Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Walka w ujęciu Karla Jaspersa jako sytuacja graniczna obecna w doświadczeniu nauczyciela. Refleksje na pograniczu filozofii i pedagogiki

100%

Smoter K. , Sury Z.

Podstawy Edukacji

|

2017

|

tom 10

81-98

EN

The article presents theoretical analysis undertaken to recognize how the K. Jaspers concept of limit situations explains the complexity of the teacher social functioning. The purpose of the article is to explain the meaning of fight in the experience of Polish teachers and the justification for the fact that fight is an indispensable component of pedagogical work. It is because (using the language of K. Jaspers), limit situations, including fight, enable the realization of the existence. As a result, two aspects of fight were distinguished: “fight with” aiming to eliminate the opponent and “fight for”, striving to improve the current state. It was stated that being a teacher requires confrontation with others and experiencing situations that exceed the current capabilities and competences. The situation of fight can be seen as a starting point in the process of development. Moreover, it can be interpreted as existences striving towards transcendence.

PL

W niniejszym artykule podjęto teoretyczną analizę prowadzącą do rozpoznania, w jaki sposób koncepcja sytuacji granicznych K. Jaspersa tłumaczy złożoność funkcjonowania społecznego nauczyciela. Celem artykułu jest wyjaśnienie znaczenia walki obecnej w doświadczeniu nauczycieli oraz uzasadnienie faktu, że jest ona elementem nieodzownym w pracy pedagogicznej, ponieważ (posługując się językiem K. Jaspersa) umożliwia urzeczywistnienie egzystencji. W wyniku analiz rozróżniono dwa aspekty walki: „walkę z”, dążącą do wyeliminowania przeciwnika, oraz „walkę o”, zabiegającą o udoskonalenie dotychczasowego stanu. Stwierdzono, że pełnienie roli zawodowej nauczyciela wymaga często konfrontacji z tym, co „inne”, „trudne”, a nawet „niemożliwe”, i doświadczania sytuacji, które przekraczają posiadane aktualnie możliwości i kompetencje. Sytuacje te mogą stanowić punkt wyjścia do rozwoju, ponieważ można rozumieć je jako sytuacje „walki o”, która może być odczytywana jako jaspersowskie dążenie egzystencji ku transcendencji.

2

ULICZNI MUZYCY A FENOMEN MIEJSCA I EGZYSTENCJALNE DOŚWIADCZENIE SYTUACJI GRANICZEJ

84%

Tupieka-Buszmak A.

Ars inter Culturas

|

2017

|

nr 6

37-56

EN

The article focuses on open forms of musical expression. A general characteristic of a street performance is only a starting point for building own identity through music and making contact with environment by means of music. Therefore, the author focuses her article on individual experience of particular people whose narrative refers to the selected theoretical solutions, including the phenomenon of place as quality-oriented geography, sociology, psychology and the extreme situation in an existential dimension.

3

Agresywne zachowania językowe w sytuacji granicznej

84%

Balowska G.

Bohemistyka

|

2022

|

nr 3

353-374

EN

The subject of the analysis are aggressive linguistic behaviours constituting a part of the pandemic discourse. We are interested in verbal aggression in a borderline situation, for which we consider the COVID-19 disease as the effect of the SARS-CoV-2 coronavirus. The research material comes from the discussion forums of the Czech internet portal Novinky.cz. It was collected in the period from July 2021 to August 2022. The researched comments are an example of so-called written conversation, because they reflect the nature of spontaneous communication, the texts are unprepared, created with the usage of the language of everyday communication (běžná mluva), colloquialisms, slangisms, the obecná čeština, with a clear presence of expressive vocabulary. The article discusses manifestations of verbal aggression in a lexical-pragmatic perspective, while verbal aggression is understood as any deliberate linguistic behavior that causes harm to another person, inflicts psychological discomfort, presents them in a bad light, depreciates, mocks or ridicules them. The analysis focuses on such aggressive linguistic behaviour as threats, curses, insults, ridicule, accusations.

4

Sytuacja graniczna jako moment doświadczenia siebie w ujęciu Karla Jaspersa

84%

Rozmarynowska K.

Studia Philosophiae Christianae

|

2012

|

tom 48

|

nr 3

165-183

EN

The subject of the article is the link between ultimate situations and self-experience. Deliberations show that experiencing ultimate situations broadens self-consciousness, because it is in these moments that we see if we are in fact the way we perceive ourselves, and whether those values we prefer are those, which we ourselves preserve. What’s more, anxiety and chaos force us to ask fundamental questions about whether we really are the way we would like and should be. And so, we are forced to enter into a dialogue with ourselves. We have to give answer to the questions about what is the best way to live – it is a fundamental choice. Moreover, in ultimate situations, the individual is left to their own devices, nobody can help them make a decision, so they experience personal responsibility and freedom. The individual has a chance to perceive that which transcends their bodily nature, biological existence – what is unchangeable and infinite.

PL

Przedmiotem artykułu jest związek, jaki zachodzi między przeżyciem sytuacji granicznej a doświadczeniem siebie. Wyjaśniając, na czym polega ten związek, autorka sięga do koncepcji Karla Jaspersa, która powszechnie jest uważana za klasyczne opracowanie problematyki sytuacji granicznych. Prowadzone analizy wskazują, że doświadczenie sytuacji granicznych rozszerza samoświadomość podmiotu, ponieważ w tych szczególnych momentach okazuje się, czy to, co o sobie sądzimy jest zgodne z tym, jacy jesteśmy oraz czy wartości, które cenimy, są tymi, które realizujemy. Co więcej, przeżycie niepokoju czy chaosu, jaki towarzyszy sytuacjom granicznym zmusza nas do zadawania pytań fundamentalnych: Czy jesteśmy tacy, jacy chcielibyśmy i powinniśmy być? Jaki jest właściwy, najlepszy sposób bycia? Autorka dochodzi do wniosku, że przeżywając sytuacje graniczne, źródłowo doświadczamy wolności oraz odpowiedzialności za siebie i swoje życie.

5

Sytuacja kobiet w ciąży wysokiego ryzyka jako przykład sytuacji granicznej – inspiracje Jaspersowskie

84%

Rychter K.

Edukacja Filozoficzna

|

2019

|

nr 67

181-206

PL

Niniejszy artykuł ma na celu pokazanie, że użytecznym może być wykorzystanie kategorii „sytuacji granicznej”, tak jak ją rozumiał Karl Jaspers, i tak jak jest ona charakteryzowana w ramach psychologii prenatalnej oraz socjologii i pedagogiki, do opisu sytuacji kobiet w ciąży wysokiego ryzyka – z diagnozą wady rozwojowej/choroby płodu, w tym wad, które: (a) nie występowały wcześniej w rodzinach (tych kobiet) oraz, (b) których pełna etiologia nie jest znana. W artykule wykorzystałam materiały pochodzące z rozmów, jakie przeprowadziłam z kobietami w ciąży wysokiego ryzyka, a także materiały z filmu Moje dziecko jest aniołem i książki Dar czasu. O kontynuowaniu ciąży z nieuleczalnie chorym dzieckiem.

EN

This paper aims to presenting that to use the category of ‘border situation’ from the perspective of Karl Jaspers’ philosophy and from the perspective of psychology of reproduction and sociology and pedagogics may be legitimate to characterize the situation of women with high-risk pregnancies – with diagnosis of fetal malformations which: (a) did not occur in their families earlier, and (b) a full etiology of malformations is unknown. In the text I used materials from conversations which I conducted with women with high-risk pregnancies and materials from the film My child is an angel and from the book A gift of Time. Continuing Your Pregnancy When Baby’s Life Is Expected to Be Brief.

6

MACIERZYŃSTWO W KONTEKŚCIE SYTUACJI GRANICZNYCH – ANDRAGOGICZNO-BIOGRAFICZNE KONFRONTACJE

67%

Sulik M.

Edukacja Dorosłych

|

2017

|

tom 2(77)

77-86

PL

Celem podjętych rozważań jest ukazanie macierzyństwa w odniesieniu do sytuacji granicznych, które opisane zostały przez Karla Jaspersa. Sytuacje graniczne związane są z codziennością, która jest wyjątkowo dotkliwa i bolesna. Zdaniem Jaspersa dotyczą dramatycznych uwarunkowań ludzkiego istnienia. W swych rozważaniach podjęłam próbę ukazania macierzyństwa w kontekście Jaspersowskich sytuacji granicznych, czyli sytuacji granicznej historycznej określoności, oraz wypływających z niej pozostałych sytuacji granicznych; walki i winy oraz cierpienia i śmierci.

EN

The aim of the considerations is to show motherhood in relation to borderline situations, which were described by Karl Jaspers. Border situations are associated with everyday life, which is extremely painful and painful. According to Jaspers, they concern the dramatic conditions of human existence. In my reflections, I attempted to show motherhood in the context of Jasper’s borderline situations, i.e. the borderline situation of historical specificity, and the remaining boundary situations flowing from it; fight and guilt and suffering and death.

7

Wyjazd żołnierzy na zagraniczne misje wojskowe jako impuls do pojawienia się sytuacji granicznej u ich partnerek – inspiracje jaspersowskie

67%

Rychter K.

Edukacja Filozoficzna

|

2022

|

nr 73

163-187

PL

W ramach artykułu opisuję sytuację kobiet związanych z mężczyznami wyjeżdżającymi na zagraniczne misje wojskowe, wykorzystując kategorię sytuacji granicznej. Specyfikę tych okoliczności ujmuję w świetle filozoficznych rozważań oraz psychologicznych i socjologicznych badań nad zjawiskiem potencjału tych sytuacji. W tekście opieram się między innymi na inspiracjach płynących z książki Sylwii Winnik "Tylko przeżyć". Prawdziwe historie rodzin polskich żołnierzy, analizy blogów i forów internetowych oraz z rozmów z partnerkami żołnierzy zawodowych. Pochylam się nad dwoma sytuacjami wskazanymi przez Karla Jaspersa – nad śmiercią i walką. Dostrzegam wagę strachu o życie najbliższej osoby i potencjału tego odczucia.

EN

In the article I describe the specific situation of women related to men sent on military missions. I use the category of a “border situation” from the perspective of Karl Jaspers’s philosophy and from the perspective of psychological and sociological research on the phenomenon of the potential of these situations. I draw on the book Just to Survive: True Stories of Polish Soldiers’ Families (S. Winnik), and materials from conversations which I conducted with the wives/partners of soldiers participating in overseas military missions and from the analysis of blogs and internet forums for such women. I focus on two situations indicated by Jaspers – death and struggle. I acknowledge the importance of fear for the life of a loved one and the potential of this feeling.

8

Piękna i niepiękna przestrzeń dzieciństwa – czy można ją okiełznać w języku? Próby uchwycenia dziecięcego bycia w świecie we współczesnej literaturze dla najmłodszych

67%

Świder-Pióro A.

Konteksty Pedagogiczne

|

2023

|

tom 1

|

nr 20

23-38

EN

The paper analyses the language of child protagonists of contemporary literary works to investigate the probable ways and the extent to which it most likely attempts to get closer to the truth about the being in the world of a young person. Is it possible to define the framework of the linguistic cognitive function in search of a comprehensive as well as a holistic picture of the world and its sense-making interpretation? Is the need to establish the language of children protagonists’ identity with the language that describes unprecedented, unusual, difficult, or even extreme situations from the perspective of an adult literary “Me” self-justifiable enough, and if so – to what extent? This hermeneutic reflection is inseparably inspired by the thought and – at the same time – the concern for truth in the literary vision of the world offered to children, which escapes the infantilising model of early childhood education pedagogy.

PL

W artykule analizie poddany został język dziecięcych bohaterów współczesnych utworów literackich w celu zbadania, czy lub w jak dużym stopniu i jakimi sposobami próbuje zbliżyć się do prawdy o byciu w świecie młodego człowieka. Czy można określić ramy językowej funkcji poznawczej w poszukiwaniu całościowego obrazu świata i jego usensowniającej wykładni? W jakiej mierze i czy w ogóle zasadne jest ustalanie jego (języka dziecięcych bohaterów) tożsamości z językiem opowiadającym o sytuacjach wyjątkowych, trudnych, lub nawet ekstremalnych z perspektywy „ja” literackiego dorosłych? Ów hermeneutyzujący namysł inspirowany jest myślą i jednocześnie troską o prawdę w literackiej wizji świata proponowanej dzieciom, która zdecydowanie wymyka się „infantylizującemu modelowi” pedagogiki wczesnej edukacji. Symbolicznym punktem wyjścia niniejszych rozważań stał się ujęty w werbalno-graficznym kodzie komunikacyjnym obraz świata ukazanego z perspektywy żydowskiej dziewczynki – mieszkanki Domu Sierot Janusza Korczaka – bohaterki książki Iwony Chmielewskiej Pamiętnik Blumki.

9

Oswoić pandemię. O najnowszych neologizmach w języku czeskim

67%

Korbut J.

Bohemistyka

|

2023

|

tom 23

|

nr 4

555-574

EN

The present article focuses on phenomenon on communication during the pandemic, especially phenomenon of neologism to explore the creation of new words during the outbreak of COVID-19. The data were collected from newspapers, television programmes, Internet Forums, collaborative dictionary Čeština 2.0 and Neomat – electronic neologism database. Among analyzed neologism, numerous blended expressions, hybrid creations and few neosemantism were found. Most frequently, as the analysis shows, are blends and hybrid words created with a humorous purpose in mind and based on metaphor and meaning’s generalization. The most productive compound nouns is nouns with the stem korona- (koro-), covid- and zoom- and can be group into different semantic fields. It is not possible to tell what its eventual status will be in a Czech language. It may become part of the norm of the language or it may remain as nonce words.

PL

W niniejszym artykule skoncentrowano się na zjawisku komunikacji w czasie pandemii, szczególnie zaś na procesie tworzenia nowych słów. Materiał wyekscerpowany został z następujących źródeł: prasa, telewizja, fora internetowe, internetowy słownik Čeština 2.0. oraz baza danych Neomat. Wśród zgromadzonych przykładów zanotowano zarówno formacje hybrydalne, neologizmy powstałe w wyniku blendingu czy neosemantyzmy, punktem wyjścia wielu ww. jednostek jest metaforyczne pojmowanie otaczającej nas rzeczywistości oraz niewątpliwe poczucie humoru Czechów. Najczęściej spotykanymi złożeniami są rzeczowniki z cząstkami korona- (koro-), covid- oraz zoom-. Nie sposób orzec, jaki będzie status analizowanych jednostek w języku czeskim, czy zagoszczą one w nim na stałe, czy będą tylko okazjonalizmami, które wkrótce znikną.

10

Sztuka komiksu i problematyka sytuacji granicznej. Estetyka, forma, treści

59%

Jaworski M.

Transfer. Reception studies

|

2021

|

tom 6

189-218

EN

The issue of border experience has been, and still is, a very important topic in ancient and contemporary art. The themes of death, guilt, loss and suffering have attracted the attention of artists representing various art disciplines, aesthetics and modes of artistic expression: literature and poetry, visual arts, film as well as multimedia arts. The aim of this article is to draw attention to an area which is rarely discussed in relation to the theme of a border situation. Contrary to common opinions, contemporary comic books (especially graphic novels) are a kind of contemporary art in which important and difficult issues are discussed, and their authors search for such means of artistic expression (based on the symbiosis of word and image) in order to present those difficult issues in a remarkable and visually attractive way. On the example of the comic strip by Fabien Grolleau and Jérémie Royer, Audubon. On the Wings of the World, describing the life and work of J.-J. Audubon, a pioneer of American ornithology and an outstanding illustrator of nature, an attempt will be made to analyse aesthetics, form and content in the face of the problem of limits and relations between the human and the non-human.

DE

Die Frage der Grenzerfahrung war und ist ein sehr wichtiges Thema in der antiken und zeitgenössischen Kunst. Die Themen Tod, Schuld, Verlust und Leid haben die Aufmerksamkeit von Künstlern aus verschiedenen Kunstdisziplinen, Ästhetiken und künstlerischen Ausdrucksformen auf sich gezogen: Literatur und Poesie, bildende Kunst, Film und Multimedia-Kunst. Ziel dieses Artikels ist es, die Aufmerksamkeit auf einen Bereich zu lenken, der im Zusammenhang mit dem Thema einer Grenzsituation selten diskutiert wird. Entgegen der landläufigen Meinung sind zeitgenössische Comics (insbesondere Graphic Novels) eine Art zeitgenössischer Kunst, in der wichtige und schwierige Themen behandelt werden und deren Autoren nach solchen künstlerischen Ausdrucksmitteln (aufgrund der Symbiose von Wort und Bild) suchen, um diese schwierigen Themen auf bemerkenswerte und visuell ansprechende Weise darzustellen. Am Beispiel des Comics von F. Grolleau, J. Royer, Audubon. On the Wings of the World, die das Leben und die Arbeit von J.-J. Audubon, einem Pionier der amerikanischen Ornithologie und herausragenden Naturdarsteller, thematisiert, werden ästhetische, formelle und inhaltliche Aspekte der Grenzsituationen und die Beziehungen zwischen dem Menschlichen und dem Nicht-Menschlichen analysiert.

PL

Problematyka doświadczenia granicznego była i nadal jest bardzo ważnym zagadnieniem w sztuce dawnej i współczesnej. Tematyka śmierci, winy, utraty, cierpienia przykuwała uwagę artystów reprezentujących różne dyscypliny sztuki, różne estetyki i sposoby ekspresji artystycznej: literaturę i poezję, sztuki plastyczne, film, jak również sztuki multimedialne. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na obszar, który rzadko jest przedmiotem rozważań w odniesieniu do tematyki sytuacji granicznej. Współczesny komiks (szczególnie powieść graficzna) jest – w wbrew utartym opiniom – tym rodzajem sztuki współczesnej, w której poruszane są ważne i niełatwe treści, a ich autorzy szukają takich środków artystycznego wyrazu (opartego na symbiozie słowa i obrazu), aby te niełatwe zagadnienia w sposób niebanalny i atrakcyjny wizualnie przedstawić. Na przykładzie komiksu autorstwa F. Grolleau, J. Royera, Audubon. Na skrzydłach świata, opisującego dzieje życia i twórczości J.-J. Audubona, pioniera ornitologii amerykańskiej i wybitnego ilustratora przyrody, podjęta zostanie próba analizy estetyki, formy i treści wobec problematyki graniczności i relacji między tym, co ludzkie i co nie-ludzkie.

11

Teoretyczne wyznaczniki zmiany systemowej w Unii Europejskiej 2014–2019

51%

Czachór Z.

Rocznik Integracji Europejskiej

|

2014

|

nr 8

19-32

EN

The entire paper is dedicated to the theoretical indicators of systemic change in the European Union, envisaged for the period from 2014–2019. The author decided to perform an academic identification and analysis of selected terms, mainly neo-idealistic terms, that are helpful when explaining the changes taking place in the EU’s systems. It was important for the author to design a conjunctive conceptual framework for the purpose of developing empirical anti-crisis strategies, forecasts and scenarios of systemic changes. This framework is particularly important in the context of a Kantian methodological architecture of pure reason. This is based on a process of rational cognisance from ordered concepts, forming a single, coherent analytical system. It should be noted that the process of identifying the indicators (concepts) related to systemic change in the European Union has to take place, while maintaining methodological attentiveness both in qualitative and quantitative terms. Therefore, the author makes another analytical assumption for this paper, on the basis of his conviction that change which occurs as transformation (regulation and reshaping) should primarily take place under the influence of theories, ideas, visions or concrete indicators, rather than the constantly changing and reactive political activities of the actors/entities participating in the European integration process.

PL

Niniejszy artykuł w całości dotyczy teoretycznych wyznaczników zmian systemowych w Unii Europejskiej projektowanych na okres 2014–2019. Autor zdecydował się w nim na naukową identyfikację oraz analizę wybranych pojęć – głównie o charakterze neoidealistycznym – pomocnych w wyjaśnieniu zmian zachodzących w systemie Unii Europejskiej. Istotne dla autora stało się stworzenie koniunktywnego schematu pojęciowego służącego do przygotowania empirycznych antykryzysowych strategii, prognoz i scenariuszy zmian systemowych. Schemat ten jest szczególnie ważny w kontekście kantowskiej metodologicznej architektoniki czystego rozumu. Podstawą jest tu proces poznania rozumowego z uszeregowanych pojęć – układających się w jeden zwarty systemat analityczny. Warto zauważyć, że proces wyróżniania wyznaczników (pojęć) związanych ze zmianą systemową w Unii Europejskiej obywać się musi przy zachowaniu uważności metodologicznej – zarówno tej jakościowej, jak i ilościowej.Z uwagi na powyższe kolejne założenie analityczne dla tego tekstu opiera się na przekonaniu autora, że zmiana mająca charakter przekształcania (regulacji, jak i transformacji) powinna dokonywać się głównie pod wpływem teorii, idei i wizji czy też konkretnych wyznaczników, a nie wciąż zmiennych i reaktywnych działań politycznych aktorów/podmiotów uczestniczących w procesie integracji europejskiej.