Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Lata help
Autorzy help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 120

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 6 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  stworzenie
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 6 next fast forward last
EN
M. Heller analyses rationality in philosophy and theology of science. Philosophical reflection upon the scientific method lets perceive rationality in it understood as an effective tool of knowing and understanding the world. This possibility is conditioned by a certain structure of both a knowing subject and an object being known. Moreover, theological reflection concerning the successes of science indicates the source of rational structure of the world, which is God’s creative plan. The postulate of rationality is based on the choice of value. Thus it is a moral decision.
3
51%
PL
In traditional Polish folk culture, ordinary villagers were not interested in cosmogenesis and anthropogenesis. However, local folklore provides some interesting examples of narration which revolve around the origins of the world and man. Even at the end of the 20 th century – apart from etiologic tales – Polish scholars recorded some occurrences of so-called “paradise scenes” or “heavens”. These tales or their stagings contained biblical and non-biblical messages concerning the prehistory of man.
EN
Origen attempts to interpret the biblical texts about the creation. The crucial words for him are those saying that God created man in His own image. The creation of man in God's own image guarantees him involvement in God. A rational being, even in all contingency of its being, regardless of its limitations (particularly resulting from sin) is allowed to divinity and can develop in it by reason of Jesus Christ. Rational beings may become gods, of whom Psalm 82 says (Ps 82, 6), and whose deifying will only be fulfilled in everlasting life, as the divinizing will develop into perfect likeness in image. Thus, the involvement in God is a dynamic term – the image aspires after a certain connection with the model and then regenerates it. The perfect fulfillment of the likeness would be apocatastasis. The doctrine itself is the subject of hope of universal salvation, and not exactly a doctrinal certainty.
PL
Interakcja teologii i nauk nie tylko stymuluje samą teologię do uzasadnienia swoich tez jako współbrzmiących z naukowym obrazem świata, ale popycha teologię do poszukiwania nowych modeli, które w sposób kompletny tłumaczyłyby jej twierdzenia w harmonijnej jedności z odkryciami naukowymi oraz wyznaczałyby przestrzeń dalszego jej rozwoju w obszarze określonym przez spójną wizję tez teologicznych i naukowych. Jednym z ciekawszych modeli tego typu jest nieinterwencjonistyczna teoria działania Boga. Niemniej model ten, poddany głębszej analizie, pomimo ogromnego potencjału syntetyzującego wizję teologiczną i naukową, może rodzić pewne wątpliwości, które w poszukiwaniu spójności działania Boga z działaniem świata wydaje się dokonywać subtelnej redukcji samego działania Boga, rozbijając je wewnętrznie. Artykuł jest próbą diagnozy tych potencjalnych zagrożeń oraz propozycją modyfikacji i poszerzenia modelu, tak by nie tracąc swojego nowatorskiego potencjału, pozostał bardziej harmonijny z tradycyjnymi ujęciami Bożego działania.
7
Content available Grzech pierworodny w sferze relacji
38%
EN
This article consists of the following parts: introduction, in Adam all sinned, original sin with love, from person to object, breaking human relationship, humanity dispersed; conclusion. Appropriate understanding of the Church’s teaching on original sin needs to portray this issue in the light of God’s love. The doctrine of faith of original sin is based solely on Revelation. A correct understanding of it refers to the Person and the salvation of Jesus Christ, the „new Adam”.
EN
In September 2006 in Castel Gandolfo, at a symposium organized by Pope Benedict XVI, there was certain debate around the topic of creation – evolution. The Pope invited his former students and seminarians – the so-called “Schülerkreis”, with whom, as Cardinal, he held regular meetings, to participate. The debate in Castel Gandolfo involved, among others: Cardinal Christoph Schönborn (Archbishop of Vienna), Robert Spaemann (professor of philosophy) and Paul Erbrich (Jesuit priest, professor of physics). Also Peter Schuster, professor of chemistry, president of the Austrian Academy of Sciences, not associated with the “Schülerkreis” circles, was invited to join the discussion. In this article, the views of the above-mentioned participants in the debate in Castel Gandolfo are briefly presented. The response of selected authors to the views on the issues of concern as presented by the representatives of the “Schülerkreis” group, where, in particular, the Austrian cardinal’s speech aroused the most controversy.
EN
Harmonia mundi is an ancient philosophical concept that regards proportions in the movements of celestial bodies as a form of music. In Greek philosophy, since music is an expression of order and harmony, it is analogous with the harmony of nature, and is sympathetic with it. For Christians, the harmony of creation mirrors the Creator. For St. Augustine concordance and harmony, both in music and in creation, are icons of the perfect concord realized in divine life. In the Middle Ages a special mention is reserved for St. Hildegard von Bingen, for whom the creation’s accomplishment is the resonance of the harmony of human praise in God. The connection between the order of creation, the order of numbers and that of musical composition, which is to be found throughout Western thought for centuries, was developed in the Baroque era by important theorists, among whom was Johannes Kepler. It was the form of music itself, with its internal order, which made it part of the cosmic harmony, and, therefore, a mirror of divine wisdom. Western music traditions has indeed displayed that “cosmic character” which Cardinal Joseph Ratzinger considers appropriate for celebration of the Liturgy. He expounded a cosmological vision of worship. The music of the Church is the divine praise of the Logos in the cosmos. As a recent historian of the relation between music, theology and cosmology he has shown the Pythagorean account of music, as a revelation of divine order of creation. Thus the Classical merge into the Christian world is not dismantled.
PL
Według filozofii greckiej muzyka, która jest wyrazem porządku i harmonii, odzwierciedla harmonię natury, dla chrześcijan zaś harmonia stworzenia jest obrazem Stwórcy. Według myśli zachodniej wewnętrzne uporządkowanie muzyki uczyniło ją częścią harmonii świata, a co za tym idzie – także odzwierciedleniem Bożej mądrości. Koncepcja harmonia mundi stała się podstawowym wyznacznikiem pojmowania muzyki, w której piękno ujmowane było matematycznie i obiektywnie jako miara, proporcja i ład. Kard. Joseph Ratzinger wielokrotnie podkreślał, że ten „wymiar kosmiczny” jest zasadniczą cechą liturgii chrześcijańskiej i wskazywał na sięgającą szkoły pitagorejskiej koncepcję muzyki jako objawienia boskiego porządku stworzenia. Ta fundamentalna intuicja, chociaż różnie w późniejszych wiekach interpretowana, wywarła znaczący wpływ na całą historię myślenia zachodniego, nie tylko w aspekcie teorii muzyki, ale także filozofii i teologii.
EN
Book review:  Jean Louis Ska, Glina, taniec i ogród. Eseje z antropologii biblijnej (Kraków: Studio Słowa 2016). Ss. 128. PLN 22,90. ISBN 978-83-941063-1-7
PL
Recenzja książki:  Jean Louis Ska, Glina, taniec i ogród. Eseje z antropologii biblijnej (Kraków: Studio Słowa 2016). Ss. 128. PLN 22,90. ISBN 978-83-941063-1-7
11
38%
PL
Il testo di Rm 8,19-22 appartiene all'argomento che mira alla difesa della tesi dell'Apostolo che le attuali sofferenze non contrastano con la gloria che dovra essere rivelata nei credenti (cf. Rm 8,18). Una tale difesa va fino al versetto 30 e il nostro brano ne fa la prima parte. Dopo aver ascoltato questi versetti, cosa possono pensare gli uditori di Paolo dell' affermazione che le sofferenze del tempo presente non minacciano la loro gloria futura? Con l'esempio della creazione l'Apostolo ha sfidato con successo il principio della retribuzione e ha dimostrato che tale principio non puo essere usato in modo indiscriminato come una chiave di interpretazione per ogni tipo di sofferenza: non sempre la sofferenza e una punizione. Soffrire non significa necessariamente essere colpevoli, ed e cosi gia dall'inizio della storia del mondo. Dopo aver letto questi versetti, la sofferenza rimane misteriosa come sempre, ma almeno non e indice di colpa e dunque non e un motivo per essere senza speranza. Al contrario, essa, in quanto immeritata, da il diritto di attendere un futuro migliore e, in un certo senso, ne e una garanzia. La conclusione che gli ascoltatori/lettori di Paolo sono ora in grado di raggiungere - e sono invitati a farlo - e la seguente: se la creazione innocente continua a soffrire fino ad ora e tuttavia, nonostan te tale sofferenza, ha garantita in futuro la liberazione da Dio, non c'e motivo per credere che nel tempo della giustificazione la loro sofferenza dovra esser vista come indizio della loro colpevolezza e come punizione di Dio. Il semplice fatto che soffriamo non deve significare che la nostra giustificazione e eo ipso messa a repentaglio. Di conseguenza, non c'e neppure motivo per pensare che tale sofferenza dovrebbe spogliarci della gloria che deve essere rivelata. Al contrario, come nella creazione cosl nel nostro caso, questo tipo di sofferenza non puo che gridare verso la gloria futura. Sofferenza dei credenti, quindi, non e una minaccia ma piuttosto una garanzia della loro gloria futura, perche l'agire di Dio puo essere al di la di ogni umana comprensione, ma mai arbitrario o capriccioso. ,,Lui, che non ha risparmiato il proprio Figlio, ma lo ha dato. in sacrificio per noi tutti, com e non ci dara in dono insieme a lui tutte le cose?" (Rm 8,32).
EN
This article is an attempt at showing reflection of Christian East concerning nature, earth and the world as a manifestation of Gods creative Will. The world according to this science is not an ordinary emanation of a Deity or an arranging of the former existing matter by some creator, as Greek philosophers claimed. The world appears to be something brand new, created “out of nothing” (ex nihilo). It is wanted and loved by God. God expresses Himself by the world and gives to all the beings which we can see only as material ones a deep sense and spiritual meaning as well. God, through the world, expresses Himself in a way understandable for a human being. Consequently, human being has got a special task; he should discover this sense and this meaning present in the beings created, so as to make communication between him and God possible. Human being, as “a priest and a guardian of the Universe” owing to spiritual sight, owing to spiritual “fire eyes” penetrating the depth of creatures and things, has to discover and show this meaning. The sense, the meaning (logoi) of all that exists has got its own foundation and fulfilment only in the Supreme Divine Logos.
PL
Niniejszy artykuł jest próbę ukazania refleksji chrześcijańskiego Wschodu na temat natury, ziemi i świata jako manifestacji stwórczej woli Boga. Świat według tej nauki nie jest zwykłą emanacją Boskości ani też uporządkowaniem istniejącej wcześniej materii przez jakiegoś demiurga, jak uważali filozofowie greccy. Świat jawi się tutaj jako coś zupełnie nowego, stworzonego „z niczego” (ex nihilo). Jest on chciany i kochany przez Boga. Bóg przez świat wyraża się i nadaje wszystkim bytom, jawiącym się naszym oczom jako tylko materialne, również głęboki sens i znaczenie duchowe. Bóg przez świat wyraża się w sposób zrozumiały dla człowieka. Szczególne zadanie spoczywa więc na człowieku, który powinien odkrywać ten sens i to znaczenie obecne w bytach stworzonych, aby mogła nastąpić komunikacja między nim a Bogiem. Człowiek jako „kapłan i stróż wszechświata” dzięki duchowemu patrzeniu, dzięki „ognistym oczom” przenikającym głębię istot i rzeczy, ma za zadanie to znaczenie odkrywać i objawiać. Sens, znaczenie (logoi) tego wszystkiego, co istnieje ma swój fundament i spełnienie jedynie w Najwyższym Logosie Bożym.
13
Content available Divine Providence and Chance in the World
36%
|
2020
|
tom 68
|
nr 3
5-34
EN
The aim of the paper is to defend two theses: first, that the existence of chance events is compatible with God’s existence, and second, that chance might be part of divine providence. In what follows, the conjunction of the two is called “the compatibility thesis”; as will be argued, the thesis is grounded in contemporary science and in the concept of an omnipotent God, the creator of the universe. The paper is organized as follows. Section two presents the historical background and doctrinal basis of the concept of divine providence. Section three discusses the argument from chance for the non-existence of God and its critique. Section four is concerned with possible models of God’s action in the world where chance events occur. Finally, section five elaborates on the idea of God and His perfection-omnipotence, omniscience, benevolence, and sovereign will.
PL
Opatrzność Boża a przypadek w świecie Celem artykułu jest obrona dwóch tez: pierwszej, że istnienie zdarzeń przypadkowych jest do pogodzenia z istnieniem Boga oraz tezy drugiej, że przypadek może być częścią Bożej opatrzności. Koniunkcja obu powyższych tez nazwana jest w artykule tezą kompatybilizmu. Argumentacja w obronie kompatybilizmu opiera się na danych współczesnej nauki oraz na idei wszechmocnego Boga Stwórcy. Porządek argumentacji w artykule jest następujący. W części drugiej przedstawiony jest historyczny kontekst oraz podstawy doktrynalne pojęcia opatrzności. W części trzeciej omówiony jest argument za nieistnieniem Boga oparty na założeniu głoszącym istnienie zdarzeń przypadkowych w świecie oraz przedstawiona jest krytyka tego argumentu. W części czwartej prezentowane są możliwe modele działania Boga w świecie, w ramach których przyjmuje się istnienie zdarzeń przypadkowych. W części piątej i ostatniej rozważana jest idea Bożej doskonałości obejmującej takie atrybuty jak wszechmoc, wszechwiedzę, doskonałą dobroć i suwerenną wolę Bożą.
EN
The modern world was affected by an ecological crisis, which states a challenge for all the human race, as well as a sign of the times. Also the Catholic Church devotes in overcoming it, especially by the actions of catholic laity, which shape the temporal order. Christians find a supernatural motivation to be concerned about the created world in their faith. It is the person and creation of Jesus Christ himself. Because of his incarnation, He sanctified the material world, by entering into it. By accomplishing the work of salvation, not only did He deliver from taint of sins the people of all times, but also the whole creation. While residing on Earth, during his worldly life, He communed with nature and embraced it in a moral decent way. Incarnation, redemption and the attitude of Jesus make up a crucial premise for the whole activity of the Church.
PL
Współczesny świat dotknięty został kryzysem ekologicznym, który stanowi wyzwanie dla całej rodziny ludzkiej, a jednocześnie znak czasu. Również Kościół katolicki angażuje się w jego przezwyciężenie, zwłaszcza poprzez działalność katolików świeckich, kształtujących porządek doczesny. Chrześcijanie odnajdują w swojej wierze nadprzyrodzoną motywację do troski o stworzony świat. Jest nią Osoba i dzieło samego Jezusa Chrystusa. Poprzez swoje wcielenie wszedł on w świat materialny, przebóstwiając go. Dokonując dzieła zbawienia, wyzwolił od zepsucia grzechu nie tylko ludzi wszystkich czasów, lecz całe stworzenie. Przebywając na świecie, w trakcie swojego ziemskiego życia, obcował z przyrodą i korzystał z niej w moralnie godziwy sposób. Wcielenie, odkupienie i postawa Jezusa stanowią więc ważną przesłankę dla działania całego Kościoła.
15
Content available Temat stworzenia w Ewangelii Janowej
32%
EN
The article surveys recent scholarship on the use of creation imagery inthe Gospel of John, with the aim of presenting rather exhaustive register ofpossible references. Both the obvious and the less clear-cut allusions to Gen1–3 are discussed, the main focus being to accumulate and assess evidence(for or against) all the apparent references to creation imagery. Included inthis examination are several unconvincing and even far-fetched proposalsadvanced by some modern scholars, in order to give the fullest possiblepicture of current discourse on these issues. After discussing the creationtheme in the Prologue (1:1–18), the article explores the presence of creationimagery in the Book of Signs (1:19–12:50) and the Book of Glory (13:1–21:25).
ELPIS
|
2016
|
tom 18
51-56
PL
Paradygmat Edenu i rodzinę ludzką przedstawiono tu nie przeciwstawnie, lecz w ich komplementarności. W świetle Edenu życie rodzinne, wspólnota rodzinna najpełniej odsłania godność człowieka i jego możliwości wiary. Autor tego artykułu omija wszelako jakąkolwiek formę prozelityzmu, wprost przeciwnie, pragnie jedynie przedstawić prawdę zarówno egzystencjalną, jak biblijną czy patrystyczną. Paradygmat Edenu, według Autora, składa się z trzech elementów: przyjaźni z Bogiem, jednakowej godności ludzkiej (takiej samej u kobiety, jak u mężczyzny) oraz otwartości religijnej (przebóstwienie). Dzięki tym trzem elementom odsłania się też godność rodziny, nie tylko podstawowej „komórki” społeczeństwa, lecz przede wszystkim Cerkwi.
EN
The Eden paradigm and the human family are presented here not in opposition, but in their complementary character. The paradigm of Eden permits us to better illustrate the problem of family life and family community reveals human dignity and one’s potential to believe. The author of this article did not use any form of proselytism, but in contrast, only would like to present existential, biblical and patristic truths. The paradigm of Eden, according to the author, consists of three elements: a relationship with God, equal dignity for men and women and openess to religion (theosis). Thanks to these elements, we can also understand the dignity of the family, which is not only a “cell” of society, but above all of the Church.
EN
The article aims to answer the question why ecology is also a theological question. The source of these inquiries are the documents of the World Council of Churches (WCC). Ecology is one of the theological issues, as long as the deliberations of the subject are based on theological anthropology, in which man is perceived as a collaborator of God in the deed of creation and as someone bearing moral responsibility for preserving the integrity of creation. Documents of the WCC contain deepen analyses of the considerable ecological threats facing the Earth as human habitat. On the basis of theological anthropology various WCC teams and commissions elaborate the position of the member Churches by means of many programs of studies.
PL
Artykuł zawiera odpowiedź na pytanie, dlaczego ekologia jest także zagadnieniem teologicznym. Bazą źródłową tych dociekań są dokumenty Światowej Rady Kościołów. Ekologia jest jednym z zagadnień teologicznych, o ile wywodzi się rozważania nad nią z antropologii teologicznej, w której człowiek jest postrzegany jako współpracownik Boga w dziele stworzenia ponoszący odpowiedzialność moralną za zachowanie integralności stworzenia. Dokumenty Światowej Rady Kościołów zawierają wiele pogłębionych analiz na temat istotnych zagrożeń ekologicznych dla Ziemi jako habitatu człowieka. Programy studiów wdrożone przez różne komisje i zespoły ŚRK wypracowują stanowisko Kościołów w niej zrzeszonych na podstawie założeń antropologii teologicznej.
EN
The Old Testament reveals the truth about God’s creation of everything from nothing. Christianity has accepted this revelation and Christian thinkers have further developed this concept. The Christian Neoplatonist Eriugena, in particular, considered the creation and nothingness out of which God made everything. Interpreting the biblical description of creation in the context of his own philosophical system, Eriugena came to the conclusion that nothingness is the perfect fullness of the goodness of God, who created all the qualities of human nature. A perfect creature was created in a perfect man. The error resulting from an unreasonable choice caused man to get rid of perfection and exist in an imperfect form. The concept of creating everything from nothing in a human being seems to be a prelude to Eriugena’s reflections on the incarnation of the eternal Logos – the Word – God the Son, which makes it possible to return to the state of perfection.
PL
Stary Testament objawia prawdę o stworzeniu przez Boga wszystkiego z niczego, a chrześcijaństwo przyjęło to objawienie i chrześcijańscy myśliciele rozwinęli tę koncepcję. Chrześcijański neoplatonik Jan Szkot Eriugena prowadził rozważania dotyczące stworzenia oraz nicości, z której Bóg uczynił wszystko. Interpretując biblijny opis stworzenia na gruncie autorskiego systemu filozoficznego Eriugena doszedł do wniosku, że nicość jest doskonałą pełnią dobroci Boga, który dokonał aktu stworzenia wszystkiego w ludzkiej naturze. W doskonałym człowieku powstało doskonałe stworzenie. Błąd wynikający z nierozumnego wyboru spowodował, że człowiek pozbył się doskonałości i zaczął istnieć w niedoskonałej formie. Wraz z człowiekiem do gorszej formy istnienia zeszło również całe stworzenie, które w ludzkiej naturze powstało. Koncepcja stworzenia wszystkiego z niczego w człowieku wydaje się stanowić wstęp do rozważań Eriugeny dotyczących wcielenia odwiecznego Logosu – Słowa – Boga Syna, który umożliwia powrót do stanu doskonałości.
EN
Based on the study of the Greek Fathers, anthropology of the Eastern Church does not focused either on sin, nor the nature of the fallen and a saving grace, but deification of man. The idea of deification is the main and most important feature, which permeates the eastern anthropology from beginning to end. Creation of man the image of God was to his deification, that is, participation in the realities of belonging to the order of the existence of God. Deification is the ultimate goal of created beings, full implementation of the likeness of God. As a result, Orthodox anthropology image of God is both anthropology deification, theological anthropology. Its development has contributed to specifically Russian religious thought nineteenth and early twentieth century. Since man was created in the image and likeness of the Triune God.
20
Content available Wcielenie w teologii Marcelego z Ancyry
32%
Vox Patrum
|
2000
|
tom 38
157-169
EN
Marcellus perceives the incarnation of Jesus as the moment when not only does the Logos assume a human body, but a change also occurs in God himself. The change consists in the expansion of a monad into a triad. It is the second transformation already. The first one took place at the beginning of creation. It was then that the Logos passed from the State of being „in God" to being „with God". Marcellus underlines that neither the first nor the latter can be defined as generation. The term „generation refers only to Jesus' birth from Mary. The changes undergone by God, first at creation, then at the incarnation, are not of permanent nature. On the contrary, they are temporary and reversible. Upon completing the history of the world, God will return to the monadic State. The incarnation will also come to an end. Marcellus presents the incarnation as temporary and „external" in relation to the Logos. When the „carnal economy" is completed, the Logos is to return to His original State of resting „in God".
first rewind previous Strona / 6 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.