Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Poczucie sensu życia a subiektywna witalność i status socjoekonomiczny gimnazjalistów

100%

Zawadzka D. , Korzycka M.

|

tom 55(13)

70-82

PL

Poczucie sensu życia to niezwykle istotny wskaźnik zdrowia psychicznego, którego deficyt może prowadzić do wielu zaburzeń oraz braku motywacji do podejmowania trudów dnia codziennego. Subiektywna witalność została zdefiniowana jako subiektywne doświadczenie pełni energii i żywotności. Biorąc pod uwagę, że subiektywna witalność oraz status materialny rodziny są niezwykle ważnymi zmiennymi stosowanymi w badaniach dzieci i młodzieży szkolnej, postanowiono sprawdzić ich związek z poczuciem sensu życia młodzieży. Badanie ankietowe zostało przeprowadzone w 2016 r. na terenie szkół w grupie 643 uczniów klas I oraz III gimnazjum w wieku 13–17 lat (358 chłopców i 285 dziewcząt). Analizy wykazały, że płeć oraz poziom klasy gimnazjum nie różnicuje istotnie statystycznie średniego poziomu sensu życia. Ustalono natomiast, że chłopcy oraz uczniowie I klasy gimnazjum charakteryzowali się istotnie wyższym średnim poziomem witalności w porównaniu z dziewczętami oraz uczniami klas III. Dziewczęta oraz uczniowie III klasy gimnazjum istotnie częściej niż chłopcy i uczniowie młodsi oceniali własną rodzinę jako biedną. Wykazano istotne statystycznie różnice w średnim poziomie sensu życia między uczniami w zależności od ich poziomu witalności. Analiza regresji logistycznej wykazała, że przeciętny poziom witalności blisko trzykrotnie [OR = 2,91], a wysoki poziom prawie ośmiokrotnie [OR = 7,71] zwiększały prawdopodobieństwo wysokiego poziomu sensu życia w porównaniu z uczniami o niskim poziomie witalności.

2

Wybrane wskaźniki statusu socjoekonomicznego rodziców dzieci z mukowiscydozą

88%

Zubrzycka R. A.

|

nr 2

EN

The article presents the results of the author’s own research concerning selected factors of socioeconomic status (SES) in 130 parents (100 women and 30 men) of children with cystic fibrosis (CF) and equal group of parents of children without CF. Diagnostic survey was carried out with the use of questionnaires. The research proves that mothers and fathers of children with CF show no significant differences compared to parents of children without CF when it comes to completed education level and declared monthly income per head (mothers show the difference near the level of statistical significance). The differences have been observed in the cases of such SES factors as: professional activity and subjective evaluation of own material situation. An average monthly cost of treatment of a child with CF reaches 1,060.55 PLN according to one of the parents. The money is mainly spent on pharmacotherapy, journey to the specialist medical centres, and private medical treatments. It has been shown that only about ¼ of the surveyed are able to cover the above expenditures on their own. Therefore, further research into the socioeconomic status of parents of children with CF is needed to prepare adequate programmes of social support.

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań własnych dotyczących wybranych wskaźników statusu socjoekonomicznego 130 rodziców dzieci z mukowiscydozą (Cystic Fibrosis – CF) – 100 kobiet i 30 mężczyzn i równolicznej grupy rodziców dzieci bez CF. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego wraz z kwestionariuszem ankiety. Ustalono, że matki i ojcowie dzieci z CF nie różnią się istotnie od rodziców dzieci bez CF w zakresie wykształcenia i deklarowanego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka rodziny (u matek zanotowano różnicę na poziomie zbliżonym do istotności). Różnią się jednak znacząco w zakresie takich wskaźników SES, jak: aktywność zawodowa i subiektywna ocena sytuacji materialnej. Średni miesięczny koszt leczenia dziecka z mukowiscydozą w opinii jego rodziców wynosi 1060,55 zł. Środki te przeznaczane są głównie na farmakoterapię, transport do placówek specjalistycznych oraz opłacenie prywatnych usług medycznych. Ujawniono, że tylko ok. 1/4 badanych jest w stanie samodzielnie pokryć wymienione koszty rehabilitacji. Postulowane jest zatem podjęcie pogłębionych badań nad statusem socjoekonomicznym rodziców dzieci z CF w celu opracowania adekwatnych programów wsparcia społecznego.

3

Advances and Challenges of Social Epidemiology – the social determinants of health revisited (literature review)

63%

Drożdżak Z.

|

nr 4(219)

127-158

EN

This literature review revisits the concept of “social determinants of health” in light of new scientific findings and points to key research directions in modern social epidemiology. Recent evidence suggests that not only poverty but also inequality and perceived inferiority exert a detrimental influence on one’s health. It is also now clear that socioeconomic position influences health via various pathways, such as health behaviors, access to health care, environmental exposure, and psychosocial processes. At the same time, there is no definite conclusion as to the leading mechanism that would translate social position into morbidity and mortality. The need for causal explanations has opened up an important field for sociological investigation. Given its increasing international currency and the need to broadly address social inequalities in policy actions, it is time to bring this highly meaningful topic also to our research agenda.

PL

Celem tego przeglądu literatury jest przedstawienie najnowszego stanu wiedzy na temat „społecznych uwarunkowań zdrowia”, a przez to zwrócenie uwagi szerokiego grona polskich socjologów na społecznie generowane nierówności w zdrowiu. Według najnowszych doniesień naukowych nie tylko ekonomiczna deprywacja, ale również subiektywne poczucie niższości wywierają szkodliwy wpływ na zdrowie. Wiadomo też, że pozycja socjoekonomiczna oddziałuje na zdrowie za pośrednictwem zachowań zdrowotnych, dostępu do opieki zdrowotnej, ryzyk środowiskowych i czynników psychospołecznych. Jednocześnie brakuje konsensu co do istoty tego mechanizmu. Potrzeba przyczynowego wyjaśnienia tego zjawiska otwiera nowe, interesujące wątki badawcze dla socjologów. Z uwagi na wielką międzynarodową popularność tej tematyki, jak również jej ogromne znaczenie społeczne, warto zintensyfikować badania socjologiczne w tej dziedzinie.