Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  system geotermalny
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Artykuł przedstawia krótką historię energetyki geotermalnej na Podhalu, opis systemu ciepłowniczego PEC Geotermia Podhalańska S.A. ze szczególnym uwzględnieniem obiegu geotermalnego oraz efekty ekologiczne, jakie osiągnięto dzięki wykorzystaniu wód geotermalnych do produkcji ciepła. Opisano również działalność Geotermii Podhalańskiej w aspekcie ekonomicznym oraz przedstawiono pokrótce sprzyjające uwarunkowania i bariery energetyki geotermalnej na Podhalu z uwzględnieniem perspektyw rozwojowych.
EN
The paper presents a brief history of geothermal energy development in the Podhale region, describes the heating system of PEC Geotermia Podhalańska SA with special focus on geothermal circulation system as well as ecological effects achieved thanks to geothermal water's use for heat production. Economic aspects of Geotermia Podhalańska's activities, factors that facilitate geothermal energy development and main barriers are also described taking into account the further development prospects.
2
Content available Wody geotermalne na Niżu Polskim
100%
EN
The paper presents an outline of studies on the potential for utilization of geothermal waters and energy from sedimentary basins of the Polish Lowlands. The history of geothermal investigations in this region was described. High-and low-emperature geothermal systems in the world and in Europe were characterized. Occurrence of geothermal waters in Poland was portrayed. Basic parameters of the waters and factors controlling economically justified exploitation of geothermal waters were discussed. Low-temperature heating systems with heat pumps were characterized. Resources of geothermal waters and energy in Poland represent average European values and are estimated at about 2.9 × 1017 J/km2, that is similar to resources in Spain and France or United Kingdom. Higher water temperatures at comparable depths occur in southern part of Europe, especially in Hungary and Italy, which results from particularly advantageous relationship between geological and thermal parameters. Basic geothermal water resources in the Polish Lowlands are related to theMesozoic aquifers. The geothermal waters are accumulated in sandy formations of Lower Cretaceous and Lower Jurassic. Considerable geothermal energy resources are accumulated in waters of the Upper Jurassic, Middle Jurassic, Upper Triassic and Lower Triassic aquifers. Research projects completed in the last years by a team from the Department of Fossil Fuels, AGH – University of Science and Technology, enabled assessment of geothermal potential related to water-bearing deposits of the Paleozoic formation from Cambrian up to Permian. The low-temperature heating systems with heat pumps were described. They have wider and wider application in Poland for heating individual houses, apartment blocks, municipal buildings and sacral architecture objects. Low operating costs of the low-temperature systems and quick return of investment expenditures are worth to notice.
3
Content available remote Potencjał inwestycyjny w energetyce odnawialnej do 2020 r.
84%
4
Content available remote Systemy geotermalne CO2-EGS - projekt EnerGizerS
84%
PL
Systemy geotermalne CO2 - EGS to niekonwencjonalne systemy geotermalne (ang. Enhanced Geothermal Systems; EGS) wykorzystujące dwutlenek węgla (CO2) jako medium robocze. Systemy te łączą aspekty pozyskiwania czystej i ekologicznej energii wnętrza Ziemi oraz sekwestracji dwutlenku węgla (ang. Carbon Capture and Storage; CCS) pochodzącego ze spalania paliw kopalnych. Ze względu na doskonale właściwości termodynamiczne CO2 i potrzebę zmniejszenia jego emisji do atmosfery, system EGS wykorzystujący CO2, (zamiast wody) jako płyn roboczy stał się przedmiotem zainteresowań naukowców na całym świecie, również w Polsce. W ramach projektu EnerGizerS: Niekonwencjonalne systemy geotermalne CO2 -EGS jako systemy energetyczne neutralne dla klimatu, polsko-norweski zespół naukowców prowadzi badania nad efektywnością funkcjonowania systemów CO2-EGS w krajach partnerskich. Pierwszy etap prac umożliwił opracowanie metodyki i wskazanie parametrów istotnych pod względem doboru lokalizacji potencjalnego systemu CO2-EGS w warunkach morskich (Norwegia) i lądowych (Polska), W efekcie, jako obszar najbardziej perspektywiczny dla tego systemu w Polsce wskazano blok Gorzowa oraz rejon niecki mogileńsko-łódzkiej (Krośniewice-Kutno), natomiast w Norwegii wytypowano formację Åre na Morzu Norweskim. Dla wytypowanych formacji zbiornikowych dokonano charakterystyki właściwości petrofizycznych, termicznych i mechanicznych. Obecnie trwają prace nad eksperymentalnym określeniem właściwości dwutlenku węgla jako płynu roboczego oraz zaawansowanym modelowaniem ośrodka skalnego i systemów energetycznych. Ocena techniczno-ekonomiczna i środowiskowa instalacji CO2-EGS w zaproponowanych lokalizacjach będzie końcowym etapem projektu.
EN
CO2 - EGS geothermal systems are unconvententional geothermal systems (Enhanced Geothermal Systems; EGS) using carbon dioxide (CO2) as the operating fluid. These systems combine aspects of extracting dean and environmentally friendly energy from the Earth's interior along with sequestering carbon dioxide (Carbon Capture and Storage; CCS) originating from the combustion of fossil fuels. Due to the excellent thermodynamic properties of CO2 and the need to reduce its emissions to the atmosphere, EGS using CO2, (instead of water) as a working fluid has become a subject of interest for researchers around the world, including Poland. Within the EnerGizerS project: CO2-Enhanced Geothermal Systems for Climate Neutral Energy Supply, the Polish-Norwegian team of scientists is conducting research on the efficiency of CO2-EGS systems in partner countries. The first stage of the work has made it possible to develop a methodology and identify parameters important for selecting the location of a potential CO2-EGS system offshore (Norway) and inland (Poland). As a result, the Gorzów Błock and the region of the Mogilno-Łódź Trough (Krośniewice-Kutno region) were indicated as the most prospective areas for such a system in Poland, while in Norway the Åre formation in the Norwegian Sea was selected the most favourable. Then, petrophysical, thermal and mechanical properties have been characterized for the selected reservoir formations. Currently, the work to experimentally determine the properties of carbon dioxide as a working fluid and to perform advanced models of the rock medium and energy systems is ongoing. The technical-economic and environmental evaluation of the CO2-EGS installation in the proposed locations will be the final stage of the project.
6
84%
PL
Badania i prace związane z realizacją geotermalnego projektu ciepłowniczego przyniosły wiele nowych informacji o podhalańskim systemie geotermalnym. Wśród tych badań były m.in. studia warunków termicznych, paleotermicznych i schłodzenia wymienionego systemu podczas jego ewolucji; badania wtórnej mineralizacji diagenetycznej i hydrotermalnej; analizy stanu termodynamicznego układów wody geotermalne - skały zbiornikowe. Studia były prowadzone przy wykorzystaniu wyników badań materiału skalnego i pomiarów wykonywanych w kilku otworach wiertniczych. Obejmowały one m.in. badania mineralogiczne (mikroskopowe, rentgenograficzne, określenie stopnia przeobrażenia termicznego minerału mieszanopakietowego illit - smektyt, badania homogenizacji inkluzji fluidalnych, badania mineralizacji wtórnej); badania składu chemicznego i stanu termodynamicznego wód złożowych; pomiary geofizyki wiertniczej. Badania mają ważny aspekt poznawczy, przedstawiając wiele zagadnień wcześniej nieporuszanych lub traktowanych marginalnie. Niektóre rozważane zagadnienia i wnioski posiadają także istotne znaczenie praktyczne dla optymalnej eksploatacji zloża wód geotermalnych dla potrzeb zagospodarowania zawartego w nich ciepła.
EN
The research, R&D work and activities aimed at geothermal heating construction have resulted in many new data on the Podhale geothermal system. They included e.g. studies on thermal and paleothermal conditions of this system and its cooling during evolution, secondary diagenetic and hydrotermal mineralization, geothermal water - reservoir rock hydrodynamical equilibra. The studies were done using the results of research of rock samples and measeurements done in several boreholes. They included: mineralogical methods (microscopy, X-ray diffraction, evaluation of thermal transformation of illite - smectite mixed-lyer mineral, fluid inclusion microthermometry, secondary mineral's examination); chemical methods (interpretation of chemical composition and water - rock thermodynamical equillibria); borehole geophysical surveys. The investigations prossess cognitive character and introduce several issues not addressed earlier or treated margianlly. Some aspects and conclusions are important in the view of long-term optimal exploitation of the Podhale geothermal water aimed at its wide implementation.
7
Content available remote PEC Geotermia Podhalańska S.A. Doświadczenia, stan obecny, perspektywy rozwoju
84%
PL
Artykuł przedstawia krótką historię energetyki geotermalnej na Podhalu, opis systemu ciepłowniczego PEC Geotermia Podhalańska S.A. ze szczególnym uwzględnieniem obiegu geotermalnego, oraz efekty ekologiczne, jakie osiągnięto dzięki wykorzystaniu wód termalnych do produkcji ciepła. Opisano również działalność PEC Geotermia Podhalańska S.A. w aspekcie ekonomicznym oraz przedstawiono uwarunkowania sprzyjające i bariery rozwoju energetyki geotermalnej na Podhalu z uwzględnieniem perspektyw rozwojowych.
EN
The article is showing the brief history of geothermal energetics in the Podhale region, description of PEC Geotermia Podhalańska heating system with special taking into consideration the geothermal circulation and ecological effects which were achived thanks to using thermal waters for the heat production. The economic aspect of PEC Geotermia Podhalańska activity was also described and favourable conditions and barriers of the geothermal power industry development in Podhale were presented as well, considering developmental prospects.
EN
Numerical modelling is widely spread tool used to estimating of the thermal water resources in geothermal systems. Researchers use this tool for the water thermal formation recognition and for simulations of environmental processes occurring in geothermal systems during the operating, given the available technical conditions. A choice of appropriate modelling method is determined by specification of research problems. For solving particular problems there was used software dedicated to hydrogeological modelling, with their separate codes/modules. There are comprehensive applications for modelling only geothermal issues, but there is also possibility adapting software and applications from another geological branches. TOUGH simulator (based on the finite difference method – FDM) is dedicated specially to geothermal issues. PHREEQC and related applications are apply for study of chemical composition of the thermal water. For simulating water circulation in geothermal systems and mass/heat transport issues there are used software applications like MODFLOW and SEAWAT (FDM), and FEFLOW or Aqua3D (based on finite element method – FEM). Development of numerical modelling in geothermic is nowadays related with using new algorithms, improving of data editing and processing, cooperation with GIS and creation possibilities for using conceptual modelling.
PL
Praca przedstawia potencjalne możliwości wykorzystania wód podziemnych z poziomu czwartorzędowego w instalacjach niskotemperaturowych dwuotworowych i jednootworowych wspomaganych pompami ciepła typu woda/woda na obszarze Nowego Sącza. Takie instalacje umożliwiają zagospodarowanie zwykłych wód podziemnych, występujących na niewielkich głębokościach, których temperatura na wypływie jest mniejsza niż 20°C. Obowiązujące regulacje prawne w jasny sposób nie definiują pojęcia wody niskotemperaturowej. Zatem, odnosząc się do definicji wody termalnej określonej przez Prawo geologiczne i górnicze (PGG, Dz.U. Z 2011 Nr 163 poz. 981), wodą niskotemperaturową jest woda posiadająca na wypływie z ujęcia temperaturę mniejszą niż 20°C. Woda jako dolne źródło ciepła musi spełniać odpowiednie wymagania dotyczące parametrów fizykochemicznych. W niniejszej pracy szczególnej ocenie poddano wyniki oznaczeń wybranych parametrów fizykochemicznych istotnych w przypadku wykorzystania tych wód w instalacjach niskotemperaturowych: pH, przewodności elektrolitycznej właściwej oraz chlorków, siarczanów, azotanów, żelaza i manganu. Dane do analizy pozyskano z Centralnej Bazy Danych Hydrogeologicznej (CBDH tzw. BankuHydro) oraz baz danych Monitoringu Wód Podziemnych (MWP). Z bazy wybrano te ujęcia, w których oznaczony został przynajmniej podstawowy skład chemiczny wód podziemnych. Dane poddano analizie statystycznej – wyznaczono podstawowe statystyki opisowe i przedstawiono je na wykresach skrzynkowych. Na ich podstawie można stwierdzić, że stężenia chlorków, azotanów, wartości pH i przewodności elektrolitycznej właściwej nie przekraczają wartości granicznych podanych przez producenta urządzeń (firma Nibe–Biawar sp. z o.o.), natomiast stężenia żelaza, manganu i siarczanów w pojedynczych ujęciach przekraczają te wartości. Wykorzystywanie wód niespełniających wymogów stawianych przez producenta pompy jest możliwe w sposób pośredni, za pomocą dobranego indywidualnie wymiennika pośredniego.
EN
The paper presents the possibilities of utilization of quaternary groundwater in low-temperature geothermal systems by assisted by geothermal heat pumps (water/warter type, open loop heat pumps) in the area of Nowy Sacz. Low–temperature geothermal systems can be based on one (single well) or two wells (production well and injection well). These installation allows the use of groundwater occurring at shallow depths, where the temperature at the outlet is less than 20°C. Existing regulations do not clearly define the concept of low-temperature water. Referring to the definition of thermal water specified by the Geological and Mining Law (PGG, Journal of Laws of 2011 No. 163, item. 981), low–temperature water has at the outlet of the intake temperature less than 20°C. Water as a heat source must fulfill the relevant requirements for physicochemical parameters. In this paper, physicochemical parameters of water used in low temperature systems: temperature, pH, chloride, sulphate, iron and manganese have been evaluated. Data for this study were obtained from the Polish Hydrogeological Survey (PSH is carried out by the Polish Geological Institute – National Research Institute). For further analysis from all the intakes, only those in which chemical composition of groundwater, were marked. The results are shown in the graphs of Box – and – Whisker Plot. For the obtained results ts it can be concluded that concentration of chloride, nitrates, pH and electrical conductivity not exceed the limit values (threshold) specified by the devices manufacturer (Nibe–Biwar Technical Materials). The concentration of iron and manganese exceed the threshold in single well. The use of polluted waters which do not fulfill requirements set by the manufacturers of heat pumps is possible indirectly by using an intermediate heat exchanger.
EN
Geochemical studies on trace elements in thermal waters from Cieplice, Karpniki and Staniszów (Jelenia Góra Geothermal System, Sudetes, Poland) revealed a presumably regional relation between germanium and silicon. The Ge:Si ratios in waters of Cieplice are likely controlled by the chemical equilibrium process of silicate minerals transformation in granite aquifer-rocks. Geochemical inverse mass balance modelling using main rock-forming minerals of actual composition shows that incongruent dissolution ofprimary silicate minerals with forming secondary (clay minerals, silica forms) phases is responsible for thermal water chemistry in Cieplice. Available data on germanium in silicate minerals combined with the results of geochemical modelling give Ge:Si ratios close to real values. A chemical non-equilibrium, and a gradual decrease of both the germanium content and the Ge:Si ratio have been identified in the thermal waters from two new intakes (Karpniki, Staniszów).
11
Content available remote Zatłaczanie wykorzystanych wód termalnych (informacja naukowa)
67%
PL
Przedstawiono wyniki statystycznych badań czynników, wpływających na ciśnienie zatłaczania wykorzystanej wody termalnej do górotworu. Przeprowadzono próbę uzasadnienia poglądu, że ciśnienie zatłaczania zależy przede wszystkim od sposobu prowadzenia eksploatacji, podatności na korozję urządzeń prowadzących solankę. Ponadto wykazano przydatność analizy statystycznej dla określania natężenia wpływu czynników- eksploatacyjnych na ciśnienie zatłaczania solanki.
EN
The paper presents the results of statistical investigation of factors which influence the pressure of spent thermal water injected into a rock formation. The opinion that injection pressure depends, first of all, on the method of exploitation, corrosiveness of devices operating in the brine is presented. Moreover, the paper presents the applicability of statistical analysis for determination of the exploitation factors' influence on the brine injection pressure.
PL
Chociaż w latach 1950-tych wprowadzono z wielkimi fanfarami i wczesnym rozgłosem pompy ciepła, to nie uzyskały one dotąd statusu głównego nurtu wśród inżynierów mechaników i przedsiębiorców o specjalności ogrzewanie-wentylacja-klimatyzacja (OWK). Obecnie stanowią one jedynie mały procent nowych instalacji pomimo agresywnych programów komercjalizacji technologii, prowadzonych przez agencje i zakłady państwowe. Najpowszechniej podawanymi powodami braku akceptacji tej technologii są wysoki koszt inwestycyjny, troska o niezawodność i wysokie koszty konserwacji. Do tego poglądu znacząco przyczynia się brak dobrze udokumentowanej informacji odnośnie rzeczywistych kosztów cyklu życia i wymagań, co do konserwacji systemów geotermalnych pomp ciepła. Jednakże, ostatnio zakończone badania i wzrastająca liczba opracowań dla poszczególnych przypadków zaczęły rzucać nowe światło na prawdziwe koszty systemów geotermalnych pomp ciepła w porównaniu z innymi alternatywnymi systemami OWK. Ten ostatni stworzony zbiór prac wskazuje na niższe koszty cyklu życia dla systemów geotermalnych pomp ciepła niż dla jakiegokolwiek z alternatywnych systemów, a faktycznie, systemy geotermalnych pomp ciepła okazały się mieć niższy koszt pierwszych nakładów niż kilka popularnych alternatywnych rozwiązań. Na szeroką akceptację tej technologii może jednak trzeba będzie poczekać, aż dodatkowe badania, realizowane we współpracy, zostaną opracowane i opublikowane przez dobrze znane organizacje takie, jak ASHREA (Amerykańskie Towarzystwo Inżynierów Ciepłownictwa, Chłodnictwa i Klimatyzacji).
EN
Although introduced in the 1950s with a great deal of fanfare and early publicity, geothermal heat pumps have yet to obtain mainstream status among mechanical engineers and heating, ventilation, and air conditioning (HVAC) contractors. At the present time, they make up only a small percentage of new installations despite aggressive programs by government agencies and utilities to commercialize the technology. The most common reasons given for this lack of acceptance are high capital cost and concerns over reliability and high maintenance costs. A lack of well-documented information relative to the real life-cycle costs and maintenance requirements of geothermal heat pump systems has contributed significantly to this view. However, recently-completed research and a growing number of case studies has begun to shed new light on the true costs of geothermal heat pump systems versus other HVAC alternatives. This recently-completed body of work points to lower life-cycle costs for geothermal heat pump systems than any of the alternatives, and, in fact, geothermal heat pump systems were found to have lower first cost than several popular alternatives. Broad acceptance of the technology may, however, have to wait until additional collaborating studies can be completed and published by well-recognized organizations such as ASHRAE.
PL
W artykule przedstawiono testy badawcze miękkiego kwasowania – zabiegu stymulacji służącego poprawie chłonności otworów i skał zbiornikowych w systemach geotermalnych. Wykonano je w warunkach instalacji w Skierniewicach, która była swoistym poligonem badawczym. Testy prowadzono w ramach Projektu „Opracowanie wytycznych projektowych poprawy chłonności skał zbiornikowych w związku z zatłaczaniem wód termalnych w polskich zakładach geotermalnych” (zamawianego przez Ministerstwo Środowiska) realizowanego w 2009–2011 r. przez konsorcjum Geotermii Mazowieckiej S.A. oraz Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN. Do badań wykorzystano nieeksploatowane wcześniej otwory Skierniewice GT-1 (produkcyjny) i Skierniewice GT-2 (chłonny). Ujmują one wodę geotermalną, dla której skałami zbiornikowymi są piaskowce dolnej jury. Wykonano osiem testów miękkiego kwasowania. W artykule opisano szczegółowo przebieg jednego z testów. Głównymi przyczynami spadku chłonności otworów są zjawiska korozji i wytrącania wtórnych substancji mineralnych. Z analizy zmienności parametrów hydrodynamicznych wynikało, że zabiegi miękkiego kwasowania udrażniały w pewnym zakresie odwiert i strefę przyodwiertową, powodując wzrost chłonności w trakcie i w ograniczonym czasie po ich zakończeniu. Testowana metoda miękkiego kwasowania, w tym dobrane parametry cieczy kwasującej, okazały się zasadniczo właściwe dla poprawy chłonności otworu i strefy przyodwiertowej w warunkach instalacji w Skierniewicach. Można ją także rekomendować dla innych instalacji w Polsce o podobnym charakterze i problemach. Jednakże, aby utrzymywać chłonność otworu i strefy przyodwiertowej na akceptowalnym poziomie przez wystarczająco długi okres, w praktyce w wielu przypadkach należałoby prowadzić omówione zabiegi stymulacji przy użyciu większej ilości cieczy kwasującej i w dłuższym czasie, z większą częstotliwością lub też nawet stosować ciągłe obniżanie odczynu pH zatłaczanej wody geotermalnej do odpowiedniej wartości. Wyniki i wnioski z testów miękkiego kwasowania, dla których poligonem badawczym była instalacja w Skierniewicach, były przydatne m.in. dla opracowania, po raz pierwszy w Polsce, wytycznych projektowych poprawy chłonności skał zbiornikowych w związku z zatłaczaniem wód geotermalnych w polskich zakładach geotermalnych.
EN
The paper presents the research testing of soft acidizing – a stimulation technique aimed at improving the injectivity of wells and reservoir rocks in geothermal systems. The works were done for installation in Skierniewice which served as a testing ground. They were conducted in the frame-work of the Project entilted “Development of design guidelines to improve the injectivity of reservoir rocks in relation to geothermal waters' injection in Polish geothermal plants” (ordered by the Ministry of Environment). The project was carried out by the consortium of Geotermia Mazowiecka S.A. and Mineral and Energy Economy Research Institute of PAS in 2009–2011. Two earlier unexploited wells Skierniewice GT-1 (production) and Skierniewice GT-2 (injection) served for research testing. They encounter geothermal water hosted by the Lower Jurassic sandstones. A total eight soft acidizing tests were carried out. One selected test was described in the paper. The main reasons for the injectivity drop are corrosion and precipitation of secondary minerals. This results from the analysis of hydrodynamic parameters' variation that soft acidizing treatment increased the injectivity of the borehole and near-borehole zones, to some extent during the treatment itself and for some time after its termination. The tested soft acidizing method, including parameters of applied acidizing fluid, proved to be basically proper to improve the injectivity of borehole and near-borehole zones in case of geothermal installation in Skierniewice. This can be recommended for other installations of similar characteristics and problems in Poland. However, in order to maintain an acceptable level of injectivity over a sufficient period, in many particular cases the soft acidizing technique should be carried out with the use of higher volume of acidizing fluid and over a longer period of time; more frequently; or even as a continuous decrease of pH of the injected geothermal water. The results and conclusions of the soft acidizing research testing (carried out for the case of the Skierniewice installation) contributed to the elaboration, for the first time in Poland, of design guidelines on improvement of reservoir rocks' injectivities in relation to geothermal waters' injection in Polish geothermal plants.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.