"W artykule przedstawiono różnice pomiędzy organizacjami stanowiącymi rdzeń subdyscypliny zarządzanie publiczne a sądami czy szerzej systemem wymiaru sprawiedliwości, na który one się składają. Analiza różnic i wskazanie podobieństw jest pierwszym, koniecznym etapem, mającym celu rozważenie możliwości wykorzystania dorobku subdyscypliny zarządzanie publiczne dla potrzeb zarządzania systemem wymiaru sprawiedliwości. Artykuł ma na celu wszczęcie dyskursu naukowego na temat zarządzania sądem, czy szerzej systemem wymiaru sprawiedliwości. Wiedza dotycząca zarządzania sądem czy wymiarem sprawiedliwości (systemem na który składają się sądy rejonowe, okręgowe, apelacyjne, sądy wojskowe, administracyjne oraz Sąd Najwyższy) jest fragmentaryczna. W budowie jej zrębów nie sposób zatem nie odnieść się do dorobku bogatej, krajowej i międzynarodowej literatury dotyczącej zarządzania publicznego. Artykuł ma za zadanie wypełnić lukę poznawczą w tym zakresie. W artykule skupiono uwagę wyłącznie nad organizacjami sądownictwa powszechnego (sądy rejonowe, okręgowe i apelacyjne). Celem artykułu nie jest wyodrębnienie kolejnej subdyscypliny w ramach nauk o zarządzaniu – zarządzania wymiarem sprawiedliwości, a jedynie o umiejscowienie w subdyscyplinie „zarządzanie publiczne i NGO”. Nie jest celem artykułu także szczegółowe przedstawienie różnic pomiędzy zarządzaniem publicznym i zarządzaniem organizacją komercyjną tradycyjnie będącą przedmiotem dociekań nauk o zarządzaniu. W artykule dokonano egzegezy przepisów regulujących podstawy funkcjonowania organizacji publicznych. Wykorzystano także dorobek literatury przedmiotu w obszarze zarządzania publicznego. Zarówno w literaturze krajowej, jak i zagranicznej brakuje pogłębionych badań empirycznych dotyczących metod i technik zarządzania sądem. Organizacją, która podejmuje wysiłki w zakresie identyfikacji metod i technik zarządzania sądami, w szczególności w Unii Europejskiej, jest EGPA European Group for Public Administration. Wyniki badań nie dotyczą jednak metod i technik zarządzania sądem w Polsce. "
EN
The goal of this paper is the indication of the place and role of the governance of the justice system in the science of management, in particular, in the sub-discipline of “public and NGO governance”. The fundamental reason to separate the governance of the justice system in the public governance stems from the specificity of this organization and the reasons of its foundation. The justice system is independent from the regionalisms, political influence and socio – economic conditions. The justice system handles meting out justice in individual and group cases but it fails to consider the social context. The president of a court and the director of a court have a limited influence on the achievement of fundamental goals of the justice system because meting out justice belongs to judges. Currently the justice system has to react to social needs and cannot be a passive observer of the change. The justice system except ruling should be open to innovation, social needs and expectations.
Stany Zjednoczone były jednym z pierwszych krajów na świecie, które na przełomie XIX i XX wieku podjęły trud budowania systemu wymiaru sprawiedliwości i resocjalizacji dla osób nieletnich. Do dzisiaj ich udziałem stało się wiele, inicjowanych rozmaitymi okolicznościami, reform. Obecnie, w związku ze wzrostem przestępczości nieletnich, wysokimi kosztami oraz niskim poziomem efektywności, stawia się pytania o przyszłość amerykańskiego systemu resocjalizacji. Obok nurtu działań typowo resocjalizacyjnych, wdraża się idee surowego, na równi z dorosłymi, karania nieletnich. W świetle powyższego, niniejszy artykuł ma za zadanie pokazać historyczne i instytucjonalne uwarunkowania działań podejmowanych wobec nieletnich oraz jest próbą odpowiedzi na pytanie, w jakim kierunku zmierza amerykański system resocjalizacji nieletnich.
EN
The United States of America was one of the first countries in the world, which at the turn of the nineteenth and twentieth century took to building the justice and social rehabilitation system for minors. To date, many reforms have been made, initiated by a variety of circumstances, with their participation. Currently, due to the increase in juvenile criminality, the high costs and low efficiency, questions are posed about the future of the American social rehabilitation system. Next to the typical social rehabilitation trends, ideas of strict punishment of juveniles, on an equal footing with adults, are being implemented. In light of the above, this article is to show the historical and institutional conditions of actions undertaken towards minors, and an attempt to answer the question of what direction the American juvenile social rehabilitation system is heading.
The United States of America was one of the first countries in the world, which at the turn of the nineteenth and twentieth century took to building the justice and social rehabilitation system for minors. To date, many reforms have been made, initiated by a variety of circumstances, with their participation. Currently, due to the increase in juvenile criminality, the high costs and low efficiency, questions are posed about the future of the American social rehabilitation system. Next to the typical social rehabilitation trends, ideas of strict punishment of juveniles, on an equal footing with adults, are being implemented. In light of the above, this article is to show the historical and institutional conditions of actions undertaken towards minors, and an attempt to answer the question of what direction the American juvenile social rehabilitation system is heading.
PL
Stany Zjednoczone były jednym z pierwszych krajów na świecie, które na przełomie XIX i XX wieku podjęły trud budowania systemu wymiaru sprawiedliwości i resocjalizacji dla osób nieletnich. Do dzisiaj ich udziałem stało się wiele, inicjowanych rozmaitymi okolicznościami, reform. Obecnie, w związku ze wzrostem przestępczości nieletnich, wysokimi kosztami oraz niskim poziomem efektywności, stawia się pytania o przyszłość amerykańskiego systemu resocjalizacji. Obok nurtu działań typowo resocjalizacyjnych, wdraża się idee surowego, na równi z dorosłymi, karania nieletnich. W świetle powyższego, niniejszy artykuł ma za zadanie pokazać historyczne i instytucjonalne uwarunkowania działań podejmowanych wobec nieletnich oraz jest próbą odpowiedzi na pytanie, w jakim kierunku zmierza amerykański system resocjalizacji nieletnich.
The main purpose of the article is to determine the mutual relations between mediation and court proceedings, as well as to answer the question whether mediation services provided by out-of-court entities should be considered as a part of the justice system and fulfill the constitutional right to court. The conducted research leads to the conclusion that both the judiciary and mediation should be considered as complementary methods of dispute resolution, although the first of them is granted primacy under the Polish Constitution i.a. due to the fact that mediation settlements are subject to court approval and not all types of disputes can be resolved bindingly in mediation. Mediation does not belong sensu sticto to the definition of the judiciary and does not fulfill the right to justice but may be included in a broad understanding of the judiciary and therefore its existence according to current regulations does not violate the position and rules of functioning of the judicial system. However, this situation can easily change, if the mandatory mediation planned by the legislator in divorce and legal separation cases comes into force.
PL
Celem artykułu jest określenie wzajemnych relacji pomiędzy mediacją a postępowaniem sądowym, a także udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy działalność pozasądowych podmiotów w ramach mediacji należy zaliczyć do wymiaru sprawiedliwości i realizuje konstytucyjne prawo do sądu. Przeprowadzone rozważania prowadzą do wniosku, że zarówno sądowy wymiar sprawiedliwości, jak i mediację należy uznać za komplementarne sposoby rozwiązywania sporów, chociaż pierwszemu z nich na gruncie Konstytucji przyznaje się prymat m.in. ze względu na fakt, że ugody mediacyjne podlegają zatwierdzeniu przez sąd oraz nie wszystkie rodzaje sporów mogą być rozwiązane w drodze mediacji. Mediacja nie mieści się w wąskim rozumieniu wymiaru sprawiedliwości, a także nie wypełnia prawa do sądu, ale jest objęta szerokim rozumieniem wymiaru sprawiedliwości i tym samym jej istnienie w świetle obowiązujących przepisów nie narusza pozycji ani zasad funkcjonowania sądowego wymiaru sprawiedliwości. Sytuacja ta może się jednak zmienić, jeśli wejdzie w życie planowana przez ustawodawcę mediacja obligatoryjna w sprawach o rozwód i separację.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.