Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

System emerytalny na Białorusi

100%

Poteraj J.

|

2012

|

tom 24

186-200

PL

Artykuł o systemie emerytalnym Białorusi, poza wprowadzeniem, zawiera cztery części: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemie emerytalnym. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w systemie emerytalnym Białorusi w celu odnalezienia w tym systemie pomysłów, które w międzynarodowych porównaniach warto wykorzystywać. System emerytalny na Białorusi stanowi rzadki już w Europie przykład funkcjonowania pozostałości rozwiązania typu bismarckowskiego w wariancie sowieckim. Rozwiązanie powszechne, funkcjonujące na zasadach pay-as-you-go oraz w konwencji DB (defined benefit), uzależnia wysokość otrzymywanej emerytury jedynie od liczby przepracowanych lat, całkowicie pomijając wcześniejszy wkład uczestnika systemu w postaci odprowadzanych składek emerytalnych. Wprowadzona z początkiem roku 2009 atrapa II filaru emerytalnego, wydaje się rozwiązaniem podtrzymującym tradycyjne uprzywilejowanie wybranych grup zawodowych, w zakresie emerytur. Szczególnie istotne w tym zakresie jest uprzywilejowanie w zakresie wartości emerytur służb mundurowych, tworzące poczucie nieusprawiedliwionej nierówności społecznej. Myślenie o wprowadzaniu rozwiązania kapitałowego do systemu emerytalnego pozostaje w sferze postulatywno-koncepcyjnej, a nie realnej. W podsumowaniu autor sygnalizuje, że trudno w obecnym stanie rzeczy wskazać w tym kraju elementy warte powielenia w porównaniach międzynarodowych.

EN

The article presents an insight into the old age pension system in Belarus. The introduction is followed by four topic paragraphs: 1. the general information about the country, 2. the historical development of its pension system, 3. the present situation, and 4. challenges and foreseen changes. There, the author’s goal was to present both past and present solutions employed by the Belarusian’s pension system, in search for ideas worth consideration in international comparisons. The pension system in Belarus is rare in Europe example of existing residue of Bismarcktype solution in a Soviet variant. The common PAYG solution, working as DB-type, makes the pension value dependent on working years only, completely skipping the member’s contribution into system. Introduced at the beginning of 2009 the dummy of 2nd pension pillar seems to be the solution undertaking traditional preference of selected professions in pension area. Especially important at that area is preference in pensions for military and police services, creating the feeling of unjustified social inequality. Thinking about the introduction of fully-founded solution into pension system remains in the postulate-conception, not real, phase. In the summary, the author highlights that Belarus is a country with great potential but at present it is difficult to identify solutions worth copying in other states.

2

Emeryci i renciści wojskowi na rynku pracy Wielkopolski w latach 2008–2010

80%

Sikora T.

|

2012

|

tom 25

296-306

PL

Z punktu widzenia gospodarki kraju zatrudnianie ludzi starszych w obecnych czasach jest zarówno określoną potrzebą społeczną, jak i ekonomiczną koniecznością. Niska bowiem aktywność zawodowa osób w wieku emerytalnym i starzenie się polskiego społeczeństwa może doprowadzić do swoistego „załamania” się systemu emerytalnego i finansów publicznych. Emeryci (nie tylko mundurowi), skoro już nabyli prawo do wcześniejszej emerytury i jeżeli tylko mają zdrowie i chęci, winni zatem pracować. Tylko w ten sposób mogą powiększyć swoje dochody do poziomu, który zapewni im w miarę godziwe życie, ale także odprowadzany od ich przychodów podatek wzbogaci bezpośrednio budżet państwa, zaś ich aktywność zawodowa będzie wspierać rozwój naszej gospodarki. Emeryci wiedzą jak współpracować z innymi i jak nawiązywać kontakty. Są dyspozycyjni i lojalni wobec pracodawcy. Wielu z nich jest dobrze przygotowanych do stojących przed nimi nowych wyzwań. Pośród „dorabiających do emerytury” na terenie Wielkopolski znajduje się liczna grupa „byłych wojskowych”, która nie chce bezczynnie spędzać czasu wolnego w domu Biorąc zaś pod uwagę to, iż posiadają oni (nierzadko) na utrzymaniu niepracujące żony i wychowują dzieci, wypłacane przez organ emerytalny świadczenia nie zawsze wystarczają na opłacenie rosnących kosztów utrzymania i godziwe życie. Nie jest też tajemnicą, że osoby te zaciągają często coraz większe długi (wielu z nich z oczywistych względów nie jest w stanie opłacać czynszu za mieszkanie, kupować leków). To oni właśnie nie tylko powinni, ale wręcz muszą pracować, aby zapewnić rodzinie skromne warunki życia. Niniejsza praca przybliża tematykę zatrudniania „byłych wojskowych” na rynku pracy Wielkopolski w latach 2008–2010.

XX

As far as country's economy is concerned employing the elderly citizens is both a specific social need and the economic necessity. Low professional activity of those who are at retiring age together with the aging of Polish society may lead to the breakdown of country's pension system and public finances. That is why civil and military pensioners who have gained the right to an earlier pension and who are willing and healthy enough should take up professional activity. This is the way to enlarge their income which will assure them better material status. At the same time taxation of the income will enrich our country’s budget. In addition, pensioners' professional activity will support development of Polish economy. Owing to their experience, people who have acquired pension entitlements are often well prepared to face new challenges. They know how to cooperate with others and how to establish effective business relationships. They are also loyal to their employers and can work flexible hours. In Wielkopolska, among those pensioners who earn on the side, there is a numerous group of military pensioners. They do not want to spend their time at home idly. In addition, they often have unemployed wives and children to provide for and their retirement pension is not sufficient to pay the rent or to buy medicines. What is worse, growing debts of the families are the effect of this situation. The above essay familiarises the reader with the problematic issue of employing military pensioners on labour market in 2008–2010.

3

Skuteczność i efektywność systemu emerytalnego: koncepcja analizy i próba pomiaru

80%

Chybalski F.

|

2012

|

tom Z. 419

1-1

EN

This paper concerns issues relating to the effectiveness and efficiency of old-age pension system, these being matters very rarely addressed in either the Polish or foreign literature. Taking as a starting point considerations of effectiveness and efficiency in economics, definitions are proposed for the effectiveness and efficiency of a pension system, their determinants and interdependencies are described, and issues relating to their measurement are presented. The old-age pension system is defined broadly, as a tool for the allocation of income over the life cycle so as to provide for income (and consequently consumption) in the period of old age. The effectiveness of the pension system is defined here as a feature characterizing the degree to which it achieves its basic purpose - the income objective. The efficiency of the system is defined as a feature characterizing the level of the system's financial stability and security, profitability, costliness, and effect on the economy. The effectiveness and efficiency of the pension system are treated in this work as multidimensional features. The dimensions of effectiveness are poverty among pensioners, pensioner incomes, and differentiation in poverty and income between pensioners of different sexes. The dimensions of efficiency, on the other hand, are economic balance, investment performance, cost-effectiveness and effect on the labour market. The methodological section of the paper focuses primarily on the author's proposal for a procedure to measure the effectiveness and efficiency of pension systems using a tool of multidimensional comparative analysis, namely linear ordering with a synthetic measure. Proposed sets of indicators of effectiveness and indicators of efficiency are proposed, as well as methodology for selecting them based on statistical criteria and a methodology of aggregation, firstly into group indicators representing particular dimensions of effectiveness and efficiency, and then into overall synthetic indicators of effectiveness and efficiency. The empirical part of the work contains measurements of the effectiveness and efficiency of the pension systems in 30 European countries, an evaluation of the quality that measurement and an analysis of interdependencies between a system's effectiveness and efficiency. Measurements and evaluation are also made of the studied features in different pension system types, using two typologies - the first based on the criterion of relations between the state and the market in providing pensions, and the second on the criterion of the degree of redistribution within generations in the pension system. The thesis and hypotheses verified in this work led to the formulation of the following main conclusions: - A multidimensional approach to evaluating the effectiveness and efficiency of old-age pension systems is entirely correct and necessary in order to make a comprehensive evaluation of them. To treat these two categories as single-dimensional features is an extreme simplification and may lead to erroneous conclusions. - The method of linear ordering with a synthetic measure, based above all on substantial criteria for the selection of appropriate diagnostic indicators, is a good tool for relative evaluation of the effectiveness and efficiency of pension systems. - Different pension system types can be effective in a multidimensional sense. The role of the state or the level of redistribution within generations are not therefore determinants of that effectiveness. Indeed the unravelling of the myth that the state will always be solvent means that the state is not able to guarantee an adequate level of effectiveness of the pension system, but can only promise it, which is something quite different. - In terms of the efficiency of the pension system, it is important to diversify the risk of pension payments, and by the same token the pension liabilities, between the state and the market, or otherwise between the public and private sector. This view is supported by the fact that among the analysed pension systems, those that were classified as mixed type were more efficient on average. Moreover, among the countries analysed, it was found that systems based on the Beveridge model are more efficient than those based on the Bismarck model. - The more effective pension systems are less efficient, are characterized by a lower degree of economic balance, and have more of an adverse effect on the labour market. This conclusion may appear surprising, but if effectiveness in the present approach is identified to a large degree with the adequacy of the income provided by the pension system, while efficiency is identified with the system's stability and effect on the labour market, then the conclusion would seem to confirm the dependency according to which more generous old-age pension systems are less economical (and cost more).

4

Tax Incentives in Polish Pension System

80%

Biernacki K. , Dybał M.

Economic and Environmental Studies

|

2017

|

tom 17

|

nr 41

115-125

EN

Polish pension system has been severely changed in last years. However, it is still hard to find a purpose, for what these changes have been done. At the beginning of 1990 Polish pension system based on current payment (pass as you go system). In the end of 1998 a capital component was introduced. In the initial period of the mix system (pass as you go and capital) it was visible, that insured persons were not interested in self-building a capital for future pension payments. Due to this fact, special incentives were introduced. They were strictly associated with tax system, because these instruments introduced the possibility to minimize the tax base for those, who decided to save for own pension. This article analyses statistics dates concern these incentives and verifies the hypothesis, whether tax system shall create incentives for long-term saving plans.

XX

Zmiany w polskim systemie emerytalnym wciąż trwają i obecnie trudno dostrzec kierunek, w którym one zmierzają. Wprowadzenie z końcem lat 90-tych ubiegłego wieku elementu kapitałowego skutkowało małym zainteresowaniem do dobrowolnego oszczędzania wśród ubezpieczonych. W konsekwencji ustawodawca zaczął wprowadzać zachęty do długoterminowego oszczędzania, które opierały się wyłącznie na rozwiązaniach ściśle związanych z systemem podatkowym. Przedmiotowy artykuł analizuje dane statystyczne związane z funkcjonowaniem tych rozwiązań. Weryfikuje również hipotezę, czy system podatkowy powinien być wykorzystywany do tworzenia długoterminowych oszczędności na przyszłą emeryturę.

5

Wybrane problemy kształcenia w zakresie ubezpieczeń społecznych i emerytalnych na kierunku finanse i rachunkowość

80%

Borda M. , Frasyniuk-Pietrzyk M. , Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu; Wydział Zarządzania I. i. F. I. Z. F.

|

2011

|

tom 254

EN

The paper presents selected problems that have appeared while lecturing about social insurance and pension systems at the faculty of Finance and Accountancy at the University of Economics. Bearing in mind teaching experience at faculty of Management, Computer Science and Fi- nance at the Wrocław University of Economics (studies of 1st and 2nd degree) a survey of subjects was made. The subjects covered the issue of pensions system and social insurance. Other factors considered were the number of hours lectured and how prioritised the subjects were. It was pointed out that mathematical and statistical methods should be more widely used whi- le teaching about pension systems and social insurance, especially with regards to the calculation of demographic risk and the calculation of insurance premium and benefits. The second part of the article deals with the practical aspects of applying the issue of pension economics in BA and MA thesis. It also covers the basic problems associated with such thesis, concentrating on how to define basic notions and how to do analysis using quantative methods.

6

Problematyka zmian w systemie emerytalnym w edukacji w zakresie przedsiębiorczości w szkole ponadgimnazjalnej

70%

Rachwał T.

Przedsiębiorczość - Edukacja

|

2014

|

tom 10

354-365

PL

Pod koniec 2013 r. w ekspresowym tempie wprowadzono nowe przepisy reformujące dotychczasowysystem emerytalny w Polsce, prowadzące do praktycznej likwidacji II filaru oraz przejęciaprzez państwo części środków zgromadzonych przez członków Otwartych Funduszy Emerytalnych(OFE). Wprowadzane zmiany są bardzo głębokie, co powoduje, że nowy system emerytalnyw praktyce nie będzie już tym samym systemem, zaprojektowanym przez twórców wielkiej reformyz 1998 r. II filar staje się mało znaczącym elementem systemu emerytalnego, a dla wielu nie będziew ogóle filarem emerytury. Celem tego artykułu jest więc prezentacja wprowadzanych zmiansystemu emerytalnego, przedstawienie argumentów zwolenników i krytyków reformy oraz ichskutków dla obywateli i gospodarki krajowej w kontekście wprowadzania tych treści kształceniaprzez nauczycieli na lekcjach podstaw przedsiębiorczości w szkole ponadgimnazjalnej.

7

Polski system emerytalny - problemy i próby ich rozwiązywania w latach 1990-2006

60%

Stachera D. , Uniwersytet Łódzki I. E.

|

2008

|

tom 219

PL

Wydrukowano z dostarczonych Wydawnictwu UŁ gotowych materiałów

EN

The aim of the article is to present the changes that were made in Polish pension system in transition period and to indicate their influence on functioning of the pension system. The article places also special emphasis on presenting the weaknesses of the old pension system (running before 1 January 1999) like for example sensitivity to ageing society, political decisions or lack of law transparency. The new pension system was established on 1 January 1999. The system consists of three pillars. Two of them are mandatory and one is voluntary. Starting the new system was an attempt to eliminate problems resulting from the construction of the old system. The pension system no longer encourages to hide income or to retire before reaching the pensionable age. However, only some of the problems were eliminated. The system is still sensitive to manipulations and there are no fixed law regulations.

8

Współczesne systemy emerytalne wybranych państw.

60%

Kozyra P. , Kudlaszyk A. , Rutkowska M.

|

2006

|

tom Vol. 81, nr 23

27-38

PL

W opracowaniu omówiono systemy emerytalne w Wielkiej Brytanii. Niemczech i Włoszech. Wybrano te państwa, które charakteryzują się szczególnym systemem emerytalnym bądź też takie, w których przeprowadzono reformę systemu. Wskazano na różnice występujące między poszczególnymi systemami emerytalnymi. Społeczeństwo krajów Europy Zachodniej starzeje się. Proces ten przebiega bardzo spokojnie. Według szacunków brytyjskiego urzędu statystycznego wynika, że liczba osób czynnych zawodowo pozostanie na niezmienionym poziomie, natomiast liczba emerytów może w ciągu najbliższych 40 lat wzrosnąć o ok. 40%. Oznacza to, że do roku 2041 liczba emerytów wzrośnie z obecnych 11 mln do ponad 15 mln W tym samym okresie liczba osób pracujących wzrośnie o zaledwie 8%, osiągając szczyt 39 milionów w 2021 roku.

EN

In this paper pension systems in Great Britain, Germany and Italy have been discussed. The countries characterized by a particular pension system, or these, in which the reform was performed, have be presented. Further on the differences between choosen pension systems have been shown.

9

Kierunki i cele reorganizacji systemu ubezpieczen rolniczych w Polsce

60%

Alinska A.

Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

|

1999

|

tom 436

1-23

10

Tworzenie pracowniczych programów emerytalnych w Polsce – zachęty i bariery

60%

Petelczyc J.

Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka

|

2015

|

nr 3

74-94

PL

Artykuł przedstawia obecną sytuację pracowniczych programów emerytalnych w Polsce. Celem tekstu jest wskazanie czynników historycznych, prawnych i instytucjonalnych wpływających na kondycję tej formy dodatkowego zabezpieczenia na starość. Autorka prezentuje także ewentualne scenariusze, które mogłyby przyczynić się do zwiększenia zakresu podmiotowego pracowniczych programów emerytalnych, ze szczególnym uwzględnieniem osób o średnich i niższych dochodach. Należy tu wskazać m.in. pojawiające się propozycje automatycznego włączenia do systemu (z możliwością rezygnacji) w momencie podjęcia pracy, degresywnych odpisów od podatków czy dopłat z budżetu do składek, a także przekazywania składek do funduszy pracowniczych za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co pozwoliłoby pozostać w systemie nawet w przypadku zmiany pracy. W artykule zaprezentowano także działania Unii Europejskiej, które mają prowadzić do zwiększenia mobilności międzynarodowej osób objętych pracowniczymi programami emerytalnymi.

EN

The article presents occupational pension schemes in Poland. It is not therefore limited to the current design of occupational pension schemes but also takes into account their historical, legal and institutional development. The author presents also proposals that could contribute to increase the role of this form of pension security, such as the possibilities of extending the personal scope with particular focus on employees with middle and lower incomes. Among these solutions there are e.g., possible taxation deductions, especially digressive tax deductions, the automatic enrolment of employees into the system (with the possibility of resignation) and state subsidies to contributions. Another proposition is to contribute to employee’s pension schemes through the Social Insurance Institution (ZUS) so that the insured person does not have to resign from the occupational pension scheme in the case of a change in the place of employment. The article presents also the EU’s influence on the development of occupational pension schemes. The freedom of movement of workers is a fundamental principle of the European Union, which is impossible without introducing appropriate provisions allowing for the transfer of rights and benefits, including additional pension systems.

11

Private Pension – Benefit Expenditures

60%

Dybał M. , Dybał M.

Economic and Environmental Studies

|

2017

|

tom 17

|

nr 41

127-137

EN

Private pension plans have been growing in importance in recent years as pension reforms all over the world have reduced public pension entitlements. The aim of the research study was to analyze the payments from private pension schemes in OECD countries. On the basis of studies it was found that: i) payments from private pension schemes were worth 1.6% of gross domestic product (GDP) on average in 2011 in the 26 OECD countries for which data are available; ii) payments from private pension schemes is equivalent to one-fifth of average public spending on retirement benefits (9,3%); iii) private-pension payments increased 38% faster than GDP between 1990 and 2011 on average, which is faster than public pension spending; iv) the countries (Korea, France, Finland) with the fastest growth in private pension payments tended to start from a low base, below 0.5% of GDP; v) many countries (Australia, Estonia, Mexico, Poland, the Slovak Republic and Sweden) introduced compulsory private pensions in the 1990s and many of them have yet to begin paying benefits; vi) the biggest flow of private-pension payments is in the countries (Netherlands, Switzerland, Iceland and Denmark) where private pensions were mandatory or quasi-mandatory; vii) in 17 OECD countries, private pensions were mandatory or quasi-mandatory in 2013.

PL

Prywatne plany emerytalne stały się coraz ważniejsze w ostatnich latach, ponieważ reformy emerytalne na całym świecie obniżyły uprawnienia emerytalne w publicznych systemach emerytalnych. Celem artykułu była analiza świadczeń z prywatnych systemów emerytalnych w krajach OECD. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że: i) świadczenia z prywatnych systemów emerytalnych wyniosły średnio w 2011 r. w 26 krajach OECD 1,6% produktu krajowego brutto (PKB); ii) świadzcenia z prywatnych systemów emerytalnych odpowiadają jednej piątej średnich wydatków publicznych na świadczenia emerytalne (9,3%); iii) świadzcenia z tytułu prywatnych emerytur wzrosły średnio o 38% szybciej niż PKB między rokiem 1990 a 2011, czyli szybciej niż wydatki publiczne na emeryturę; iv) kraje (Korea, Francja, Finlandia), gdzie dynamika prywatnych planów emerytalnych jest najwyższa, miały tendencję do zaczynania od niskiej bazy, poniżej 0,5% PKB; v) wiele krajów (Australia, Estonia, Meksyk, Polska, Republika Słowacka i Szwecja) wprowadziły obowiązkowe emerytury prywatne w latach dziewięćdziesiątych i dlatego wartość świadczeń w relacji do PKB jest jeszcze niski; vi) najwyższa wartość prywatnych świadczeń w relacji do PKB dotyczy państw (Holandia, Szwajcaria, Islandia i Dania), gdzie prywatne emerytury są obowiązkowe lub quasi-obowiązkowe; vii) w 17 krajach OECD prywatne emerytury były obowiązkowe lub quasi-obowiązkowe w 2013 r.

12

"Polski system emerytalny" – co to za konstrukcja, gdzie i co poprawiać?

60%

Michalski T. , Szkoła Główna Handlowa w Warszawie; Kolegium Zarządzania i Finansów; Instytut Bankowości i Ubezpieczeń Gospodarczych

|

2011

|

tom 254

EN

After the introduction of the 1999's pension reform disadvantages of the system are starting to be visable. Important element in this process played a financial crisis that tightened the criteria for assessing the effectiveness of elements of the reformed system. There is growing interest in the problems of operation and possible adjustments of the structure known as „the Polish pension system.” Four main plane of the growing interest can be defined as follows: 1. Course preparation of the reform of 1999. 2. The problem of demographic decline – a reference to the changes of one of the basic pa rameters of what is called, statutory retirement age. 3. The second pillar (capital – mandatory), ie pension funds (public funds, private manage ment, low efficiency) – transparency, improving efficiency. 4. The first pillar (PAYG), ie, Social Security (ZUS) – the need to improve the efficiency of the accounts.

13

System emerytalny zgodny z modelem kapitału ludzkiego

60%

Kozioł W.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2013

|

nr 31

88-98

PL

Artykuł napisany został w oparciu o oryginalne podejście do problematyki kapitału ludzkiego, które uwzględnia abstrakcyjną naturę kapitału oraz istnienie stałej ekonomicznej potencjalnego wzrostu. W pierwszej części opracowania omówiono najważniejsze założenia alternatywnego modelu kapitału ludzkiego. Następnie podano zasady kształtowania adekwatnych wynagrodzeń za pracę. Szczególnie wiele miejsca poświęcono teorii płacy stałej, uwzględniającej dynamiczną naturę kapitału. Centralną część pracy stanowi podanie projektu systemu emerytalnego umożliwiającego proces reprodukcji kapitału ludzkiego w obrębie rodziny. Rozważania potwierdzono kilkoma przykładami.

EN

This paper presents original approach to human capital taking into accounts abstract nature of capital and existing 8% economic constant of potential growth. First part is an introduction to alternative model of human capital. Next part of article is presentation of theory of fair wages, understood as human capital derivative. The central part of article is to provide the pension system that enable the reproduction process of human capital within the family. Considerations was confirmed on a few examples.

14

Funkcjonowanie Funduszu Rezerwy Demograficznej w Polsce – zasady i zagrożenia

60%

Gołębiowska A.

|

tom 2(68)

PL

Artykuł dotyczy problematyki ubezpieczeń społecznych, a w szczególności Funduszu Rezerwy Demograficznej, zlokalizowanego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Fundusz ten utworzono w celu gromadzenia i pomnażania środków przeznaczonych w przyszłości na uzupełnienie niedoborów funduszu emerytalnego wynikających z przyczyn demograficznych. W artykule opisano istotne kwestie obejmujące funkcjonowanie i rolę Funduszu Rezerwy Demograficznej. Opracowanie ma na celu przedstawienie nieprawidłowości funkcjonowania funduszu i wskazanie niebezpieczeństw przedwczesnego wykorzystania jego środków.

EN

The paper concerns issues of social security, in particular those connected with the first pillar pension scheme in the National Insurance Agency (ZUS), the Demographic Reserve Fund. The Fund was created in order to collect and multiply resources assigned for reducing the shortfall of assets in the pension system, resulting from demographic reasons. Crucial matters connected with the role and operation of the Demographic Reserve Fund are presented in the paper. The aim of the study is to show the irregularities in the Fund’s functioning as well as the dangers of premature exploitation of its resources.

15

Finansowanie okresu przejściowego w systemie emerytalnym

60%

Dybał M.

|

tom 1(67)

PL

Celem badawczym pracy była analiza wpływu postanowień decydentów na rachunki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w latach 1999-2012. Aby osiągnąć cel, autor postanowił zweryfikować następujące hipotezy badawcze: – Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzyskał nadwyżkę między wpływami ze składek a wydatkami do pokrycia ze składek do roku 2012; – źródłem refundacji kwot składek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do Otwartych Funduszy Emerytalnych są wpływy z prywatyzacji; – reformie systemu emerytalnego towarzyszą działania zmierzające do ukrócenia przywilejów sektorowych oraz grup społecznych, służących zmniejszeniu wydatków państwa. W wyniku przeprowadzonych badań, zweryfikowano negatywnie zakładane hipotezy badawcze: – Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uzyskał nadwyżki między wpływami ze składek a wy-datkami do pokrycia ze składek do roku 2012 – coroczny deficyt, w tym w 2012 roku w wysokości 54,8 mld PLN, tj. 31,1%; – wpływy z prywatyzacji okazały się zbyt niskie – w latach 1999-2012 zrefundowały przekazanie składek do Otwartych Funduszy Emerytalnych jedynie w 47%; – reformie systemu emerytalnego przez długi okres nie towarzyszyły działania zmierzające do ukrócenia przywilejów sektorowych oraz grup społecznych, służących zmniejszeniu wy-datków państwa, co więcej, przywileje powiększano – wyłączenie z powszechnego systemu emerytur mundurowych, przedłużenie możliwości nabywania prawa do wcześniejszej emerytury, wprowadzenie emerytur górniczych, redukcja składki rentowej.

EN

The purpose of the research study is to analyse the impact of the provisions established by policy-makers on the accounts of the Polish Social Insurance Institution in the years 1999-2012. The author has set out to verify the following hypotheses: – Social Security Institution received a surplus of revenue from contributions over ex-penditures to be covered by contributions until year 2012; – The source of reimbursement of social security contributions from the Social Security Institution to pension funds are the proceeds from privatisation; – The reform of the pension system is accompanied by measures taken to put an end to the privileges of sectoral and social groups in order to reduce public expenses. The outcome of the research has proved the above hypotheses to be incorrect.

16

Skutki ryzyka systemu emerytalnego dla rozwoju społeczno-ekonomicznego – przypadek kryzysu finansowego i fiskalnego

60%

Kaczmarzyk J. , Kania P.

|

tom 4(70)

PL

System emerytalny jest ważnym elementem kształtowania procesów społeczno-ekonomicznych, gdyż jego zadaniem jest zapewnienie dochodów osobom w wieku emerytalnym. Przedmiotem artykułu jest system emerytalny w ujęciu procesów zachodzących w czasie akumulacji i wykorzystania kapitału emerytalnego, które odbywają się w warunkach ryzyka generowanego przez kryzysy finansowe i fiskalne. Celem artykułu jest wskazanie oddziaływania skutków ryzyka systemowego na realizację celu systemu emerytalnego, w tym wskazania jego skutków w wymiarze zrównoważonego rozwoju społeczno-ekonomicznego. Zakłócenia w realizacji celu systemu emerytalnego mogą mieć istotny wpływ na ograniczenie jej ze względu na konieczność równoważenia bieżących potrzeb finansowych kosztem kolejnych pokoleń. Rozważania teoretyczne zostały zilustrowane badaniami empirycznymi, dotyczącymi oddziaływania kryzysu finansowego i fiskalnego na polski system emerytalny. W związku z tym wykorzystano dane finansowe dotyczące otwartych funduszy emerytalnych oraz systemu finansów publicznych za lata 1999-2012.

EN

A pension system is a crucial factor which shapes social and economic processes, because its aim is to provide income during retirement. This paper is concerned with pension systems in terms of the processes occurring during the accumulation and use of retirement capital in conditions of risk generated by financial and fiscal crises. The author aims to identify the impact of the effects of systemic risk on the implementation of pension system objectives and on the realisation of the idea of sustainable socio-economic development. Obstacles to achieving the goals of the pension system may lead to a substantial reduction in other state expenditures because of the need to satisfy the current financial needs at the expense of subsequent generations. Theoretical considerations are illustrated by empirical studies on the influence of the financial and fiscal crisis on the Polish pension system. For this purpose, financial data relating to pension funds and the public finance system for years 1999-2012 was used.

17

Emerytury a wynagrodzenia w Polsce – próba określenia sytuacji materialnej emerytów na tle pracujących

60%

Bobrowska A.

Konsumpcja i Rozwój

|

2015

|

nr 1(10)

56-69

PL

Celem artykułu jest określenie obecnej relacji emerytur do wynagrodzeń w Polsce i ocena sytuacji materialnej emerytów na tle pracujących. Analizę badanej relacji przeprowadzono w ujęciu statycznym, bazując na danych z 2012 r., oraz w ujęciu dynamicznym, obejmującym lata 2000-2013. W analizie wysokości wynagrodzeń i emerytur wykorzystano dostępne dane statystyczne publikowane przez GUS i ZUS oraz gotowe opracowania dotyczące statystycznych miar tych wielkości. Obecna (w 2012 r.) sytuacja emerytów wydaje się niezbyt dobra. Jednak przyglądając się innym danym źródłowym dotyczącym dochodów gospodarstw domowych, w tym dochodu na członka gospodarstwa domowego, zauważyć trzeba, że w gorszej sytuacji znajdują się gospodarstwa osób pracujących. Dokonane porównania wskazują na niekorzystną tendencję, zmierzającą w najbliższej przyszłości do stopniowego obniżania się świadczeń emerytalnych w stosunku do wynagrodzeń. Emerytury uzyskiwane na tzw. nowych zasadach są niższe od tych otrzymywanych z w pełni repartycyjnego systemu. Wydłużenie wieku emerytalnego do 67 lat dla obu płci na pewno będzie służyło zwiększeniu świadczeń emerytalnych (zwłaszcza kobiet), ale trudno już teraz określić, w jakim stopniu przełoży się to na stopy zastąpienia.

EN

An aim of the article is to determine the present relation of pensions to salaries in Poland and to assess the financial situation of pensioners vis-à-vis employees. An analysis of the relation in question was carried out in static terms, based on the data of the year 2012, and in dynamic terms comprising the years 2000-2013. In the analysis of amounts of salaries and pensions, the author used the available statistical data published by the CSO (GUS) and the Social Insurance Institution (ZUS) as well as the ready elaborations concerning the statistical measures of those volumes. The present (in the year 2012) situation of pensioners seems to be not good enough. However, looking at other source data on households’ incomes, including the household per capita income, one must note that households of employees are in a worse situation. The carried out comparisons indicate the unfavourable trend going in the nearest future towards a gradual decreasing pension benefits related to salaries. Pensions acquired on the so-called new principles are lower than those being received from the fully pay-as-you-go scheme. Extension of the retirement age to 67 for both sexes will certainly serve an increase of pension benefits (particularly in case of women), but it is yet difficult to determine how it will be translated into replacement rates.

18

Uwarunkowania systemu emerytalnego w Polsce

51%

Nowacka A. , Ścibło A.

Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne

|

2017

|

tom 1(25)

189-201

PL

Dynamiczne zmiany o charakterze społecznym i ekonomicznym mają również wpływ na obszary zabezpieczenia społecznego, w tym na system emerytalny. Pogarszająca się sytuacja demograficzna w Polsce (starzenie się społeczeństwa i niska dzietność), zachowanie wypłacalności finansowej i zapewnienie adekwatności świadczeń to główne wyzwania, przed którymi stoi system emerytalny. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie wybranych uwarunkowań funkcjonowania systemu emerytalnego wynikających z reformy systemu ubezpieczeń społecznych, filarowości systemu emerytalnego, przesłanek demograficzno-społecznych i ekonomicznych.

EN

Dynamic changes of social and economic nature also affect social security areas, including the pension system. The deteriorating demographic situation in Poland (aging population and low birth rates), maintaining financial solvency and ensuring the adequacy of benefits are the main challenges faced by the pension system. The purpose of this thesis is to discuss selected conditions for the functioning of the pension system resulting from the reform of the social security system, pension system pillars, demographic, social and economic conditions.

19

System emerytalny w kraju biedy: przypadek Boliwii

51%

Poteraj J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2013

|

nr 30

307-322

PL

Artykuł o systemie emerytalnym Boliwii, kraju, który powszechnie traktowany jest jako kraj biedy, poza wprowadzeniem, zawiera cztery części: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidy-wane zmiany w systemie emerytalnym. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w systemie emerytalnym Boliwii w celu odnalezienia w tym systemie pomysłów, które w międzynarodowych porównaniach warto wykorzystywać. Autor stawia hipotezę o niecelowości przyjmowania metody inwestycyjnej w zarządzaniu ryzykiem starości w krajach biednych. Rozwój systemu emerytalnego w Boliwii stanowi interesujący przykład przejścia od rozwiązania typu pay–as–you–go do systemu w pełni kapitałowego, z indywidualizacją rachunków emerytalnych, przy jednoczesnym funkcjonowaniu nowatorskiego rozwiązania kapitałowego w postaci systemu BONOSOL, a następnie stopniowego od-chodzenia od przyjętych wcześniej rozwiązań na rzecz elementów o charakterze zaopatrzeniowym. Ostatnie decyzje o przeniesieniu zarządzania środkami zgromadzonymi w funduszach emerytalnych z instytucji prywatnych do instytucji publicznej można określać jako nacjonalizację systemu emerytalne-go w części kapitałowej. Duża niestabilność systemu emerytalnego w Boliwii oznacza brak spójności przyjmowanych wcześniej rozwiązań kapitałowych, oznaczających stosowanie metody inwesty-cyjnej w zarządzaniu ryzkiem starości, z możliwościami kraju biednego, gdzie trudności w groma-dzeniu składek i niewielkie rynki kapitałowe utrudniają rozwój tych rozwiązań. W podsumowaniu autor wskazuje, że w porównaniach międzynarodowych najbardziej interesującym pomysłem w boliwijskim systemie emerytalnym było funkcjonowanie systemu BONOSOL.

EN

The article presents an insight into the old age pension system in Bolivia, the country, which is commonly treated as a country of poverty. The introduction is followed by four topic para-graphs: 1. the general information about the country, 2. the historical development of its pension system, 3. the present situation, and 4. challenges and foreseen changes. There, the author’s goal was to present both past and present solutions employed by the pension system of Bolivia, in search for ideas worth consideration in international comparisons. The author puts the hypothesis about futility of reception of investment method in old-age risk management in countries of pov-erty. Development of pension system in Bolivia is an interesting case of transformation from pay–as–you–go system to fully–funded one, with individualization of pension accounts, with simultaneous functioning of innovatory capital solution like BONOSOL system, and next gradually walking away from earlier accepted solutions into elements of system of subsistence nature. Last decisions accord-ing to the transfer of fund management of pension funds resources from private managers into the public one could be named as nationalization of pension system in the capital part of it. The great instability of pension system in Bolivia means the lack of cohesion earlier absorbed fully-funded solutions, which determined using the investing method in old-age risk management, and opportuni-ties of a poverty country, where difficulties in commissions collecting and poor capital markets tram-mel the development of such solutions. In the summary, the author highlights that in international comparison the most interesting concept in Bolivian pension system was the BONOSOL system.

20

The retirement system in the United States -an examination of the systemic dysfunction and macro consequences

51%

Depersis D. , Lewis A.

|

2009

|

tom nr 4

21-33

EN

Retirement signifies the transition from a position of active employment to a non-employee status usually triggered by age or other significant life event. The underlying principle of retirement continues to be a necessary event to sustain the American economy. In the post-depression era, the idea of retirement and more recently the idea of encouraging individuals to retire became a popular notion. Benefits from retirement include job openings for younger workers who graduate from college or university or are ready to start a trade or other employment. Recently government and private workers have been enticed into retirement with a myriad of buy-out arrangements. Even when Americans make a good faith effort to save for retirement, it is possible to end up with inadequate resources due to corrupt business practices and investment decisions that do not generate adequate returns.

PL

Emerytura oznacza przejście z pozycji aktywnego zatrudnienia do statusu osoby niepracującej zwykle z powodu wieku lub innych istotnych wydarzeń życiowych. Podstawowe zasady przechodzenia na emeryturę w dalszym ciągu są niezbędne dla utrzymania amerykańskiej gospodarki. W okresie pokryzysowym, zachęcanie osób do przejścia na emeryturę stało się popularnym zjawiskiem. Korzyści z przejścia w status emerytalny osób uwzględniają otwarcie rynku pracy dla młodszych pracowników kończących szkoły i uczelnie lub gotowych do podjęcia działalności handlowej lub innego zatrudnienia. W ostatnim czasie pracownicy sektora administracyjnego i prywatnego zachęcani byli do przejścia na emeryturę za pomocą licznych ofert wykupu. Nawet jeśli Amerykanie w dobrej wierze oszczędzają na emerytury, istnieje możliwość, że pozostaną z niewystarczającymi środkami za sprawą praktyk korupcyjnych w biznesie i decyzji inwestycyjnych, które nie przynoszą odpowiednich zwrotów.