Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wolność i równość jako podstawowe elementy liberalnej demokracji

100%

Monatskyy H.

|

nr 1

147-160

EN

In the article liberty and equality as important values in democracy are presented. Political theory advances the thesis that liberal democrats do not consider power of the people as the highest and ultimate political value. Liberals include among fundamental values various types of liberty and various kinds of equality that are connected with them, that is, liberty of speech, liberty of religion, the right to property, the right to voice one’s opinion or the right to assume public offices. It is these values that are the foundations of the ideal of the society of free and equal human beings.

2

Sąd jak inkarnacja Ludu. Dekonstrukcja idei ludowego konstytucjonalizmu

100%

Barut A.

|

tom 2(15)

13-25

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza idei ludowego konstytucjonalizmu sformułowanej w amerykańskiej filozofii prawa. Autor wychodzi od stwierdzenia deficytu legitymacji współczesnej władzy politycznej, a co za tym idzie jej wytworu – prawa pozytywnego. Rozwiązaniem tego problemu ma być idea polityki deliberacyjnej, polegającej na społecznej dyskusji oraz prawa responsywnego, tworzonego poprzez aktywność wielu podmiotów, w którym znajdują odzwierciedlenie zróżnicowane tożsamości i sposoby widzenia świata. Deliberacyjność polityki i responsywność prawa mogą jednak oznaczać albo społeczną realność – rzeczywistą dyskusję nad prawem i polityką albo ideę regulatywną, do realizacji której może zbliżać się działalność organów o charakterze elitarnym. W amerykańskiej filozofii prawa idea ludowego konstytucjonalizmu stanowić miała odpowiedź na postulat jego legitymizacji prawa poprzez zapewnienie społeczeństwu, a w szczególności przedstawicielom „nowych ruchów społecznych”, takich jak „ruch obrony praw obywatelskich” w latach 60-tych, bezpośredniego udziału w jego tworzeniu i stosowaniu, była wyrazem zaniepokojenia, które wyrażali również autorzy lewicowi w obliczu prawotwórczych orzeczeń Sądu Warrena. Przeformułowanie tej idei, dokonane w szczególności przez Bruce’a Ackermana, czyli uznanie za wyraz ludowego prawodawstwa orzecznictwa amerykańskiego Sądu Najwyższego stanowi wyraz zmiany rozumienia, czy wręcz dekonstrukcji podstawowych idei filozoficzno-prawnych i filozoficzno-politycznych, takich jak reprezentacja i demokracja. Następstwem jest oderwanie pojęcia ludu od związku z określoną empiryczną zbiorowością. Proces ten jawi się jako aspekt zjawiska ideowego wykraczającego poza kontekst amerykański, to jest legitymizacji, według kryterium realizacji hasła ochrony praw człowieka, organów o charakterze elitarnym, przykładem koncepcje Pierre’a Rosanvallona czy Dominique Rousseau. Autor wskazuje na niebezpieczeństwa związane z tym trendem: radykalna zmiana znaczenia słów powoduje irracjonalizację dyskursu społecznego, a oparcie legitymacji sądu konstytucyjnego na prawach człowieka może wyłączyć możliwość jego krytyki.

EN

The subject of this article is an analysis of the idea of popular constitutionalism formulated in American philosophy of law. The starting point for the author is to identify the lack of legitimacy of contemporary government, and consequently its product – the positive law. The solution to this problem is supposed to be the idea of deliberative politics, based on social discussion and responsive law, created through the activity of many subjects, reflecting differentiated identities and ways of seeing the world. Deliberative politics and the responsiveness of law may, however, mean either a social reality, real discussion on law and politics, or a regulatory idea which the activities of elite bodies may advance. In American philosophy of law, the idea that popular constitutionalism was to respond to the postulate of legitimisation of the law by providing the public, and in particular, representatives of ’new social movements‘ such as ‘the civil rights movement‘ in the 1960s, direct participation in its creation and application, was an expression of concern also expressed by the authors of the left in the face of the law-making judgments of the Warren Court. The reformulation of this idea, made in particular by Bruce Ackerman, or its identification with American Supreme Court’s jurisprudence, is an expression of a change in understanding or even deconstruction of fundamental political and legal ideas such as representation and democracy. The consequence is the detachment of the concept of the People from a relation to a particular empirical community. This process appears as an aspect of the ideological phenomenon that goes beyond the American context, i.e. legitimacy, according to the criterion of realizing the slogan of protection of human rights, of elitist bodies. The examples are: the conceptions of Pierre Rosanvallon, and Dominique Rousseau. The author of the article points out the dangers of this movement. The radical shifting of the meaning of words causes irrationalisation of public discourse, and the legitmisation of the role of played by constitutional court as a defender of human rights can exclude all possibilities of the criticism of its lawmaking.

3

System demokratyczny w relacji do ekonomii i zarządzania gospodarką

80%

Makowski Ł.

|

nr 529

170-184

PL

Celem opracowania jest wskazanie na konieczność teoretycznego ujęcia demokracji, zawierającej dwa poziomy wyrażania wolności człowieka – poziom jednostkowy i wspólnotowy. Teoria demokracji ma istotne znaczenie dla kształtowania relacji społeczno- -ekonomicznych. Obecnie relacje ekonomiczne są dominujące w określaniu kształtu demokracji. Za ich siłą stoją założenia gospodarki neoliberalnej. W kontekście takiego podejścia obserwowane są urynkowione aspekty stosowanej demokracji, wywołujące głębokie zniekształcenia w praktycznych procedurach demokracji. Tematyka została opracowana w trzech punktach prezentujących kolejno: krytykę demokracji posadowionej w systemie gospodarki neoliberalnej, problematykę społeczeństwa obywatelskiego (SO) i kierunki doskonalenia demokracji zapewniającej funkcjonowanie tego społeczeństwa.

EN

The aim of this study is to indicate the need for a theoretical approach to democracy containing two levels of human freedom: the individual and community level. The theory of democracy is essential for shaping socio-economic relations. Nowadays, economic relations are dominant in defining the shape of democracy. Their strength is supported by the assumptions of the neoliberal economy. In the context of such an approach, the market- oriented aspects of the applied democracy are observed, causing profound distortions in practical procedures of democracy. Definitely a democratic theory is necessary, expressing the synthesis of the freedom of the human individual at the level of their individual will and their freedom in the social field. Society cannot be treated as a human group, but as a unified whole with socialized relations.