Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Challenge of Terminographic Gaps in Translation: a Text-Based Approach Put to Practice

100%

Mehrpooya A. , Moinzadeh A. , Dabaghi A.

|

tom 16

|

nr 2

243-261

EN

The issue of terminographic gaps in specialized discourses has always concerned the researchers and readers alike. However, due to the interlingual nature of such a technical issue, the need for interdisciplinary collaboration between translation and terminography seems to be in prospect. For such a reciprocation scheme to come into practical effect, the present study has aimed to conduct a translational-terminographic concerto by putting a specialized English text to the test of Persian translation. This has been done to answer the question if a translator is required to provide for any terminological gap once all attempts at finding the corresponding terminological items have failed. In this pursuit, certain workable criteria for terminographic proposition via translation have been discussed. As such, the practical phase of this study concerns itself with addressing the issue of Persian terminological gaps in a language-related metadiscoursal field and consequently detecting the problem zones of non-equivalence in a specialised text carefully selected for translation. Ultimately, a list of Persian terminological items constructed on the basis of the proposed translational-cum-terminographical scheme is compiled to address the identified terminological gaps in the target metadiscourse under study.

2

Analiza polsko-rosyjskich i rosyjsko-polskich słowników specjalistycznych wydanych w latach 1990–2012

100%

Klejnowska-Borowska M.

Linguodidactica

|

2014

|

tom 18

PL

Martyna Klejnowska-Borowska - Uniwersytet Warszawski. Analiza przedstawiona w niniejszym artykule została oparta na modelu analizy terminograficznej autorstwa M. Łukasika (2007, 2010), który badał polsko-angielskie i angielsko-polskie słowniki specjalistyczne wydane w latach 1990–2006. Autor przeanalizował około 600 słowników dwu- i wielojęzycznych, dzięki czemu powstała adnotowana bibliografia. Ponadto dzięki badaniom opracowana została typologia słowników specjalistycznych, a dzięki analizie kwantytatywnej wykryte zostały lakuny terminograficzne w zakresie języka polskiego i angielskiego na polskim rynku wydawniczym. Innym ważnym rezultatem badania okazało się opracowanie prototypu najbardziej popularnego dzieła terminograficznego w zakresie polsko-angielskiej i angielsko-polskiej terminografii.

EN

The article presents the analysis of Polish-Russian and Russian-Polish terminological dictionaries published in Poland between 1990 and 2012. The paper is divided into three parts. The first part presents the analysis of macrostructure parameters which, inter alia, included: the way the lexicon is organized: alphabetically or thematically; language format; dictionary type (glossaries, dictionaries of acronyms, terminological dictionaries: explanatory terminological dictionaries, encyclopedic terminological dictionaries, hybrid terminological dictionaries and thesauruses); bibliography references; indexes; attachments; size of a dictionary and its thematic scope; field(s) of science included in dictionaries. The second part deals with microstructure parameters such as: grammatical information, the dictionary definitions, accent marks. Finally, some faults of the analyzed terminological dictionaries are revealed.

RU

Настоящая статья посвящена анализу польско-русских и русско-польских терминологи- ческих словарей изданных в Польше в 1990–2012 гг. Статья состоит из трех частей. В первой части представлен анализ таких параметров макроструктуры словаря как: расположение словарных статей (алфавитный или тематический порядок); языковой формат; вид словаря (глоссарий, словарь акронимов, терминологический словарь: объяснительный терминологический словарь, энциклопедический терминологический словарь, гибридный терминологический словарь, тезаурус); библиография; индексы; приложения; объем словаря и его предмет; отрасли, которые охватывает словарь. Вторая часть посвящена анализу параметров микроструктуры, к которым относятся: грамматическая информация; дефиниция; ударение. Последняя часть представляет ошибки, выступающие в проанализированных терминологических словарях.

3

Current State of Terminology in Lithuania: Scientific Research, Management and Education

86%

Auksoriūtė A.

|

tom 40

EN

Current State of Terminology in Lithuania: Scientific Research, Management and Education The article discusses the current state of terminology in Lithuania, presents terminological research carried out in the last five years, analyses ways of Lithuanian terminology management, and briefly overviews terminological education and teaching in Lithuania.Lithuanian terminological research is mostly carried out at the Institute of the Lithuanian Language and at universities and other research institutes. The largest part of terminological research is carried out at the Centre of Terminology of the Institute of the Lithuanian Language, which researches Lithuanian terminology and terminography, analyses the use of Lithuanian terminology in different fields.Three ways of terminology management are discussed: terminography, creation of term banks and databases and standardisation of terms.The number of term dictionaries published in Lithuania is rather considerable – over 600. The most productive period for publishing term dictionaries is from 1990 up to date. Between 1990–2013 more than 420 term dictionaries and special encyclopaedias were published.The main and most important terminology database in Lithuania is the Term Bank of the Republic of Lithuania (lt Lietuvos Respublikos terminų bankas, further – LTB), initiated in 2004. This bank is created as a common information system of state institutions administered by the State Commission of the Lithuanian Language (further – Language Commission). There are more than 237,000 term entries in LTB. The article discusses two more terminology databases containing Lithuanian terminology sources – IATE and EUROTERMBANK. The Lithuanian Standards Board, in addition to other work, prepares Lithuanian standards of terms and offers these terms to the Language Commission for evaluation. Since 2000, the Lithuanian Standards Board has been creating a database of standardised terms which currently contains about 64,000 terms.In Lithuania, terminology also exists as an academic discipline; at many universities, philologists are offered a course in terminology. At many universities, students of other non-philological disciplines are taught a course in language for specific purposes, which covers matters of terminology and terms. Aktualny stan terminologii na Litwie: badania naukowe, zarządzanie informacją i edukacja Artykuł omawia aktualny stan terminologii na Litwie, przedstawia badania naukowe nad zasobami terminologicznymi prowadzone w okresie minionych pięciu lat, analizuje sposoby zarządzania terminami w języku litewskim, a także zawiera zwięzły przegląd tematyki dotyczącej kształcenia i nauczania w zakresie terminologii na Litwie.Główną placówką zajmującą się badaniami nad terminologią w języku litewskim jest Instytut Języka Litewskiego. Ponadto badania takie prowadzone są także na uniwersytetach i w innych ośrodkach badawczych. Największy udział w badaniach terminologicznych ma Zakład Terminologii w Instytucie Języka Litewskiego, który prowadzi prace nad terminologią litewską i terminografią, a także analizuje użycie litewskiego słownictwa specjalistycznego w poszczególnych dziedzinach.W artykule omówiono trzy metody zarządzania zasobami terminologicznymi: terminografia, powoływanie banków terminów i baz danych oraz standaryzacja terminów i pojęć.Liczba słowników terminologicznych opublikowanych na Litwie jest dość znaczna, jest ich obecnie ponad 600. Najwięcej publikacji pochodzi z okresu po roku 1990. Począwszy od 1990 do 2013 r. ukazało się drukiem ponad 420 słowników i specjalistycznych encyklopedii terminologicznych.Główną i najważniejszą bazą terminów na Litwie jest Terminologiczna Baza Republiki Litewskiej (lt Lietuvos Respublikos terminų bankas, dalej: LTB), powstała w 2004 r. Została ona utworzona jako wspólny informatyczny system instytucji państwowych pod patronatem Państwowej Komisji Języka Litewskiego (dalej: Komisja Języka). W LTB znajduje się ponad 237 000 haseł terminologicznych.Artykuł omawia dalej kolejne dwie bazy danych, które zawierają litewskie źródła terminologii, a mianowicie IATE i EUROTERMBANK. Litewska Rada Standaryzacji oprócz innych prac przygotowuje litewskie standardy terminów i przedstawia je Komisji Języka do oceny. Od roku 2000 Litewska Rada Standaryzacji tworzy bazę standaryzowanych terminów, która aktualnie obejmuje 64 000 haseł.Na Litwie terminologia istnieje także jako odrębna dyscyplina akademicka. Na wielu uniwersytetach w programie studiów prowadzone są przez filologów zajęcia z tego zakresu. Na licznych uczelniach studenci kierunków niefilologicznych mają wykłady w zakresie stosowania terminów specjalistycznych, obejmujące kwestie terminologiczne i dotyczące zasobu pojęć.

4

Z dorobku polskiej leksykografii dziedzinowej: botanika

58%

Wojan K.

|

nr 4

485-566

PL

Artykuł dokumentuje dorobek polskich leksykografów (terminologów, encyklopedystów, etnobotaników, zielnikoznawców i in.) w dziedzinie botaniki. Zamieszczono obszerny wykaz 831 opracowań leksykograficznych, wydanych w Polsce w latach 1472–2017. Do opracowań słownikarskich zaliczono teksty różnego gatunku, takie jak słowniki terminologiczne, encyklopedyczne, spisy, indeksy, glosariusze, atlasy botaniczne, ułożone alfabetycznie kompendia, przewodniki itd. Bibliografia ma charakter kompleksowy i adnotowany. Materiał do bibliografii wyekscerpowany został z rozproszonych katalogów bibliotecznych instytucji naukowych i ośrodków naukowo-dydaktycznych w Polsce, katalogów wydawniczych, a także z prac naukowych (monografii, artykułów) z zakresu fitonimiki i etnobotaniki.

EN

The article documents the achievements of Polish lexicographers (terminologists, encyclopaedists, ethnobotanists, herbalists) in botany. It contains a comprehensive list of 831 lexicographic works published in Poland in the years 1472–2017, including terminology dictionaries, encyclopaedias, indexes, glossaries, botanical atlases, alphabetical compendia, guides, etc. The bibliography is comprehensive and annotated. The bibliographical material was extracted from library catalogues of various academic institutions and scientific centres in Poland, catalogues of publications, as well as from scientific works (monographs, articles) in the field of phytology and ethnobotany.

5

Ілюстрацыйны параметр у лінгвістычнай тэрмінаграфіі

58%

Дзятко Д.

|

2020

|

nr 19

53-66

EN

The purpose of the article is to analyze the constitutional and content-related features of illustrative parameters within the structure of a dictionary entry, drawing upon the material of explanatory dictionaries of linguistic terms. The problem is studied in four aspects: the degree of research of illustrative parameter in linguistics; factors affecting the volume and nature of images in dictionaries; ways to include images in the structure of a dictionary entry; types of images used in metaterminography. Images in lexicography in general and in terminography in particular are quite important, since they allow the user to: supplement the information contained in the definition conceptually; demonstrate the nature of the context in which a registered word can be used; distinguish one meaning from another; identify various grammatical models and determine the scope of typical combinations; outline the scope of use of a registered unit, etc.

RU

Мэта артыкула − на матэрыяле тлумачальных слоўнікаў лінгвістычных тэрмінаў прааналізаваць канстытуцыйна-кантэнтныя асаблівасці ілюстрацыйнага параметра ў структуры слоўнікавага артыкула. Праблема вывучаецца ў чатырох аспектах: ступень даследаванасці ілюстрацыйнага параметра ў лінгвістыцы; фактары, якія ўплываюць на аб’eм і характар ілюстрацый у слоўніках; спосабы ўключэння ілюстрацый у структуру слоўнікавага артыкула; тыпы ілюстрацый, якія выкарыстоўваюцца ў метатэрмінаграфіі. Ілюстрацыі ў лексікаграфіі ў цэлым і ў тэрмінаграфіі ў прыватнасці дастаткова важныя, паколькі дазваляюць: канцэптуальна дапоўніць інфармацыю ў дэфініцыі; прадэманстраваць характар кантэксту, у якім можа выступаць рэестравае слова; адрозніць адно значэнне ад другога; ідэнтыфікаваць разнастайныя граматычныя мадэлі і вызначыць сферу тыповых спалучэнняў; акрэсліць сферу выкарыстання рэестравай адзінкі і інш.

6

Polska leksykografia terminologiczna z komponentem rosyjskim z dziedziny mauk prawnych. Bibliografia słowników wydanych w latach 1803–2014

44%

Wojan K.

Studia Rossica Gedanensia

|

2015

|

nr 2

371–396

EN

The article contains a list of 126 legal lexicographical items (each including the Russian language), published in Poland during the years 1803–2014. The bibliography is composed in chronological order. The purpose of the article is to present the richness of terminography written by Polish specialists. The material in question has been excerpted and catalogued on the basis of bibliographical sources, scientific publications, publishing and library catalogues available at the time. The fact that so much bibliographical material has been collected proves that for publishers Russian is still a prestigious language, which enjoys a high social and communicative status. The bibliography exemplifies editorial dynamics and welcoming attitude towards the Russian language on the part of national publishers agencies and scientific centers.

RU

Настоящая статья представляет собой библиографический перечень 126 лексикографических изданий по правоведению и юридическим дисциплинам, изданных в Польше в 1803–2014 гг., языковым компонентом которых является русский. Главная цель работы экспонировать богатство терминографических работ, составленных польскими специалистами. Материал к библиографии собран и каталогизирован на основе библиографических источников, научных трудов, подписных каталогов и каталогов научных библиотек. Составление такого обширного библиографического перечня свидетельствует, несомненно, о том, что русский язык все время относится к группе престижных языков с высоким общественно-коммуникационным статусом, значимых в межкультурных контактах. Настоящая библиография отражает издательскую динамику в Польше и открытость на русский язык.

7

Terminologia onomastyczna w tradycji badawczej i praktyce normalizacyjnej

44%

Wolnicz-Pawłowska E.

|

tom 60

37-46

EN

The paper points out the role of terms in academic activity, particularly in onomastics. A survey of onomastic terms present in Polish dictionaries of linguistic terminology and onomastic encyclopaedias has been made. The need has been stressed to follow the rules of terminography in every dictionary of terms. Some normative terms, such as official name, dialectal name, minority name, have been suggested to be included as additional entries in glossaries of onomastic terms.

8

Polska leksykografia terminologiczna z komponentem rosyjskim z zakresu ekonomii, handlu i zarządzania. Bibliografia słowników wydanych w latach 1887–2015

44%

Wojan K.

Studia Rossica Gedanensia

|

2016

|

nr 3

467-487

EN

The article contains a list of 149 Polish terminological dictionaries in the field of economics, trade, management (each including the Russian language), published in Poland during the years 1887–2015. The bibliography is composed in chronological order. The purpose of the article is to present the richness of terminography written by Polish specialists. The material in question has been excerpted and catalogued on the basis of bibliographical sources, scientific publications, publishing and library catalogues available at the time. The fact that so much bibliographical material has been collected proves that for publishers, Russian is still a prestigious language, which enjoys a high social and communicative status. The bibliography exemplifies editorial dynamics and welcoming attitude towards the Russian language on the part of national publishing agencies and scientific centers.

RU

Настоящая статья представляет собой библиографический перечень 149 лексикографических изданий по экономике, торговле и менеджменту, изданных в Польше в 1887–2015 гг., языковым компонентом которых является русский. Главная цель работы экспонировать богатство терминографических работ, составленных польскими специалистами. Материал к библиографии собран и каталогизирован на основе библиографических источников, научных трудов, подписных каталогов и каталогов научных библиотек. Составление такого обширного библиографического перечня свидетельствует, несомненно, о том, что русский язык все время относится к группе престижных языков с высоким общественно-коммуникационным статусом, значимых в межкультурных контактах. Настоящая библиография отражает издательскую динамику в Польше и открытость на русский язык.