Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  strefa marginalna
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available remote Maksymalny zasięg lądolodu stadiału Warty w lobie Prosny
100%
PL
Badania prowadzone w rejonie lobu Prosny wykazały dalszy ku południowi (miejscami do 10 km) zasięg strefy marginalnej maksymalnego zasięgu stadiału Warty, wyznaczony głównie na podstawie przebiegu wzgórz moren czołowych oraz występowania poziomu glin lodowcowych. Gliny lodowcowe występujące w lobie Prosny mają cechy litologiczne podobne do glin lodowcowych z tego samego wieku, obserwowanych w dorzeczu Widawki oraz na Wale Śląskim. Na północ od strefy maksymalnego zasięgu lądolodu stadiału Warty zaznaczają się dwie strefy moren recesyjnych.
EN
Current investigations have documented that the maximum extent of the Wartanian ice sheet in the Prosna lobe lies more southwards than hitherto assumed. It occurs in places about 10 km to the south, especially in the central part of the lobe. The ice sheet extent is usually marked by distinct end moraines, but in places only by the till. The Wartanian till in the region investigated has similar mineralogical and petrological features as Wartanian tills in surrounding regions. Northwards the maximum ice sheet extent, there are other end moraine hills, which represent recessional phases, as well as several kames and one esker. South of the terminal moraines, the ice marginal valleys filled with glaciofluvial sands occur extensively.
PL
W literaturze światowej poświęcono wiele uwagi ewidencji sedymentologicznej i morfologicznej ekstremalnych zdarzeń powodziowych zarówno na przedpolu lodowców i lądolodów współczesnych, jak i plejstoceńskich. Doniesienia na ten temat pochodzą z obszarów i okresów różnych zlodowaceń. W Polsce takie zdarzenia zostały udokumentowane w kilkunastu pracach. Sytuacja ta skłania do ustalenia, czy na obszarze Polski miała miejsce większa częstotliwość i powszechność występowania tych zdarzeń ekstremalnych niż do tej pory sądzono. W artykule dokonano przeglądu dotychczasowych badań w zasięgu lądolodów plejstoceńskich w Polsce, które uwzględniają występowanie wysokoenergetycznych powodzi glacjalnych w interpretacji osadów lub form rzeźby. Jego celem jest określenie obecnego stanu wiedzy i wskazanie kierunków dalszych badań. Przegląd ten uzupełniono o studium warunków paleogeograficznych udokumentowanego wcześniej sedymentologicznie jökulhlaupu w Siedlątkowie na krawędzi Wysoczyzny Łaskiej. Dokonana analiza prac i przeprowadzone zestawienia prowadzą do wniosku, że stan wiedzy na temat wielkich powodzi glacjalnych na Niżu Polskim nie jest zadowalający. Wskazuje to na potrzebę podjęcia intensywnych badań nad zapisem tego typu zdarzeń i ich rekonstrukcją, ponieważ ich rola morfogenetyczna, np. w kształtowaniu pradolin i innych elementów krajobrazu glacigenicznego jest niedoceniona.
EN
In international literature, much attention has been paid to sedimentological and geomorphological evidence of extreme floods in the forelands of both contemporary and Pleistocene glaciers and ice sheets. Reports on this subject come from areas and periods of different glaciations. In Poland such events have been documented in more than ten works. This situation prompts us to establish whether or not the occurrence of such extreme events was more frequent and widespread in the area of Poland than it has been believed to date. The article reviews the existing research concerning within the extent of Pleistocene glaciations in Poland, which include the occurrence of high energy glacial outburst floods in the interpretation of sediments or landforms. Its objective is to determine the current state of knowledge and to indicate the direction of further research. The review also includes a study of palaeogeographic conditions of the previously documented jökulhlaup in Siedlątków, on the border of the Łask Heights. The analysis of works and the conducted comparisons lead to the conclusion that the state of knowledge about great glacial floods in the Polish Lowland is not satisfactory. It indicates the need to undertake intense studies on the record of such events and their reconstruction as their morphogenetic role e.g. in the formation of ice-marginal valleys and other elements of glacigenic landscape is underrated.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.