Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Idea of Sustainable Development in the Area of Environmental Protection at the Lower and High School Level

100%

Czerwiec K. , Jancarz-Łanczkowska B.

|

tom Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Didacticam Biologiae Pertinentia IV

74-82

2

Świadomość ekologiczna w procesie przekształcania polskiego rolnictwa zgodnie z zasadą rozwoju zrównoważonego

86%

Nowak K.

|

2002

|

tom nr 1

153--161

PL

Konwencjonalny model uprawy roli, lub szerzej, funkcjonowania rolnictwa, uznawany jest coraz częściej za nazbyt kosztowny. Jego polutogenność - zanieczyszczanie wód powierzchniowych i podziemnych, zubażanie ekosystemów roślinnych i zwierzęcych, spadek żyzności gleb czy dewastacja krajobrazu - staje się zbyt wysoką ceną, którą przyjdzie płacić następnym pokoleniom. Stąd konieczność poszukiwania modelu gospodarowania przyjaznego człowiekowi i otoczeniu, dzięki któremu byłoby możliwe stworzenie systemu zharmonizowanego ekologicznie i ekonomicznie. Należy nakreślić nową perspektywę dążeń i działań w sektorze rolnym, które wykroczą poza wąskie i krótkowzroczne pojmowanie celów. Tak rozumianym wytycznym ochrony środowiska rolniczego oraz zachowania jego zróżnicowania biologicznego i zapewnienia dobrobytu społecznego oraz bezpieczeństwa może służyć rozwój rolnictwa zrównoważonego.

EN

From economic point of view, the education for sustainable development is the challenge to our country, and it is only by facing that challenge that we can ensure the development in the widest meaning of this word. Sustainable development satisfies the needs of the contemporary generation while respecting the possibilities of satisfaction of similar needs by the next generations. The implementation of sustainable development principles in rural areas is to a high degree subject to environmental education and the level of spread of environmental knowledge among the rural population.

3

Wrocław public transport passengers’ satisfaction survey by means of CSI and IPA

72%

Dziaduch I.

|

2023

|

tom nr 1

149--171

EN

The purpose of this paper was to assess the level of satisfaction of passengers using public transport services in Wrocław and to identify the quality characteristics that the service provider needs to improve if it wants to increase the overall quality of its services. The passenger satisfaction survey was conducted according to the stages of the developed procedure outlined in the article. In pursuit of the stated goal, CSI and IPA were used. The main measurement tool used was a survey questionnaire. The survey was conducted on a sample of 500 respondents, which allows us to trust the results at 95%, assuming an “estimation error” of ± 5%. A total of 14 transport demands were selected to evaluate the level of satisfaction of passengers using services provided by MPK Wrocław. Statistical analysis of the data was carried out using Statistica 13.3 software and using functions and commands available in Microsoft Excel. The results obtained allowed us to conduct a detailed analysis related to the level of the services quality of the Wrocław’s public transport. These results should be used by urban transport organisers and operators to shape their transport offerings, primarily in terms of increasing the quality of transport services. This is very important since it is, among other things, the quality of public mass transport that determines the quality of life of residents, as well as the conditions for economic development of the transport network.

PL

Celem artykułu jest ocena poziomu satysfakcji pasażerów korzystających z usług komunikacji miejskiej we Wrocławiu oraz wskazanie cech jakości, które usługodawca musi poprawić, jeśli chce zwiększyć ogólną jakość świadczonych przez siebie usług. Badanie satysfakcji pasażerów zostało przeprowadzone zgodnie z przedstawionymi w artykule etapami procedury. Dążąc do realizacji przyjętego celu, zastosowano - CSI i IPA. Głównym narzędziem pomiarowym, który zastosowano, był kwestionariusz ankietowy. Badania przeprowadzono na próbie 500 respondentów, co pozwala ufać wynikom na 95% przy założeniu błędu oszacowania na poziomie ± 5%. Ogółem do oceny poziomu satysfakcji pasażerów korzystających z usług świadczonych przez MPK Wrocław wybrano 14 postulatów przewozowych. Respondenci oceniali następujące cechy jakości usług komunikacji miejskiej: dostępność przestrzenna, częstotliwość połączeń, regularność odjazdów, bezpośredniość podróży, prędkość podróży, punktualność odjazdów, niezawodność podróży, czas podróży, bezpieczeństwo, dostępność informacji, koszt podróży, komfort podróży, integracja oraz koszt inwestycji. Statystyczną analizę danych przeprowadzono za pomocą oprogramowania Statistica 13.3 oraz przy użyciu funkcji i poleceń dostępnych w programie Microsoft Excel. Otrzymane wyniki pozwoliły na przeprowadzenie szczegółowej analizy związanej z poziomem jakości usługi. Wyniki te powinny być wykorzystane przez organizatorów i operatorów transportu miejskiego do kształtowania oferty przewozowej, przede wszystkim w aspekcie zwiększenia jakości usług przewozowych. Jest to bardzo istotne, gdyż to właśnie między innymi jakość systemu transportowego decyduje o jakości życia mieszkańców, a także o warunkach rozwoju gospodarczego obszaru objętego planem transportowym.

4

Edukacja ekologiczna w gminach w procesie kształtowania zrównoważonego rozwoju

72%

Kociszewska I.

|

tom nr 2

131--152

PL

Edukacja ekologiczna jest to psychologiczno-pedagogiczny proces oddziaływania na człowieka poprzez nauczanie i wychowanie w celu kształtowania jego świadomości ekologicznej. Edukacja ekologiczna powinna być prowadzona w procesie kształcenia formalnego i nieformalnego. Powinna trwać całe życie człowieka i odzwierciedlać zmiany zachodzące w świecie, a także mieć charakter interdyscyplinarny oraz przyczyniać się do ukształtowania poczucia ciągłości, która wiąże aktualne działania z konsekwencjami dla następnych pokoleń. Specyfika edukacji ekologicznej przejawia się nie tylko w jej interdyscyplinarności, lecz także w sposobach realizacji procesu kształcenia, jak również w powiązaniu jej z wdrażaniem rozwoju zrównoważonego. Rozwój zrównoważony, nazywany też ekorozwojem, ma ogromne znacznie w gospodarce. Nieodpowiedzialna działalność człowieka, na przykład skażenie gleby, powietrza, źródeł wody pitnej czy nadmierna eksploatacja lasów może bezpośrednio zagrozić biologicznej egzystencji człowieka. Osiąganie ponadprzeciętnych zysków w przemyśle i rolnictwie kosztem środowiska naturalnego jest niedopuszczalne.

EN

The paper discuusses the level and type of educationn of ecological staff in communities in reional context. It also presents main sources of information about environment protection in local level and their influence on increasing qualifications needed to implement sustainable development in rural areas in the aspect of the integration with EU. The Paper points to the possibilities of mimproving ecological education in polish agriculture.

5

Uwarunkowania trwałego rozwoju regionów transgranicznych

72%

Kasprzykiewicz A. , Lorek E.

|

2002

|

tom nr 1

128--137

PL

Regionem transgranicznym nazywa się obszar po obu stronach granicy państwowej. Obejmuje co najmniej dwa państwa. Motywem współpracy transgranicznej, ułatwionej przede wszystkim naturalną bliskością geograficzną jest dążenie do wykorzystania istniejących podobieństw historycznych, kulturowych, gospodarczych, społecznych, w celu zwielokrotnienia korzyści płynących ze współpracy. Współpraca transgraniczna realizowana jest zazwyczaj na mocy formalnego dokumentu w postaci umów czy porozumień bilateralnych. Rozwój regionu transgranicznego zależny jest od wielu czynników, do których zaliczyć można: • stopień jednorodności regionu, • stopień formalizacji granicy, • istnienie współpracy transgranicznej, stopień jej zaawansowania i zinstytucjonalizowania. Celem artykułu jest ukazanie kierunków współpracy i zagadnień wymagających wspólnego rozwiązania w procesie kształtowania zrównoważonego rozwoju.

EN

The authors of the article point out an issue of sustainable development in cross- border regions. The article incorporate a few significant problems which are connected with development of cross border region. This problems are as follows: development criteria, biodiversity, creation of sustainable development, monitoring of sustainable development, co-operation as an instrument towards sustainable development. The main directions of sustainable development in cross-border regions were described on the basis of international documents which determine the main goals and the priorities and on the basis of the positive experiences in that field.

6

Znaczenie nieformalnych działań edukacyjnych w kształtowaniu pożądanych zachowań turystów na obszarach parków narodowych – studium przypadku

72%

Religa P. , Adach S.

|

nr 3

145-156

EN

A national park is, on the one hand, the most valuable natural property under the highest form of protection, and on the other, a public good that must remain available as such. Hence the presence of man in national parks. The consequence of this presence is, inter alia, littering these areas, which often occurs despite the fact that the rules for making national parks available are strictly defined and controlled. A high level of ecological awareness of tourists was indicated as a factor that can cause a significant and permanent change in undesirable behavior leading to littering in national parks. The attention was paid to the great importance in shaping this awareness of all informal educational activities carried out by national parks.

PL

Park narodowy to z jednej strony najcenniejsze dobro przyrodnicze objęte najwyższą formą ochrony, z drugiej zaś dobro publiczne, które jako takie musi pozostać dostępne. Stąd obecność człowieka w parkach narodowych. Konsekwencją tej obecności jest między innymi zaśmiecenie tych obszarów, które występuje często pomimo tego, że zasady udostępniania parków narodowych są ściśle określone i kontrolowane. Jako czynnik, który jest w stanie spowodować istotną i trwałą zmianę niepożądanych zachowań prowadzących do zaśmiecania parków narodowych, wskazano wysoki poziom świadomości ekologicznej turystów. Zwrócono uwagę na duże znaczenie w kształtowaniu tej świadomości wszelkich nieformalnych działań edukacyjnych realizowanych przez parki narodowe.

7

Inequalities in the level of sustainable development in the European Union countries

72%

Ćwiek M. , Pater B. , Ulman P.

|

tom No. 3

art. no. 935

EN

The aim of the research is to assess the degree of differentiation of sustainable development in the European Union countries in 2015-2019 and to group EU countries by the level of sustainability. In order to achieve the stated goal, a linear and non-linear ordering of selected variables included in the four orders that constitute sustainable development: social, economic, environmental, as well as institutional and political, was carried out. As a result of linear ordering, four groups of countries were distinguished. The linear ordering procedure was preceded by the construction of a synthetic variable. Ward's hierarchical method, based on Euclidean distance, was used as a non-linear ordering method. The data used in the analysis came from the Eurostat database. The research carried out shows significant inequalities in the level of sustainable development of EU countries. This applies to sustainable development in the integrated approach and to the assessment of individual orders. The rankings of countries in each order differ significantly from each other, and the overall assessment of sustainable development shows the greatest correlation between economic, institutional, and political order. Research results show that the leaders in sustainable development include Sweden, Finland, Denmark, Austria, and Estonia. At the other pole are Greece, Bulgaria, Cyprus and Romania.

PL

Celem badań jest ocena stopnia zróżnicowania rozwoju zrównoważonego w krajach Unii Europejskiej w latach 2015-2019 a także grupowanie państw unijnych ze względu na poziom zrównoważenia rozwoju. Aby zrealizować założony cel dokonano porządkowania liniowego i nieliniowego wybranych zmiennych w ramach czterech ładów składających się na zrównoważony rozwój: społecznego, gospodarczego, środowiskowego i instytucjonalno-politycznego. W wyniku porządkowania liniowego wyodrębniono cztery grupy państw. Procedura porządkowania liniowego została poprzedzona konstrukcją zmiennych syntetycznych. Jako metodę porządkowania nieliniowego wykorzystano hierarchiczną metodę Warda na bazie odległości euklidesowej. Dane wykorzystane w analizie pochodzą z bazy Eurostat. Przeprowadzone badania wskazują na znaczne nierówności w poziomie zrównoważonego rozwoju krajów UE. Dotyczy to zarówno zrównoważonego rozwoju w podejściu zintegrowanym, jak i oceny dla poszczególnych ładów. Rankingi krajów w poszczególnych ładach różnią się znacząco od siebie a ogólna ocena zrównoważonego rozwoju wykazuje największą korelację z ładem gospodarczym i instytucjonalno-politycznym. W świetle przeprowadzonych badań własnych, do liderów zrównoważonego rozwoju należą Szwecja, Finlandia, Dania, Austria i Estonia. Na drugim biegunie znajduje się Grecja, Bułgaria, Cypr i Rumunia.

8

Rola nauki w polityce trwałego rozwoju

72%

Żylicz T.

|

tom nr 2

57--71

PL

Popularność koncepcji trwałego rozwoju (sustainable development) nie idzie w parze z powszechnością jej rozumienia. Dla niektórych jest ona po prostu spadkobierczynią idei ochrony środowiska w czasie, gdy stało się jasne, że tradycyjna "czysta" ochrona przestała być politycznie nośna. Inni postrzegają ją jako sposób na podreperowanie nadwyrężonej reputacji przemysłu starającego się o utrzymanie wiodącej roli w formułowaniu polityki gospodarczej. Z kolei przyrodnicy akcentują ekologiczny aspekt trwałego rozwoju, co w języku polskim wyraża się w tendencji do stosowania nazwy "ekorozwój" w charakterze odpowiednika angielskiego sustainable development. Tylko sporadycznie powraca się do oryginalnej koncepcji z Raportu Bruntland, która stanowiła punkt wyjścia dla Agendy 21 przyjętej w Rio de Janeiro w 1992 roku. Tymczasem klasyczna definicja Bruntland utożsamiała trwały rozwój z zaspokojeniem potrzeb obecnego pokolenia bez uszczerbku dla możliwości zaspokojenia analogicznych potrzeb przyszłych pokoleń.

EN

The paper starts with discussion of sustainability concept pointing at the fact that Polish authors rarely refer to the classic definition given in the Brunt and Report. Instead, alternative concepts of "balanced growth" or "eco-development" attract much attention. Nevertheless, it is argued that the classic definition and its emphasis on intergenerational equity deserves deep studies. In particular, there are still unresolved debates between proponents of weak versus strong sustainability. The paper consists of four parts. After the first introductory one, in the second part the author argues that sustainable development encompasses several key research areas. These include: (1) traditional environmental science and engineering, (2) fundamental economic issues such as substitutability or complementarity of natural, man-made and human capital, (3) natural resource valuation, and (4) other psychological and philosophical questions related to man's attitudes towards the environment. The third part of the paper lists major research projects that were undertaken in Poland and in the European Union in order to address sustainability issues. Recommendations for the future, and - most importantly - a plea for a deeper co-operation between Polish and international scientific teams conclude the paper.

9

The carbon dioxide emissions’ world footprint: diagnosis of perspectives

58%

Yakymchuk A.

|

2024

|

tom z. 195

665--683

EN

Purpose: The purpose of the article is to elucidate the multifaceted nature of the carbon dioxide emissions dilemma and underscore the urgent need for concerted action to mitigate their adverse effects. Design/methodology/approach: This paper elucidates the methodology of footprint research, outlining its key components, approaches and principles. It encompasses a multidisciplinary approach, drawing on various methodologies and tools to explore alternative futures and identify strategic opportunities. Combining multiple methods has provided a more complete and detailed understanding of complex interactions. Findings: This study aims to analyse the main indicators of the impact of the ecological footprint on the state of the environment, to determine their dynamics over time, to assess the prospects of the negative impact of humanity on nature. Emissions of greenhouse gases are of particular importance in this analysis. Research limitations/implications: Ultimately, the goal is to inspire action and advocacy for policies and practices that prioritize environmental stewardship, social equity and resilience in the face of climate change. The implications of this study uderscore the importance of stakeholder engagement and adaptive management for effective integration. Originality/value: The footprint of carbon dioxide emissions encompasses a broad spectrum of impacts, spanning environmental, economic, and social dimensions. At its core, the rise in atmospheric carbon dioxide levels, largely attributed to human activities such as the combustion of fossil fuels and widespread deforestation, triggers a cascade of consequences with far reaching implications. These results could be especially interesting for researchers whose studies are interdisciplinary.