W celu określenia potrzeb nawożenia pszenicy ozimej borem w latach 1999-2001 przeprowadzono badania w doświadczeniach polowych ścisłych, w których trzy sposoby nawożenia borem (przedsiewne, pogłówne i dolistne) były wariantami czynnika I rzędu a cztery dawki boru wariantami czynnika II rzędu. Ocena przydatności testu glebowego z 1 mol HCl·dm⁻³ w diagnozowaniu potrzeb nawożenia borem stanowiła kolejny cel badań. Stwierdzono, że plonotwórcze działanie boru zależało od sposobu jego stosowania. Najlepsze efekty plonotwórcze w badaniach uzyskano pod wpływem nawożenia pogłównego borem, podczas gdy nawożenie przedsiewne nie powodowało wzrostu plonowania. W świetle uzyskanych wyników dawki 1,2 i 1,8 kg B·ha⁻¹ w nawożeniu doglebowym oraz 0,17 kg B·ha⁻¹ dolistnie (0,2% roztwór H₃BO₃) uznać należy za optymalne w nawożeniu pszenicy ozimej borem. W badaniach wykazano potrzebę weryfikacji testu glebowego boru z 1 mol HCl·dm⁻³ a także opracowania nowego kryterium zaopatrzenia pszenicy w bor.
EN
To determine boron fertilization requirements for winter wheat a study was carried out over the years 1999-2001 in two-factorial strict field experiments. Methods of boron application (pre-sowing, top-dressing and foliar) were the variants of the first experimental factor while four doses of boron were the second-rate factor levels. Evaluating the applicability of the soil test with 1 mol HCl·dm⁻³ to define boron fertilization needs of winter wheat was yet another objective of the research. The study showed that positive effect of boron on wheat yields depended on mode of boron application. The strongest yield- enhancing influence of boron was obtained under top-dressing treatment with boron over tillering while pre-sowing method appeared to be ineffective. Considering the positive yield-forming influence of boron as well as the nutrient absorption abilities by plants, the doses of 1.2-1.8 kg of B·ha⁻¹ applied to soil and 0.170 kg B·ha⁻¹ in foliar fertilization as 0.2% H₃BO₃ water solution may be judged as the most favourable. The research showed a need for verifying the boron soil test with 1 mol HCl·dm⁻³ and developing a new criterion of winter wheat supply with boron.