Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wplyw inzynierskiej dzialalnosci bobra [Castor fiber L.] na srodowisko na Pogorzu Dynowskim w wojewodztwie podkarpackim

100%

Paczka G. , Kostecka J.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2005

|

tom 507

|

nr 2

399-406

PL

Podczas badań (prowadzonych w latach 1998-2004) na terenie Pogórza Dynowskiego (w rezerwacie „Mójka”, oraz na środkowym Wisłoku i jego dopływach; w okolicach Łańcuta, Przeworska i Rzeszowa), obserwowano miejsca bytowania Castor fiber, rejestrowano zmiany wielkości pierwotnego rozlewiska, liczbę, typ, długość i wysokość tam bobrowych. Analizowano także przynależność gatunkową drzew ścinanych przez te gryzonie oraz ich wpływ na bioróżnorodność zmienianych siedlisk. W wyniku prowadzonych badań stwierdzono rozprzestrzenianie się bobrów i wzrost bioróżnorodności badanych obszarów. Na terenie rezerwatu „Mójka” zaobserwowano występowanie 9 tam zbudowanych według dwóch typów: (a) z gałęzi różnej długości, pni i niekiedy kamieni, (b) typ z dodatkowym wzmocnieniem w postaci szlamu i błota, przy braku kamieni. Na badanym terenie pokarm bobrów był nietypowy.

EN

During survey conducted between 1998 and 2004 in Dynowskie plateau (the „Mójka” reserve middle Wisłok river with its tributaries near Łańcut, Przeworsk and Rzeszów) the habitats of Castor fiber L. were observed, changes in size of the overflow area, the number, type, length and height of beavers’ dams were registered. The species affiliation of trees cut down by the beavers and their impact on the biodiversity of the habitats, were analyzed also. As a result of research, spreading of the beavers and growth of biodiversity on surveyed areas were noted. In the „Mójka” reserve, there were found 9 dams built in either of two methods: (a) from branches of different length, trunks and sometimes rocks; (b) dams strengthened additionally with slime and mud without any rocks. The food of beavers on examined area was not typical.

2

Planowanie małej retencji w lasach w oparciu o naturalne czynniki zwiększające zasoby wodne

84%

Kocięcka J. , Liberacki D.

|

tom Tom 20, cz. 2

1302--1317

PL

Wielkopolska należy do jednych z najbardziej deficytowych pod względem zasobów wodnych obszarów w kraju. Obecny rozkład opadów atmosferycznych oraz występowanie coraz wyższych temperatur przyczynia się do pogłębiania niekorzystnego bilansu wodnego. Niezwykle ważne zatem jest zwiększanie zasobów wodnych obszaru. W tym celu realizowane są programy małej retencji. Pomimo licznych dowodów na potrzebę ich wdrażania na obszarach leśnych oraz unijnych dofinansowań, z realizacją programów zwiększających retencję związanych jest wiele problemów. W nadleśnictwach brakuje ekspertów z dziedziny hydrologii oraz odpowiednich baz danych umożliwiających wytypowanie potencjalnych miejsc do realizacji inwestycji. W takich przypadkach przy doborze odpowiedniej lokalizacji do wykonania urządzeń piętrzących przydatna może być obserwacja i analiza procesów kształtujących w sposób naturalny retencję wodną. W szczególności warto zwrócić uwagę na czynnik zoogeniczny jakim jest działalność bobra europejskiego. W pracy dokonano oceny wielkości retencji wywołanej przez gatunek Castor fiber oraz możliwości wykorzystania w przyszłości opuszczonych przez niego stanowisk do budowy urządzeń piętrzących. Badania przeprowadzono w Parku Krajobrazowym Puszcza Zielonka na odcinku rzeki Trojanki od obszaru źródliskowego – Stawów Huckich do przekroju zamykającego – Jeziora Zielonka. Prace terenowe obejmowały m.in. inwentaryzację zapór na cieku utworzonych przez bobra europejskiego. Szczegółowe pomiary przeprowadzono na piętrzeniu zlokalizowanym na jednym ze Stawów Huckich, gdzie odnotowano największą aktywność gatunku. W ramach badań wykonano za pomocą drona zdjęcia lotnicze zbiornika. Przy zastosowaniu echosondy i sprzętu geodezyjnego wykonano również pomiary batymetryczne. Uzyskane wyniki głębokości poddano testowi Shapiro-Wilka w programie Statistica celem zweryfikowania hipotezy o zgodności rozkładu wykonanych sondowań zbiornika z rozkładem normalnym. Następnie przy pomocy programu QGIS opracowano ortofomapę Stawów Huckich, mapę batymetryczną badanego stawu 1 oraz numeryczny model jego dna. Obliczono również ilość zgromadzonej w nim wody oraz określono o ile zwiększa się retencja w badanym zbiorniku na skutek działalności bobra europejskiego. Przeprowadzone badania wykazały, iż naturalne przetamowanie na stawie przyczynia się do zwiększenia zasobów wodnych nawet o 6000 m3 (29%). Stwierdzono również, że bóbr europejski instynktownie wybiera miejsca do budowy tam w lokalnych zwężeniach i wypłyceniach cieku Trojanka. Uzyskuje tym samym jak największą powierzchnię zalewu stosunkowo małym nakładem pracy. Lokalizacje do budowy piętrzeń wybierane przez gatunek są idealnym miejscem do realizacji inwestycji z zakresu małej retencji wodnej. Proponuje się zatem stworzenie w nadleśnictwach w oparciu o system geoinformacji szczegółowej bazy danych istniejących tam bobrowych. Po opuszczeniu stanowisk przez bobra europejskiego należy zastanowić się nad wykorzystaniem ich lokalizacji do realizacji inwestycji zwiększających retencję.

EN

Greater Poland Voivodeship is one of the regions that faces the highest water scarcity in the country. The current distribution of precipitation and higher temperatures are the cause of the increasing unfavorable water balance. It is extremely important to increase the water supplies of the area. To do so, several programs of small retention have been implemented. Despite much evidence for the need of the programs in the forest areas, as well as many donations from the European Union for that cause, there have been many issues involved. Forestry management lacks experts in the field of hydrology, as well as the database that would make it possible to identify areas for the investment. In those cases, the observation and analysis of the processes of natural water retention are very useful for finding the location for the water raising installations. In particular, it is worth taking into account the zoological factor of the European beaver activity. In this analysis, the retention capability created by the Castor fiber species along with the possibility of transforming abandoned dams built by the beavers into water raising installations have been evaluated. Research has been conducted in the Puszcza Zielonka Landscape Park from the source of the Trojanka river (Huckie Ponds) to the mouth of the river at Lake Zielonka. Fieldwork included among the others dam inventories on the path created by European beavers. Detailed measurements have been made on water raising installations located on one of the Huckie Ponds, where beaver’s highest activity has been observed. The drone pictures of the reservoir have been taken as a part of the research. The bathymetrical measurements have been made with the use of fathometer and geodesic equipment. The depth measurements were Shapiro-Wilk tested in the Statistica software to verify the hypothesis of the normality of the measurements of the bathometer. Next, an orthophoto of the Huckie Ponds and a bathymetric map of Pond 1 with its numeric model of the bottom have been developed using the QGIS program. The amount of water gathered in the reservoir, as well as the increase of retention levels caused by European beaver activity have been calculated. Research proved that the natural dam system causes water levels to increase up to 6000 m3 (29%). It was also stated that the European beaver chooses narrow and shallow parts of the Trojanka river to build the dams. Thanks to that, with relatively less effort, beavers gain bigger surface area throughout the river. The locations chosen by beavers to build water raising installations are perfect for the small retention investments. I suggest creating a database in the forestry based on the geographic information systems of the existing beaver dams. The use of the location of the abandoned beaver dams should be taken into consideration in the investments that aim at increasing the retention levels.

3

Wpływ działalności bobra europejskiego Castor fiber L. na zmiany stosunków wodnych na Polesiu Zachodnim

84%

Omelczuk L. , Koziel M.

Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. Seria A: Geografia Fizyczna

|

2017

|

tom 68

4

Wplyw tam bobrowych na zmiany w przegrodzonym cieku wodnym

84%

Janiszewski P. , Wozniak A. , Janiszewska L.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2005

|

tom 506

197-204

PL

Określono skuteczność usuwania tam bobrowych jako zabiegu zapobiegającego szkodom bobrowym. Dodatkowo opisano wpływ działalności bobrów poprzez budowanie tam i spiętrzanie wody, na ekoton wodno-lądowy. W trakcie trwania doświadczenia, na dwóch oddzielnych stanowiskach bobrowych, cyklicznie (w odstępach 3 dniowych) usuwano tamy stawiane przez zwierzęta. Stwierdzono, że na jednym ze stanowisk odbudowywana tama charakteryzowała się większym zróżnicowaniem wysokości. Odnotowano także zmiany głębokości cieku wodnego przed - i za odbudowywaną tamą w obu stanowiskach doświadczalnych. W jednym ze stanowisk nie stwierdzono zmian szerokości badanego cieku wodnego, natomiast w drugim szerokość rzeki systematycznie malała. Stwierdzono także, że tamy odbudowywane przez bobry konstruowane były zawsze z nowościętych drzew i krzewów. Zwierzęta nie używały materiału wcześniej wykorzystanego do postawienia tamy.

EN

The effectiveness of beaver's dam removal to prevent damage caused by beavers was determined. The effects of beaver's activity, i.e. dam building and water lifting, effect on the land-water ecotone in the present was also investigated. Beaver's dams were removed cyclically (every third day) over the experimental period, at two sites. It was found that a dam rebuilt at one of the sites was characterized by more differentiated height. Changes were also recorded in stream depth in front of and behind dams rebuilt at both sites. At one of the sites no changes were observed in stream width, whereas at the other site river width was systematically decreasing. Another interesting observation is that beavers constructed new dams of freshly cut trees and woody bushes, and not of previously utilized material.

5

Bóbr - sojusznik czy szkodnik?

84%

Warcholak P.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Inżynieria Środowiska

|

2004

|

tom 13

6

Obfite stanowisko salwinii pływającej Salvinia natans na rozlewisku bobrowym w Kotlinie Sandomierskiej (SE Polska)

84%

Wojton A. , Kubejko L.

Chrońmy Przyrodę Ojczystą

|

2012

|

tom 68

|

nr 3

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę nowego stanowiska Salvinia natans (L.) All. w Kotlinie Sandomierskiej. Znajduje się ono w dolinie niewielkiego cieku, gdzie bobry zbudowały kilka tam, doprowadzając do powstania rozlewiska. W latach obserwacji (2008–2009) roślina tworzyła duże zgrupowania o powierzchni od 300 m2 do 1500 m2. Ze względu na walory florystyczno-faunistyczne zaproponowano utworzenie na tym terenie użytku ekologicznego

EN

The floating watermoss is an aquatic fern from the family of Salviniaceae. This fern is strictly protected as an endangered species and is included on the Red list of vascular plants of Poland with the assigned endangered category of V. The occurrence sites of Salvinia natans (L.) All. in the Sandomierz Basin are generally concentrated along the rivers Wisła and San, where the species is usually associated with an oxbow lake and ponds in the vallyes of these rivers. The new location of the floating watermoss was discovered in the mesoregion of the Lower Wisłoka Valley within the Sandomierz Basin. This location is situated in the Tuszyma Forest District, in ATPOL FF-41 grid. It is situated on a small watercourse where beavers are responsible for backwaters by building a cascade of dams. Four forest formations and an open adjacent area (65 ha) are inundated by this backwater. The largest number of places with floating watermoss were located in the largest beaver pond and in the old draining canal flooded due to beavers’ activity. The plant formed large patches (from 300 to 1500 m2) during the observation period (2008–2009) with cover-abundance of 100%. In the places with the most abundant occurrence of this species, 280–310 specimens were found over 1 m2 of water surface. The abundant occurrence of the floating watermoss in the beaver pond indicates that there are good conditions for the development of this species. Perhaps, this due to high eutrophic status of this reservoir, good direct sunlight, and wind protection by a wide zone of reeds. At the same time, the ephemeral nature of the beaver pond poses a threat to the existence of this site with the floating watermoss. Therefore, it is suggested that the site should be protected for floral and faunal reasons.

7

Mistrzowie retencji

83%

Jermaczek-Sitak M.

Salamandra:Magazyn Przyrodniczy

|

2017

|

nr 1

8

Zmiany w retencji wody dokonywane przez bobry [Castor fiber L.] na rzekach i potokach gorskich

67%

Cywicka D. , Brzuski P.

|

nr 2[18]

184-192

PL

Nasilająca się w ciągu ostatnich dziesięcioleci ekspansja demograficzna i urbanistyczna oraz zmiany klimatyczne, doprowadziły do znacznego zanieczyszczenia i deficytu wód. Sposobem na ich magazynowanie są ujęcia i zbiorniki retencyjne, budowane w górnych biegach rzek, gdzie skażenie jest stosunkowo najmniejsze. W Polsce nie ma wielu takich rezerwuarów, zaś istniejące borykają się z wieloma problemami związanymi z ich utrzymaniem. Dlatego też warto zadbać o naturalnego sprzymierzeńca w walce o czystą wodę, jakim jest bóbr. Przeprowadzane introdukcje i reintrodukcje, w połączeniu z naturalnymi migracjami, doprowadziły do pojawienia się tego ssaka na obszarach górskich. Konstrukcje charakterystyczne dla działalności tego gatunku (np. tamy), zatrzymują osady oraz stabilizują spływ wód. Stawy bobrowe są czynnikiem inicjującym powstawanie bardzo rzadkich lasów łęgowych i przyczyniają się do wzrostu różnorodności biologicznej. Zebrana faktografia dostarcza argumentów przemawiających za ochroną biotopów bobra na terenach potoków i rzek górskich.

EN

Growing urban and demographic expansion along with climatic changes have led to considerable pollution and shortage of water. One way to store water is in water intakes and reservoirs constructed in the upper reaches of rivers, where the contamination is smallest. There are insufficient numbers of such reservoirs in Poland and existing ones struggle against maintenance problems. Therefore, in the battle for clean water, it is worth paying attention to the care of our natural confederate: the beaver. Recent introductions and reintroductions of beaver along with natural migrations have resulted in the appearance of this species in mountain areas. Structures typical of beaver activity (e.g. dams) have a positive influence on the state of reservoirs, because they stop silting and stabilize the flow of water. Beaver’s ponds are also a factor in the creation of very rare riparian forests and increase biological diversity. Collected factual material provides arguments for the protection of beaver habitat in areas of mountain streams and rivers.

9

Wplyw stawow bobrowych na zasoby wodne zlewni na przykladzie badan w Nadlesnictwie Browsk

67%

Boczon A. , Wrobel M. , Syniaiev V.

Leśne Prace Badawcze

|

2009

|

tom 70

|

nr 4

363-371

10

Ile powinniśmy zapłacić bobrom?

67%

Skubala P.

Aura

|

2017

|

nr 03

PL

Bóbr europejski, gatunek chroniony w naszym kraju, nie cieszy się sympa- tią, z uwagi na szkody przez niego powodowane w uprawach rolniczych, gospodarstwach czy sadach. Odszkodowania za straty spowodowane przez bobry w 2015 roku wynosiły 18 milionów złotych. Z drugiej jednak strony bobry spełniają ważną rolę ekologiczną. Usługi środowiskowe oferowane przez te zwierzęta są nieporównanie większe niż poczynione szkody.

EN

The European beaver, a protected species in our country, does not enjoy the sympathy, because of the damage he caused in agricultural crops, farms and orchards. Compensation for damage caused by beavers in 2015 amounted to PLN 18 million. On the other hand, the beavers play an important ecological role. Environmental services offered by these animals are incomparably greater than the damage made.

11

Bobry w wałach przeciwpowodziowych kopią swoje nory

67%

Kasprzak K.

|

2012

|

nr 4

12

Kiedy Kanał Olszynka zostanie udrożniony?

67%

Mikos P.

Tygodnik Poradnik Rolniczy

|

2018

|

nr 03

13

Żeby mówić dobrze o bobrze...

67%

Lukasik L.

Przyroda Polska

|

2012

|

nr 03

14

Bobry tamują , gdzie popadnie

67%

Nuckowski J.

Tygodnik Poradnik Rolniczy

|

2019

|

nr 34 [796]

15

O bobrze - dobrze

59%

Swizewska E.

|

nr 01

16

Hydrolodzy w futerkach

59%

Klosowski T.

Echa Leśne

|

2012

|

nr 2

17

Efekty reintrodukcji bobra europejskiego w centralnej czesci polskich Karpat

51%

Kubacki T. , Wajdzik M.

|

tom 01

|

nr 2

25-36

18

Interesy wspólne i odrębne

50%

Fronczak K.

Echa Leśne

|

2009

|

nr 05

19

Bobrowy pałac

42%

Witek R.

Przyroda Polska

|

2015

|

nr 08