Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Różnice w jakości plonu bulw ziemniaków uprawianych w systemie ekologicznym w zależności od niektórych czynników agrotechnicznych

100%

Zarzyńska K. , Wroniak J.

|

2007

|

tom Vol. 52, nr 4

108-113

PL

Badania przeprowadzono w 2006 roku w 2 miejscowościach tj w Stacji Doświadczalnej IUNG - Osiny (woj. lubelskie) i na polu doświadczalnym IHAR w Jadwisinie (woj. mazowieckie). Ziemniaki uprawiane były w różnych warunkach klimatyczno-glebowych i różnych płodozmianach. Badano 8 odmian ziemniaka należących do różnych grup wczesności. Oceniano jakość zewnętrzną bulw jak i skład chemiczny. Stwierdzono duże zróżnicowane jakości bulw w zależności zarówno jakości gleby, stosowanego płodozmianu jak i wczesności odmiany. Większą zawartość takich składników, jak sucha masa, skrobia, stwierdzono w ziemniakach uprawianych w systemie ekologicznym w Osinach. Odwrotną sytuację zanotowano w przypadku zawartości azotanów. Istotnie mniejszą ich ilość stwierdzono w bulwach ziemniaków uprawianych w systemie ekologicznym w Jadwisinie. Stwierdzono niepokojące zjawisko gromadzenia dużej ilości tych związków w bulwach odmian bardzo wczesnych i wczesnych uprawianych w systemie ekologicznym na glebie mocniejszej w niekorzystnych warunkach klimatycznych.

EN

In the year 2006 the experiments concerning potato growing in organic production system in two places on 2 different types of soil and different agronomical conditions were carried out. 8 cultivars of different earliness were taken into account. In experiments following elements were assessed: yield of tubers, external and internal disorders, chemical composition of tubers. It was found that the yield as well as its quality depended not only on the production system but also on climatic-soil and agronomical conditions. On better soil and better crop rotation the yield was over twice more than on worse one. More external disorders was found on better soil. In that conditions there was significant higher dry matter and starch content. It was not significant differences in vitamin C. In this year dangerous phenomena were observed: very early and early cultivars grown on good soil collected high amount of nitrates. The reason was probably unfavorable weather conditions and very rich crop rotation.

2

Aktywność fosfomonoesteraz i zawartość fosforu przyswajalnego w glebie z ekologicznego i integrowanego systemu uprawy

100%

Lemanowicz J. , Koper J.

|

2010

|

tom R. 18, nr 1

43-47

PL

W pracy przedstawiono wyniki trzyletnich badań nad zawartością fosforu przyswajalnego oraz aktywnością fosfomonoesteraz odpowiedzialnych za przemiany fosforu w glebie dwóch systemów gospodarowania: ekologicznym i integrowanym z doświadczenia założonego w Dolnej Malancie na Słowacji przez Słowacki Uniwersytet Rolniczy w Nitrze. W systemie ekologicznym zastosowano wyłącznie nawożenie naturalne w postaci obornika, natomiast w integrowanym zastosowano nawożenia obornikiem+NPK. Nawożenie obornikiem oraz oborniklem+NPK spowodowało istotny wzrost badanych parametrów w porównaniu do gleby kontrolnej. Stwierdzono istotne zmiany aktywności fosfatazowej oraz zawartości fosforu przyswajalnego oznaczonego metodą Egnera-Riehma w okresie wegetacyjnym uprawianych roślin w trakcie trwania trzyletnich badań. Ekologiczny sposób gospodarowania doprowadził do obniżenie się zasobności gleby w fosfor przyswajalny, przy jednoczesnym wzroście aktywności badanych enzymów. Analiza wyników za lata 1999-2001 wykazała zmianę zawartości fosforu przyswajalnego w glebie w trakcie trwania trzyletniego doświadczenia. Najniższą jego zawartość zarówno w systemie ekologicznym jak i integrowanym stwierdzono w glebie pobranej w 2000 r., w którym uprawiana była kukurydza.

EN

The paper presents the results of three-year research into the content of available phosphorus and the actvity of phosphomonoesterases responsible for phosphorus transformations in soil of two management regimes: organic and integrated, from the experiment set in Dolna Malanta in Slovakia by the Slovak University of Agriculture in Nitra. The organic regime involved only natural fertilisation in a form of FYM, while in the integrated regime, FYM + NPK was applied. FYM fertilisation and FYM + NPK fertilisation resulted in a significant increase in the value of the parameters researched as compared with the control soil. There were found significant changes in the phosphatase activity and the content of available phosphorus determined with the Egner-Riehm method over the vegetation period of the crops throughout the three-year research. The organic regime decreased the richness of soil with available phosphorus and increased the activity of the enzymes researched. Analyses results obtained in years 1999-2001 demonstrated changes in the content of available phosphorus in soil throughout the three-year experiment. The lowest content of available phosphorus for the plants both in the organic regime and the integrated regime was recorded in the soil sampled in 2000 in which córn was grown.

3

Porównanie efektywności uprawy kolendry siewnej (Coriandrum sativum L.) w systemach ekologicznym i konwencjonalnym

100%

Kucharski W. A. , Mordalski R.

|

2008

|

tom Vol. 53, nr 3

152-155

PL

Badania porównawcze dotyczące uprawy kolendry siewnej prowadzono w dwóch systemach: ekologicznym i konwencjonalnym. Oceniano w nich wielkość plonu oraz jego jakość (procentową zawartość olejku w surowcu - owocach). Stwierdzono, że ekologiczny system uprawy pozwala na uzyskiwanie efektów porównywalnych z systemem konwencjonalnym. Nie stwierdzono zależności między systemem uprawy a oznaczoną w surowcu zawartością olejku.

EN

Comparative investigations of ecological and conventional coriander's tillage were led. The yield of fruits as well as the content of essential oil in fruit were estimated. It is was stated that ecological system was comparable with conventional one. The dependence between applied systems of tillage and the content of essential oil was not found.

4

Zmiany bioróżnorodności flory segetalnej w systemie ekologicznym w latach 1996-2007

100%

Feldyn-Szewczyk B.

|

2008

|

tom Vol. 53, nr 3

63-68

PL

Celem pracy jest prześledzenie dynamiki bioróżnorodności flory segetalnej w pszenicy ozimej uprawianej w systemie ekologicznym w latach 1996-2007. Badania przeprowadzono w Stacji Doświadczalnej IUNG-PIB w Osinach (woj. lubelskie) w wieloletnim doświadczeniu z systemem rolnictwa ekologicznego, założonym w 1994 roku. Oznaczenia składu gatunkowego zbiorowiska chwastów oraz liczebności poszczególnych gatunków wykonywano dwukrotnie w ciągu sezonu wegetacyjnego: wiosną, w fazie krzewienia pszenicy i latem, w fazie dojrzałości woskowej. Dokonano oceny bioróSnorodności i jej zmian w czasie za pomocą wskaźników ekologicznych: różnorodności Shannona i dominacji Simpsona. Stwierdzono wzrost różnorodności flory segetalnej w pszenicy ozimej uprawianej w systemie ekologicznym w ciągu 12-letniego okresu badań, o czym świadczyło zwiększenie liczby występujących gatunków chwastów i wartości wskaźnika różnorodności Shannona. W początkowym okresie uprawy pszenicy w systemie ekologicznym wskaźnik dominacji Simsona przybierał wysokie wartości, wskazujące na dominację jednego lub dwóch gatunków chwastów w zbiorowisku, natomiast w kolejnych latach badań jego wartości były mniejsze. Liczebność chwastów różniła się w latach, co wynikało z sezonowej zmienności warunków pogodowych oraz skuteczności mechanicznych zabiegów regulacji zachwaszczenia, ale nie wykazywała tendencji rosnącej.

EN

The aim of the paper is the investigation of weed flora dynamics in winter wheat cultivated in organic system in the years 1996-2007. The study was conducted in the Experimental Station of Institute of Soil Science and Plant Cultivation - State Research Institute at Osiny (Lublin province) in the long-term trial with organic system, which had been started in 1994 year. The analysis of weed species composition and the richness were done twice in vegetation period: in spring (tillering stage of winter wheat) and in summer (dough stage). Moreover the changes of biodiversity in time were investigated using ecological indices: Shannon diversity index and Simpson dominance index. The study showed the increasing biodiversity of weed flora in winter wheat cultivated in organic system during 12 years of research reflected in increasing number of weed species and Shannon diversity index values. At the beginning of winter wheat cultivation in organic system Simpson dominance index was high, suggesting the dominance of one or more weed species in community, but in the next years of study the index values were lower. The number of weeds differed in the years as a result of different weather conditions and effectiveness of mechanical weed control measures, but it didn't show increasing tendency.

5

Plon handlowy i straty przechowalnicze ziemniaka jadalnego uprawianego w systemie ekologicznym i integrowanym

80%

Nowacki W.

|

2007

|

tom Vol. 52, nr 4

5-9

PL

Ziemniak jest tym gatunkiem spośród roślin rolniczych, którego zbiory w stanie nieprzetworzonym trafiają wprost do konsumenta. Jakość wyglądu bulw tuż po zbiorze oraz po ich przechowaniu decydują o wysokości plonu handlowego. Plon handlowy stanowi tę część plonu ogólnego, który odpowiada wymaganiom stawianym przez stronę kupującą. Do wad bulw ziemniaków jadalnych zmniejszających plon handlowy zalicza się: bulwy drobne ([średnica] <=40 mm), zdeformowane, zazielenione, zgniłe, porażone parchem zwykłym, uszkodzenia mechaniczne i powodowane przez szkodniki glebowe. Po okresie przechowywania dodatkowo powstają straty masy bulw z tytułu ich gnicia, kiełkowania lub porażenia chorobami skórki (szczególnie parchem srebrzystym) a także straty masy wywołane transpiracją bulw (tzw. ubytki naturalne). W latach 2002-2004 prowadzono badania nad porównaniem wielkości plonu handlowego bulw ziemniaka pochodzących z plantacji ekologicznych i produkowanych w systemie integrowanym. Uzyskane wyniki wskazują że: - udział plonu handlowego w plonie ogólnym w produkcji ekologicznej jest z reguły niższy niż w systemie integrowanym, - głównymi wadami wyglądu bulw są uszkodzenia powodowane przez szkodniki glebowe a u niektórych odmian zwiększona ilość bulw drobnych, - straty przechowalnicze bulw są nieco niższe z plantacji ekologicznych natomiast kiełkowanie przyśpieszone w stosunku do technologii integrowanej.

EN

Potato is such a species found among agricultural plants whose harvests reach the consumer unprocessed. Tuber appearance after harvesting and after storage determines the amount of marketable yield. Marketable yield is understood as part of the total yield which meets the requirements of the purchasing part. The disorders of potato tubers for consumption include: small tubers ([diameter] <=40 mm), deformations, greening, rotting, common scab, mechanical damage and caused by soil pests. After storage, weight losses develop additionally, caused by rot, sprouting, development of skin diseases (especially silver scurf), and also weight losses caused by tuber transpiration (so-called natural weight losses). In 2002-2004, research was carried out at to compare the marketable yield of tubers from organic plantations and tubers grown using an integrated system. The results indicate that: - as a general rule, the share of marketable yield in the total yield from organic farming is lower than from integrated systems, - the most common tuber disorder is damage caused by soil pests, and for some varieties - increased number of small tubers, - storage losses are usually a bit lower for potatoes from organic farming, while sprouting is accelerated compared to the integrated technology.

6

Wpływ sposobu przygotowania sadzeniaków na rozwój roślin i plon bulw ziemniaków uprawianych w systemie ekologicznym na różnej kategorii glebach

80%

Zarzyńska K. , Goliszewski W.

|

2007

|

tom Vol. 52, nr 4

104-107

PL

Badania przeprowadzono w latach 2002-2004 na 6 odmianach ziemniaka uprawianego w systemie ekologicznym, w dwóch miejscowościach, na dwóch różnych kategoriach gleb. Stosowano 2 sposoby przygotowania sadzeniaków, tj. podkiełkowanie przez okres 4 tygodni oraz bez podkiełkowywania. Stwierdzono wpływ zabiegu podkiełkowywania na przyspieszenie wschodów roślin, rozwój roślin w okresie wegetacji, przyspieszenie tempa gromadzenia plonu. Rośliny pochodzące z sadzeniaków podkiełkowanych plonowały na większym poziomie, ale były to różnice nieistotne statystycznie. Największy wpływ na plon końcowy miała gleba. Na glebie cięższej plony ziemniaków były o ponad połowę wyższe niż na glebie bardzo lekkiej. Stwierdzono, że na glebach bardzo lekkich uprawa ziemniaków w systemie ekologicznym bez nawadniania jest nierentowna.

EN

In the years 2002-2004 the experiments concerning potato growing in organic system on 2 types of soil were carried out. The main aim of these eperiments was an assessement of 2 ways preparation of seed potato tubers (presprouted and without) on some physiological phases, plant development and potato tuber yield. Positive effect of presprouting on emergence, blooming and maturity of potato plants was confirmed. There was also positive influence on plant development and LAI index but only on heavier soil. The yield from presprouted mother tubers was higher but there was no signifficant differences. The reason was probably Alternaria solani, a patogen which attacks first older plants - in this case those origined from presprouted seed potato tubers. Positive effect of presprouting was smaller than negative effect of disease.

7

Program komputerowy do symulacji przepływu masy i energii

80%

Szilder Ł. , Toś C. , Wójcik W. , Bergier T.

|

2000

|

tom T. 5, z. 1

199-209

PL

Artykuł w pierwszej części omawia podstawy analizy systemowej interakcji systemów ekologicznych z ekonomicznymi proponowanej przez H.T. Oduma. Na tej bazie stworzono własny program komputerowy SPMiE służący do przeprowadzania symulacji przepływów masy i energii, przede wszystkim w systemach ochrony środowiska. Aplikacja została napisana z zastosowaniem języka Object Pascal i wymaga komputera zgodnego z IBM /PC, pracującego pod kontrolą sytemu operacyjnego Windows 9x lub Windows NT. Program działa jako edytor graficzny, pozwalając budować system w sposób interakcyjny. Wyniki symulacji mogą być przedstawione w postaci wykresów lub też mogą być eksportowane do aplikacji typu Word, Excel w celu dalszej obróbki. W drugiej części pracy przedstawiono również przykład zastosowania programu do symulacji systemów ekologicznych takich jak sukcesja naturalna prowadząca do stanu klimaksu dla tropikalnego lasu deszczowego. W przykładzie jedynym zewnętrznym źródłem energii jest słońce, a w momencie rozpoczęcia symulacji obszar jest porośnięty niewielką ilością traw przy niewielkiej produkcji biomasy. Po przedstawieniu równań matematycznych oraz danych początkowych opisana jest symulacja z krokiem czasowym równym 10 dni dla 1000 kroków czasowych. Wyniki symulacji podano w postaci wykresów.

EN

The system analysis of the interaction between ecological systems and economic ones proposed by H.T. Odum has been presented in the first part of this paper. SPMiE made to simulate mass and energy flow, especially in environmental protection systems has been created on this basis. The application has been written in Object Pascal and requires an IBM/PC compatible computer working with the operating system Windows 9x or Windows NT. The software works as graphic editor allowing building the system in an interactive way. The simulation's results can be presented as graphs or be exported to other application such as Word or Excel for further processing. An example of use of the program to simulate ecological systems as natural succession leading to the climax of the tropical rain forests has been presented in the second part. The sun is the unique outside energy source in this example and at the beginning of the simulation the area is covered by grass with low biomass production. After the presentation of the mathematical equations and the initial data, the simulation has been described with a time step of 10 days for 1000 time steps. The results of simulation have been presented as graphs.

8

Gospodarka składnikami pokarmowymi oraz bilans glebowej materii organicznej w systemie ekologicznym ocenione modelem NDICEA

80%

Stalenga J. , Jończyk K.

|

2008

|

tom Vol. 53, nr 4

78-84

PL

Celem pracy była ocena modelem NDICEA różnych elementów gospodarki składnikami pokarmowymi oraz bilansu glebowej materii organicznej w systemie ekologicznym. Do symulacji wykorzystano dane z obiektu doświadczalnego zlokalizowanego w Stacji Doświadczalnej IUNG-PIB w Osinach (woj. lubelskie), na którym porównywane są różne systemy produkcji roślinnej. Dane wejściowe do modelu obejmowały charakterystykę stosowanej agrotechniki oraz warunków glebowych i meteorologicznych. Prezentowane wyniki dotyczą lat 2003-2007. Model NDICEA pozwolił ocenić straty azotu spowodowane wymywaniem oraz denitryfikacją, bilans NPK, dynamikę zmian zawartości próchnicy glebowej, bilans glebowej materii organicznej, zmiany zawartości azotu mineralnego w profilu glebowym, relację pomiędzy azotem dostępnym oraz azotem pobranym. Rzeczywiste pomiary porównane z wynikami symulacji obejmowały: zawartość azotu mineralnego w profilu glebowym (0-90 cm) oraz zawartość próchnicy. Symulacja modelem NDICEA pokazała, iż system ekologiczny charakteryzował się zrównoważonym i bezpiecznym dla środowiska saldem bilansu azotu wynoszącym, średnio za 5 lat 33 kg ha-1rok -1. Średni poziom wymycia N oszacowany modelem był niewielki i wyniósł 8 kg ha-1 rok -1, jednak w pewnych miejscach zmianowania odnotowano znaczne dochodzące do 100 kg ha-1 straty azotu spowodowane wymyciem. Straty spowodowane denitryfikacją zostały oszacowane na poziomie 17 kg N ha-1 rok -1. Bilans glebowej materii organicznej dla całego zmianowania był nieznacznie negatywny i wynosił -14 kg ha-1 rok.

EN

Evaluation of selected elements of nutrient and soil organic matter management in the organic system done by NDICEA model was aim of the research. Data from a special field experiment established in 1994 at the Experimental Station in Osiny in which different crop production systems are compared were used in this research. The input data covered period between 2003 and 2007 year. Nitrogen leaching and denitrification, NPK balance, changes of humus content, balance of soil organic matter, changes of mineral nitrogen content in a soil profile, relationship between available and uptaken nitrogen were evaluated by NDICA model. Real measurements that were compared with the results of model simulation included: mineral nitrogen content in a soil profile (0-90 cm) and humus content. Nitrogen balance in the organic system in 2003-2007 calculated by NDICEA model amounted to 33 kg ha-1 year -1. Nitrogen leaching on an average amounted to 8 kg ha-1 year -1, however there were some points of a crop rotation with high up to 100 kg ha-1 losses of nitrogen due to leaching. Nitrogen losses due to denitrification were simulated on the level of 17 kg ha-1 year -1. Soil organic matter balance for the whole crop rotation was slightly negative and amounted to -14.5 kg ha-1 year -1.

9

Matematyczny model interakcji mokradła z odciekami ze składowisk odpadów

70%

Bergier T. , Szilder Ł. , Wójcik W.

|

2000

|

tom T. 5, z. 1

185-197

PL

Przedmiotowy artykuł prezentuje model mokradła, do którego odprowadzane są odcieki ze składowiska odpadów. Przy opracowywaniu modelu wykorzystywano analizę systemową zaproponowaną przez H.T. Oduma. Uwzględniono przepływy m.in. zawiesiny, metali ciężkich, toksyn organicznych oraz związków azotu i fosforu. Dla opisu oddziaływania ścieków z systemem ekologicznym opracowano diagram graficzny przedstawiający procesy i przepływy w systemie. Na podstawie diagramu utworzono zestaw równań matematycznych opisujących przepływy pomiędzy poszczególnymi komponentami systemu. Zestaw ten stanowi matematyczny model systemu mokradłowego, który, po ustaleniu wartości zmiennych, dobraniu współczynników liczbowych równań w celu skalibrowania modelu, można symulować system oraz dokonywać jego analizy.

EN

The paper presents a model of wetland to which the leachates from landfill are discharged. The approach proposed by H.T. Odum has been applied. The flow of suspended solids, heavy metals, toxic organics, nitrogen and phosphorous compounds were included in the system. For description of the interactions of the leachates with the ecological system, a graphic diagram has been developed for illustration of the processes and flows within the system. Based on the diagram the set of mathematical equations, which described the flows between the system's components, has been specified. This set is a mathematical model of wetland, which after specification of the constants and variables for model calibration can be used for simulation and analysis of the system.