Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Participation of the Polish Senate in the Legislative Process: Towards Equal Bicameralism?

100%

Patyra S.

|

nr 5

187-199

PL

Artykuł dotyczy problematyki relacji pomiędzy Sejmem i Senatem w procedurze wykonywania przez parlament funkcji ustawodawczej. Autor zwraca uwagę, że obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. bardzo ogranicza wpływ Senatu na proces ustawodawczy, czym nawiązuje do polskiej tradycji ustrojowej. W ten sposób Konstytucja przyjmuje model dwuizbowości skrajnie asymetrycznej, mimo że obie izby parlamentu w polskim ustroju postrzegane są jako organ władzy ustawodawczej. Autor krytycznie ocenia obowiązujące regulacje z punktu widzenia aksjologii ustroju demokratycznego i postuluje wzmocnienie pozycji Senatu w realizowaniu funkcji ustawodawczej.

EN

The article deals with the issue of relations between the Sejm and the Senate in the procedure of exercising its legislative function by the parliament. The author points out that the current Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 greatly limits the influence of the Senate on the legislative process, which refers to the Polish systemic tradition. In this way, the Constitution adopts an extremely asymmetric bicameral model, despite the fact that both chambers of parliament in the Polish system are perceived as an organ of the legislative authority. The author critically assesses the regulations in force from the point of view of the axiology of the democratic system and postulates strengthening the Senate’s position in the implementation of the legislative function.

2

Instytucja referendum ogólnokrajowego w Mołdawii

84%

Pogłódek A.

|

tom 17

142 - 156

EN

This paper addresses the problem of the role of a nationwide referendum in Moldova. Considered both from the practical application of this institution, as well as from the existing legal solutions. The system of Moldova adopted a wide range of opportunities for the use of the referendum (constitutional, legislative, consultative). Among the entities authorized to initiate a referendum are also citizens. Legal solutions adopted in Moldova deserve a positive assessment, although you can also fi nd some weaknesses of regulatory framework. Unfortunately, the practice of this institution is quite modest. It shows that the referendum has not so far been a major instrument for the settlement of public affairs.

3

System of Government in Poland after the Country’s Accession to the European Union

84%

Tomaszewski W.

|

nr 3(79)

235-248

PL

Przedmiotem badań w artykule jest system rządów w Polsce. Rozważaniom poddano zależności pomiędzy rozwiązaniami normatywnymi, określonymi zwłaszcza w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r, a wpływem Unii Europejskiej na modyfikację rozwiązań ustrojowych w Polsce. Postawiono hipotezę, że: po akcesji Polski do UE zmienił się system rządów w Polsce w wymiarze praktyki ustrojowej. W toku rozważań wykazano, iż funkcjonowanie państwa w UE spowodowało odejście od charakterystycznego zracjonalizowania systemu parlamentarno-gabinetowego oraz zbliżenie się do modelu parlamentarnego. Wskazano możliwości dalszej ewaluacji. Badania prowadzono głównie z wykorzystaniem metod: instytucjonalno-prawnej (prawo krajowe oraz prawo unijne), systemowej (system instytucjonalno-prawny UE i RP) oraz porównawczej.

EN

The subject of research presented in the article is the system of government in Poland. The considerations concern the relationship between the normative solutions defined in the Constitution of the Republic of Poland of 1997 and the influence of the EU on the modification of political solutions in Poland. It was hypothesized that after Poland’s accession to the EU, the system of government in Poland changed in terms of political practice. It has been shown that functioning in the EU resulted in a departure from the characteristic rationalization of the system of government and brought it closer to the parliamentary model. The research was based on the following methods: institutional-law, systemic and comparative.

4

Parlamentaryzacja marokańskiego systemu rządów na gruncie konstytucji z dnia 29 lipca 2011 r.

84%

Jakubiak Ł.

|

nr 4 (20)

95-115

PL

Artykuł dotyczy zjawiska parlamentaryzacji marokańskiego systemu rządów na gruncie konstytucji z 2011 r. Do jej uchwalenia doszło w wyniku niepokojów społecznych znanych jako tzw. Arabska Wiosna. Nowa konstytucja zastąpiła ustawę zasadniczą z 1996 r. Zgodnie z nowymi regulacjami konstytucyjnymi pozycja monarchy została ograniczona, jednak nadal pozostaje on kluczowym elementem systemu rządów. Jednocześnie konstytucja wzmocniła pozycję rządu kierowanego przez premiera. Zmianie uległa ponadto pozycja parlamentu. Przykładowo, król mianuje szefa rządu z łona partii politycznej, która zwycięża w wyborach parlamentarnych, i z uwzględnieniem ich wyników. W porównaniu z poprzednią konstytucją rząd wydaje się silniej powiązany z parlamentem – szczególnie z izbą pierwszą. Ta ostatnia posiada lepsze instrumenty kontroli parlamentarnej. Obecnie marokański system rządów pozostaje bliższy europejskiemu modelowi parlamentarnemu.

EN

The paper concerns the phenomenon of parliamentarisation of the Moroccan system of government in the light of the constitution of 2011. The act was adopted as a result of civil unrest known as the so-called Arab Spring. The new constitution replaced the basic law of 1996. According to the new constitutional provisions, the role of the monarch has been limited. At the same time, the constitution has improved the position of the government headed by the prime minister. Moreover, the status of the parliament has been changed. By the way of example, the king appoints the prime minister from within the political party, which wins the parliamentary elections, and with a view to their results. In comparison with the previous constitution, the government seems to be more strongly connected with the parliament – especially with the first chamber. The latter has better tools for parliamentary oversight. Currently, the Moroccan system of government is closer to the European model of parliamentarianism.

5

Recepcja kanclerskiego modelu rządów w Polsce

84%

Balicki R.

|

nr 5 (39)

55-68

PL

Polski model władzy wykonawczej zakłada istnienie dwuczłonowej egzekutywy, w której rząd jest silny konstytucyjnie przyznanymi mu kompetencjami, natomiast władza pre-zydenta legitymizowana jest jego wyborem dokonywanym w głosowaniu powszechnym. Sytuacja taka tworzy pole konfliktów pomiędzy najwyższymi organami władzy. War-to wiec rozważyć celowość dokonania w przyszłości zmian w polskim modelu ustrojo-wym i wprowadzenia do systemu ustrojowego modelu rządów wzorowanego na niemiec-kim systemie rządów kanclerskich.

EN

The Polish executive governance model assumes the existence of a two-part executive, in which the strength of the government lies in its constitutional competences and the power of the president is legitimized by his being selected in general elections. Such situation creates a space for conflict between the highest authorities. It is therefore worth to consider the desirability of making changes in the Polish governance model in the future and introducing into the system of governance a model based on the German system of chancellery governance.