Attempting a scrutiny of Flannery O’Connor’s short story entitled “A Late Encounter with the Enemy,” the reader is by no means left in a quandary as to the experience of death, pain, and suffering percolating through the very foundations of southern culture since antebellum times. Also, the phenomenon in question appears to be deeply embedded in the aesthetics of historical baroque, which allows one to notice a striking resemblance between the nature of southern experience of the 1950’s and the essence of baroque sensibility. Such an observation assumes extraordinary importance if considered in the context of modern theatricality. Grounded upon a comparison between the seventeenth-century France of Louis XIV and the contemporary South of O’Connor’s protagonist, George Poker Sash, the article explores the transplantation of a multitude of cultural traits characterizing the baroque onto the realm of modern experience(impelled to confront southern history by the author) through the prism of such notions as the play of appearances, miseen abime, and the spaces of theatricality. These concepts, predominantly associated with the theater, are delineated in the course of William Egginton’s How the World Became a Stage: Presence, Theatricality, and the Question of Modernity and The Theater of Truth: Ideology of Neo-Baroque Aesthetics, which two works comprise the theoretical background of the discussion concerning the relationship between the contemporary South and its historical experience. The argument is supported by Guy Debord’s conceptualization of the spectacle adumbrated in The Society of the Spectacle, which presents the culture of the commodity as endowed with theatrical attributes. Bearing in mind that fact that, as Christine Buci-Glucksmann argues in her Baroque Reason, the representation of a historical subject in necessarily connected with theatricality, O’Connor reader is enabled, with the assistance of the works mentioned above, to locate the tragedy ensconced in the core of southern culture enveloped in an intricately woven web of modern appearances.
PL
Próbując przeprowadzić analizę opowiadania Flannery O’Connor pt. “A Late Encounter with the Enemy”, czytelnik nie podaje w wątpliwość doświadczenia śmierci, bólu i cierpienia, które to aspekty przesiąkają przez fundamenty kultury amerykańskiego Południa jeszcze od czasów poprzedzających Wojnę Secesyjną. Zjawisko, o którym mowa, wydaje się głęboko zakorzenione w estetyce baroku, co pozwala na dostrzeżenie uderzającego podobieństwa między kulturą Południa amerykańskiego kontynentu z lat 50. XX wieku i esencją barokowej wrażliwości. Powyższa obserwacja nabiera szczególnego znaczenia, jeśli rozważyć ją w kontekście współczesnej teatralności. Oparty na porównaniu między XVII-wieczną Francją Ludwika XIV oraz współczesnym Południem, artykuł bada przeszczepienie szerokiego wachlarza cech charakteryzujących barok na grunt współczesnego doświadczenia kulturowego (ukierunkowanego na konfrontację historii Południa przez autora) przez pryzmat takich pojęć, jak: gra pozorów, mise en abime oraz przestrzenie teatralności. Te pojęcia, w głównej mierze kojarzone z teatrem, są nakreślone w publikacji Williama Eggintona How the World Became a Stage: Presence, Theatricality, and the Question of Modernity oraz The Theater of Truth: Ideology of Neo-Baroque Aesthetics, które stanowią teoretyczne tło dyskusji dotyczącej związku między współczesnym Południem i jego doświadczeniem historycznym. Argumentacja wsparta jest konceptualizacją zjawiska spektaklu zaprezentowaną w książce Guya Deborde’a The Society of the Spectacle, która przedstawia kulturę wymiany towarowej jako zjawisko obdarzone cechami teatralnymi. Mając na uwadze fakt, że – jak twierdzi Christine Buci-Glucksmann w Baroque Reason – reprezentacja podmiotu historycznego jest koniecznie związana z teatralnością, czytelnik, za pomocą dzieł wyszczególnionych powyżej, ma możliwość umiejscowienia tragedii usytuowanej w jądrze południowego doświadczenia spowitego zawikłaną siecią pozorów kultury nowoczesnej.
The introductory text discusses the contents of the yearbook and points to the directions of analysis and interpretation undertaken in the sketches and studies contained therein. The articles combine meanings of great imaginational metaphors of THEATRE and COSMOS as certain universes. Developing the idea of Hans Blumenberg, one can say that the realism of metaphors (including theatrical and cosmological studies) is the realism of rhetoricality – times, artistic trends, creators. (Re)definitions of the terms: rhetoric, rhetoricality – constitute the second thematic circle touched upon in texts, alongside categories such as performativity or transmediality. These phenomena do not function outside the genres of literary, scientific and para-scientific statements, therefore the third area of investigation in the articles concerns genological reflection (especially in relation to: academic mystery novel, theater novel, lyric cycle, anthology, “private” genology of Stanisław Barańczak).
PL
Tekst wstępny omawia zawartość rocznika oraz wskazuje na podjęte, w szkicach i studiach w nim zawartych, kierunki analiz i interpretacji. W artykułach konweniują sensy wielkich metafor wyobrażeniowych TEATRU i KOSMOSU jako pewnych uniwersów. Rozwijając myśl Hansa Blumenberga można powiedzieć, że realizmem metafor (w tym metaforyki teatrologicznej i kosmologicznej) jest realizm retoryczności – czasów, nurtów artystycznych, twórców. (Re)definicje pojęć: retoryka, retoryczność – stanowią drugi krąg tematyczny poruszany w tekstach, obok takich kategorii jak performatywność czy transmedialność. Zjawiska te nie funkcjonują poza gatunkami wypowiedzi literackiej, naukowej i paranaukowej, dlatego trzeci krąg rozważań w artykułach dotyczy refleksji genologicznej (szczególnie w odniesieniu do: akademickiej powieści kryminalnej, powieści teatralnej, cyklu lirycznego, antologii, „prywatnej” genologii Stanisława Barańczaka).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.