Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wizerunek Rosjanina w Polsce. Socjologiczna analiza zjawiska stereotypu narodowego w paradygmacie socjologii wiedzy

100%

Korczyński T. M.

|

2017

|

nr 1(32)

29-44

EN

“The images of others” play an important role in international relations, both in political and social area. They may have the form of resentment in strained relations or exist as positive stereotypes in good relations. These images translate into sympathy or antipathy, confidence or its lack towards other nationalities. Generalizations about “others” are not only an important ideological player, but they have a significant impact on consolidation of certain attitudes and opinions in social consciousness. The case of the “Russian image” is created in Poland likewise. Difficult Polish neighborhood with Russia has a long history and goes on many levels at once. The author describes dynamics of changes in the “Russian image” in Poland and Poles’ social attitudes to Russians, basing on the theory of Zbigniew Bokszański and sociological research.

PL

W kontaktach międzynarodowych, zarówno na płaszczyźnie politycznej, jak i w obszarze społecznym, istotną funkcję pełnią „obrazy innych”. W napiętych relacjach przybierają one postać resentymentów, awprzypadku dobrych relacji występują jako pozytywne stereotypy. Obrazy te przekładają się następnie na sympatię bądź antypatię, zaufanie lub jego brak wobec innych narodowości. Uogólnienia na temat „innych” są nie tylko ważnym graczem ideologicznym, ale mają znaczący wpływ także na utrwalanie określonych postaw i opinii w świadomości każdego społeczeństwa. Nie inaczej jest w przypadku kreacji obrazu Rosjanina w Polsce. Trudne sąsiedztwo Polski z Rosją ma długą historię i przejawia się na wielu poziomach naraz. W jednym artykule autor nie mógł oczywiście zaprezentować obrazu Rosjanina kształtującego się na przestrzeni wieków, zaproponował zatem, aby „historyczna” opowieść nawiązywała do badań wizerunku Rosjanina w Polsce od czasu końca drugiej wojny światowej. Opierając się na teorii Z. Bokszańskiego oraz posiłkując się badaniami socjologicznymi, autor próbował naszkicować dynamikę zmian wizerunku Rosjanina w Polsce oraz społecznego nastawienia Polaków do sąsiadów ze Wschodu.

2

Europejczycy. Konceptualizacja i ewaluacja wyobrażeń ukrytych za nazwą wspólnoty

100%

Viviand-Esik A.

|

tom 28

EN

The article describes the conceptualisation and evaluation of the images behind the quasi-ethnonym Europeans, as well as comparing them with the images behind the ethnonyms Poles, Germans, and French. The description is based on the results of experimental study among Poles aged 18–25 conducted in the years 2012–2013. An open question was asked: “How would you finish the sentence: I like Europeans because they are… / I don’t like that Europeans are…”. On this basis a typology of positive and negative features evoked by these names was established. The typology led to the construction of a hierarchy of features and a comparison of the images of Europeans with those of the three European nations. The study led to the following conclusions: (1) evaluation of the images behind the name Europeans is more positive than behind the three national ethnonyms; (2) elements of the cognitive definition of the term Europeans show greater similarity with those of the ethnonym Poles than those of the ethnonym Germans and French; (3) the cognitive definition of Europeans contains a certain number of features clearly different from those attributed to the ethnonyms Poles, Germans, and French – and these features are more changeable than others.

PL

W artykule opisano sposób konceptualizowania i ewaluowania wyobrażeń stojących za quasi-etnonimem Europejczycy oraz porównano go z wyobrażeniami stojącymi za etnonimami: Polacy, Niemcy i Francuzi. Opis oparto na wynikach badań eksperymentalnych (ankieta otwarta – polecenie brzmiało: „Dokończ zdanie: Podoba mi się, że… / nie podoba mi się, że…”) przeprowadzonych wśród młodych Polaków (w wieku 18–25 lat) w latach 2010–2011. Na tej postawie ustalono typologię cech pozytywnych i negatywnych ewokowanych przez te nazwy. Tak powstała typologia umożliwiła ustalenie hierarchii cech wskazanych przez respondentów oraz porównanie w tej perspektywie wyobrażeń Europejczyków z wyobrażeniami trzech badanych narodów europejskich.Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, że: (1) ewaluacja wyobrażeń stojących za nazwą Europejczycy jest bardziej pozytywna niż w przypadku trzech badanych etnonimów narodowych; (2) elementy definicji kognitywnej nazwy Europejczycy wykazują większe podobieństwo z elementami definicji etnonimu Polacy niż z elementami definicji etnonimów Niemcy i Francuzi; (3) definicja kognitywna nazwy Europejczycy zawiera pewną liczbę cech wyraźnie innych niż cechy przypisane do etnonimów Polacy, Niemcy i Francuzi, i cechy te są bardziej zmienne niż pozostałe.

3

Kompleks Dostojewskiego czy kompleks Polaków?

100%

Sucharski T.

|

nr 4

25-51

EN

The sketch is an attempt to reflect on Fyodor Dostoevsky’s „Polish problem,” a a largely polemical attempt at the previous interpretations of Polish dostoevskyology. Polish critics looked for the expression of the writer’s reluctance, even polonophobia, in the negative portrayals of Poles, who, apart from Notes from the Dead House, do not play any significant role in the novels. Researchers and critics indicated this on the metaphysical, national, religious and ethical levels. An analysis of Dostoyevsky’s works, in which Polish characters appear, proves that the creations of Poles primarily reflect the negative Russian stereotype of a Pole. Only Poles, who sought independence from Russia, aroused the fundamental reluctance and irritation of Dostoyevsky. The writer showed them as arrogant frauds and false counts.

PL

Szkic jest próbą refleksji nad „polskim problemem” Fiodora Dostojewskiego, próbą w dużym stopniu polemiczną wobec dotychczasowych interpretacji polskiej dostojewskologii. W negatywnych kreacjach Polaków, które, poza Zapiskami z Martwego domu, nie odgrywają istotnej roli fabularnej w powieściach, krytyka doszukiwała się ekspresji niechęci pisarza, nawet polonofobii. Wskazywała ją na płaszczyźnie metafizycznej, narodowej, religijnej, etycznej. Analiza dzieł Dostojewskiego, w których pojawiają się polskie postaci, dowodzi, że kreacje Polaków odzwierciedlają przede wszystkim rosyjski negatywny stereotyp Polaka. Zasadniczą niechęć i irytację Dostojewskiego wzbudzali jedynie Polacy, którzy dążyli do uniezależnienia od Rosji. Pokazywał ich pisarz jako aroganckich oszustów, fałszywych hrabiów.