W artykule przedstawiono przegląd międzynarodowych skali opisujących intensywność tornad, raport Rządowego Centrum Bezpieczeństwa dotyczący silnych wiatrów i tornad, częstość występowania tornad i propozycję klasyfikacji maksymalnej prędkości wiatru w Polsce z 2012 r. oraz skutków ich działania. Wymienione informacje poddano analizie i na podstawie dostępnych danych statystycznych zaproponowano dwie skale klasyfikacji dla naszego kraju: silnych wiatrów synoptycznych, halnych i fenowych oraz intensywności tornad – oznaczonej jako skala P.
EN
The article presents an overview of international scales, describing the intensity of tornadoes. There is the report from the Government Security Centre on strong winds and tornadoes, the incidence of tornadoes in Poland, and the proposed classification in 2012, for the maximum wind speed in Poland and effects of their actions. This information was analysed and on the basis of available statistical data two separate intensity scales of strong winds and tornadoes in Poland are proposed.
Przedstawiono międzynarodowe skale opisujące intensywność tornad, raport Rządowego Centrum Bezpieczeństwa dotyczący wichur i tornad, częstość występowania tornad i propozycję klasyfikacji maksymalnych prędkości wiatru w Polsce oraz skutków ich działania. Informacje poddano analizie i na podstawie dostępnych danych statystycznych zaproponowano dwie skale klasyfikacji: skalę silnych wiatrów synoptycznych, halnych i fenowych oraz skalę intensywności tornad i szkwałów – oznaczoną jako skala P.
EN
The article presents an overview of international scales, describing the intensity of tornadoes. There is the report from the Government Security Centre on storms and tornadoes, the incidence of tornadoes in Poland, and the proposed classification in 2012 by Lorenc for the maximum wind speed in Poland and effects of their actions. This information was analysed and on the basis of available statistical data two separate intensity scales of strong winds, tornadoes and downbursts in Poland are proposed.
Obserwowane ocieplenie klimatu, wywołane wzrastającą emisją CO2 do atmosfery, generuje powstawanie zjawisk klimatycznych o intensywnościach wykraczających niekiedy ponad wartości graniczne przyjmowane w kombinacjach oddziaływań przy projektowaniu obiektów budowlanych. W ostatnich latach w różnych obszarach Polski rejestruje się występowanie silnych wiatrów i gwałtownych trąb powietrznych. Wywołane przez nie szkody prowadzą do wielomilionowych strat ponoszonych przez budżet państwa, firmy ubezpieczeniowe oraz prywatnych właścicieli budynków. Straty obejmują zakresem infrastrukturę budownictwa mieszkaniowego, drogowego i energetycznego, zniszczenia dotykają również terenów zielonych i majątku ruchomego. Z tego względu konieczne stają się działania zmierzające do ograniczenia szkód wywołanych przez wiatr, np. poprzez właściwie opracowane plany zagospodarowania przestrzennego, odpowiednie kształtowanie bryły budynku i jego elementów oraz projektowanie i wdrażanie w wykonawstwie rozwiązań konstrukcyjnych przeciwstawiających się obciążeniom wywołanym również przez silne wiatry.
EN
Observed warming of the climate, caused by the impact of CO2 emissions to the environment, generates climatic phenomena with intensities sometimes exceeding the limit values adopted in combinations of actions when designing building structures. In recent years, strong winds and violent whirlwinds have been recorded in various areas of Poland. The damage caused by them leads to multi-million losses incurred by the state budget, insurance companies and private building owners. Losses include housing, road and energy infrastructure, damage also affects green areas and movable property. For this reason, it becomes necessary to take actions aimed at limiting damage caused by wind, e.g. through properly designed area development plans, appropriate shaping of the building body and its elements, as well as designing and implementing structural solutions that resist loads also caused by strong winds.