Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Thanatourism at Grodno Castle in Zagórze Śląskie

100%

Chlebicz A. , Konczewski P.

Architectus

|

2021

|

nr 4 (68)

91-96

PL

Tanatoturystyka to termin oznaczający podróżowanie do miejsc związanych ze śmiercią i cierpieniem. Nie jest ona kultem śmierci, a jedynie formą turystyki, która ma na celu poznanie miejsc tragedii ludzkiej. W obszar zainteresowania tanatoturystyki wpisuje się zamek Grodno ze względu na to, że posiada on specyficzne formy atrakcji: loch głodowy ze szkieletem „księżniczki Małgorzaty”, salę tortur oraz krypty grobowe poprzednich właścicieli. W artykule omówiono zjawisko rosnącej atrakcyjności miejsc tanatoturystycznych. W dalszej kolejności przedstawiono wyniki badań ludzkich szczątków kostnych z lochu głodowego. Przyjęto założenie, że materiał kostny mógł być elementem starszych szkieletów, które dawniej eksponowano jako szczątki „księżniczki Małgorzaty”. Omawiane szczątki ludzkie mogły również pochodzić z tzw. krypty grobowej ostatnich właścicieli zamku. Przeprowadzono analizę antropologiczną, podczas której dokonano oceny m.in. płci i wieku oraz wykonano stosowne pomiary. Analiza materiału osteologicznego pozwoliła wskazać, że odnalezione szczątki należały do co najmniej trzech osobników w różnym wieku, obu płci (młoda kobieta, 19-22 lata; dorosły mężczyzna, ponad 35 lat; dojrzała kobieta, 45-55 lat). Najpewniej niektóre z badanych kości rzeczywiście stanowiły w przeszłości szkielet ekspozycyjny. W artykule podano też ustalenia dotyczące charakterystyki osób odwiedzających zamek Grodno, a także motywacji ich przyjazdu, wynikające z ankiety przeprowadzonej wśród turystów. Wyniki badań ankietowych wskazały, że zamek Grodno najczęściej odwiedzały osoby: płci żeńskiej; mające 35-44 lat; z wykształceniem wyższym; mieszkające w Polsce w promieniu 100 km od zamku. Głównymi motywacjami przyjazdu okazały się zainteresowanie przeszłością i możliwość zwiedzenia zamku. Podczas zwiedzania turystom najczęściej towarzyszyły zaciekawienie oraz przyjemność. Elementy o charakterze tanatologicznym nie cieszyły się większym zainteresowaniem. Największą atrakcją turystyczną okazała się wieża zamkowa i panorama gór widoczna z jej szczytu. Ekspozycje szczątków ludzkich, trumien i izba tortur najczęściej wywoływały wśród odwiedzających zaciekawienie, współczucie i smutek.

EN

Thanatourism is a concept involving travel to sites associated with death and suffering. It is not a cult of death, but merely a form of tourism aimed at discovering places of human tragedy. Grodno Castle is a popular destination of thanatourists, as it features specific forms of attractions, namely a starvation dungeon with a displayed skeleton, a torture chamber, and burial crypts of the previous owners. The article discusses the phenomenon of the growing attractiveness of thanatourist places. Secondly, it presents the results of a study of human bone remains found in the starvation dungeon of Grodno Castle. The assumption was that the bone material could belong to the heroine of the legend of Princess Margaret (i.e. it could have been artificially assembled for the purposes of the exhibition) or it could come from the tombs of the last owners of the castle. An anthropological analysis was carried out, involving determination of the sex, age and other parameters, and appropriate measurements were taken. The analysis of the material showed that the remains belonged to at least three individuals of different ages, and both sexes (young woman, 19-22 years old; adult male, over 35 years old; mature woman, 45-55 years old). Most likely, some of the examined bones used to make up a displayed skeleton in the past. The article also presents findings of a survey conducted among tourists at Grodno Castle, concerning their characteristics, as well as their motivations for visiting. According to our findings, Grodno Castle is mostly visited by women aged 35-44 with higher education, who live within 100 km from the castle. The main motivations for their visit are their interests in the past and the opportunity to tour the castle. The most frequent feelings expressed by the tourists during their visit were curiosity and enjoyment. Thanatological elements did not attract much attention. The lookout tower turned out to be the best tourist attraction. The exhibitions of human remains, coffins and the torture chamber mostly aroused curiosity, compassion and sadness among the visitors.

2

Thanatourism at Grodno Castle in Zagórze Śląskie

100%

Chlebicz A. , Konczewski P.

Architectus

|

2021

|

tom Nr 4 (68)

91--96

EN

Thanatourism is a concept involving travel to sites associated with death and suffering. It is not a cult of death, but merely a form of tourism aimed at discovering places of human tragedy. Grodno Castle is a popular destination of thanatourists, as it features specific forms of attractions, namely a starvation dungeon with a displayed skeleton, a torture chamber, and burial crypts of the previous owners. The article discusses the phenomenon of the growing attractiveness of thanatourist places. Secondly, it presents the results of a study of human bone remains found in the starvation dungeon of Grodno Castle. The assumption was that the bone material could belong to the heroine of the legend of Princess Margaret (i.e. it could have been artificially assembled for the purposes of the exhibition) or it could come from the tombs of the last owners of the castle. An anthropological analysis was carried out, involving determination of the sex, age and other parameters, and appropriate measurements were taken. The analysis of the material showed that the remains belonged to at least three individuals of different ages, and both sexes (young woman, 19-22 years old; adult male, over 35 years old; mature woman, 45-55 years old). Most likely, some of the examined bones used to make up a displayed skeleton in the past. The article also presents findings of a survey conducted among tourists at Grodno Castle, concerning their characteristics, as well as their motivations for visiting. According to our findings, Grodno Castle is mostly visited by women aged 35-44 with higher education, who live within 100 km from the castle. The main motivations for their visit are their interests in the past and the opportunity to tour the castle. The most frequent feelings expressed by the tourists during their visit were curiosity and enjoyment. Thanatological elements did not attract much attention. The lookout tower turned out to be the best tourist attraction. The exhibitions of human remains, coffins and the torture chamber mostly aroused curiosity, compassion and sadness among the visitors.

PL

Tanatoturystyka to termin oznaczający podróżowanie do miejsc związanych ze śmiercią i cierpieniem. Nie jest ona kultem śmierci, a jedynie formą turystyki, która ma na celu poznanie miejsc tragedii ludzkiej. W obszar zainteresowania tanatoturystyki wpisuje się zamek Grodno ze względu na to, że posiada on specyficzne formy atrakcji: loch głodowy ze szkieletem „księżniczki Małgorzaty”, salę tortur oraz krypty grobowe poprzednich właścicieli. W artykule omówiono zjawisko rosnącej atrakcyjności miejsc tanatoturystycznych. W dalszej kolejności przedstawiono wyniki badań ludzkich szczątków kostnych z lochu głodowego. Przyjęto założenie, że materiał kostny mógł być elementem starszych szkieletów, które dawniej eksponowano jako szczątki „księżniczki Małgorzaty”. Omawiane szczątki ludzkie mogły również pochodzić z tzw. krypty grobowej ostatnich właścicieli zamku. Przeprowadzono analizę antropologiczną, podczas której dokonano oceny m.in. płci i wieku oraz wykonano stosowne pomiary. Analiza materiału osteologicznego pozwoliła wskazać, że odnalezione szczątki należały do co najmniej trzech osobników w różnym wieku, obu płci (młoda kobieta, 19-22 lata; dorosły mężczyzna, ponad 35 lat; dojrzała kobieta, 45-55 lat). Najpewniej niektóre z badanych kości rzeczywiście stanowiły w przeszłości szkielet ekspozycyjny. W artykule podano też ustalenia dotyczące charakterystyki osób odwiedzających zamek Grodno, a także motywacji ich przyjazdu, wynikające z ankiety przeprowadzonej wśród turystów. Wyniki badań ankietowych wskazały, że zamek Grodno najczęściej odwiedzały osoby: płci żeńskiej; mające 35-44 lat; z wykształceniem wyższym; mieszkające w Polsce w promieniu 100 km od zamku. Głównymi motywacjami przyjazdu okazały się zainteresowanie przeszłością i możliwość zwiedzenia zamku. Podczas zwiedzania turystom najczęściej towarzyszyły zaciekawienie oraz przyjemność. Elementy o charakterze tanatologicznym nie cieszyły się większym zainteresowaniem. Największą atrakcją turystyczną okazała się wieża zamkowa i panorama gór widoczna z jej szczytu. Ekspozycje szczątków ludzkich, trumien i izba tortur najczęściej wywoływały wśród odwiedzających zaciekawienie, współczucie i smutek.

3

Pogrzeb symboliczny po donacji zwłokna cele naukowe - aspekty prawnokanoniczne

100%

Majer P.

Annales Canonici

|

2016

|

tom 12

91-114

EN

The inspiration of the paper was the question about the possibility of Catholic funeral for a strand of hair of the person who donated his/her body to science. The author after presenting and examining methodically regulations of polish law and bioethical rules for donation of body, and after analyzing the teaching of the Apostolic See in the matter in question is of the opinion that the permission for the symbolic funeral of parts of hu- man body should not be granted. The person who donated his/hers body for science and education should make a request for a catholic funeral after the usage of the body. The medical institution should respect such a request.

PL

Inspiracją dla artykułu stało się pytanie o możliwość urządzenia katolickiego pogrzebu kosmyka włosów osoby, która przekazała swoje ciało na potrzeby nauki. Autor po przedsta- wieniu przepisów prawa polskiego oraz wskazań bioetycznych dotyczących donacji ciała i po analizie przepisów prawa polskiego i wskazań Stolicy Apostolskiej dotyczących zasad postępowania ze szczątkami ludzkimi, opowiada się przeciwko urządzaniu symbolicznych pogrzebów ludzkich szczątków. Osoba przekazująca swoje ciało do celów badawczych i dy- daktycznych powinna zastrzec sobie sprawienie katolickiego pogrzebu po wykorzystaniu zwłok, a instytucja medyczna powinna taki pogrzeb zapewnić.

4

Zalety wykorzystania metod technicznych w poszukiwaniu podwodnych obiektów humanoidalnych realizowanych w celach procesowych

100%

Siermontowski P. , Olejnik A.

Polish Hyperbaric Research

|

2010

|

tom nr 3(32)

35-56

PL

Co raz częściej na całym świecie w czasie prowadzenia czynności procesowych związanych z odszukaniem zwłok lub szczątków ludzkich (podwodnych obiektów humanoidalnych) w wodzie wykorzystywane są metody oraz urządzenia dotychczas stosowane zazwyczaj w aplikacjach wojskowych. Postęp techniczny, a w związku z nim postępujący spadek cen specjalistycznego sprzętu przyczynia się do upowszechnienia tego typu metod i urządzeń właśnie do realizacji poszukiwań w celach procesowych. Niestety w Polsce dalej najpowszechniej stosowane "urządzenie" poszukiwawcze pod wodą to nurek, najczęściej Państwowej Straży Pożarnej. W artykule przedstawiono wpływ i zalety metod technicznych na efektywność i wzrost standardu bezpieczeństwa prac poszukiwawczych.

EN

It is more and more common to utilize methods and devices, previously uses strictly by the military, in the process of searching for human debris in water (humanoid underwater objects) for trail purposes in the court of law. Technological progress and a gradual decrease of the prices of specialist equipment contributes to a constant spread of such methods and devices for trail purposes. Unfortunately, the most common searching "device" in Poland is still a scuba diver, usually a member of the State Fire Department. The article presents the influence and the advantages of technical methods on the effectiveness and the improvement of the standards of safety of underwater search.

5

Metody ustalania tożsamości zwłok i szczątków ludzkich

100%

Flisikowska K.

|

tom nr 3(8)

19--26

EN

Civilizational development, terrorist attacks and, among other things, natural disasters make it increasingly necessary to identify corpses or human remains. In the above text the author wishes to present the problem of identification of corpses as well. Briefly discuss selected methods, while pointing to the interdependence of forensic techniques and methods used in forensic medicine. Identification is aimed at identifying a person's NN identity, but also determines whether a death has occurred due to natural causes or whether a criminal activity has occurred. On the basis of available literature, publications, consultations with experts and the use of web pages, brief descriptions of some methods of identification of corpses will be presented, as well as difficulties that may arise in the process of identifying the identity.

6

Prawne, kulturowe i etyczne aspekty eksponowania szczątków ludzkich w muzeach

80%

Kalka P.

|

tom Tom XXXII

7–38

EN

The issue of exhibiting human remains in museums is increasingly becoming the subject of considerations on the legal, ethical and practical side of this matter. Museums where human remains are most often exhibited are archaeological and ethnographic museums, as well as museums of medicine and anatomy. From a legal point of view, different countries around the world have different regulations regarding the status of human remains. Despite the differences, the regulations most often protect the subjectivity of human corpses, and their deliberate desecration or profanation is subject to legal sanctions. Also in the museology specialist community, the question is raised more and more often whether displaying human remains at exhibitions is a proper practice. This applies to both remains obtained as a result of archaeological excavations and ethnographic research. In many countries (USA, Canada, Australia, Great Britain, Sweden, etc.), legal regulations are being developed obliging museum institutions storing remains to repatriate them to representatives of indigenous peoples living in given countries (e.g. Native Americans, Indigenous inhabitants of Australia, Sámi people, etc.). The situation is slightly different when it comes to exhibiting human remains obtained from prehistoric sites, which are difficult to identify with a specific contemporary people or tribe. But also in these cases, decisions are sometimes made to resign from the exhibition, and even reburial. It seems that the institutional practice of museums is evolving towards limiting or even completely abandoning the display of human remains in favour of presenting a digital copy, i.e. a representation of the data of the remains, either in the form of photogrammetric photos, a digital scan, or a three-dimensional hologram. Regardless of the approach to this difficult issue, the most important task faced by the community of both researchers who obtain human remains as a result of their work, and museum specialists, is to find such forms of expression and presentation of the obtained remains that the exhibitions prepared are in line with the principles of ethics and respect for the dignity of death.

7

Analiza antropologiczna szczątków ludzkich z grobów szkieletowych na cmentarzysku kultury oksywskiej i wielbarskiej w Drawsku Pomorskim

80%

Dzierlińska M.

Materiały Zachodniopomorskie

|

2019

|

tom 15

239-248

EN

Analysed skeletal remains (eight skulls) come from six inhumations of the Oksywie culture, recorded during archaeological excavations on the Roman period cemetery at Drawsko Pomorskie, Drawsko Pomorskie district at the beginning of the 20th century. The aim of the analysis was to describe a state of preservation and biological characteristics of the buried people.

8

Między nauką a szacunkiem dla zmarłych. Konflikt o szczątki Saamów w Szwecji

80%

Bonusiak G.

|

2019

|

nr 4(13)

84-99

PL

Od przełomu wieków coraz głośniejszym echem wybrzmiewają wysuwane przez Saamów żądania dotyczące zwrotu zagrabionych dóbr kulturowych przechowywanych w muzeach i placówkach naukowych Szwecji. Ważną ich częścią są szczątki Saamów zbierane przez dekady przez archeologów i antropologów fizycznych. Artykuł przedstawia konflikt, jaki rozgorzał pomiędzy naukowcami a przedstawicielami rdzennej społeczności, skupiając się na jego podłożu, przebiegu oraz argumentach wysuwanych przez obie strony. Wskazuje i podkreśla wiele istotnych aspektów omawianego sporu. Po pierwsze wzmiankuje, że zbiory powstawały z pogwałceniem praw i opinii rdzennej społeczności, na skutek niszczenia miejsc pochówków oraz w wyniku działania naukowców podejmujących badania bez uwzględnienia woli Saamów. Po drugie podnosi, że znacząca część szczątków zebrana została przez antropologów fizycznych i posłużyła do budowania teorii rasowych, w tym do wskazywania na podrzędność Saamów jako przynależnych do rasy żółtej. Po trzecie podkreśla, że żądania rdzennych społeczności pobudzane były przez proces ich emancypacji i postrzegane jako jego część. Po czwarte sygnalizuje, że na przebiegu konfliktów zaważył brak systemowego (ustawowego) uregulowania sposobów i miejsc przechowywania szczątków oraz mechanizmów ich zwrotu i ponownego pochówku. Doprowadziło to do sytuacji, w której każdy zbiór szczątków od nowa uruchamia te same konflikty i prowokuje do wymiany wciąż tych samych argumentów.

EN

Since the turn of the century, the Sami demands for the return of looted cultural goods stored in Sweden's museums and research facilities have become louder and louder. An important part of them are the remains of the Sami collected for decades by archaeologists and physical anthropologists. The article presents the conflict that has occurred between scientists and representatives of the indigenous community, focusing on its background, course and arguments. The paper indicates and highlights a number of elements that are particularly important in this dispute. First, that the collections were created in violation of the rights and opinions of the indigenous community, as a result of the destruction of burial sites and of the actions of scientists without taking into account the will of the Sami. Secondly, a significant part of the remains were collected by physical anthropologists and used to create racial theories, including pointing to the subordinate Sami as belonging to the yellow race. Third, that the demands of indigenous communities were stimulated by the process of their emancipation and understood as part of it. Fourthly, that the conflicts were affected by the lack of legal regulation of the procedures and places of storing the remains as well as the mechanisms for their return and reburial. This led to a situation in which each collection triggers the same conflicts and provokes the same arguments to be formulated.

9

Akcja gaśnicza ze szczątkami ofiary śmiertelnej w tle

70%

Włodarczyk R.

|

tom Nr 1

181--195

PL

Cel: Celem niniejszego doniesienia jest zapoznanie funkcjonariuszy wykonujących czynności służbowe na miejscu pogorzeliska z wybranym przypadkiem z praktyki. Ma on uzmysłowić zainteresowanym podmiotom, jak wiele śladów i mikrośladów biologicznych jest tam pomijanych. Materiał dowodowy jako niemy „świadek” może przekazać wiedzę o zdarzeniu, jednak traci się go przez niezauważenie na etapie akcji ratowniczo-gaśniczej i nieostrożność w czasie oględzin. Celem pośrednim jest wykazanie błędów możliwych do uniknięcia przez zespół oględzinowy, co wymiernie może poprawić jakość przyszłych ustaleń w sprawie. Wprowadzenie: Choć w praktyce ma się do czynienia z różnymi przyczynami powstawania płomieni, jednak podczas akcji gaśniczej należy liczyć się zarówno z dotarciem do osób żywych, zwłok, jak i szczątków ludzkich. Mogą one być zachowane w złym stanie, co stwarza problemy z ustaleniem tożsamości. Kazus ten pokazuje, jak niefrasobliwość w wypełnianiu obowiązków służbowych utrudnia dotarcie do prawdy obiektywnej, mimo posiadania informacji o przebywaniu co najmniej 1 osoby w domu, która uległa spaleniu. Metodologia: W etapie wstępnym scharakteryzowano miejsce wybuchu pożaru, który zaistniał w terenie ze stosunkowo dogodnymi warunkami do realizacji zadań służbowych. W drugim etapie stanowiącym opis akcji gaśniczej i oględzin na miejscu pogorzeliska dowiedziono, że mimo uzyskanych informacji nie brano pod uwagę obecności szczątków ludzkich. Późniejsze oględziny pogorzeliska doprowadziły do ujawnienia ciała ludzkiego, które było rozczłonkowane i zdegradowane. W kolejnym etapie dokonano analizy materiału dowodowego i jego przydatności do wyjaśnienia wątpliwych kwestii. Dzięki wnioskowaniu sformułowano konkluzje dotyczące metod i skutków, przez zestawienie przyczyn błędnego postępowania w trakcie oględzin. Końcowy etap rozważań udowadniał, jak zatarcie śladów związanych ze zdarzeniem ograniczyło możliwości badawcze i wykrywcze. Wnioski: W artykule próbowano dowieść, jak ukierunkowane popożarowe czynności procesowe i pozaprocesowe mogą na dalszych etapach doprowadzić do efektywnego wykorzystania zabezpieczonych śladów oraz wyjaśnić okoliczności sprawy. Bowiem sensownie realizowane postępowanie przygotowawcze, bazujące na słabo widocznych śladach biologicznych wraz z aktualnymi możliwościami genetycznymi, doprowadza do identyfikacji osób związanych ze zdarzeniem. Jednakże ważne jest przestrzeganie rygorów postępowania. Przytaczanie tego kazusu ma uświadamiać niepożądane konsekwencje niekompetentnych działań.

EN

Aim: The purpose of this report is to familiarize officers, who perform duties at fire incidents, with a selected practical example. It is intended to make officers aware of the volume of evidence, biological and other, which can be overlooked. The evidence, just like a mute witness, can provide information about an incident. However, information can be lost throug inadvertence during rescue and firefighting operations and imprudence during post incident inspections. An intermediate aim is to reveal potential errors, which can be avoided, identified by a technical working group of Inspectors. Avoidance of such errors could significantly improve the quality of future investigation findings. Introduction: In spite of different reasons for the cause of a fire, it should be understood that rescue activity will ultimately bring firefighters into contact with live people, corpses and human remains. The latter two may be preserved in a poor condition, culminating with difficulties in establishing individual identities. This case illustrates where apathy in the performance of duty may have caused difficulties with attempts to establish objective facts, despite availability of information about the existence of at least 1 person, who was burnt in the house fire. Methodology: At the initial stage a suitable location involving a fire outbreak was identified. It was a location with easy access for firefighting and rescue operations. At the second stage a description of firefighting activities was produced and was accompanied by a post incident site inspection. At this point it was realised that, despite information concerning incident operations, the presence of human remains were ignored. A later inspection of the fire incident site revealed a degraded and dismembered human body. Next, the collected evidence was analyzed and its utility determined for use in resolving areas of doubt.. With the aid of deduction methods, some conclusions were reached about methods and effects as well as reasons for flawed procedures adopted during the site inspection. The final stage of deliberations established how erasure of relevant evidence constrained detection and research investigation. Conclusions: The article attempted to demonstrate that suitably focussed post incident investigations may, at later stages of proceedings, lead to effective utilisation of preserved evidence as well as provide an explanation of circumstances. A sensibly developed preparatory process, based on not so easy to see biological evidence, but aided by current genetic potential, leads to identification of individuals associated with incidents. However, it is important to maintain a disciplined approach to the process. Presentation of this incident is intended to make people aware of undesirable consequences associated with incompetent performance.