates a possibility for an increase in glutamic acid content due to the synthesis of glutathione and subsequently phytochelatines in plant cells. For this reason the rates of Cd and Zn applied into soil decreased the glutamate kinase activity. The higher doses of both metals negatively affected yield of spinach dry biomass, but only Cd dose (25 mg Cd o kg^-1 soil) was associated with the significant inhibition of aboveground biomass compared with control treatment (by 14 %). The highest contents of both elements were analyzed in blades of spinach leaves. Chlorophyll content was decreased only by higher cadmium dose.

PL

Badano zmiany metabolizmu roślin szpinaku (Spinacia oleracea L., odmiany 'Matador') eksponowanych na stres powodowany przez dwa metale ciężkie: kadm i cynk. W doświadczeniu wazonowym badano rozmieszczenie tych pierwiastków w biomasie (w korzeniach, blaszkach i ogonkach liściowych), zawartość chlorofilu oraz aktywność kinazy glutaminianowej [E.C.2.7.2.11], enzymu katalizującego pierwszy stopień biosyntezy proliny. Wyniki doświadczenia wykazały toksyczny wpływ kadmu i cynku na szpinak w obydwu zastosowanych dawkach (2,5 i 25 mg Cd oraz 50 i 500 mg Zn o kg^-1). W tych warunkach stwierdzono spadek aktywności kinazy glutaminianowej w roślinach szpinaku rosnących w obiektach zanieczyszczonych metalami w porównaniu z obiektem kontrolnych, bez ich dodatku. Regulacja allosteryczna aktywności kinazy glutaminianowej przez wolną prolinę indukuje możliwość zwiększenia zawartości kwasu glutamiowego w wyniku syntezy glutationu, a następnie fitochelatyn w komórkach roślin. Z tego względu dawka Cd i Zn zastosowana do gleby zmniejszyła aktywność kinazy glutaminianowej. Większa dawka obydwu metali ujemnie oddziaływały na plon suchej masy szpinaku, ale tylko dawka 25 mg Cd - kg^-1 gleby wywołała znaczne zahamowanie (o 14 %) wzrostu nadziemnej biomasy w porównaniu z obiektem kontrolnym. Największe zawartości obydwu metali stwierdzono w blaszkach liściowych szpinaku. Zawartość chlorofilu zmniejszyła się tylko po zastosowaniu większej dawki kadmu.

9

Stan toksygologiczny miodu pszczelego wykorzystywanego w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym

63%

Roman A. , Popiela-Pleban E.

Przemysł Chemiczny

|

2013

|

tom T. 92, nr 8

1545-1548

10

Wpływ przemysłu miedziowego na poziom i transfer wybranych pierwiastków w roślinach miododajnych

63%

Zonova Y. , Roman A. , Kowalska-Góralska M. , Opaliński S.

|

2016

|

tom T. 95, nr 6

1243--1246

PL

Dokonano oceny poziomu kumulacji ołowiu, kadmu, miedzi i cynku w zielonych częściach i kwiatach roślin stanowiących pożytki pszczele, pobranych z obszaru ekologicznego (Park Krajobrazowy „Dolina Baryczy”) i obszaru uprzemysłowionego (Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy). Za pomocą absorpcyjnej spektroskopii atomowej (AAS), po uprzedniej mikrofalowej mineralizacji prób, stwierdzono zróżnicowaną zawartość badanych pierwiastków w obu rejonach: Zn > Cu > Pb > Cd. Zawartość ołowiu i miedzi w częściach zielonych roślin zależała od rejonu pochodzenia próbek, podobnej zależności nie odnotowano w przypadku kwiatów. Stężenia ołowiu, cynku i miedzi w częściach zielonych i kwiatach badanych roślin mieściły się w granicach stężeń normatywnych, a stężenie kadmu granice te przekraczało.

EN

Zn, Cu, Pb and Cd contents were detd. in green parts and flowers of melliferous plants collected in an industrialized region (near Legnica) and in an ecological region (Dolina Baryczy). The plants from the ecological region contained less metals than those from the industrialized region exept for Cu in flowers.

11

Cadmium and zinc content in lettuce affected by various doses of sulphur

63%

Fryščakova E. , Ryant P.

|

2004

|

tom Vol. 11, nr 9

967--972

EN

As both cadmium and zinc belong to the same group of the periodic table they are similar in their physical and chemical characters. They appear together in rocks and they compete. From the biological point of view they are quite different. The general opinion is that cadmium is the most serious toxic element, whereas zinc is particularly an important plant microelement essential for a number of enzymatic systems, proteosynthesis or metabolism of saccharides and phosphates. The effect of sulphur nutrition on the content of cadmium and zinc in plants was investigated in a vegetation pot trial. The studied crop was lettuce, a Czech cultivar 'Detenicka atrakce'. The experiment was established for soil, which remained after a trial with potatoes fertilised with various doses of sulphur (0 mg S · kg-1, 20 mg S · kg-1, 40 mg S · kg-1, 60 mg S · kg-1) and a constant dose of cadmium (4 mg Cd · kg-1 soil). The elements were applied in the form of cadmium acetate and ammonium sulphate. Ammonium nitrate was supplemented to variants fertilised with 0 mg S · kg-1, 20 mg S · kg-1, 40 mg S · kg-1, so that the net amount of nitrogen in all variants was the same as in the variants fertilised only with ammonium sulphate to the level of 60 mg S · kg-1. Although there were significant differences in the sulphur, cadmium, and/or zinc content in the soi1 after growing two potatoes varieties with various doses of sulphur, the cadmium and zinc content in lettuce heads was not relevantly influenced by various doses of sulphur in the soil. The amount of cadmium in lettuce heads grown in contaminated soil exceeded four times the maximum tolerable amount given in the Decree of the Czech Ministry for Health No. 53/2002.

PL

Kadm i cynk należą do tej samej grupy układu okresowego pierwiastków, mają podobne właściwości fizykalne i chemiczne, razem występują w skałach, mogą wzajemnie zastępować się w związkach chemicznych. Jednak pod względem biologicznym różnią się. Ogólnie rzecz biorąc, kadm jest pierwiastkiem toksycznym, natomiast cynk jest ważnym mikroelementem roślinnym. Występuje w wielu enzymach, wypełnia ważne funkcje przy syntezie białek oraz w metabolizmie cukrów i fosforanów. W ramach doświadczenia wazonowego badano wpływ odżywiania siarką na zawartość kadmu i cynku w roślinach sałaty głowiastej czeskiej odmiany "Detenickli atrakce". Eksperyment został założony na glebie, w którym jako przedplon sałaty uprawiane były ziemniaki, nawożone różnymi dawkami siarki (0 mg S · kg-1, 20 mg S · kg-1, 40 mg S · kg-1, 60 mg S · kg-1) i jednolitą dawką kadmu ((4 mg Cd · kg-1). Pierwiastki te stosowane w formie octanu kadmu oraz siarczanu amonu. W przypadku odmian nawożonych dawkami: 0 mg S · kg-1, 20 mg S · kg-1, 40 mg S · kg-1 dodawano azotan(V) amonu, ażeby wyrównać dawkę azotu w glebie do przypadku nawożenia tylko siarczanem amonu w dawce 60 mg S · kg-1. Choć stwierdzono statystycznie istotne różnice między zawartościami siarki oraz kadmu lub cynku w glebie po uprawie ziemniaków dwóch odmian wcześniej nawożonych różnymi dawkami siarki, rosnące dawki siarki nie miały istotnego wpływu na zawartość kadmu i cynku w główkach sałaty. Zawartość kadmu w główkach sałaty uprawianych na glebie zanieczyszczonej w powyższy sposób przekraczała czterokrotnie maksymalnie zawartość określoną poprzez Rozporządzenie Ministra Zdrowia Republiki Czeskiej nr 53/2002 Dz.

12

Wkorzystanie metody emisyjnych widm atomowych (ESA) do oznaczania zawartości toksycznych pierwiastków w surowcach i w produktach cukrowniczych

63%

Masłowska J. , Masoud A.

|

tom Z. 61

59-64

PL

Przedstawiono wyniki badań nad zawartością toksycznych pierwiastków (Cd,Pb,Cu,Zn,Cr,Ni,Ba i B) w cukrze białym i w surowcach cukrowniczych oraz w glebie. Badania wykonano metodą emisyjnej spektrometrii atomowej (ESA), stosując spektrofotometr PGS-2. produkcji niemieckiej. Wykazano, że w cukrze białym zawartość badanych pierwiastków śladowych nie przekracza dopuszczalnych poziomów. Uzyskane przez nas wyniki metodą emisyjnych widm atomowych znalazły potwierdzenie w naszych badaniach wykonanych metodą absorpcyjnych widm atomowych (AAS).

EN

Different methods have been developed for the determination of toxic elements in foods product. In this work for determination of trace elements (Pb,Cd,Cu,Zn,Cr,Ni,Ba and B) were application of Atomic Emission Spectrometry method (ESA). The wet mineralization using microwave irradiation as energy source was applicated for decomposition of sugars product. In all investigated samples the content of toxic elements are low and did not exceed the limiting content.

13

Zastosowanie analizy mineralnej włosów w identyfikacji biodostępności pierwiastków dla człowieka

63%

Wołowiec P. , Saeid A. , Mikulewicz M. , Chojnacka K.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

tom T. 91, nr 5

1078-1082

PL

Przedstawiono wyniki badań wpływu zwyczajów dietetycznych na skład mineralny włosów. Analizie poddano 80 próbek włosów pochodzących od studentek Politechniki Wrocławskiej. Metodą ICP-OES oznaczono zawartość 23 pierwiastków (Ag, Al, As, Ba, Be, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Mo, Na, Ni, Sb, Se, Ti, Tl, V i Zn). Wykazano, że spożywanie herbaty, herbaty z cytryną, kawy oraz mleka wpływa na zawartość poszczególnych pierwiastków we włosach. Wielkość zmian jest zależna od częstotliwości spożywania określonych produktów.

EN

Eighty girls (students of the Wroclaw University of Technol.) were tested for mineral compn. of hair depending on the consumption of tea, tea with lemon, coffee and milk. Content of 23 elements was detd. by inductively coupled plasma optical emission spectrometry. Use of lemon resulted in a significant increase in the Fe and Cr contents in the hair while the drinking milk resulted in a significant increase in the As content.

14

Zastosowanie odpadowej krzemionki funkcjonalizowanej silanami do solidyfikacji pierwiastków toksycznych w glebach na terenach przemysłowych

63%

Grzesiak P. , Łukaszyk J. , Hłyń T. , Gabała E. , Kurczewska J. , Schroeder G.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

tom T. 93, nr 11

1991-1996

PL

Przedstawiono wyniki badań procesu solidyfikacji miedzi, ołowiu, cynku, kadmu i arsenu w glebie na terenach przemysłowych za pomocą funkcjonalizowanej silanami krzemionki odpadowej ze zużytych katalizatorów wanadowych. Do oznaczenia skuteczności związania badanych pierwiastków w ekstraktach glebowych zastosowano sekwencyjną metodę Tessiera. Badania wykazały przydatność funkcjonalizowanej krzemionki odpadowej w procesie otrzymywania preparatów zdolnych do solidyfikacji pierwiastków toksycznych w glebie, przy czym skuteczność związania metali zależy zarówno od stopnia pokrycia silanami powierzchni krzemionki, jak i od ilości użytego preparatu w procesie rekultywacji.

EN

Cu, Pb, Zn, Cd and As ions were adsorbed from aq. soil exts. on silane-functionalized SiO₂ made of a spent V catalyst. (MeO)₃Si(CH₂)₃NH₄(CH₂)₂NH(CH₂)₂NH₂ and (MeO)₃Si(CH₂)₃SH were used for functionalization of SiO₂. The 5-step sequential extn. was used for dissoln. of the soil-contained ions. The waste SiO₂ was efficient in solidification of the harmful elements. The effectiveness of permanent binding of the ions depended on the amt. of org. ligands attached to the SiO₂ surface and the amt. of the sorbent used for the reclamation of soils.

15

Changes in the concentrations of selected toxic and essential elements in ewe milk from area with a potentially undisturbed environment

63%

Pšenková M. , Toman R. , Imrich I. , Hluchý S.

Science, Technology and Innovation

|

2021

|

tom Vol. 13, no. 2

28--34

EN

The aim of this study was to evaluate the effect of lactation on the concentration of selected essential and toxic elements in sheep milk forma area of Slovakia with potentially undisturbed environment and to find the actual contamination of selected area, in view of its environmental character. The research was conducted with 400 sheep (Tsigai breed), where the milk samples were taken during the lactation periods (early, middle and late lactation stage). Sheep were reared on the extensive pastures, reared indoors afterwards, fed with pasture ad libidum. Milk samples were collected after morning and afternoon milking. The samples of milk were analysed toxic and essential elements (Ca, Se, Mg, Zn, Fe, Cu, As, Cd, Hg, Ni, Pb) by the method of atomic absorption spectroscopy (AAS). The macro elements concentration in milk changes following the stages of lactation (p < 0.05). There was found that Ca milk concentration increased gradually in the following stages of lactation while Mg, Se, and Fe only in the last stage of lactation. With order hand, the milk concentration of Zn was the highest during summer (p < 0.05). Simultaneously the contents of essential elements (Cu) and toxic elements (As, Cd, Hg, Ni, Pb) in milk were very low, below the limit of quantification. In conclusion, ewe’s milk from potentially undisturbed environmental areas of Slovakia is safe and poses no risk to consumer health, and is suitable for use directly or in dairy processing.

16

Hiperakumulatory - niezwykłe rośliny o wielu zastosowaniach

51%

Krzciuk K. , Gałuszka A. , Namieśnik J.

|

2018

|

tom nr 3

66--69

PL

Hiperakumulatory dzięki swoim wyjątkowym cechom mogą przyczynić się do rozwiązywania takich problemów środowiskowych, jak zanieczyszczenie gleb toksycznymi pierwiastkami czy ich pozyskiwanie z odpadów zamiast surowców nieodnawialnych, jakim są rudy metali.

17

Występowanie wybranych pierwiastków szkodliwych w polskim węglu brunatnym

51%

Bielowicz B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2013

|

tom T. 29, z. 3

47--59

PL

W węglu brunatnym z polskich złóż występują liczne pierwiastki rzadkie, śladowe i rozproszone, z których część może wywierać niekorzystny wpływ na środowisko naturalne oraz człowieka. Jednak pierwiastki te w większości nie osiągają koncentracji szkodliwych w analizowanym węglu. W pracy zbadano zawartości wybranych pierwiastków szkodliwych w każdym stężeniu i pierwiastków szkodliwych w większym stężeniu. Analizowano udział tych elementów zarówno w próbkach węgla brunatnego, jak i popiołach tego surowca uzyskanych metodą powolnego spalania. Do pierwiastków toksycznych w każdym stężeniu zaliczono Pb, Hg, Cd, Be, As, a w większym stężeniu: Zn, Se, Sb, Cu, Mn. Pierwiastki śladowe oznaczano metodą instrumentalnej neutronowej analizy aktywacyjnej (INAA), ICPMS-Mikrofala i ICP-OES. Ze względu na brak norm określających dopuszczalną zawartość pierwiastków szkodliwych w węglu brunatnym oparto się na porównywaniu oznaczonej zawartości z dopuszczalnymi dziennymi dawkami dla ludzi i dopuszczalnej zawartości tych pierwiastków w glebach oraz w wodach. Zawartość Hg, Pb, As i Cd w badanym węglu brunatnym jest nieduża, a ich stężenia osiągają maksymalnie: Hg do 2,6 ppm, Pb do 26,22 ppm, As do 19,72 ppm i Cd do 17,76 ppm. Podane koncentracje są bardzo małe w porównaniu do granicznych dopuszczalnych wartości w glebach. Wyjątek stanowi średnia zawartość rtęci w złożu Adamów. Zawartość pierwiastków toksycznych w popiołach jest wyższa w porównaniu z węglem surowym, co świadczy, że składniki te związane są z substancją mineralną węgla. Zawartość innych oznaczonych pierwiastków śladowych (Sb, Zn, Mn i Cu) w badanym węglu jest również nieduża i nie stanowi zagrożenia dla środowiska naturalnego. Jednocześnie pierwiastki takie jak Mn, Pb i Cu mają małą lotność, przez co obserwuje się ich koncentrację w popiele po spaleniu węgla. Z drugiej strony takie pierwiastki jak Cd i Hg ze względu na swoją wysoką lotność ulatniają się w trakcie spalania wraz ze spalinami i dlatego ich zawartość w popiele jest niższa niż w węglu.

EN

Lignite from Polish deposits includes numerous rare elements, trace elements and dispersed elements, some of which may have a negative impact on the environment and human health. However, these elements usually do not reach harmful concentration within analyzed coal. This study examined the content of selected elements harmful at each concentration, and elements harmful at higher concentrations. The analysis included the samples of lignite and ash produced during the combustion of coal. Elements toxic at each concentration included: Pb, Hg, Cd, Be and As, while elements toxic at higher concentrations were: Zn, Se, Sb, Cu and Mn. Trace elements were determined though the use of instrumental neutron activation analysis (INAA), inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS) and inductively coupled plasma optical emission spectrometry (ICP-OES). Due to the lack of standards defining the permissible content of harmful elements in lignite, the examination was based on a comparison of the observed content with acceptable daily intake for humans and maximum permissible levels of these elements in soils and waters. Within the tested lignite, Hg, Pb, As and Cd content is low, while their concentration reaches a maximum of up to 2.6 ppm Hg, 26.22 ppm Pb, 19.72 ppm As and 17.76 ppm Cd. These concentrations are very small compared to the maximum permissible levels in soils. The exception is the average mercury content in the “Adamów” lignite deposit. The content of toxic elements in ash is higher than in the raw coal, suggesting that they are related to the mineral matter of coal. At the same time elements like Mn, Pb and Cu have low volatility, which is responsible for their concentration in the ash after combustion of coal. On the other hand, elements like Cd and Hg evaporate during combustion together with flue gas due to their high volatility, and therefore their content in ash is lower than their content in coal. The content of other trace elements (Sb, Zn, Mn and Cu) is also low in lignite and does not pose a threat to the environment.

18

Skid resistance of road markings: literature review and field test results

51%

Burghardt T. E. , Köck B. , Pashkevich A. , Fasching A.

Roads and Bridges - Drogi i Mosty

|

2023

|

tom Vol. 22, no. 2

141--165

EN

Skid resistance of road markings belongs to their important performance parameters, significantly influencing the safety of all road users, particularly when the roadway is wet – yet it is very seldom addressed. A review of the sparse literature on this topic is provided herein. To demonstrate the effect of the selection of anti-skid particles on Pendulum Test Value (PTV) of road markings, a field experiment was done with five drop-on materials. Whereas PTV of the asphalt road surface was 49, covering it with a paint without any glass beads or anti-skid particles caused PTV decrease to 35; utilisation of glass beads led to an increase in PTV to 45 and the use of a mixture of glass beads with 10% of corundum provided PTV 50. The achieved initial PTV and its retention upon the usage of road markings depended on the selection of the anti-skid particles. The initial PTV were in the range of 45–65, after 10 months they decreased to 41-49 (i.e. by 6-32%). The results confirm that not all anti-skid particles are equal and that the initial PTV cannot be used to reliably predict long-term performance.

PL

Szorstkość oznakowania poziomego należy do jego najważniejszych parametrów użytkowych, wpływa bowiem znacząco na bezpieczeństwo wszystkich użytkowników drogi, zwłaszcza, gdy nawierzchnia jest mokra. W artykule przedstawiono przegląd nielicznych publikacji poświęconych temu zagadnieniu. Aby zademonstrować wpływ wybranych cząsteczek uszorstniającychna wartość wskaźnika wahadła pomiarowego (PTV, ang. Pendulum Test Value) oznakowania poziomego, przeprowadzono badanie terenowe pięciu materiałów. Podczas gdy wartość PTV nawierzchni asfaltowej wynosiła 49, pokrycie jej farbą bez posypki mikrokulek szklanych czy cząsteczek uszorstniających spowodowało spadek PTV do 35. Zastosowanie mikrokulek szklanych zapewniło wzrost PTV do 45, zaś użycie mieszaniny mikrokulek szklanych z zaledwie 10% korundu przełożyło się na wartość PTV równą 50. Osiągnięta początkowa wartość PTV oraz jej zachowanie podczas eksploatacji uzależnione były od wyboru cząsteczek uszorstniających: o ile początkowe wartości PTV mieściły się w zakresie 45–65, po 10 miesiącach zmierzono spadek do 41–49 (względny spadek o 6-32%). Uzyskane wyniki potwierdziły, że cząsteczki uszorstniające różnią się pod względem skuteczności, a początkowa wartość PTV nie pozwala na wiarygodne prognozowanie szorstkości w trakcie używania oznakowania.

19

Determination of traces of toxic elements in laminated plastic food packaging materials by inductively coupled plasma time-of-flight mass spectrometry (ICP-TOFMS)

44%

Skrzydlewska E. , Balcerzak M.

Chemia Analityczna

|

2003

|

tom Vol. 48, No. 6

909-918

EN

The content of Cr, As, Cd, Sb and Pb has been determined in laminated plastic food-packaging materials of polyethylene (an overprinted low-density polyethylene/Al/polyethylene terephthalate/low-density polyethylene (LDPE/A1/PET/LDPE)) and polypropylene (an overprinted oriented polypropylene/oriented polypropylene (OPP/OPP)) matrices. The samples were digested in the mixture of nitric acid and hydrogen peroxide in the high-pressure microwave mineralizer. Inductively coupled plasma-time of flight-mass spectrometry (ICP-TOFMS) has been used for the detection of the analytes. The obtained detection limits were within the range 0.010 ((123)Sb)-0.117 ((75)As) ng g(-1)'. In LDPE/A1/PET/LDPE matrix one determined chromium (0.33 mg kg(-1), antimony (1.81 mg kg(-1)) and lead (0.53 mg kg(-1)) while only chromium (0.31 mg kg(-1)) and lead (1.06 mg kg(-1)) were detected in OPP/ OPP. The contents of other elements were below the detection limits. Certified reference material: polyethylene BCR-681 served for the accuracy studies.

PL

Oznaczono śladowe ilości chromu, arsenu, kadmu, antymonu i ołowiu w dwóch rodzajach laminatów: z matrycą polietylenową (zadrukowany polietylen o małej gęstości/Al/polite-reftalan etylenu/polietylen o małej gęstości (LDPE/A1/PET/LDPE)) i polipropylenową (zadrukowany orientowany polipropylen/orientowany polipropylen (OPP/OPP)). Próbki laminatów rozkładano w mieszaninie kwasu azotowego i nadtlenku wodoru w wysokociśnieniowym mineralizatorze mikrofalowym. Do detekcji analitów zastosowano spektrometr mas z jonizacją w indukcyjnie sprzężonej plazmie i analizatorem czasu przelotu jonów (ICP-TOFMS). Uzyskano granice detekcji w zakresie 0,010 ((123)Sb)-0,117 ((75)As) ng g(-1). W laminacie LDPE/A1/PET/LDPE oznaczono chrom, antymon i ołów w ilościach odpowiednio: 0,33; 1,81 i 0,53 mg kg(-1). W drugim badanym materiale (OPP/OPP) oznaczono chrom (0,31 mg kg(-1)) i ołów (l ,06 mg kg(-1)). Stężenia pozostałych pierwiastków były poniżej uzyskanych granic detekcji. Analiza certyfikowanego materiału odniesienia: polietylenu BCR-681 posłużyła do oceny dokładności uzyskanych wyników.

20

Optimum conditions for copper extraction from the flotation waste using factorial experimental design

38%

Mihajlovic I. , Štrbac N. , Dordević P. , Mitovski A. , Nikolić D. , Zivkovic Z.

Environment Protection Engineering

|

2012

|

tom Vol. 38, nr 4

171--184

EN

Copper flotation waste, generated as a byproduct of pyrometallurgical copper production, contains a significant amount of Cu together with trace amounts of other toxic elements such as Fe, Sn, Sb, As, and Pb. It is usually disposed in uncovered tailing ponds in the vicinity of a copper smelter plant. Heavy metals released into the water and soil can cause a number of environmental problems. The amount of copper in copper flotation waste is high enough to be extracted economically using appropriate methods. In this study, the leaching characteristics of copper flotation waste from the Bor Copper Mine, Serbia, were investigated to assess the feasibility of copper extraction.