W artykule przedstawiono główne kierunki metod utrzymania stateczności połączeń wyrobisk korytarzowych. Jako główne kierunki działań wskazano: stosowanie do wykonania poszczególnych elementów konstrukcyjnych obudowy materiałów o wyższych wartościach wytrzymałościowych, doskonalenie konstrukcji obudowy, kotwienie górotworu, stosowanie wykładki mechanicznej z materiałów wiążących, iniekcję górotworu i technologię drążenia. Wskazano na ważną rolę metod projektowania konstrukcji, w których wykorzystuje się najnowsze metody i narzędzia projektowe, a w szczególności metody przestrzennego modelowania numerycznego.
EN
The article presents the main trends in the methods to maintain the stability of roadways' connections. The main lines of developments has been indicated as: application of materials with higher strength values to erect various constructional components of the support, improvement of the support's structure, rockbolting, the use of mechanical lay out from binding materials, rock mass injecting and drilling technology. The important role of designing methods of the structure has been stressed in which the latest design methods and design tools arc used, and in particular the methods of numerical spatial modeling.
W artykule przedstawiono wyniki badań dołowych wpływu symulowanych wstrząsów górotworu na stateczność wyrobiska korytarzowego. Symulacje polegały na wykonaniu strzelań wstrząsowych w specjalnie wykonanych otworach wywierconych w stropie i ociosach wyznaczonego do tego celu wyrobiska. Dla realizacji badań wybrano cztery odcinki wyrobiska. W dwóch odcinkach wykonano wzmocnienia obudowy za pomocą kotwi i siatki, w dwóch obudowa pozostała bez zmian. Celem badań było porównanie zachowania się wyrobiska wzmocnionego i nie wzmocnionego kotwiami, poddanego działaniu detonacji materiału wybuchowego. Uzyskano obszerny materiał badawczy w oparciu o który przedstawiono wnioski.
EN
The article presents the results of underground studies on the influence of simulated rock mass shock on the stability of dog headings. The simulations consisted in carrying out shock blasting in specially prepared holes drilled in the roof and side walls of the heading designed especially for this purpose. Four heading sections were chosen for the performance of tests. Reinforcement of roof supports by means of anchors and nets was made in two sections, whereas in the remaining two the roof support remained unchanged. The purpose of the test was to compare the behaviour of reinforced and the non-reinforced headings, subjected o the detonation effect of blasting material. Extensive study material was obtained, which served as a foundation for presented conclusions.
W niniejszym artykule, w oparciu o przeprowadzoną analizę metod kontroli stateczności wyrobisk korytarzowych wykonywanych w obudowie kotwiowej i podporowo-kotwiowej, scharakteryzowano i opisano najważniejsze z metod oraz podano wiele innych ciekawych propozycji kontroli stateczności wyrobisk wykonanych w obudowie podporowo-kotwiowej i kotwiowej.
EN
Basing on a study made on methods of stability control of gallery workings with rockbolt and combined prop/rockbolt support systems, characterised and described in this article are the most important methods, and a number of interesting proposals of stability control for underground mine workings made with combined prop/rockbolt or rockbolt support systems.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule rozważano temat przy wykorzystaniu podstaw teorii niezawodności i bezpieczeństwa konstrukcji. Bezpieczna eksploatacja obiektu zależy od jakości wykonania konstrukcji lub jej elementu, co określa się w chwili odbioru budowli. Bezpieczeństwo i niezawodność konstrukcji natomiast odnoszone jest do całego okresu jej użytkowania. Autor przedstawił zasady doboru obudowy wyrobisk przygotowawczych, analizę stateczności wyrobisk korytarzowych w warunkach selektywnej eksploatacji złoża, zachowanie się analizowanych wyrobisk w okresie ich użytkowania.
EN
The article considers the subject with the use of the theory basis of reliability and safety of a structure. Safe exploitation of the object depends on the quality of the structure or its element's execution what is determined during the structure's acceptance. Safety and reliability of the structure is referred to its whole period of utilisation. The author presents the principles of selection of the support in development workings, analysis of the stability of roadways in conditions of a selective exploitation of the deposit, behaviour of the analysed working during the period of their utilisation.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Kreda jeziora jest kopaliną stalą składającą się głównie z wody. Paradoks ten wskazywał Profesor Ryszard Wyrwicki, którego pamięci poświęcony jest artykuł przedstawiający właściwości geotechniczne górotworu złożonego w większości z wody i zachodzące w nim podczas eksploatacji górniczej zjawiska. Szczególne znaczenie ma zachowanie się skarp wyrobisk, bowiem decyduje ono o bezpieczeństwie, a niekiedy o możliwości eksploatacji. Stateczność skarp i zboczy w odkrywce zależy głównie od cech fizycznych budujących ją skał. Te z kolei zależą od składu litologicznego. Kolejnym po wodzie składnikiem kredy jeziornej są węglany wapnia i magnezu (głównie kalcyt). Wagowo, miejscami stanowią one składnik dominujący, lecz objętościowo zawsze ustępują wodzie. Na trzecim miejscu znajduje się kwarc detrytyczny i organogeniczny występujący w ilości do około 20%, a czasami także detrytus roślinny. Wyniki dotychczasowych badań cech geotechnicznych kredy jeziornej nie stwarzają podstaw do sporządzenia, wymaganych przepisami, ocen stateczności skarp wyrobisk. W ich świetle, skarpy są niestabilne i nie dają szans bezpiecznego prowadzenia działalności górniczej. Skala tych badań jest dość skromna, a badania dotyczą tylko kopaliny głównie ze złoża " Grabowo " - nie dotyczą tworzącego nadkład torfu. Praktyka górnicza wskazuje jednak na pewne cechy górotworu i sposoby prowadzenia eksploatacji, pozwalające uniknąć osuwania się skarp oraz przewidywać to zagrożenie. Są to: wilgotność natura/na kopaliny związana z warunkami hydrogeologicznymi oraz ograniczenie do niezbędnego minimum odwadniania wyrobisk. Doświadczenia te pozwalają na wnioskowanie, że im niższa wilgotność, tym lepsze cechy geotechniczne kopaliny. Ponieważ wilgotność kopaliny w złożu jest uzależniona głównie od warunków hydrogeologicznych i hydrologicznych (np. od melioracji), a także od stopnia diagenezy można na jej podstawie, w połączeniu z innymi wynikami badań, przewidywać i oceniać warunki geotechniczne podczas prowadzenia eksploatacji. Z tego powodu, badanie wilgotności złożowej kredy jeziornej powinno być prowadzone na większą niż dotychczas skalę, zwłaszcza, że nie jest ono skomplikowane. Skala badań winna umożliwić rozpoznanie przestrzennej zmienności wilgotności kopaliny. Konieczne jest także rozpoznanie warunków hydrogeologicznych, a w tym, miejsc występowania i charakteru wód podzlo-żowych, które podczas eksploatacji wpłyną do wyrobiska. Istnienie silnego dopływu wód do wyrobiska przez jego dno u podstawy eksploatowanej ściany, ma duże, negatywne znaczenie dla jej stabilności.
EN
Lacustrine chalk is a solid mineral consisted mostly of water. This paradox was pointed out by Professor Ryszard Wyrwicki and this article is dedicated to his memory. It presents geotechnical properties of lacustrine chalk -formation consisted mostly of water, and the phenomena that occur during its exploitation. The problems connected with excavation scarps are of main importance, because it determines the security of works and sometimes even the ability of exploitation. The scarp's stability depends mainly on physical features of rocks. This, in turn, depends on the lithological composition. The results of previous lacustrine chalk geotechnical researches (the scale of researches was quite small) can not be a basis of the scarps excavation stability estimation, if we consider what's required by the regulations of estimating scarp's stability: According to these regulations, scarps are unstable and, as follows, secure mining activity is impossible. However, the exploitation practice indicates some features of the rock and ways of excavating that make it possible to avoid scarp 's sliding and help to predict danger. The following features are: a excavation natural water content (a feature connected with hydrogeological conditions) and limitation of exavation dewatering to minimum. It leads to the conclusion, that the lower moisture content in the excavation is, the better its geotechnical features are. The knowledge of factors which influence the excavation 's water content, along with other information provided with researches, are very important for predicting and estimating geotechnical conditions of exploitation. This is the reason why examination of lacustrine chalk deposit moisture should be done on a larger scale, especially that it is not complicated. Another important thing is to identify hydrogeological conditions, including places where the underdeposit water is found (it can influence excavations during exploitation) and considering its properties. The powerful water inflow through the excavation bottom near the exploited face is of great importance to its stability.
W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych w wyrobisku korytarzowym poddanym wpływom eksploatacji pokładu wyżej leżącego. Badania obejmowały pomiary własności geomechaniczncyh, obciążenia odrzwi obudowy, zasięgu strefy spękań oraz pomiary konwergencji. Wyrobisko wykonano w skalach skłonnych do rozwarstwiania, czego przyczyną było powstanie dużej strefy spękań zaraz po wykonaniu wyrobiska. Wykonane obliczenia numeryczne potwierdziły niekorzystny wpływ eksploatacji w pokładzie wyżej leżącym na badane wyrobisko korytarzowe.
EN
The article presents results of a test conducted in a heading being subject to the impact of the upper seam extraction. Test consisted in measurements of the geochemical properties, loading of a mine support's door, range of the cracks zone and convergence measurements. The excavation was performed in rocks prone to the separation. This was the reason of the large cracks zone developed immediately after the performance of the excavation. Numerical calculations confirmed the detrimental impact of the extraction in upper seam on a heading.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.