Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 14

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  teoria polityki
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
This article focuses on the category of post-truth and its doubtful significance for political research in general and particularly for political theory. In the paper, numerous definitional and theoretical objections toward the concept of post-truth were presented, as well as it was attempted to point out that it is based on colloquial reasoning and does not fulfil scientific criteria, which disqualify posttruth from the catalogue of scientific categories. These considerations were embedded in wide theoretical context and congruent conclusions were formulated for enhancement of polish political theory.
PL
Artykuł poświęcony jest kategorii post- -prawdy i jej wątpliwemu znaczeniu dla badań politologicznych w ogóle i dla teorii polityki w szczególności. W tekście przedstawiono liczne zastrzeżenia pod adresem koncepcji post-prawdy, przede wszystkim definicyjne i teoretyczne, jak również starano się wykazać, iż koncept post- -prawdy opiera się na rozumowaniu potocznym i nie spełnia kryteriów naukowości, co wyklucza post-prawdę z katalogu kategorii naukowych. Rozważania osadzono w szerszym kontekście teoriopolitycznym i właśnie na potrzeby teorii polityki wyprowadzono odpowiednie wnioski.
PL
Celem pracy jest próba definicji stanu wyjątkowego na gruncie filozofii prawa. Natura tego terminu jest zarówno prawna, jak i polityczna, przez co stanowi on przedmiot zainteresowania różnych nauk społecznych. Hybrydalny charakter stanu wyjątkowego pociąga za sobą trudności definicyjne, prowadząc do sceptycyzmu definicyjnego. Tezą pracy jest, że wobec niemożności sformułowania kryterialnej definicji stanu wyjątkowego, należy zastąpić ją definicją paradygmatyczną która, korzystając z dorobku m.in. filozofii, historii czy nauk politycznych, może znaleźć zastosowanie na gruncie różnych ujęć metodologicznych. W tym celu przedstawiono przegląd różnych rodzin definicyjnych (stan wyjątkowy jako fakt normatywnie uregulowany, jako dyktatura konstytucyjna, jako fakt polityczny i jako pusta prawna). Następnie na podstawie elementów wspólnych w przeanalizowanych definicjach wyodrębniono elementy konstytuujące stan wyjątkowy: wystąpienie sytuacji kryzysowej, zawieszenie norm powszechnie obowiązujących i czasowość owego zawieszenia, które to elementy zostały w dalszej części pracy omówione. Przedstawiona definicja ma służyć pomocą w kwalifikacji określonych fenomenów jako stanu wyjątkowego w obliczu wzrostu zainteresowania ustawodawstwem wyjątkowym w kontekście zagrożenia terrorystycznego.
PL
W artykule przedstawiono jedną z form zaangażowania militarnego państw, jaką są konflikty o niskiej intensywności. Wykazano, że inicjowanie i udział w nich może stanowić instrument polityki zagranicznej. W pierwszej części dokonano charakterystyki tego typu konfliktów, określając poziom wykorzystywanych środków, zakres terytorialny, dynamikę prowadzonych działań oraz ich status prawny. Ponadto wskazano przykłady konfliktów z bieżącej praktyki politycznej. W drugiej części artykułu poddano analizie cele, do których dążą państwa wykorzystujące konflikty o niskiej intensywności, takie jak destabilizacja wrogiego państwa lub zakwestionowanie jego pozycji politycznej, próby rozstrzygnięcia sporów terytorialnych i rewizji granic państwowych, generowanie problemów wewnętrznych, budowanie własnej pozycji politycznej, a także zmiana koniunktury polityczno-prawnej. Treść artykułu dotyczy teorii polityki, jednak całokształt przedstawionych zagadnień może służyć jako podstawa dla refleksji nad przykładami z praktyki politycznej.
EN
The article presents one of the forms of military involvement of states, which is a lowintensity conflict. It has been shown that initiating and participating in them can be an instrument of foreign policy. The first part describes this type of conflict, specifying the level of funds used, the territorial scope, the dynamics of the activities carried out and their legal status. In addition, examples of conflicts from current political practice were identified. The second part of the article analyzes the goals pursued by states using lowintensity conflicts, such as destabilizing a hostile state or questioning its political position, attempts to resolve territorial disputes and revise state borders, generating internal problems, building their own political position, as well as changing the political and legal circumstances. The content of the article concerns the theory of politics, but the totality of the issues presented may serve as a basis for reflection on examples from political practice.
EN
The main aim of this paper is not only to present fundamental features of an interpretive theory of politics, but above all to demonstrate significance and potential possibilities connected with the interpretive para­digm when used to research and understand the phenomenon of politics. This aim relates to the underlying assumption that the core of political science is in fact of a multiparadigm and pluralist character.
5
Content available Przedmiot badań politologicznych w Polsce
84%
EN
The main topic of the paper is the subject of political science research in Poland. The authors try to reconstruct the formation of this subject over the last several decades, with a special focus on the reflections of Polish political theorists and theorists. The text is divided into three main parts. The first deals with the factors structuring the subject of political science research (individual research interests, the formation of particular paradigms and metatheories, fashion, the politics of disciplinary organization). The second is a synthetic reconstruction of the formation of the political science research object. And the last, provides an overview of the knotty research problems in the field of interest to the authors.
PL
Głównym zagadnieniem artykułu jest przedmiot badań politologicznych w Polsce. Autorzy starają się odtworzyć kształtowanie się owego przedmiotu na przestrzeni ostatnich kilku dekad, ze szczególnym uwzględnieniem refleksji polskich teoretyków i teoretyczek polityki. Tekst został podzielony na trzy główne części. Pierwsza dotyczy czynników strukturyzujących przedmiot badań politologicznych (indywidualne zainteresowania badawcze, kształtowanie się poszczególnych paradygmatów i metateorii, moda, polityka organizacji dyscyplinarnej). Druga stanowi syntetyczną rekonstrukcję kształtowania się politologicznego przedmiotu badań. Ostatnia zaś, zawiera przegląd węzłowych problemów badawczych w interesującym autorów zakresie.
6
84%
PL
Tezą niniejszej artykułu jest twierdzenie, iż specyficzną cechą pisarstwa w dziedzinie teorii polityki jest jego trangresywność, a więc przekraczanie niektórych norm. Oznacza to, że podejmuje ono polemikę z wzorcem naukowości, który wyraża się w formalnych regułach, stanowiących aktualne kryterium naukowości. Obranie perspektywy teorii polityki, inspirowanej dorobkiem Pierre’a Bourdieu, pokazuje, że przyjęta definicja nauki jest kluczową stawką w grze toczonej na polu nauki, w tym na „subpolu” teorii polityki. Celem artykułu jest pokazanie, iż transgresywny charakter piśmiennictwa teoriopolitycznego nie stawia go poza naukowością, lecz jest formą negocjacji samych norm naukowości poprzez przekraczania przyjętych, sztywnych wzorców pisarskich, zaś jego nieszablonowa forma jest determinowana przez jego przedmiot.
EN
The thesis of this paper is the claim that the characteristic of writing in the field of theory of politics is its trangressiveness, i.e., exceeding certain norms. It means that it is arguing with scientificity pattern, i.e., formal rules that constitute the current criterion of scientificity. Adopting a theory of politics perspective, inspired by Pierre Bourdieu’s achievements, allows to show that definition of science is the stake in the game in the scientific field and the subfield of theory of politics. The aim of this paper is to show that the transgressive character of theory of politics writing is not unscientific, but it is rather a form of negotiations of the very norms of science by crossing the rigid patterns of writing, and its unconventional form is determined by its subject.
7
Content available Stabilizowanie jako wymiar decydowania politycznego
84%
|
2022
|
nr 41 (48)
115-132
EN
The paper deals with issues related to the category of political stability. Main goal is to determine the semantic scope of the concept of stabilization in the field of political theory. The reasoning was based on Carl Schmitt’s concept of decisionism and on systems analysis. The text uses the original analytical division into the following cases: a) destabilization; b) stabilizing social norms; c) stabilizing legal norms; d) stabilization routine. The final result of the consideration is the distinction and definition of cases in which the process of political stabilization takes place. These findings are important for the study of political systems, their evolution, duration, and collapse.
PL
Tekst jest poświęcony problematyce związanej z kategorią stabilności politycznej. Celem głównym jest ustalenie zakresu semantycznego pojęcia stabilizowania na gruncie teorii polityki. Wywód został oparty na koncepcji decyzjonizmu Carla Schmitta oraz na analizie systemowej. W tekście zastosowano autorski podział analityczny na przypadki: a) destabilizacji; b) stabilizowania norm społecznych; c) stabilizowania norm prawnych; d) stabilizowania rutynowego. Efektem wywodu jest wyodrębnienie i zdefiniowanie sytuacji, w których występuje proces stabilizowania politycznego. Ustalenia te są istotne dla badania systemów politycznych, ich ewolucji, trwania i rozpadu.
|
2022
|
nr 41 (48)
9-19
EN
The aims of the paper are: outlining the perspectives for common scientific research between political theorists and legal theorists; presenting theses and postulates in favor of closer cooperation of these two groups of scholars; as well as initiating a debate within political science and legal science communities in this matter. The article provides clear answer to the question: Political theory and legal theory – together or separately? The problem expressed in this question is significant and deserves extensive discussion of representatives of the two scientific subdisciplines. Broad traditions of common theoretical research, on one hand, and contemporary challenges, on the other, provide many arguments in favor of restoration of research cooperation.
PL
Celami artykułu są: nakreślenie perspektyw wspólnych badań naukowych teoretyków polityki i teorii prawa, przedstawienie tez i postulatów na rzecz ściślejszej współpracy tych dwóch grup uczonych, a także zainicjowanie debaty środowiska politologiczno-prawniczego w tym zakresie. Opracowanie stanowi klarowną odpowiedź na pytanie: teoria polityki i teoria prawa – razem czy osobno? Problem wyrażony w tym pytaniu jest doniosły i domaga się szerokiej dyskusji przedstawicieli obu subdyscyplin naukowych. Rozległe tradycje wspólnej refleksji teoretycznej z jednej strony i wyzwania współczesności z drugiej dostarczają wielu argumentów za wznowieniem kooperacji badawczej.
PL
Artykuł traktuje o realizmie politycznym u Hermanna Rauschninga. Pokrótce zostały tu omówione historyczne podwaliny poglądów H. Rauschninga, zestawienie teorii realizmu politycznego z jej wersją u niemieckiego autora, wyróżnienie dwóch typów realizmu oraz zestawienie teorii z praktyką. Autor chciał podkreślić defensywny charakter rauschningowskiego realizmu nastawiony na obronę stanu posiadania sprzed rewolucji narodowosocjalistycznej. H. Rauschning nie wymagał od realistów tworzenia nowych podejść – opierał się na założeniu, że kontynuowanie polityki pokojowego rozwoju stosunków między państwami podtrzyma pomyślną koniunkturę. W temacie dwóch typów realizmu, H. Rauschning wymienił realizm sensu stricto, opierający się na wcześniej wymienionej obronie stanu posiadania oraz realizm narodowosocjalistyczny, który opierał się na podporządkowaniu prawideł prowadzenia działania politycznego dla abstrakcyjnych celów. Zdaniem H. Rauschninga, takie działanie wypaczało sens realizmu, ponieważ z jednej strony zacierało granicę między rzeczywistymi uwarunkowaniami polityki a spłaszczeniem ideologicznym; z drugiej strony stwarzało możliwość realizowania scenariusza politycznego niezgodnego z żywotnymi interesami społeczności, która została objęta jurysdykcją danej władzy. Autor wymieniał także enumeratywnie zagrożenia związane z wypaczonym stosowaniem wyznaczników teorii realizmu, które prowadziły do utraty pierwotnego znaczenia przez uniwersalne pojęcia polityczne.
EN
The article deals with the political realism of Hermann Rauschning. Briefly discussing the historical backgrounds of Rauschning’s views, the theory of political realism with its version in the German author, the distinction of two types of realism, and the compilation of theory and practice. The author wanted to emphasize the defensive character of the Rauschning’s realism aimed at defending the state of possession before the National Socialist revolution. Rauschning did not require realists to create new approaches- it was based on the premise that continuing the policy of peaceful development of relations between states would sustain a prosperous situation. In the topic of two types of realism, Rauschning listed the perfect realism, based on the previously mentioned defense of state of possession and national-socialistic realism, which was based on subordinating the rules of political action to abstract purposes. According to Rauschning, such action distorted the sense of realism, because on the one hand it blurred the boundary between real policy conditioning and ideological flattening; On the other hand, it provided the opportunity to pursue a political scenario that was incompatible with the vital interests of the community, which fell under the jurisdiction of the authority. The author also listed extensively the dangers associated with the distorted use of the determinants of the theory of realism, which led to the loss of primordial significance by universal political concepts.
EN
The article is a critical presentation of Christian Parenti’s concept of the state as an inherently environmental entity. Even though it is not a revolutionary concept, it seems to enable a holistic reconceptualization of the state in political sciences confronted with the ecological crisis. It allows for a reinterpretation of classical, common definitions used in political science and other related sciences – definitions which should foremost consider the entirety of mutual, nuanced relations between humanity and nonhuman nature.
PL
Artykuł to krytyczna prezentacja koncepcji państwa jako podmiotu inherentnie środowiskowego. Choć koncepcja Christiana Parentiego nie jest w żaden sposób rewolucyjna, to jednak wydaje się umożliwiać holistyczną rekonceptualizację państwa w naukach o polityce skonfrontowanych z kryzysem ekologicznym. Daje ona możliwość reinterpretacji klasycznych, powszechnych definicji używanych w politologii i naukach pokrewnych – definicji, które przede wszystkim powinny uwzględniać całokształt wzajemnych, zniuansowanych relacji pomiędzy ludzkością a pozaludzką naturą.
EN
The political sphere of social life creates not strictly political actions undertaken by policy-holders (specialized in the struggle for power and the art of governance, constituting or changing the political order, regime), but also quasi-political actions undertaken by big social groups, communities and social movements, even by individuals interested in certain decisions, exerting pressure on the governing and other political forces (also for non-political purposes) and surround-political actions undertaken in politically-inspired or controlled and programmed offices, public institutions in the course of management, judgment, enforcement of the legal order. Quasi-political actions include: politically-motivated actions, politically-important actions (also relevant irrespective of the subject’s motives and intentions) and politicized actions — politicized by how they are perceived and exploited by the Perpetrator’s surrounding entities. So is the typology of Andrzej Czajowski, which is worth complementing the meta-political actions — related to the establishment and enforcement of rules and standards of the political game, governance, forms of social and legal control and self- or mutual limitation of political forces?
EN
In the face of complex challenges Polish political science is now struggling with, there is an urgent need for a serious debate on the evolution of political science in Poland, on changes on its ground, and on its future. The outcome of such a debate should be a program of actions, which would strengthen Polish political science, allow for its further fruitful development, as well as will dispel the doubts about scientific meaning and social role of political science. However, everything depends on the scientists themselves – on their commitment; hence the question: “a renaissance or a breakup of political science?” remains (unfortunately) open. The paper may be perceived as an incentive to perform an extensive and systematic debate within political science community, which could be an inspiration for new organizational solutions and new research formulas, as well as would stimulate integrational processes within the community of political scientists. For the purpose of such a debate, the article presents the author’s concept of “ICTR”: Integration – Consolidation – Thematic Reconfiguration. It is a proposition aiming at repairing scientific (professional) relations within Polish political science community and improving the condition of the discipline, and it includes some organizational postulates and postulates referring to research and didactics. At the end of the paper some additional comments were made concerning the role of political theory in the future program of development of political science. The author defend the thesis that political theory could serve facilitation role in the process of development of Polish political science.
PL
Wobec złożonych wyzwań, z jakimi musi się obecnie mierzyć polska politologia, zachodzi paląca potrzeba poważnej debaty nad kierunkiem ewolucji politologii w Polsce, zmian na gruncie tej dyscypliny, nad jej przyszłością. Rezultatem tej debaty powinien być program działań, które wzmocnią politologię polską, pozwolą na jej dalszy owocny rozwój, a także spowodują, że rozwiane zostaną wątpliwości odnośnie do naukowego znaczenia i społecznej roli politologii. Wszystko jednak zależy od samych uczonych – od ich zaangażowania, stąd pytanie: „renesans czy rozpad politologii?” pozostaje (niestety) otwartym. Niniejszy artykuł może być postrzegany jako swoista „zachęta” do podjęcia szerszej i systematycznej debaty środowiskowej, rezultatem której mogłyby być zręby nowego politologicznego programu naukowego, który z kolei mógłby zainspirować do nowych rozwiązań organizacyjnych i nowych formuł badawczych oraz stymulowałby procesy integracyjne w obrębie tegoż środowiska. Na potrzeby takiej debaty, w artykule przedstawiono zręby autorskiej koncepcji „IKR”: Integracja – Konsolidacja – Rekonfiguracja tematyczna. Jest to propozycja celująca w naprawę relacji naukowych (zawodowych) w obrębie polskiego środowiska politologicznego i poprawę kondycji naukowej dyscypliny, jak również zawierająca pewne postulaty organizacyjne oraz związane z badaniami i dydaktyką. Na końcu opracowania znalazły się dodatkowo pewne uwagi dotyczące miejsca teorii polityki w owym ewentualnym przyszłym programie rozwoju politologii. Autor broni stanowiska, zgodnie z którym teoria polityki mogłaby pełnić rolę facylitacyjną w procesie rozwoju polskiej politologii.
PL
W tekście prezentuję interpretację teorii polityki autorstwa Davida Hume’a. Stąd metodę dociekań można określić jako hermeneutyczną. Główne wątki, które podkreślam w toku wywodu to: pojęcie stabilności, dystrybucja władzy, rola opinii w wymiarze politycznym i konserwatywna postawa wobec zmiany. Twierdzę, że z teorii Hume’a można wyciągnąć ważną lekcję dla nauk o polityce. Ogólnie rzecz biorąc, lekcja ta polega na odrzucenia tak zwanego fetyszyzmu ustroju politycznego i skupieniu się na relewantnych sprawach związanych ze stabilnością społeczną. Kwestie te są ściśle determinowane przez opinie, stąd właściwym przedmiotem nauk o polityce powinny być właśnie one. Jako jeden z wniosków proponuję twierdzenie, że polityka jest, i powinna być tylko niewolnikiem opinii, co stanowi aluzję do słynnego zdania z Traktatu o naturze ludzkiej, że rozum jest, i powinien być tylko niewolnikiem emocji.
EN
In this paper I would like to present an interpretation of David Hume’s political theory. Therefore, a method of investigation can be recognized as hermeneutical one. Main threads which I would like to emphasize are: concept of stability, distribution of power, role of an opinion in political dimension and a conservative attitude toward a change. I claim that important lesson for political science can be taken from his theory. Generally speaking, this lesson consists in refusing the so-called political regime fetishism and focusing on the relevant issues of social stability. These issues are strictly determined by the opinions, hence the proper subject-matter of political science is identified with them. As one of the conclusions I propose a thesis that politics is, and ought only to be slave of opinions, what is an allusion to a famous sentence from A Treatise of Human Nature that the reason is, and ought only to be the slave of the passions.
PL
Wartość poznawcza współczesnej politologii jest wynikiem utrwalonego konsensusu, który w znaczącym stopniu ignoruje metodologiczny spór pomiędzy naturalizmem i antynaturalizmem, zakładając że ścisłość wiedzy politologicznej jest mniej istotna od jej postulowanej użyteczności. Tekst podejmuje próbę wskazania perspektywy epistemologicznej, będącej odpowiedzią na formalne usunięcie wiedzy o faktach społecznych z zasobów teorii nauki przez Karla R. Poppera. Chodzi zatem o perspektywy znalezienia odpowiedzi na ile synteza wiedzy społecznej i przyrodoznawstwa może zdjąć z politologii inwektywę pseudonauki, do czego w dużym stopniu przyczynili się jej współcześni prominenci, ograniczając poznanie do kwantyfikacji typowych zachowań społecznych, a wiedzę o tym uznając za niepodważalną na gruncie metodologii.
XX
The cognitive value of contemporary political science is the result of a consensus which largely ignores the methodological dispute between naturalism and antinaturalism, assuming that the scientific of political knowledge is less important than its postulated usefulness. The text attempts to indicate the epistemological perspective, which is a response to the formal removal of knowledge about social facts from the resources of science theory by Karl R. Popper. It is therefore a question of how the synthesis of social knowledge and natural sciences can be removed from politics by the invective pseudo-science, to which its contemporary luminaries have contributed significantly, limiting knowledge to the quantification of typical social-science behaviours, and recognizing this as undeniable on the basis of methodology.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.