Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wstępne dane na temat zróżnicowania składu granulometrycznego iłów warwowych w dorzeczu strumienia junikowskiego w południowo-zachodniej części Poznania

100%

Flieger-Szymańska M. , Machowiak K.

|

tom Nr 7

45-53

PL

W komunikacie opisano zróżnicowanie granulometryczne anizotropowych iłów warwowych z obszaru środkowej części dorzecza Strumienia Junikowskiego w SW części miasta Poznania. Grunty te sedymentowały w zastoiskach na przedpolu lądo-lodu podczas zlodowacenia północnopolskiego. Jako grunty spoiste o charakterze ekspansywnym są bardzo problematyczne w przypadku ich wystąpienia w podłożu budowlanym i dlatego wymagają szczegółowych badań. Iły warwowe są przede wszystkim ośrodkiem niejednorodnym i w związku z tym posiadają odmienne cechy fizyko-mechaniczne w obrębie każdej z warstw. Wykazano, iż ich odmienne cechy wynikają z różnic składu granulometrycznego w obrębie dwóch warstw - jasnej i ciemnej, które wspólnie stanowią cykl sedymentacji rocznej. Iły warwowe powinny być zatem, jako grunt o charakterze anizotropowym, wydzielane w osobną kategorię gruntów, a nie jak dotychczas, zaliczane do kategorii D wraz z innymi iłami niezależnie od pochodzenia geologicznego.

EN

The announcement described the diversity of grain size composition of anisotropic varved clays from the middle part of the catchment area of Junikowski Stream, in the south-western part of Poznań. The discussed soils sedimented in the ice-dammed lakes of the ice-sheet foreland during the North Polish Glacia-tion. As cohesive soils of expansive nature they are very problematic in case of their appearance in the subsoil. For this reason, they require detailed research. First of all, being a heterogeneous substance, varved clays present different phys-icochemical features within each layer. It has been proved that their diversified features result from the differences of the grain size composition within two layers - light and dark. These two layers present the sedimentary cycle of one year. Therefore, varved clays, as an anisotropic soil, should form a separate category of soils, which stands in opposition to the so-far proposed model assigning them to the D category with other clays, independently of their geological origin.

2

Ocena regionalnego zapotrzebowania na wybrane surowce ceramiczne w Polsce

84%

Lewicka E. , Galos K.

|

tom R. 52, nr 6

79-84

PL

W artykule poddano ocenie wielkość zapotrzebowania regionalnego (tj. w poszczególnych województwach) na surowce ceramiczne użytkowane do produkcji wyrobów ceramiki szlachetnej i technicznej, tj. porcelany stołowej, porcelany elektrotechnicznej, płytek ceramicznych i ceramicznych wyrobów sanitarnych. Do podstawowych surowców ceramicznych zaliczyć należy iły biało wypalające się, kaoliny oraz surowce skaleniowe. Analizie poddano krajowe i zagraniczne źródła tych surowców, a także główne zakłady będące ich użytkownikami. Ustalono szacunkowe poziomy podaży i popytu na wymienione surowce w poszczególnych województwach, co pozwoliło na ocenę znaczenia przepływów tych surowców pomiędzy poszczególnymi regionami oraz z zagranicy.

EN

The article evaluates the regional demand (i.e. in individual voivodeships) for the ceramic raw materials utilized in the production of ceramic goods such as chinaware, electrical porcelain, ceramic tiles and sanitaryware. The principal ceramic raw materials are: white firing clays, kaolin, and feldspar. Their domestic and foreign sources, as well as main plants utilizing these raw materials have been analyzed. Estimated volumes of demand and supply in particular voivodeships have been determined, what allowed for relevance of these raw materials flow among particular regions and from abroad.

3

Kopaliny ilaste z nakładu KWB "Bełchatów", pole Szczerców - skład mineralny a parametry surowcowe

84%

Gąsiński A. , Sałaciński R.

|

tom R. 53, nr 1-2

90-96

PL

Rozpoczęcie udostępniania złoża węgla brunatnego z Pola „Szczerców" stwarza okazję do przeprowadzenie dokładnych badań kopalin towarzyszących, w tym skał ilastych z nadkładu. Podczas wizyt terenowych w latach 2006-2011 pobrano kilkanaście próbek z różnych poziomów tych skał. Wykonano badania mineralogiczne i geochemiczne, w szczególności w odniesieniu do minerałów ilastych. Uzyskane wyniki pozwoliły dokładnie określić skład chemiczny minerałów ilastych, w tym faz uważanych dotychczas za beidellity. Dodatkowo przeprowadzono szczegółowe badania pod kątem przydatności kopalin ilastych z nadkładu Pola "Szczerców" kątem tradycyjnej ceramiki budowlanej. Stwierdzono, że jedynie nieliczne skały, głównie z niższych poziomów zalegających nad serią ilasto-węglową. nadają się do formowania wyrobów ceramicznych. Pozostałe są zbyt wrażliwe na suszenie. Właściwości te łatwo można skorelować ze składem mineralnym próbek składem chemicznym minerałów ilastych z grupy smektytu.

EN

Start of exploitation of lignite in open pit "Szczerców" made possible to perform precise investigation of accompanying raw materials including clay rocks. During field excursions in 2006, 2009 and 2011 over ten samples were taken from different horizons of clay rocks overlying brown coal deposit. Mineralogical and geochemical investigations were performed, especially on clay minerals. Additionally, detailed technological tests concerning traditional ceramic properties were performed. It was confirmed, that only very few clays from Szczerców overlying rocks can be used as a ceramic raw material. The other typically have too high drying sensitivity. These properties can be easy correlated with mineral composition of samples, and with chemical composition of smectites.

4

Surowce ceramiczne z odpadów - wybrane przykłady

84%

Lewicka E.

|

tom R. 53, nr 1-2

42-46

PL

Artykuł omawia zagadnienie wykorzystania surowców pozyskiwanych ze źródeł odpadowych w przemyśle ceramicznym, które przedstawiono na przykładzie wzbogaconej w kaolinit substancji ilastej otrzymywanej po płukaniu piasków kwarcowych oraz bogatych w alkalia najdrobniejszych frakcji, powstających w toku produkcji granitowych kruszyw łamanych. Surowce te mimo przeciętnej jakości, tj. zwykle dużej zawartości tlenków barwiących, znajdują stosowanie w produkcji wyrobów ceramicznych, dla których nie jest wymagana wysoka białość po wypaleniu. W artykule scharakteryzowano również zjawisko, które spowodowały zainteresowanie źródłami tych surowców uznawanymi wcześniej za odpadowe, stymulując rozwój ich wykorzystania w przemyśle ceramicznym na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Głównym doń przyczynkiem był szybki wzrost rodzimego produkcji płytek ceramicznych. Od połowy łat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku podaż surowca kaolinowego stanowiacego produkt uboczny przeróbki piasków kwarcowych zwiekszyła się z około 20 tys. Mg/r. do 90-110 tys. Mg/r. Z kolei sprzedaż drobnoziarnistych frakcji granitowych wykorzystywanych w przemyśle ceramicznym w roli surowca skaleniowo-kwarcowego analogicznym okresie wzrosła z poziomu około 30 tys. Mg/r. do 120 tys. Mg/r. w latach 2007-2008, ze spadkiem do około 70 tys Mg/r. w ostatnim czasie. Omawiane surowce stanowiły i nadal będą stanowić istotne uzupełnienie krajowej podaży surowców ceramicznych. Rozwój ich wykorzystania to przykład racjonalnej i kompleksowej gospodarki kopalinami w złożach eksploatowanych, co jest szczególnie istotne w kontekście kurczącej się bazy zasobowej oraz ograniczonych możliwości udostępnienia nowych złóż.

EN

The paper discusses the issue of utiłization of raw materials obtained from wastes in the domestic ceramic industry have been exemplified by clayey substance enriched in kaolinite, remaining after quartz sand washing, and the alkalis-rich finets fractions generated in course of granite crushing. Despite poor quality, i.e. usually high content of colouring oxides, these raw materials have been utilized for the production of ceramic goods, the whiteness of which after firing is not required. The paper also characterizes phenomena that caused an interest in the sources previously considered as waste and stimulated their intense utilization in the ceramic industry over the last several years. The most important contribution has been made by the fast growing domestic ceramic title production. Since the mid-1990s the supply of by-product kaolin 20,000 tpy to 90,000-110,000 tpy in the last couple of years. At the same time the sale of the finest granite fractions utilized as a feldspar-quartz ran materials in the ceramic industry increased from 30,000 tpy to 120,000 tpy in 2007-2008, with a reduction to ca. 70,000 tpy most recently. The raw materials in question are the essential complement to the domestic supplies. The development of their utilization has been an example of rational and comprehensive management of minerals that occur in deposits in operation. This is particularly important in the context of declining and limited of new deposits.