Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 26

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  substancje biogenne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
W artykule przedstawiono przegląd metod usuwania substancji biogennych metodami osadu czynnego wraz z przykładami modeli matematycznych tych procesów. Przedstawiono również metodę usuwania azotu.
EN
The paper presents the overview of the methods of the nutrient removal in activated sludge method. After the detailed description of the mathematical models of these processes, the nitrogen removal was presented.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań nad wielkością ładunku związków biogennych (azotu amonowego –NH4, azotynowego –NO2, azotanowego –NO3 i fosforanów –PO4) wnoszonych i wynoszonych ze Zbiornika Dobczyckiego wraz z wodami rzeki Raby w latach 1999-2002. Z różnicy wielkości ładunku w dopływie (przekrój Osieczany) i w odpływie ze zbiornika (przekrój Dobczyce) określono wielkość retencji analizowanych związków biogennych w czaszy zbiornika przy normalnym poziomie piętrzenia. Stosując kryterium Vollenweidera, stwierdzono, że ładunki związków fosforu zdeponowane w zbiorniku są przekroczone o 28% w stosunku do wielkości dopuszczalnej, co pozwala wnioskować o groźbie eutrofizacji wód zmagazynowanych w zbiorniku. Powyższe zjawisko związane jest z wadliwym użytkowaniem zlewni zbiornika przejawiającym się znaczną przewagą gruntów ornych (44,7%) nad użytkami zielonymi (8,6%), co w konsekwencji zwiększa eksport mineralnych form azotu i fosforu do wód powierzchniowych oraz dopływem związków biogennych wraz ze ściekami z punktowych źródeł zanieczyszczeń.
EN
The results of investigations on biogenic compounds charges (ammonium nitrogen -NH4, nitrite nitrogen –NO2, nitrate nitrogen –NO3, and phosphates –PO4) carried in and carried out from the Dobczyce reservoir with the Raba river water in the years 1999-2002 were presented in the work. Retention of analysed biogenic compounds in the reservoir bowl at normal water damming level was determined taking into account difference in charges at inflow (the Osieczany section) and outflow (the Dobczyce section). Using the Vollenweider criterion it was stated that charges of phosphorus compounds deposited in the reservoir are exceeded by 28 percent in relation to permissible value, what testify to water eutrofication threat. The above phenomenon is connected with defective reservoir basin use consisting in excellent majority of arable lands (44,7%) in comparison to grasslands (8,6%), what increases in consequence exportation of mineral forms of nitrogen and phosphorus to surface water. It is also connected with inlow of biogenic compounds with sewage from point emission sources.
3
Content available Drogi migracji biogenów w zlewni rolniczej
75%
PL
W ostatnich latach prowadzi się wzmożone badania dotyczące obiegu substancji rozpuszczonych w zlewniach rolniczych. Istotne znaczenie dla translokacji zanieczyszczeń mają proporcje, w jakich w całkowitym odpływie uczestniczą różne formy migracji wody, czyli spływ powierzchniowy, podpowierzchniowy i odpływ podziemny. Badania wykonane w zlewni rolniczej wykazały, że udział poszczególnych dróg migracji w zlewni jest zmienny w czasie i przestrzeni. W warunkach Polski Północno-Wschodniej okresem najintensywniejszej denudacji chemicznej są wezbranie roztopowe. W związku z tym roztopy wczesnowiosenne są okresem krytycznym dla jakości wód w krajobrazie rolniczym. Ponadto w zlewniach rolniczych istotną składową odpływu są odcieki drenarskie silnie zanieczyszczone biogenami.
EN
In recent years, research was carried out on pathways of substances dissolved in the agricultural catchments. The proportions in which the total outflow involves the forms of water migration: runoff, subsurface and base flow are important for translocation of pollutants are. The study showed that the share of individual migration routes in the basin is variable in space and time in agricultural catchment. In the North-Eastern Poland the most intense period of chemical denudation is snowmelt. Therefore, early spring melt is critical for water quality . In addition, part of the outflow of highly contaminated are tile drain outflow in agricultural catchments.
EN
The specific of water management in the urbanized ares (regulation of watercourses, discharges of municipal and industrial effluents etc.) have resulted in the transformation of the natural drainage system of the basin of Kłodnica, in which Dzierżno Duże water reservoir is located. The main goal of this study was to designate the content of total phosphorus and total nitrogen, and relations between these elements and organic matter, level of depth, aluminum and iron in the bottom sediments of the Dzierżno Duże water reservoir. Bottom sediments samplings consisted of grid measurement network planning, on which bottom sediments samples were collected. The collected samples were analyzed in laboratory in terms of content of chosen elements. Values of these elements are in range: total phosphorus 0.08÷6.02 g/kg, total nitrogen 0.15÷9.03 g/kg, organic matter 0.20÷50.90% of solid content, aluminum 0.48÷39.32 g/kg and iron 0.82÷25.42 g/kg. To improve quality of performed analysis, by using Geographic Information System the spatial distributions (the Inverse Distance Method was used) of studied elements were generated. Generated spatial distributions enabled to determine sites with highest and lowest values. Bottom sediments of Dzierżno Duże water reservoir have greater values of total phosphorus, total nitrogen and organic matter in central regions than in coastal zone. The study also included calculation of correlation between: organic matter and total nitrogen (R2 = 0.6), total nitrogen and Fe (R2 = 0.44), total nitrogen and Al (R2 = 0.5), organic matter and Fe (R2 = 0.39), organic matter and Al (R2 = 0.55), total phosphorus and Fe (R2 = 0.57), total phosphorus and Al (R2 = 0.56). The presented pilot studies may provide a basis for identifying harmful human activities and planning methods of counters measures. Dzierżno Duże water reservoir, among other functions, is a spot (mainly for local residents), therefore it should be monitored constantly.
PL
Przeprowadzone badania miały na celu ocenę zawartości fosforu i azotu w osadach dennych zbiornika wodnego Dzierżno Duże wraz z opracowaniem ich przestrzennego rozkładu przy wykorzystaniu modelowania przestrzennego. Podjęto również próbę wyznaczenia możliwej relacji między wymienionymi elementami a zawartością substancji organicznej, żelaza i glinu w materiale badawczym. Próbki osadów dennych pobrano na podstawie regularnej siatki pomiarowej z 53 stanowisk usytuowanych w obszarze zbiornika wodnego Dzierżno Duże. W pozyskanych próbkach wykonano następujące oznaczenia, których wartości mieściły się w przedziałach: fosfor całkowity 0,08÷6,02 g/kg, azot całkowity 0,15÷9,03 g/kg, zawartość materii organicznej 0,20÷50,90% suchej masy osadu dennego, glin 0,48÷39,32 g/kg, żelazo 0,82÷25,42 g/kg. W pracy wykorzystano system GIS, który pozwolił na usytuowanie przestrzenne miejsc poboru próbek do badań laboratoryjnych. Wykorzystując tę informację, wygenerowano mapy przestrzennego rozkładu badanych elementów (zastosowano metodę interpolacji wagowanej odwrotnej odległości). Przedstawione pilotażowe badania mogą stanowić podstawę do zidentyfikowania szkodliwych działań człowieka i określenia kierunków ich zapobiegania oraz do ustalenia odpowiednich zasad zarządzania wodami.
PL
W pracy przedstawiono wyniki pomiarów wielkości opadów atmosferycznych, natężenia przepływu oraz stężenia azotanów, fosforanów i jonów amonowych w wodach niewielkiego cieku w krajobrazie rolniczym w okolicach Białegostoku. Stwierdzono, że występowanie gwałtownych opadów deszczu może przyczynić się do pogorszenia jakości wód cieku w krajobrazie rolniczym. Stężenie substancji rozpuszczonych rośnie w trakcie zwiększonego natężenia przepływu wody w cieku, a maleje w trakcie niskich stanów wody. Podczas półrocza letniego w 2009 r. wody niewielkiego cieku transportowały około 365 kg ładunku azotanów, 12 kg jonów amonowych i około 5 kg fosforanów. Natomiast w roku 2010 w miesiącach maj – wrzesień, w wodzie cieku odnotowano około 1139 kg ładunku azotanów, 8 kg jonów amonowych i około 19 kg fosforanów. W związku z tym wezbrania wywołane opadami deszczu są okresem intensywnego wymywania biogenów.
EN
Studies on the influence of hydrological and meteorological events to leaching of NO3-, NH4+43-. were carried out in the years 2009 and 2010, in a small agricultural catchment near Bialystok. The results of measurements of weather conditions, rate of flow and chemical composition of the flow were presented in the work. It was found that a sudden rainfall is a critical period for courses in the agricultural landscape. The concentration of dissolved substances increases during the increased flow of water in the watercourse, whereas it decreases during the low water levels. In the year 2009, during the summer of a small stream of water transported about 365 kg load of nitrate, 12 kg of ammonium ions and about 5 kg of phosphate. However, in the year 2010 in the months of May – September, approximately 1139 kg load of nitrate, 8 kg of ammonium ions and about 19 kg of phosphate. Therefore, the flooding caused by pouring rains is a period of intense leaching of NO3-, NH4+43-.
PL
Dyrektywa ściekowa została wzięta pod lupę Komisji Europejskiej i niedługo zostanie podjęta decyzja co do jej dalszych losów. Czy zostanie poprawiona? W jakim kierunku pójdą ewentualne zmiany?
EN
Bodies of water are very sensitive to environmental changes and play an important role in nutrient cycle in their catchment. Due to their natural features such as reduction of the land fill, they may cumulate organic matter from the catchment. Excess supply of nutrients to water bodies contributes to gradual water eutrophication. This process can occur rapidly, particularly in shallow lakes, which are more susceptible to degradation. This also results in deterioration of habitat conditions for many organisms and limits the economic use of water. Eutrophication may lead to gradual shallowing and shrinkage of water bodies, and, consequently, to disappearance of lakes. Thus, proper diagnosis and reduction in the amount of pollutants flowing into lakes are key factors to improve water quality and prevent their further degradation. Lake Głęboczek, like many other urban lakes year were powered by sewage. As a result, the tank has ceased to be an attractive element of urbanized land, and became the object of nuisance for residents, often acting health risks. For this reason, the lake has undergone numerous Głęboczek reclamation treatment and protection. The object of this study was rehabilitated water from the lake Głęboczek in Tuchola. Samples were taken 12-fold in 3 places during the period from March 2011 to February 2012. In the tested water was determined by the colorimetric method phosphorus, phosphate, nitrogen, nitrate, nitrite, and aluminum. Additionally, the pH and temperature. Lake Głęboczek is a reservoir, which is heavily influenced by human activities, direct and indirect. This is due to the central location of the water, the entire drainage area is densely populated and intensively exploited for agricultural purposes. One of the most important elements harboring an increase in trophic status of the lake, is its low average depth. In addition to the lake Głęboczek not affect any river, which prevents water exchange and causes the accumulation of pollutants. Both the results of their own and other authors suggest that the degree of eutrophication of the lake Głęboczek apparently decreased. The level of biogenic elements and their compounds was higher than the results obtained in 2001 (after restoration), which may indicate improper sewage and agricultural economy in the catchment of the lake. Oversize nutrient content indicate a renewed increase in trophic lake.
8
Content available Glony wskaźnikowe w turawskim zbiorniku retencyjnym
75%
PL
Od czerwca do października 2007 roku miejscem badań fizyczno-chemicznych i hydrobiologicznych było duże Jezioro Turawskie. Celem badań jest pokazanie procesu rozwoju glonów pod wpływem istniejących warunków fizykochemicznych wody jeziornej. Częstotliwość badań zależna była od nasilenia zjawisk (nasłonecznienie, temperatura powietrza i wody, wiatr) mogących mieć wpływ na zakwity, średnio: raz w tygodniu. Wyróżniono grupy systematyczne glonów planktonowych: Cyanophyta, Chlorophyta, Bacillariophyceae, Euglenophyceae. Oznaczono wśród nich przedstawicieli głównie z rodzajów Microcystis, Asterionella, Fragilara, Closterium, Cosmarium, Pediastrum. W całym okresie badawczym na podstawie częstości występowania wyodrębnić można grupę gatunków charakterystycznych dla fitoplanktonu Jeziora Turawskiego, strefy przybrzeżnej. Są to: sinice (Microcystis aeruginosa, Microcystis viridis), okrzemki (Asterionella formosa i Fragilaria crotonensis). Zakres badań fizykochemicznych wody obejmował badanie: pH, temperatury wody, tlenu rozpuszczonego, zawartości azotu, fosforu, żelaza, BZT5, ChZT. Wartości analizowanych wskaźników fizykochemicznych wody Jeziora Turawskiego nie pozwalają na zakwalifikowanie go do II klasy czystości wód.
EN
From June until October of 2007 Turawa Resevoir was the place of a physicochemical and hydrobiological examination. The samples were taken once a week on average. The following plankton algae systematical groups were distinguished: Cyanophyta, Chlorophyta, Bacillariophyceae, Euglenophyceae. Among them the respresentatives of the following genus were mostly determined: Microcystis, Asterionella, Fragilara, Closterium, Cosmarium, Pediastrum. During the whole examination period on the basis of the appearance intensity of typical groups of species of phytoplankton of Turawa Lake (littoral area) can be distinguished and these are: cyanosis (Microcystis aeruginosa, Microcystis viridis), diatoms (Asterionella formosa and Fragilaria crotonensis). Physicochemical tests of the water included: pH, water temperature, dissolved oxygen, nitrogen content, phosphorus, iron, BOD5, COD. In terms of water cleanliness, the values of the physicochemical indicators anaylsed from Turawa Lake do not even allow it to qualify as a 2nd Class water source.
EN
The aim of the study was to evaluate the contents of phosphorus and nitrogen in bottom sediments of the Ostrowy water reservoir. Furthermore, concentrations of aluminium, iron, organic matter were determined and the depth was measured. The evaluation was made using spatial modelling to obtain spatial distributions of the elements studied. Aluminium and nitrogen concentrations were classified according to the Persaud criteria. An attempt was also made to determine the possible relationships between nitrogen and phosphorus, and the content of organic matter, iron and aluminium in the material studied. Bottom sediment samples were collected based on a regular measurement grid from 31 points in the area of the Ostrowy water reservoir. The material was subjected to laboratory analysis, with the contents of elements tested ranging from 0.25 to 9.76 g/kg for total nitrogen, 0.04 to 4.50 g/kg for total phosphorus, 0.48 to 31.40% for organic matter, 0.57 to 12.64 g/kg for aluminium, and 1.70 to 30.70 g/kg for iron. Based on the Persaud classification, the major area of the reservoir is characterized by moderate and high risks resulting from the nitrogen content and low and moderate risk due to the presence of phosphorus. The correlations were also examined between organic matter and total nitrogen (R2 = 0.82), total nitrogen and Fe (R2 = 0.79), total nitrogen and Al (R2 = 0.74), organic matter and Fe (R2 = 0.82), organic matter and Al (R2 = 0.79), total phosphorus and Fe (R2 = 0.88), and total phosphorus and Al (R2 = 0.74). The GIS tools used to generate spatial distributions have proven to be extremely useful in environmental research. Using geoinformation, maps of spatial distributions of the elements studied were generated (the method of interpolation of inverse distance weighted was used). Bottom sediments of water reservoir in Ostrowy are characterized by higher contents of nitrogen and phosphorus in bottom part and lower in northern part. The distributions made it possible to accurately assess the studied area and can be effective in planning of monitoring and reclamation activities in the area of the Ostrowy water reservoir.
PL
Celem badań była ocena zawartości fosforu i azotu w osadach dennych zbiornika wodnego Ostrowy. W badanym materiale oznaczono również stężenie glinu i żelaza oraz zawartość materii organicznej. Przedstawiono także wyniki dotyczące pomiaru głębokości. Podjęto próbę wyznaczenia relacji między poziomem stężenia azotu i fosforu a zawartością substancji organicznej, żelaza i glinu w materiale badawczym. Próbki osadów dennych pobrano na podstawie regularnej siatki pomiarowej zlokalizowanej w obrębie zbiornika wodnego Ostrowy. Pozyskany materiał został poddany badaniom laboratoryjnym, zakres wartości poszczególnych elementów wynosił: azot całkowity 0,25÷9,76 g/kg, fosfor całkowity 0,04÷4,50 g/kg, zawartość materii organicznej 0,48÷31,40% suchej masy osadu dennego, glin 0,57÷12,64 g/kg, żelazo 1,70÷30,70 g/kg. Na podstawie klasyfikacji umożliwiającej ocenę potencjalnego wpływu zanieczyszczonych osadów na organizmy wodne stwierdzono, że przeważająca część zbiornika charakteryzowała się umiarkowanym oraz wysokim stopniem zagrożenia (ze względu na zawartość azotu) oraz niskim i umiarkowanym (ze względu na zawartość fosforu). Przy wykorzystaniu metody wagowanej odwrotnej odległości wyinterpolowano mapy przestrzennego rozkładu badanych elementów. Wykorzystane narzędzia GIS okazały się niezwykle przydatne w badaniach środowiskowych. Rozkłady przestrzenne umożliwiły dokładną analizę zawartości poszczególnych elementów oznaczonych w osadach dennych badanego obiektu oraz stanowiły podstawę do zaplanowania monitoringu oraz działań rekultywacyjnych na obszarze zbiornika Ostrowy.
10
Content available remote Skuteczność koagulacji i sedymentacji w usuwaniu substancji biogennych
63%
PL
W wyniku ciągle postępujących prośrodowiskowych zmian prawnych eksploatatorzy stają przed koniecznością uzyskiwania wysokich redukcji zanieczyszczeń, niekiedy dalszej poprawy parametrów ścieku oczyszczonego, zwłaszcza substancji biogennych. Niestety, w branży odnotowuje się tendencję wzrostową dla niezidentyfikowanych zrzutów ścieków, które w sposób często niekontrolowany mogą powodować natychmiastowe wystąpienie problemów technologicznych na oczyszczalni. Dodatkowo w ostatnich latach możni zaobserwować zwiększoną ilość dopływów o ładunku charakterystycznym dla ścieków przemysłowych, aniżeli bytowych. Bardzo często są to ścieki bogate w substancje tłuszczowe oraz środki powierzchniowo czynne, które w stosunkowo szybkim czasie mogą przyczynić się do rozwoju w osadzie czynnym bakterii promieniowców. To z kolei może powodować znaczne pogorszenie sedymentacji osadu oraz wystąpienie piany i kożucha na powierzchni reaktorów biologicznych W momencie, gdy najpowszechniej stosowane środki okazują się nieskuteczne należałoby rozważyć zmianę strategii ograniczenia promieniowców oraz skutków ich występowania. Jak szybko oraz efektywnie poradzić sobie z tym problemem opisano szerzej w artykułach autorstwa M. Bazeli, Forum Eksploatatora nr 1/2020 oraz M. Bazeli, M. Sielska, Forum Eksploatatora nr 1/2021.
PL
Badania zmian stabilności biologicznej wody przeprowadzono w rzeczywistym układzie oczyszczania wody infiltracyjnej składającym się z napowietrzania, filtracji pospiesznej przez złoża piaskowe, ozonowania, adsorpcji na biologicznie aktywnych filtrach węglowych oraz alkalizacji i dezynfekcji. Wykazano, że skuteczność poszczególnych procesów technologicznych w usuwaniu organicznych i nieorganicznych substratów pokarmowych z wody była różna i zależała od wielu czynników. Biodegradowalne substancje organiczne były najskuteczniej usuwane z wody podczas filtracji przez biologicznie aktywne złoża węglowe, natomiast jony fosforanowe podczas sedymentacji (po napowietrzaniu) i filtracji przez złoża piaskowe. Analizowany układ technologiczny oczyszczania wody infiltracyjnej nie zapewnił jednak stabilności biologicznej wody, z uwagi na niewystarczające usunięcie substancji biogennych, a głównie azotu nieorganicznego.
EN
Variations in water biostability were tested under actual full-scale conditions, where infiltration water was treated using a treatment train composed of aeration, rapid sand filtration, ozonation, adsorption onto biologically active filters, and alkalization-disinfection. The technological processes involved differed in the removal efficiency of organic and inorganic biogenic substances, which was influenced by a diversity of factors. Biodegradable organic substances were most effectively removed during filtration through biologically active granular carbon, and phosphate ions during sedimentation after aeration, as well as during filtration through sand beds. However, the investigated technological train for infiltration water failed to provide the biostability desired, which is attributable to the insufficient removal of biogenic substances in general, and inorganic nitrogen in particular.
PL
Zgodnie z obowiązującą interpretacją przepisów dotyczących warunków odprowadzania ścieków do środowiska, usuwanie związków biogennych nie jest wymagane w przypadku oczyszczalni ścieków o przepustowości do 10 tys. mieszkańców równoważnych. Sformułowane ostatnio zastrzeżenia Komisji Europejskiej podważają tą interpretację zwracając uwagę, że uregulowania te powinny dotyczyć wielkości aglomeracji, w której zlokalizowana jest oczyszczalnia, a nie przepustowości samej oczyszczalni. Może to skutkować koniecznością przeprowadzenia pilnej modernizacji takich oczyszczalni w celu dostosowania ich technologii do usuwania związków azotu i fosforu. Problem ten w najbliższej przyszłości może dotyczyć kilkuset małych i średnich oczyszczalni ścieków w Polsce. W artykule przedstawiono przebieg i wyniki badań mających na celu weryfikację założeń do projektu modernizacji przykładowej oczyszczalni ścieków. Wykorzystanie symulacji komputerowej do tego celu pozwoliło zarówno zweryfikować przyjęte założenia projektowe, jak również określić zalecane wartości parametrów eksploatacyjnych oczyszczalni. Wykazano także możliwość osiągnięcia w badanej oczyszczalni założonych efektów technologicznych z uwzględnieniem nowej interpretacji przepisów prawnych.
EN
In regard to wastewater discharge conditions, nutrient removal is not required for plants of capacities of up to 10,000 resident equivalents according to the current interpretation of legal regulations. European Commission objects to this interpretation and indicates that the above mentioned regulations should refer to agglomeration size rather than to plant capacity. This may result in necessity of urgent modernization of such plants in order to adapt their technologies to the nitrogen and phosphate removal. In the near future this problem may concern several hundred of small and medium size plants in Poland. The article presents the course and the results of the research aimed at design assumption verification for modernization of an example wastewater treatment plant. Computer simulation used during the research allowed both verifying the design assumptions and setting optimal values of plant operating parameters. In addition, the capability to achieve the assumed technological effects for the plant in line with the new interpretation of legal regulations was proved.
PL
Przedstawiono wyniki wstępnych badań jakości wody zbiornika Turawa przeprowadzonych w obrębie Instalacji Poprawiającej Jakość Wody w początkowym okresie jej funkcjonowania. Podano wyniki analizy zmian takich wskaźników wody, jak odczyn, przewodność elektrolityczna, azot azotanowy i fosfor fosforanowy. Analizy przeprowadzono z wykorzystaniem statystyk podstawowych i testu rang Wilcoxona. Na podstawie wyników uzyskanych w analizowanym okresie 2020 r. sformułowano wnioski dotyczące stopnia poprawy jakości wody poprzez obniżenie zawartości biogenów w wodach tego zbiornika. Wskazano możliwe kierunki rekultywacji zbiorników wodnych, które borykają się z eutrofizacją retencjonowanych w nich wód.
EN
Preliminary water quality tests in the Turawa reservoir were carried out within the Water Quality Improvement Installation in the initial period of its operation. The changes in such water indicators as pH, electrical conductivity, nitrate and phosphate content were tested. The analyzes were performed using descriptive statistics and the Wilcoxon signed-rank test. The degree of improvement in water quality was assessed by reducing the content of nutrients in the waters of this reservoir. Possible directions of reclamation of water reservoirs that struggle with water eutrophication were indicated.
PL
Przedstawiono wyniki badań jakości wody rzeki Pratwy przepływającej przez zbiornik wstępny; badania prowadzono w okresie od listopada 2005 do października 2007 roku. Ich celem była ocena zmian zawartości substancji biogennych na trzech stanowiskach: w wodach rzeki Pratwy, zbiornika wstępnego i w wodach na odpływie ze zbiornika wstępnego. Ocenę tę wykonano na podstawie badań jakości wody pod względem zawartości w nich substancji biogennych: NO3–, NO2–, NH4+ i PO443– i chlorofilu a. Ponadto w wodzie zbiornika wstępnego badano przezroczystość wody. Przeprowadzone badania wykazały, że zbiornik wstępny Brzózki w okresie badawczym wpływał negatywnie na zmiany jakości wody rzeki Pratwy. Zawartości wszystkich badanych substancji biogennych w wodach odpływających ze zbiornika wstępnego były wyższe niż w wodach dopływających do zbiornika wstępnego. Przeprowadzone badania wykazały, że zbiornik wstępny w okresie badań nie spełniał zakładanych zbiornikom wstępnym funkcji. Badane wody z terenu zbiornika wstępnego uznano za wody eutroficzne ze względu na wartość przeźroczystości i chlorofilu a, natomiast wody rzeki Pratwy ze względu na zawartość azotanów zakwalifikowano także do wód eutroficznych. W pracy wskazano, że należy dążyć do sytuacji, aby zbiorniki wstępne mogły się przyczyniać do ochrony i poprawy jakości wód. W tym celu należy je właściwie użytkować oraz monitorować jakość wody wszystkich dopływów do zbiornika, która wynika z gospodarki wodno-ściekowej w zlewni.
EN
This paper presents the results of water quality measurements carried out in the Pratwa river that flows through the pre-dam reservoir located in the backwater of the Brzozka reservoir in the Opole province. The research was carried out over the period from November 2005 to October 2007. Its goal was to evaluate the changes in the content of biogens at three measurement points: in the Pratwa river, in the pre-dam reservoir and at the outflow from the pre-dam reservoir. The assessment was performed based on the water quality measurements in terms of the content of the following biogens: NO3–, NO2–, NH4+, PO43– and chlorophyll a. Moreover, water transparency was measured in the pre-dam reservoir. The measurements show that over the investigated period of time the Brzozki pre-dam reservoir adversely affected the quality of water in the Pratwa river. The content of all of the investigated biogens in the water outflowing from the pre-dam reservoir was higher than that in the water inflowing to it. The measurements also show that over the investigated period of time the pre-dam reservoir did not fulfil the functions expected of pre-dam reservoirs. Because of the transparency and the content of chlorophyll, the water from the reservoir was deemed eutrophic. The water in the Pratwa river was also deemed eutrophic, but the reason for this was the content of nitrates. The paper shows that one should try to make the pre-dam reservoirs contribute to the protection and improvement of water quality. To this aim, one should use such reservoirs correctly and monitor the quality of water inflowing to the reservoir as a result of water and sewage management in the catchment.
PL
Przeprowadzono analizę wpływu ścieków komunalnych odprowadzanych z oczyszczalni „Sitkówka” w Kielcach na jakość wód Bobrzy oraz kształtowanie jej stanu troficznego w czasie przed i po modernizacji oczyszczalni. Określono skuteczność działania oczyszczalni w 2006 r. (przed modernizacją) oraz w 2012 r. (po zakończeniu modernizacji) w zakresie podstawowych wskaźników zanieczyszczeń, ze szczególnym uwzględnieniem substancji biogennych. Stan troficzny wód Bobrzy w przekrojach powyżej i poniżej miejsca odprowadzania ścieków przed i po modernizacji oczyszczalni określono na podstawie wartości integralnego kryterium ITS (index of trophic state). Wyniki przeprowadzonych badań wykazały pozytywny wpływ modernizacji oczyszczalni ścieków na jakość wód odbiornika. Stwierdzono również zmniejszenie zagrożenia wód Bobrzy eutrofizacją występującą przed modernizacją oczyszczalni oraz poprawę stanu troficznego wód z eutroficznego na mezo-eutroficzny.
EN
An analysis of influence of urban wastewater from Sitkowka Wastewater Treatment Plant in Kielce on water quality and trophic state of the Bobrza river was performed in the period before and after the plant modernization. The wastewater treatment plant effectiveness analysis was determined in 2006 and 2012 (prior to modernization and after modernization, respectively) in terms of basic pollution indicators and with the main focus on biogenic matter. The trophic state of the river was assessed at cross-sections above and below the wastewater discharge point, before and after modernization, on the basis of an integral criterion, index of trophic state (ITS). The research results showed a positive effect of wastewater treatment plant modernization on the recipient water quality. Reduction of risk of eutrophication occurring before the modernization was demonstrated as well as the improvement from eutrophic to meso-eutrophic state.
EN
The role of municipal wastewater in the development of eutrophication processes due to high content of nutrients will be increasing correspondingly with economic development. However, treatment technologies do not always provide an effective protection of surface waters against eutrophication. Biogenic substances on their way from the place of their origin to the discharge to water receiver undergo significant transformations. The knowledge about it is essential to understand some theoretical issues and to develop the methods of protection against eutrophication. In recent decades, many countries have introduced an advanced wastewater treatment technologies for increased nutrients removal. However, regardless of the fact that load of biogenic substances was significantly reduced, the substantial successes in preventing of eutrophication processes has failed to achieve. Moreover, as research has shown, wastewater treated in conventional biological technologies can accelerate the process of eutrophication, because it characterized by a high content of mineral forms of nitrogen and phosphorus, which are easily absorbed by aquatic vegetation. European and national requirements in terms of treated wastewater quality discharged into receivers concern the contents of total nitrogen and phosphorus, while the most available to algae are their dissolved inorganic forms. Knowledge about the content of bioavailable forms of nutrients in wastewater discharged into receiver allows to make rational decisions when choosing wastewater treatment technologies, as advanced technologies of deep nutrients removal are an extremely capital-intensive investments. In view of the above considerations the research was undertaken on the content of various forms of nitrogen and phosphorus in municipal wastewater discharged from wastewater treatment plant Jaworzno-Dab, the results of which are presented in this article.
PL
Rola ścieków komunalnych w rozwoju procesów eutrofizacji ze względu na dużą zawartość substancji biogennych będzie wzrastać wraz z rozwojem gospodarczym, a technologie ich oczyszczania nie zawsze zapewniają skuteczną ochronę wód przed eutrofizacją. Substancje eutrofizujące na drodze od miejsca ich powstawania do miejsca zrzutu do odbiornika ulegają znacznym transformacjom, których znajomość jest bardzo istotna do zrozumienia niektórych zagadnień teoretycznych oraz opracowania sposobów ochrony przed eutrofizacją. W ostatnich dziesięcioleciach w wielu państwach wprowadzono zaawansowane technologie oczyszczania ścieków w celu wzmożonego usuwania substancji biogennych. Jednak bez względu na to, że ładunki substancji eutrofizujących znacznie się zmniejszyły, nie udało się osiągnąć znacznych sukcesów w zapobieganiu procesom eutrofizacji. Co więcej, jak pokazały badania, ścieki oczyszczone w konwencjonalnych układach biologicznego oczyszczania przyspieszają procesy eutrofizacji, ponieważ zawierają duże ilości mineralnych form azotu i fosforu, łatwo przyswajalnych przez roślinność wodną. Wymagania europejskie i krajowe w zakresie jakości ścieków oczyszczonych wprowadzanych do odbiorników dotyczą zawartości ogólnego azotu i fosforu, natomiast najbardziej dostępną dla glonów formą tych pierwiastków są ich rozpuszczone nieorganiczne formy. Wiedza o zawartości przyswajalnych form związków biogennych w ściekach, odprowadzanych do wód powierzchniowych, pozwoli na podejmowanie racjonalnych decyzji przy wyborze technologii oczyszczania ścieków, ponieważ zaawansowane technologie głębokiego usuwania substancji biogennych stanowią wyjątkowo kapitałochłonne inwestycje. Mając na uwadze powyższe rozważania, podjęto badania nad strukturą zawartości różnych form azotu i fosforu w ściekach komunalnych odprowadzanych z oczyszczalni ścieków Jaworzno-Dąb, wyniki których przedstawiono w niniejszym artykule.
PL
Biologiczne oczyszczanie ścieków jest powszechnie stosowaną metodą mającą na celu usunięcie związków organicznych oraz biogennych poprzez przemiany biochemiczne z wykorzystaniem odpowiednich grup mikroorganizmów. Klasyczne metody wykorzystują w tym celu osad czynny w formie zawieszonej - rozwiązanie to jest stosowane na większości oczyszczalni ścieków komunalnych, jednakże wiąże się z dużą energochłonnością układu. Dodatkowo, rosnące wymagania dotyczące ilości substancji biogennych odprowadzanych do odbiorników prowadzą do wdrażania nowych, zaawansowanych metod oczyszczania. W tej sytuacji zastosowanie procesu hybrydowego - wykorzystującego zarówno biomasę w form zawieszonej, jak i osiadłej - może przyczynić się do zmniejszenia zapotrzebowań na energię elektryczną, zwiększenia usunięcia biogenów oraz poprawić opadalność osadu w porównaniu do tradycyjnie prowadzonego procesu jedynie z biomasą zawieszoną [Günes i in. 2019].
EN
The paper presents efficiency of removal of nitrogen compounds in the reed-bed treatment plant in Inwald (southern Poland) and the influence of discharge of purified sewage on the water quality of the receiving watercourse (the Stawki stream). The research was carried out between 1998 and 2007. Average yearly loads of nitrogen entering the treatment plant with raw sewage were: 650 kgNorg, 2156 kg N-NH4, 2.2 kg N-NO2 and 74 kg N-NO3. In purified sewage at the outflow, in turn, the amounts were: 234 kg Norg, 1867 kg N-NH4, 5.8 kg N-NO2 and 84 kg N-NO3. Organic nitrogen compounds were broken down efficiently in the treatment plant, which was expressed by an average reduction of the Norg load in the inflow-outflow relation at 58 %. At the same time, absorption of ammonium compounds was inefficient - reduction of N-Nm load was below 20 % on average. The treatment plant showed practically no capabilities of absorption of nitrates(III and V) Average concentrations of N-NH4 in the water of the Stawki stream were 0.25 mg/dm3 above the point of discharge from the treatment plant, and 1.42 mg/dm3 below. Average concentrations of N-NO3 were 2.42 mg/dm3 above the discharge point, and 2.52 mg/dm3 below. Discharge of purified sewage caused contamination of the receiving stream with ammonia. The results of the research show the need to reduce the load of sewage coming to the treatment plant or improve the treatment technology.
PL
W artykule przedstawiono efektywność zatrzymywania związków azotu w trzcinowej oczyszczalni ścieków w Inwałdzie (południowa Polska) i jednocześnie wpływ zrzutu oczyszczonych ścieków na jakość wód odbiornika (potok Stawki). Badania prowadzono w latach 1998-2007. Średnie roczne ładunki azotu dopływające do oczyszczalni w ściekach surowych wynosiły: 650 kg Norg, 2156 kg N-NH4, 2,2 kg N-NO2 i 74 kgN-N03. W ściekach oczyszczonych średniorocznie odpływało natomiast: 234 kg Ng, 1867 kg N-NHj4 5,8 kg N-NO2 i 84 kg N-NO3. W oczyszczalni następował efektywny rozkład azotowych związków organicznych, co wyrażała przeciętna 58 % redukcja ładunku Narg w relacji dopływ-odpływ. Równocześnie zatrzymywanie związków amonowych było mało skuteczne - średnia redukcja ładunku N-NH4 mniej niż 20 %. Oczyszczalnia praktycznie nie wykazywała zdolności akumulowania związków azotanowych(III i V). Stężenie N-NR, w wodzie potoku Stawki powyżej miejsca zrzutu z oczyszczalni wynosiło średnio 0,25 mg/dm3, a poniżej 1,42 mg/dm3. Z kolei średnie stężenie N-NO3 powyżej zrzutu było równe 2,42 mg/dm3, a poniżej 2,52 mg/dm3. Zrzut oczyszczonych ścieków powodował zanieczyszczenie wód odbiornika amoniakiem. Wyniki badań wskazują na potrzebę zmniejszenia obciążenia oczyszczalni lub udoskonalenia technologii oczyszczania.
EN
A study on the possibility of using optical density measurement by UV-Vis spectrophotometry to control the intensity of multiplication of freshwater microalgae Chlorella sp. cells under phosphorus deficiency conditions. A properly equipped laboratory included a reactor filled with an aqueous solution of synthetic culture medium containing nitrogen and phosphorus compounds as well as other macro- and microelements necessary for the growth of algae. The growth of algae biomass under the experimental conditions also required to provide appropriate parameters, such as elevated temperature, availability of light, water, and carbon dioxide. The efficiency of algae biomass growth was measured due to optical density, defined as the absorption of visible radiation at 686 nm. At the same time, changes were measured in the content of nutrients in the culture medium, which were the result of metabolic processes. Based on the results of the experiments, it was found that the factor limiting the growth of microalgae is phosphorus. Once it is depleted, nitrogen is no longer assimilated by algae cells. Additionally, optical density is also decreased.
PL
Zbadano możliwość zastosowania spektrofotometrycznego pomiaru gęstości optycznej do kontroli intensywności namnażania komórek mikroalg słodkowodnych Chlorella sp. w warunkach niedoboru fosforu. Przygotowano odpowiednie stanowisko laboratoryjne zasilone w roztwór wodny pożywki syntetycznej zawierającej związki azotu i fosforu oraz inne makro- i mikroelementy niezbędne do wzrostu alg. Przyrost biomasy alg w warunkach prowadzenia eksperymentu wymagał także zapewnienia odpowiednich parametrów, w tym podwyższonej temperatury, oświetlenia oraz dostępu wody i dwutlenku węgla. Efektywność przyrostu biomasy w trakcie hodowli oceniano na podstawie pomiaru gęstości optycznej, definiowanej jako absorpcja promieniowania w zakresie widzialnym (686 nm). Równocześnie kontrolowano zmiany zawartości substancji biogennych w podłożu hodowlanym, będące wynikiem zachodzących procesów metabolicznych. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań stwierdzono, że składnikiem limitującym wzrost mikroalg był fosfor, po wyczerpaniu którego nastąpiło zahamowanie przyswajania azotu przez komórki oraz spadek gęstości optycznej.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.