Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wartości a postawy i zachowania społeczno-polityczne

100%

Czerniawska M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie

|

2008

|

tom Z. 11

113-125

PL

W niniejszej pracy zaprezentowano teorie wartości M. Rokeacha i S.H. Schwartza oraz dokonano przeglądu badań nad związkiem systemu wartości, postaw i zachowań społeczno-politycznych. Zdaniem wymienionych autorów, wartości i postawy stanowią elementy systemu przekonań, pomiędzy którymi zachodzi formalny i funkcjonalny związek. Wartości stanowią punkt odniesienia dla formułowania globalnych ocen i kształtowania indywidualnych postaw wobec rzeczywistości. Leżą również u podstaw inicjacji zachowań.

EN

The following paper is devoted to theories of values of M. Rokeach and S.H. Schwartz. It includes also the survey of researches about relations between value systems, attitudes and socio-political behaviour. According to the authors mentioned above, between values and attitudes, which are the elements of belief system, exist formal and functional relations. Values are points of reference for making global judgments and forming individual attitudes towards reality. They are also principles of initiating behaviour.

2

Stereotyp Amerykanina: preferencja określonych wartości a społeczne spostrzeganie cudzoziemca

72%

Pluta J.

Opuscula Sociologica

|

2014

|

nr 4(10)

59-70

PL

Artykuł dotyczy stereotypów w ujęciu społeczno-poznawczym. Autorka wybrała stereotyp Amerykanina ze względu na uwarunkowania historyczne i czynniki wpływające na jego kształtowanie się. Celem jej badania było ustalenie związku między preferowaniem określonych wartości a tendencją do stereotypowego postrzegania Amerykanina. Autorka sprawdzała hipotezę, zgodnie z którą preferowanie hedonizmu i zachowawczości współwystępuje ze stereotypowym spostrzeganiem Amerykanina. Próbowano także dowieść, że preferowanie otwartości na zmianę, uniwersalizmu i przekraczania siebie współwystępuje z niską skłonnością do stereotypowego postrzegania Amerykanina. Analiza wyników potwierdziła związek niektórych wartości z tendencją do posługiwania się stereotypami etnicznymi.

EN

The present article concerns the issue of stereotypes and prejudices as viewed from socio-cognitive approach. The stereotype of an American was chosen because of its historical determinants and a number of factor influencing its development. The aim of the conducted research was to investigate the relationship between the preference of specific values and tendency to perceive Americans in a stereotypical way. The article is based on an assumption according to which high preference of particular values (such as Hedonism and Conservation) will co-occur with high level of stereotypical thinking about the Americans. On the other hand, people who prefer such values as Openness to Change, Universalism and Self-Transcendence will exhibit lower level of stereotypical thinking about the Americans. The data analysis confirmed the coexistence of some values with the formation of ethnic stereotypes and prejudices.

3

Value Theory in the Economics of Sustainable Development

72%

Pink M.

Problemy Ekorozwoju

|

2020

|

tom Vol. 15, nr 1

95--102

EN

Historically, the value theory was based on an objectivist approach, where the value of the goods arises through the involvement of private means of production, with a special role of work or a subjectivist approach, where value is a subjective phenomenon and depends on marginal utility of the economic entity. The neoclassical revolution replaced the vague value theory with price theory, the economic reality and consumer expectations led to a situation in which lowering the price of goods at the expense of the environment became a commonly accepted mode of operation. For a long time, the value theory in economics was not an area of reflection, both in the sense of economic and moral value. It was assumed that the subjective character of the value phenomenon makes the analysis of value elusive for the tools of economics. At the same time, environmental goods were considered to be so-called free, occurring in unlimited quantities. These assumptions have contributed to the development of an economics theory that is the antithesis of the economics of sustainable development, excessively exploiting the environment and, indirectly, society as well. The assumptions of sustainable development redefine the space for interpretation of the value theory and imply a change in the approach to an environmental element that cannot be understood in the sense of a free good and which imposes an objective understanding of values that can be preserved or lost in the production process.

PL

Historycznie, teoria wartości opierała się na obiektywistycznym podejściu, gdzie wartość dobra powstaje poprzez zaangażowanie prywatnych środków produkcji, ze szczególną rolą pracy lub też subiektywistycznym podejściu, gdzie wartość jest zjawiskiem o subiektywnym charakterze i zależna jest od użyteczności krańcowej podmiotu gospodarującego. Neoklasyczna rewolucja zastąpiła niejasną teorię wartości teorią ceny, rzeczywistość gospodarcza i oczekiwania konsumentów doprowadziły do sytuacji, w której obniżanie ceny dóbr kosztem środowiska, stało się powszechnie przyjętym sposobem działania. Przez długi okres teoria wartości w ekonomii nie stanowiła obszaru rozważań, zarówno w znaczeniu wartości ekonomicznej, jak i moralnej. Przyjęto, że subiektywny charakter zjawiska wartości czyni analizę wartości nieuchwytną dla narzędzi ekonomii. Jednocześnie dobra środowiskowe uznawane były za tzw. wolne, występujące w nieograniczonych ilościach. Te założenia przyczyniły się do rozwoju gospodarki będącej antytezą ekonomii rozwoju zrównoważonego, nadmiernie eksploatującej środowisko, a pośrednio również społeczeństwo. Założenia rozwoju zrównoważonego otwierają na nowo przestrzeń do interpretacji teorii wartości i implikują zmianę podejścia do elementu środowiskowego, którego nie można rozumieć już w znaczeniu dobra wolnego, i który narzuca obiektywne rozumienie wartości, która w procesie produkcji może zostać zachowana lub utracona.

4

Józef Werle - wspomnienie o fizyku i filozofie

72%

Góralski A.

Postępy Fizyki

|

2004

|

tom T. 55, z. 6

281-285

5

Axiology of the Ethical and Social Teachings of John Paul II: A Research Problem

58%

Kobylińska Z.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2018

|

tom 39

|

nr 4

83-90

EN

The aim of this article is to present the research problem of the reconstruction and presentation of the axiological layer of the ethical and social teachings of John Paul II, which is implicitly included in his papal writings and documents. The innovative nature of this research results from the fact that until now none of the known publications of his teachings have systematically and thoroughly laid out axiological problems, which constitute an immanent part of his teaching. Papal teaching is generally subjected to analytical and synthetic research from the point of view of theology, Catholic social science, sociology, political sciences and at times philosophy, but never from the point of view of the theory of values. The research will be the first attempt to synthesize the axiological thought of the transcendental humanism of John Paul II.

PL

Celem artykułu jest podjęcie problemu badawczego, jakim jest zrekonstruowanie i zaprezentowanie aksjologicznej warstwy nauczania etyczno-społecznego Jana Pawła II, która implicite zawarta jest w pismach i dokumentach papieskich. Nowatorski charakter problemu badawczego wynika z tego, iż do tej pory w żadnych ze znanych publikacji dotyczących tego nauczania nie ma opracowanej, w sposób systematyczny i gruntowny, problematyki aksjologicznej, która stanowi jego immanentną część. Nauczanie papieskie poddawane jest na ogół badaniom analityczno-syntetycznym z punktu widzenia teologii, katolickiej nauki społecznej, socjologii, politologii, czasami filozofii, natomiast nigdy z punktu widzenia teorii wartości. Przeprowadzone badania będą stanowić pierwszą próbę syntezy myśli aksjologicznej humanizmu transcendentnego Jana Pawła II.

6

The Philosophy of Industrial Enterprise from a Praxeological and Personalistic Perspective

51%

Gniadek J.

Prakseologia

|

2020

|

tom 162

83-101

EN

In the text entitled Zur Philosophie der industriellen Unternehmung / Uwagi filozoficzne o przedsiębiorstwie przemysłowym („Towards the Philosophy of Industrial Enterprise”), Józef I. M. Bocheński OP (†1995) attempts at discovering the function of the entrepreneur as a factor connecting capital and labor. The Dominican philosopher fails to notice, however, that there is no artificial division of consumer goods and capital goods. This is determined by the calculating mind of the acting man, whose point of reference is private property. It is a necessary element of economic calculation, without which there is no economic rationality. In his analysis, Bocheński does not take into account private property, and therefore he does not distinguish between the functions of a manager and an entrepreneur. The Dominican thinker’s attempt to defi ne philosophically an enterprise is innovative, based on anthropological principles consistent with Christian personalism, but incomplete. Ludwig von Mises and the Austrian School of Economics advocate a subjectivist theory of value that explains the essence of economic exchange based on private property. The author of this article, as a theologian, also reaches for economic personalism and John Paul II who taught that without private property man is not able to understand his dignity fully.

PL

Filozofia przedsiębiorstwa przemysłowego z perspektywy prakseologicznej i personalistycznej Józef I. M. Bocheński OP (†1995) w tekście pt. Zur Philosophie der industriellen Unternehmung / Uwagi filozoficzne o przedsiębiorstwie przemysłowym dochodzi do odkrycia funkcji przedsiębiorcy, jako czynnika łączącego kapitał i siłę roboczą. Dominikański filozof nie zauważa jednak, że nie istnieje sztuczny podział na dobra konsumpcyjne i kapitałowe. O tym decyduje kalkulujący umysł działającego człowieka, którego punktem odniesienia jest własność prywatna. Jest ona koniecznym elementem kalkulacji ekonomicznej, bez której nie istnieje ekonomiczna racjonalność. Bocheński nie uwzględnia w swojej analizie własności prywatnej i dlatego nie odróżnia funkcji menadżera od funkcji przedsiębiorcy. Próba zdefiniowania przez dominikańskiego myśliciela przedsiębiorstwa na gruncie filozofii jest innowacyjna, oparta na antropologicznych zasadach zgodnych z chrześcijańskim personalizmem, ale niepełna. Z pomocą przychodzi tutaj Ludwig von Mises i szkoła austriacka ekonomii z subiektywistyczną teorię wartości, która tłumaczy istotę ekonomicznej wymiany w oparciu o własność prywatną. Autor niniejszego artykułu, jako teolog, sięga także do ekonomicznego personalizmu i Jana Pawła II, który nauczał, że bez własności prywatnej człowiek nie jest w stanie do końca zrozumieć swojej godności.

7

Aequalitas valoris w teorii wymiany Carla Mengera

44%

Appelt K.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia

|

2018

|

tom 52

|

nr 1

EN

Carl Menger – as earlier Etienne de Condillac, Le Trosne, Adam Smith, David Ricardo, John S. Mill, Jean-Baptiste Say, William S. Jevons – has associated the notion of value with the human need. Unlike his predecessors, Menger has not accepted the notion of commodity utility as a measure of its value. In that way, Menger has challenged a thesis deeply rooted in the history of economic thought that the notion of value denotes the commodity attribute that makes each good capable to meet human need. In Menger’s value theory, the notion of value belongs the category of human judgment on the importance of good for human life and well being, i.e. for his need satisfaction. It has been shown that Menger’s approach to the commodity value let us introduce the concept of aequalitas valoris to the theory of commodity exchange and neither “value in use” nor “value in exchange” can be treated as categories of commodity value theory.

PL

Carl Menger – podobnie jak wcześniej Etienne de Condillac, Le Trosne, Adam Smith, David Ricardo, John S. Mill, Jean-Baptiste Say, William S. Jevons – łączył pojęcie wartości z potrzebą. W przeciwieństwie jednak do swoich poprzedników Menger nie uznał kategorii użyteczności rzeczy jako miary ich wartości. Zakwestionował tym samym pogląd głęboko zakorzeniony w historii myśli ekonomicznej, iż wartość jest własnością dobra, która sprawia, iż jest ono zdolne do zaspokojenia potrzeb człowieka. W systemie Carla Mengera wartość dobra należy do kategorii sądu o wadze potrzeby dla dobrobytu jednostki. W artykule pokazano, iż Mengerowskie ujęcie wartości pozwala wprowadzić pojęcie aequalitas valoris do teorii wymiany, a pojęć „wartość wymienna” oraz „wartość użytkowa” nie można traktować jako przynależnych do teorii wartości dóbr.