Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 3

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: subsydencja

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Palaeotectonic evolution of the Baltic Syneclise during the Early Palaeozoic as documented by palaeothickness maps

100%

Modliński Z. , Jacyna J. , Kanev S. , Khubldikov A. , Laskova L. , Laskovas J. , Lendzion K. , Mikazane I. , Pomeranceva R.

tom Vol. 43, Nr 3

285-296

Analysis of palaeothickness maps of the uppermost Vendian -Lower Cambrian and Middle Cambrian of the Baltic Syneclise has shown that thickness variability of those sediments was controlled by subsidence differentiation and palaeorelief of the buried crystalline basement. During the Late Cambrian-Tremadoc uplifting movements dominated with the exception of the westernmost part of the Baltic Syneclise which was undergoing subsidence. During the Ordovician the Jelgava Depression was the most prominent palaeotectonic element. It embraced the northeastern part of the analysed area. Since the Early Silurian times a distinct subsidence increase had taken place. During the Early Silurian this phenomenon was restricted to the peripheral part of the Pre-Vendian Platform. Later, on in the Late Silurian times this process embraced the whole analysed area.

W ramach współpracy międzynarodowej geologów polskich, litewskich, łotewskich i rosyjskich opracowano serię map paleomiąższościowych najmłodszego wendu-starszego paleozoiku syneklizy bałtyckiej. Analiza tych map pozwala na prześledzenie ewolucji paleotektonicznej obszaru w badanym okresie. Paleomiąższości najwyższego wendu-kambru dolnego ilustruje fig. 2. Dolnokambryjski zalew morski wkroczył na dość zróżnicowane morfologicznie podłoże. Na obszarze Polski najwybitniejszą paleostrukturą jest tzw. wyniesienie Zaręb w części centralnej całkowicie pozbawione osadów kambru dolnego. Na obszarze Obwodu Kaliningradzkiego i Litwy rejestrowane są wąskie grzędy rozdzielone obniżeniami, których pochodzenie związane jest ze zróżnicowaną morfologią fundamentu krystalicznego. W kambrze środkowym zmienność miąższościowa jest silniejsza niż w kambrze dolnym. Na obszarze Polski najbardziej zróżnicowane miąższości obserwuje się na wschód od Wisły. W Obwodzie Kaliningradzkim i na Litwie podstawowe trendy zmian miąższościowych w kambrze środkowym są podobne jak w kambrze dolnym. Kolejny etap rozwoju paleotektonicznego reprezentowany jest przez kambr górny-tremadok dolny. Ciągła pokrywa osadów tego wieku zachowana jest jedynie w zachodniej części badanego obszaru, gdzie wyraźnie zarysowane jest paleotektoniczne obniżenie Ławicy Słupskiej o kierunku W-E. Na pozostałym obszarze osady tego wieku zachowane są jedynie lokalnie w postaci płatów erozyjnych i brak jest tam wystarczających podstaw przeprowadzenia rejonizacji paleotektonicznej. Kolejna etapy rozwoju paleotektonicznego to ordowik dolny i ordownik środkowy-górny. Analiza map paleomiąższościowych wykazuje iż najwybitniejszym elementem paleostrukturalnym było wtedy rozległe obniżenie jełgawskie obejmujące większość obszaru Łotwy i część Litwy oraz przyległy akwen Bałtyku. Natomiast strefa wyraźnie zredukowanych miąższości w brzeżnej części platformy prewendyjskiej w rejonie Kościerzyny nie stanowiła prawdopodobnie wyniesienia, lecz obszar, w którym subsydencja nie była kompensowana przez sedymentację. W etapie dolnosylurskim większość istniejących wcześniej. lokalnych elementów paleostrukturalnych uległa rozformowaniu lub znacznej modyfikacji. W zachodniej części obszaru wzdłuż krawędzi platformy prewendyjskiej formuje się wyraźna skarpa strukturalna Bornholmu-Słupska o wysokim gradiencie zmian miąższościowych. W tym też rejonie w sylurze górnym została zarejestrowana najsilniejsza subsydeneja, a zrekonstruowane paleomiąższości osadów osiągają 2500-3000 m. Jak się przypuszcza (R. Dadlez, 1994) u schyłku syluru, w pridoli, nastąpiła pewna przebudowa planu strukturalnego polegająca na przesunięciu centrum subsydencji ze skrajnej części platformy w głąb kratonu w kierunku wschodnim w rejon Zatoki Gdańskiej.

Regionalne uwarunkowania rozwoju i inwersji basenu lubelskiego w dewonie i karbonie

100%

Narkiewicz M. , Jarosiński M. , Krzywiec P. , Waksmundzka M. I.

tom nr 422

19-33

Nowe dane geologiczne i geofizyczne o dewońsko-karbońskim basenie lubelskim pozwalają na modyfikację jego ram tektonicznych, a także próbę rekonstrukcji rozwoju i inwersji w kontekście szerszych tektonicznych uwarunkowań przedpola waryscyjskiego w Europie środkowej i wschodniej. Rozwój basenu lubelskiego był uwarunkowany od dewonu środkowego, a zwłaszcza od środkowego franu, systemem dyslokacji podłużnych o kierunku w przybliżeniu NW-SE. Główną rolę odgrywał wśród nich uskok Nowe Miasto-Radom, odpowiadający granicy basenu z blokiem łysogórsko-radomskim. Był on uwarunkowany istnieniem walnej nieciągłości skorupowej - strefy Teisseyre'a-Tornquista (TTZ). Do wczesnego namuru A przeważał reżim ekstensyjny ściśle związany z ewolucją platformy wschodnioeuropejskiej, a w szczególności systemu ryftowego Prypeć-Dniepr-Doniec. Po namurze A rów lubelski ulegał subsydencji związanej prawdopodobnie z ruchami przesuwczymi wzdłuż TTZ, a jego ewolucja tektoniczna była zsynchronizowana z rozwojem pozostałej części przedpola waryscyjskiego w południowej i centralnej Polsce. U schyłku westfalu rów lubelski uległ wraz z cały przedpolem waryscyjskim inwersji tektonicznej w reżimie uskoków nasuwczych. Oś kompresji rotowała prawoskrętnie od kierunku NNE-SSW do ENE-WSW.

New geological and geophysical data on the Devonian-Carboniferous Lublin Basin allow reinterpretation of its regional structural framework. They also provide a basis for the reconstruction of the basin development and inversion against broader tectonic context of the Variscan foreland in the Western and Central Europe. Beginning from the Middle Devonian, and particularly since the mid-Frasnian, the Lublin Basin development had been controlled by a system of longitudinal dislocations striking approximately NW-SE. The most important was the Nowe Miasto-Radom Fault Zone corresponding to the SW basin boundary with the Łysogóry-Radom Block. It was controlled by the local segment of the major crustal discontinuity - the Teisseyre-Tornquist Zone (TTZ). In the Lublin Basin the extensional regime prevailed until the early Namurian. It was closely related to the evolution of the East European Platform, in particular to the development of the Pripyat-Dniepr-Donets rift system. After Namurian A the basin subsidence was probably controlled by strike-slip movements along the TTZ, whereas stages of its evolution were synchronous with a development of remaining part of the Polish Variscan foreland. By the end Westphalian the Lublin Basin underwent structural inversion in the thrust-fault stress regime. Axis of compression underwent clockwise rotation from the initial NNE-SSW towards the final ENE-WSW causing sinistral transpression along longitudinal faults.

Kreda w regionie lubelskim - sedymentacja i jej tektoniczne uwarunkowania

80%

Świdrowska J.

tom nr 422

63-77

Praca ma charakter przeglądowy; zawiera odniesienia do publikacji zajmujących się osadami kredy obszaru lubelskiego: ich pozycją strukturalną, litologią, warunkami sedymentacji i warunkami paleotektonicznymi. Ewolucja basenu została scharakteryzowana na podstawie map litofacji i tempa subsydencji 7 przedziałów czasowych. Podkreślono związki rozkładu litofacji i subsydencji ze strukturami paleozoicznego i prekambryjskiego podłoża. Ewolucję paleotektonicznych warunków, kształtujących przestrzeń depozycyjną, interpretowano na podstawie lokalizacji przypuszczalnych stref synsedymentacyjnych uskoków i fałdów. Przedstawiono przesłanki na rzecz początku inwersji lubelskiego odcinka bruzdy śródpolskiej we wczesnym mastrychcie.

The aim of the study is to give an overview of research dealing with Cretaceous deposits in the Lublin region, i.e. their structural position, lithology, sedimentary and palaeotectonic conditions. Reconstruction of the Cretaceous basin evolution is based on lithofacies maps and on maps of subsidence rates made for 7 time spans. Relations of lithofacies and subsidence patterns with Palaeozoic and Precambrian basement structures are emphasized. Interpretation of synsedimentary faults and folds enabled conclusions on palaeotectonic conditions that created the depositional space. Some remarks concerning Early Maastrichtian timing of the onset of inversion processes is also presented.