The article is an attempt of deepened reading of a few chosen poems by Gleb Glinka, the Russian poet of the second emigration wave. As a professional literary scholar, dealing with the poem theory in particular, he was familiar with all versification techniques and used to apply them in his poetry with great mastery. In his poetic arsenal he had lexical games (juggling with the meaning of words), syntax innovations, as well as different intertextual references: irony, pastiche, parody, literary polemics, numerous reminiscences etc. Although he stood on a traditional ground of poetics rules, in reality Glinka was in fact modern, more often than not using poetic means of avant-garde and post avant-gardism.
PL
Artykuł jest próbą pogłębionego czytania kilku wybranych wierszy Gleba Glinki, rosyjskiego poety emigracyjnego drugiej fali. Jako profesjonalny literaturoznawca, w szczególności zajmujący się teorią wiersza, doskonale znał wszystkie techniki wersyfikacyjne i stosował je w swojej poezji z dużą maestrią. Do arsenału jego chwytów poetyckich, nie tylko wersyfikacyjnych, należą między innymi gry leksykalne (żonglowanie znaczeniami słów), innowacje składniowe, a także różnego rodzaju nawiązania intertekstualne: ironia, pastisz, parodia, polemika literacka, rozliczne reminiscencje itp. Mimo iż wyznawał on tradycjonalistyczne poglądy na zasady poetyki, w swojej praktyce poetyckiej jest Glinka w istocie nowoczesny, nierzadko czerpiąc ze środków poetyckich awangardy i nurtów postawangardowych.
A definition is called descriptive (or theoretical) when it identifies the object by enumeration of its properties or functions. A constructive (or practical) definition is an explicit description of its arrangement. Russian verse theorists proposed several theoretical definitions of verse (as opposed to prose), which are not, however, convertible into a constructive definition (a list of formal differences between verse and prose). To date, we are still not capable of developing an algorithm which would enable us to distinguish between prose and verse in general, but leading prosodists have produced both theoretical and constructive definitions of versification systems, verse meters, verse rhythm, and particular rhythmic types of individual meters. This article examines definitions of verse and descriptions of the relationships between meter and rhythm proposed by scholars of Russian poetry. Building on their observations, the author devises a constructive definition of the concept of “meter” as a system of permissions and prohibitions that govern the distribution of word stresses and word boundaries in a verse line. The article also formulates constructive definitions for the versification systems used in Russian poetry (such as syllabotonic verse, logaoedic verse, dolnik and taktovik, and pure accentual verse).
PL
Z punktu widzenia metodologii nauki wszystkie określenia mogą być podzielone na dwa typy: deskryptywnym (albo teoretycznym) określeniem nazywa się definicję wyznaczającą przedmiot poprzez wyliczenie wymaganych właściwości lub funkcji, zaś konstruktywnym (lub praktycznym) określeniem – eksplicytny opis budowy odpowiedniego przedmiotu. Rosyjscy wersolodzy sformułowali kilka teoretycznych określeń wiersza (w jego przeciwstawieniu do prozy), które jednakże nie konwertują się w konstruktywne określenie (wykaz formalnych cech odróżniających wiersz od prozy). Takie określenie nauce na razie nie jest dostępne. Tym niemniej możemy proponować deskryptywne i konstruktywne określenia systemów wersyfikacyjnych, metrum wierszowych i ich konkretnych odmian (rozmiarów), rytmu wiersza i rytmicznych typów konkretnych rozmiarów. W artykule rozpatruje się rozmaite próby określenia wiersza i wzajemnej zależności metrum i rytmu podejmowane w rosyjskiej tradycji badań nad wierszem. Na podstawie rozważań historyczno-naukowych proponuje się konstruktywne określenie samego pojęcia „metrum”, opisywanego jako system zezwoleń i zakazów na dystrybucję przedziałów międzywyrazowych i akcentów słownych w wersie, jak również konstruktywne określenia rozmaitych systemów wersyfikacyjnych wykorzystywanych w wierszu rosyjskim (sylabotonika, logaedy, dolniki i taktowiki, wiersz „czysto toniczny”).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.