Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Two interpretations of human evolution: Essentialism and Darwinism

100%

Henneberg M.

|

nr 1

66-80

EN

Despite intensive studies of a large number of fossils discovered during the 20th century there is no consensus as to the interpretation of the process of hominin evolution. Some authors see as many as six genera and some 17 species, while others argue for a single lineage from Plio/Pleistocene until today. Such diversity of interpretations of the same facts indicates lack of a uniform theoretical basis underlying studies of human evolution. Debates can be resolved using basic principles of scientific inquiry - parsimony and falsification of null hypotheses. Hypothesis testing is now possible with respect to the evolution of basic hominin characteristics such as brain size, body size and the size of the dentition that have sample sizes of a few hundred individual data points each. These characters display a continuous change with time. Analyses of variance do not falsify the null hypothesis of the existence of only one species at any time - variances around regression lines on time do not differ from the variance observed in the single species of Homo sapiens - distributions of residuals are normal. Thus, splitting of the hominin lineage into coeval species can only be based on descriptive characteristics that are liable to errors of subjective judgment.

PL

Mimo bogactwa materiałów zgromadzonych w ubiegłym stuleciu, wśród autorów zajmujących się antropogenezą brakuje jednomyślności w rozumieniu tego procesu. Niektórzy z nich utrzymują, że w ciągu ostatnich 5 milionów lat istniało 17, lub nawet więcej gatunków homininów, inni twierdzą, że było ich znacznie mniej - może zaledwie 2, a nawet, że ewolucja człowieka przebiegła w obrębie jednej, niedzielącej się, linii rozwojowej. Różne są także interpretacje pojawienia się dwunożności i przyczyn wzrostu względnych rozmiarów mózgowia. Nadal toczą się spory o rolę neandertalczyków i pochodzenie ludzi o współczesnych cechach morfologicznych. Taka różnorodność interpretacji tej samej bazy faktograficznej wskazuje na słabość podstaw teoretycznych, jakimi posługują się zwolennicy rozmaitych koncepcji. Słabość ta wynika najprawdopodobniej z tego, że badacze antropogenezy rekrutują się spośród absolwentów wielu dyscyplin, zarówno humanistycznych jak i przyrodniczych (rzadko biologii) oraz stosują heterogeniczne paradygmaty i niejednolite definicje podstawowych pojęć, takich jak gatunek, gen czy specjacja. Przy tym, ze względu na światopoglądowe znaczenie wyjaśnienia naszego pochodzenia, istnieją uwarunkowania pozanaukowe - ideologiczne, którym różni autorzy ulegają świadomie lub podświadomie (ryc. 1).W tej sytuacji trzeba zmierzać do rozstrzygnięcia istniejących sporów stosując podstawowe zasady postępowania naukowego - falsyfikację hipotez w oparciu o odpowiednio liczne, jednolicie mierzone lub opisywane, materiały. Takie podejście jest możliwe w stosunku do licznych już obserwacji dotyczących podstawowych cech hominidów, takich jak wielkość mózgu, rozmiary ciała i uzębienia. Cechy te zmieniały się w ciągu ostatnich 3-4 milionów lat w sposób ciągły, nie wykazując rozszczepiania w procesach specjacji. Analiza wariancji rozkładów tych cech w poszczególnych okresach chronologicznych nie pozwala odrzucić hipotezy zerowej, stanowiącej, że rozkłady te nie różnią się wielkością wariancji wewnątrzgrupowej od rozkładu charakteryzującego pojedynczy, i jedyny żyjący obecnie, gatunekHomo sapiens(ryc. 2). Rozkład indywidualnych rozmiarów mózgów 210 homininów wokół linii ich regresji na czas geologiczny nie różni się istotnie od rozkładu normalnego. Podobnie, rozkłady wielkości ciała po usunięciu efektu czasu (datowania) nie odbiegają od normalności (ryc. 3). Wielkość uzębienia rozmaitych postulowanych gatunków homininów, z wyjątkiem masywnych australopiteków, waha się w granicach nie przekraczających różnic pomiędzy rozmaitymi populacjami człowieka współczesnego (ryc. 4).Nie da się zatem, w oparciu o te podstawowe cechy, sfalsyfikować hipotezy, że w ciągu ostatnich 3-4 milionów lat istniał w każdym momencie tylko jeden gatunek człowieka (lub jego przodka). Akceptacja hipotezy alternatywnej, o wielogatunkowości, może być rozważana tylko w oparciu o cechy bardziej szczegółowe, mierzone (opisywane) mniej obiektywnie, których próby mają mniejszą liczebność, a interpretacja wartości przystosowawczej nie zawsze jest jasna. Badania antropogenezy winny w tej sytuacji skoncentrować się na wyjaśnianiu ewolucji przystosowań ludzkich, a nie na formalnej opisowej klasyfikacji poszczególnych znalezisk.

2

Body height as a measure of the standard of living: Europe, America And Asia

72%

Kopczyński M.

|

tom 76

PL

Body height reflects the standard of living in the first 18–20 years of life, while its changes serve as an index measuring the wellbeing of the society. Steady growth of body height in the Polish territory started in the 1860s. The changes recorded in earlier periods were reversible: the highest average was noted in Late Middle Ages, with body height then regressing until mid-19th century. The evolution of body height in Japan and Korea is a reflection of genetic and environmental conditions. The Japanese were higher than Koreans in the mid-20th century, but as the level of economic development of both countries became equal, the height of Koreans surpassed the average height of the Japanese. Even more dramatic influence of the environment can be noticed in the comparison of the body height of South and North Koreans over the 20th century.

3

Past inhabitants of Garbary – a biocultural perspective

72%

Przesmycka A. , Dryja S. , Szostek K. , Niedźwiecka E. , Lempart A. , Haduch E.

|

tom 21

209-249

EN

The present work analyses the bone material unearthed at the graveyard of St Peter the Little’s Church in Garbary. The study is based on research from the years 1978 and 2012. A total of 111 skeletons were analysed, all of them of medium condition, dating back to the modern period. The material’s diversity level was verified by biological distance assessment. Ward’s method was used for selected measurement features of the neurocranium and the facial skeleton. Sex and age were established simultaneously by means of methods commonly applied in anthropology. The assessment was based on the morphology of the skull and pelvic bones as well as the deciduous and permanent teeth eruption sequence. Cranial measurements and indices were subjected to analysis. Osteometric data provided the basis for an analysis of long bone symmetry, limb length and proportions and bone massiveness indices. A multi-planar reconstruction of individuals’ stature was performed by means of regression formulas developed by various authors. Sexual dimorphism index served indirectly as a measurement of the living conditions of individuals in the population, whereas an analysis of muscular and skeletal stress markers on bones allowed us to evaluate build types. Calculated life expectancy table parameters were used to recreate e.g. individuals’ lifespans and life expectancy structure (by age at death) characteristic of historical populations of Krakow.

PL

W pracy dokonano analizy materiału kostnego wyeksplorowanego z obszaru cmentarza przy kościele św. Piotra Małego na Garbarach. Badania prowadzone były w latach 1978 i 2012. Analizie poddano 111 szkieletów, o średnim stanie zachowania, datowanych na okres nowożytny. Sprawdzono stopień różnorodności materiału z wykorzystaniem oceny odległości biologicznej. Zastosowano metodę Warda dla wybranych cech pomiarowych mózgoczaszki i twarzoczaszki. Płeć i wiek zostały ocenione kompleksowo z zastosowaniem metod powszechnie przyjętych w antropologii. Wykorzystano ku temu morfologię czaszki i kości miednicznych, jak również sekwencję wyrzynania się zębów mlecznych i stałych. Analizie poddano pomiary i wskaźniki czaszek. W oparciu o pomiary osteometryczne wykonano analizę symetryczności kości długich, długości i proporcji kończyn oraz wskaźników masywności kości. Wielopłaszczyznową rekonstrukcję wysokości ciała osobników przeprowadzono przy użyciu równań regresji różnych autorów. Wskaźnik dymorfizmu płciowego pośrednio posłużył jako miara warunków życia osobników w populacji, natomiast analiza wyznaczników stresu mięśniowo-szkieletowego na kościach pozwoliła na ocenę typu budowy ciała. Obliczone parametry tablicy wymieralności posłużyły odtworzeniu m.in. długości życia osobników i struktury wymieralności według wieku zmarłych zachodzącej w jednej z dawnych populacji krakowskich.

4

Biological status of Jastarnia, Szczawnica and Kroscienko populations as an effect of adaptation to seaside and low mountain conditions

36%

Siniarska A. , Koziol-Kolodziejska R. , Mantorska T.

Studies of Human Ecology

|

1992

|

tom 10