Artykuł dotyczy próby wskazania relacji zachodzących pomiędzy wartościami kulturowymi obszarów poprzemysłowych i związaną z nimi tożsamością przestrzenną a w konsekwencji ich wpływu na realizacje prokrajobrazowe w tych obszarach. Artykuł składa się z trzech części, w których kolejno będą opisane pojęcia związane z istotą tożsamości, w tym: tożsamości przestrzennej, krajobrazu i miejsca wraz z i ich wzajemnymi relacjami zachodzącymi w przestrzeni miast. W części drugiej będą przytoczone przykłady kreacyjnych działań podejmowanych z uwzględnieniem miejscowych wartości kulturowych, zrealizowanych w regionie Nord-Pas-de-Calais we Francji. W podsumowaniu będzie wskazane znaczenie wartości kulturowych i tożsamości przestrzennej w określeniu działań na rzecz kształtowania obrazu współczesnego miasta, jego wizerunku i aktywności społecznych.
EN
Attempts at indicating positive relations between the existing cultural values of postindustrial regions and their spatial identity are made, following examples of successful landscape projects from Nord-Pas-de-Calais in France. The paper consists of three parts. In the first one, concepts connected with the essence of identity are discussed, including: spatial identity, the landscape and place, and their interrelations in urban space. In the second part examples of creative projects implemented in Nord-Pas de Calais in France are given in consideration of local cultural values. In the conclusions the importance of cultural values and spatial identity are emphasized in measures undertaken to shape the image of the modem city and social activation.
Zaproponowana metoda została oparta na analizie struktury przestrzennej miasta (orga-nizacyjno-prawnej, funkcjonalnej, społecznej i fizjonomicznej) oraz na poszukiwaniu znaków tożsamości przestrzennej miasta przez badanie poczucia tożsamości przestrzennej wśród mieszkańców.
EN
The methods of work is based on: 1) searching for signs of identity of selected towns through analysis of their space structures which are: organizational - legal, functional, social and physionomical ones according to division by Jan Maciej Chmielewski (division of a small town into central, intermidiate and external zones was adopted on the basis of work by Hanna Adamczewska Wejchert) and 2) researching sense of space identity of inhabitants by means of sociological surveys conducted with elites of those towns who have views on space, distinct from mediocre, by virtue of their profession and interests. I searched for signs of identity of Kraśnik - double town consisting of 2 towns - which is a capital of Polish administrative unit of powiat; about 37300 inhabitants; it came into being in 1975 as a result of amerger of the two towns Kraśnik Lubelski and Kraśnik Fabryczny that are 6 km away; Kraśnik Lubelski - private town; founded in 1377; an agricultural town; Kraśnik Fabryczny - its building was begun in 1938 to cater for housing needs of the workers of newly built Factory of Metallurgical Products; in 1954 they formed an industrial town.
The present paper examines social memory of the evicted Lemkos with regard to the Vistula Operation (ukr. операцiя “Вiсла”) and their lost fatherland – the Lemko Region (ukr. Лемкiвщина). The author applies biographical narrative method to explore constituent elements of the spatial identity such as: the Lemkos’ attitude towards landscape, places of paramount importance, idealization of the lost fatherland on eviction. This articles is based on a comprehensive literature review and presents the results of the field studies carried out by the author among the Lemkos.
Artykuł ma na celu przybliżenie tematyki tożsamości przestrzennej na przykładzie wybranego miasta postindustrialnego. W ramach artykułu przeprowadzono analizę ilościową nazewnictwa ulic i placów miasta Zabrze, której wyniki mogą być przydatne w dalszych pracach związanych z kreowaniem strategii marketingowych miasta.
EN
Article aims to bring out issues of territorial identity on the example of post-industrial city. Quantitative analysis of streets and squares names in Zabrze city was carried out as a basis for this analysis. Results of this analysis can be useful for further works related to elaboration of marketing strategies for the city.
W artykule omówiono problematykę identyfikacji występowania źródeł wód w krajobrazie otwartym, w oparciu o analizę elementów występujących w środowisku naturalnym. Przedstawiono przegląd literatury przedmiotu dotyczącej krajobrazowej postaci terenów podmokłych i źródeł. Zaprezentowano główne zagadnienia związane z problematyką percepcji wypływów wód, ich stanem obecnym, kierunkami przekształceń i zagrożeniami. Wskazane zostały najważniejsze determinanty krajobrazowej formy źródeł, do których zaliczyć należy przede wszystkim uwarunkowania hydrogeologiczne oraz specyficznie ukształtowane zbiorowiska roślinne. Podsumowane zostały także wyniki badań źródeł Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i Miechowskiej w kontekście ich postaci krajobrazowej.
EN
In the paper, issues of identifying the occurrence of river-springs in the open landscape relying on elements appearing in the natural environment are discussed. A review of the literature on the landscape traits of wetlands and springs is presented. Major issues related to the problems of perception of water outflows, their current state, tendencies of transformation and threats are discussed. The most important determinants of landscape forms of springs are indicated. The paper summarizes the findings of the research on landscape context of river springs in Krakowsko-Wieluńska and Miechowska Uplans.
W artykule dokonana została analiza antologii Czerwona Gwiazda Salomonowa (2012), która zawiera 25 esejów, poświęconych 25 regionam współczesnej Ukrainy. Stosowane przez autorów różne strategie retoryczne są rozpatrywane w perspektywie metodologicznej postkolonializmu. Elementami najważniejszymi narracji postkolonialnej okazują się ujęcie literatury jako zwierciadła rzeczywistości, a także rozumienie wypowiedzi jako travelogue, kiedy autor działa jako przewodnik, a czytelnik jako turysta. Wypowiedź postkolonialna, przenosząca uwagę od przyszłości do przeszłości, stoi przed wyzwaniem narratywu historycznego, który nie jest spójny ani kompletny. Wreszcie, oparta na stereotypach narracja postradziecka jest zastępowana przez poetykę mitologiczną jako narzędzie stworzenia nowej tożsamości lekturowej.
EN
This article is dedicated to the anthology Solomon’s Red Star (2012), which contains 25 essays describing 25 administrative regions of contemporary Ukraine. Different rhetorical strategies presented by authors are analyzed from a postcolonial perspective. The most important elements of the postcolonial narrative are a notion of a literature as a mirror of reality and understanding of a narrative as a kind of a travelogue, when the author acts as a guide and the reader is supposed to be a tourist. A narrative is mostly past-oriented but not future-oriented and the main challenge to the authors is that a history is neither coherent nor complete. A post-soviet stereotype-based narrative is opposed by a mythological poetics as a means of creating a new cultural identity.
Celem artykułu jest przedstawienie propozycji badania tożsamości przestrzennych z perspektywy animacji kultury na przykładzie trzech miast Ziem Zachodnich i Północnych: Gdańska, Szczecina i Wrocławia. Na podstawie działań animacyjnych ukazana zostala wzmożona debata tożsamościowa, związana m.in. z kandydowaniem tych ośrodków do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Działania animacyjne, a także dyskursy z nimi związane ukazują, że projekt tożsamościowy wokół ZZiP się nie wyczerpał, ujawnia się w coraz to nowszych odsłonach. Omawiane miasta tworzą w działaniach na polu kultury i sztuki podobne miejsca: otwarte, zapraszające, doświadczane, różnorodne, bliskie i swojskie, nie do końca odkryte, ujawniające swoiste napięcie między stratą a tworzeniem, wykorzenieniem a zakorzenieniem, przeszłością a przyszłością. Pomimo wielu punktów wspólnych działania skierowane są na kształtowanie tożsamości głównie lokalnych. Wartościowym kierunkiem wydaje się Koalicja Miast (kandydujących do ESK 2016), która sygnalizuje, jak wiele łączy te trzy miasta i jaki potencjał kulturotwórczy może mieć ich „spotkanie”.
EN
The article presents a proposal for the study of spatial identity from the perspective of cultural animation on the example of the three cities in Western and Northern Territories: Gdańsk, Szczecin and Wrocław. The cultural animation activities show the intensifcation of the debate about identities, related among others to the candidacy of the cities for the European Capital of Culture 2016. Animation activities, as well as discourses related to them, indicate that the identity project based on the Western and Northern Territories has not been exhausted, although it appears in different forms. These cities “create” similar spaces in the felds of art and culture: open, inviting, for one to experience, diverse, close and familiar, not completely discovered, revealing a kind of tension between the loss and creation, eradication and inveteracy, past and future. Despite many common points, the activities are focused mainly on shaping the local identity. The Coalition of Cities (candidates for the ECC 2016) appears to be a valuable guidance. It indicates how much in common these three cities (among others) have, and draws attention to the cultural potential of the “meeting”.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Tożsamość miasta zawarta jest w niepowtarzalności jego krajobrazu zbudowanego i naturalnego, odmiennej dla każdego miasta historii społeczności lokalnej i próbach jej upamiętnienia, w specyfice funkcji i w jego warstwie symbolicznej. Tożsamość jest pojęciem metafizycznym. Określenie tożsamości jest poszukiwaniem jej fizycznych znaków składających się na wizerunek miasta i cech, którymi emanuje miejsce. Należy też rozpatrywać zespól relacji emocjonalnych mieszkańców do miasta, które składają się na ich poczucie tożsamości. Istotą ochrony tożsamości przestrzennej miasta jest szacunek dla miejsca.
EN
Identuty of a town is icluded in unrepeatibility of its scenery both built and natural one, in history of local community which is different for every town and attempts of its commemoration, in specificity of function and in symbolic layer of a town which reflects in patriotic and religious significance of places. Identity is a metaphysical idea. The qualification of a town identity is a quest of its physical signs. The signs of town space identity are: physical elements of space creating together a town image and features which emanate the place. We must also consider different relationship of inhabitants with their own town which constitute their feeling of identity. Essence of space identity protection is respect for the place.
Artykuł poświęcono zagadnieniu tożsamości miejsca w kontekście dwóch migracji odbywających się na terenie Pomorza Zachodniego. Pierwsza dotyczy dawnych Pomorzan, którzy w drugiej połowie XIX w. wyemigrowali do organizującej się wówczas pruskiej kolonii Santo Ângelo w Brazylii. Druga związana jest z powojennymi wypędzeniami mieszkańców tego regionu i zasiedleniem Pomorza Zachodniego przez Polaków. Osią prezentowanych badań jest drewniana konstrukcja szkieletowa, niegdyś typowa dla krajobrazu wsi pomorskiej. W artykule postawiono następujące pytania: Czy tradycyjna technika budowlana jest rozpoznawalna i zrozumiała dla obecnych użytkowników? Czy jest elementem ich tożsamości etnicznej/narodowej? Zaprezentowano wyniki wywiadów przeprowadzonych z aktualnymi właścicielami domów szachulcowych w Brazylii. Omówiono percepcję pruskiego dziedzictwa przez polskich mieszkańców Pomorza Zachodniego, na podstawie kwerendy terenowej przeprowadzonej w powiatach drawskim i szczecineckim. Wnioski uzupełniono o wyniki badań spójności społecznej Głównego Urzędu Statystycznego.
EN
The article is devoted to the problem of identity of space in the context of two migrations which took place in the West Pomerania. The first one is about former Pomeranians who in the second half of 19th century emigrated to the Prussian Colony Santo Ângelo in Brazil. The second one is related to post-war expulsions of the inhabitants of this region and settlements by displaced Poles. The axis of the presented research is half-timbered construction, once typical of the landscape of a Pomeranian village. In this article the author asked questions: is traditional construction technique recognizable and understandable to current users? Is it part of their ethnic/national identity? The results of interviews with current owners of half-timbered constructions in Brazil were presented. The perception of Prussian heritage by Polish inhabitants of Western Pomerania, based on field research carried out in the Drawsko County and Szczecinek County was discussed. The conclusions were supplemented with the result of research on social cohesion from Statistic Poland.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.