Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Fool Me once, Shame on You, Fool Me Twice, Shame on Me: The Alleged Prisoner’s Dilemma in Hobbes’s Social Contract

100%

Alican N. F.

Dialogue and Universalism

|

2019

|

nr 1

183-204

EN

Hobbes postulates a social contract to formalize our collective transition from the state of nature to civil society. The prisoner’s dilemma challenges both the mechanics and the outcome of that thought experiment. The incentives for reneging are supposedly strong enough to keep rational persons from cooperating. This paper argues that the prisoner’s dilemma undermines a position Hobbes does not hold. The context and parameters of the social contract steer it safely between the horns of the dilemma. Specifically, in a setting as hostile as the state of nature, Hobbes’s emphasis on self-interest places a premium on survival, and thereby on adaptability, which then promotes progressive concessions toward peaceful coexistence. This transforms the relevant model of rationality from utility maximization to utility satisficing, thus favoring the pursuit of a mutually satisfactory outcome over that of the best personal outcome. The difference not only obviates the prisoner’s dilemma but also better approximates the state of nature while leaving a viable way out.

2

Publicly Committed to the Good: The State of Nature and the Civil Condition in Right and in Ethics

86%

Lo Re S.

Diametros

|

2020

|

tom 17

|

nr 65

56-76

EN

In Religion within the Bounds of Bare Reason Kant speaks of an ethical state of nature and of an ethico-civil condition, with explicit reference to the juridical state of nature and the juridico-civil condition he discusses at length in his legal-political writings. Given that the Religion is the only work where Kant introduces a parallel between these concepts, one might think that this is only a loose analogy, serving a merely illustrative function. The paper provides a first outline of the similarities and the differences between the state of nature and the civil condition in Right and in ethics. The comparison points to a deeper, structural relation between the two pairs of concepts. By doing so, it makes room for developing a unitary conception of the state of nature and of the civil condition, which would underlie both the ethical and the juridical version.

3

Człowiek szalony powiedział sobie, w swym sercu, że nie ma takiej rzeczy, jak sprawiedliwość…”. W stronę państwa transcendentalnego. Kilka kolejnych uwag w sporze z Hobbesem

86%

Podniesiński M.

Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2013

|

nr 1(23)

289-309

EN

This paper is one of several articles focused on the theory of contract and the foundations of the modern liberal society. It is a continuation of the pervious paper: Why the Anglosaxon do not like Foucault? The text consists of two major parts. First is an analysis of a modern attempt to defend contractarianism by such authors as D. Gauthier, G. Kavka, J. Hampton, K. Hoekstra, M. Oakeschott, S.M. Brown and their argumentation, especially an attempt to interpret Hobbes in game theory categories. It is discredited as full of logical errors. In the second part, two new arguments against the theory of contract are introduced: (I) historical one – reality proved that human act rather conversely than Hobbes wanted them to, and (II) logical – based on the priority of mutuality rule as fundamental in human cognition.

4

W poszukiwaniu straconego stanu

72%

Pospieszałowska M.

Laboratorium Kultury

|

2012

|

tom 1

122-129

PL

Artykuł broni tezy, iż stan natury wymaga ofiary złożonej z kultury, w której żyjemy. Może to być dobrowolne, lecz tylko częściowe wycofanie się poza obszar społeczeństwa, jak u Henry’ego Davida Thoreau. Może również wiązać się z próbą dotarcia do samego kresu ludzkości, jak u Lévi-Straussa. Oto stajemy twarzą w twarz ze strukturalną opozycją natury i kultury. Musimy się ustosunkować wobec gorzkiej prawdy, że powszechnie pożądane i wytrwale poszukiwane Elizjum jest możliwe do osiągnięcia jedynie w wyniku degeneracji, wycofania, które nie odrzuca, ale niszczy kulturę. Połączenie myśli Prousta, Henry’ego Davida Thoreau i Lévi-Straussa prowadzi do niespodziewanych wniosków i sugeruje przewartościowanie wyobrażeń rządzących naszą kulturą.

EN

The article defends a thesis that the state of nature demands sacrificing culture, in which we live. It may be a free-will but only partial withdrawal from the field of society as in Henry David Thoreau. It also may be connected with an attempt to get to the end of humankind as in Lévi-Strauss. Here we stand face to face with the structural opposition of nature and culture. We have to make our mind considering the bitter truth which says that the commonly desired and persistent search for Elysium is possible to achieve only as a result of degeneration, withdrawal that doesn’t reject but destroys culture. Joining the thoughts of Proust, Henry David Thoreau and Lévi-Strauss leads to unexpected conclusions, and suggests to revalue the ideas that rule our culture.

5

Szlachetny dzikus Jeana-Jacques’a Rousseau, a anarchoprymitywistyczny powrót do natury

72%

Gołda M.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2021

|

tom 54

|

nr 3

1-31

EN

The idea of "noble savage" presented by Jean Jacques Rousseau was used in the deliberations of anarcho-primitivists. The purpose of this paper is to compare Rousseau's "noble savage" with the contemporary "noble savage" of anarcho-primitivists. Rousseau's man living in a state of nature is a rhetorical figure by which the French philosopher wanted to consider the opposition of life in nature and outside of nature. To bring out the difference between people functioning in civilized societies and wild individuals remaining in full symbiosis with nature.According to him, by abandoning nature in favor of life in society, the noble savage lost many primal and natural qualities, gaining instead the profits needed for collective existence. Anarcho-primitivist technophobia expresses itself in the belief that science and technology are incapable of giving man happiness and lead to the degradation of the environment, the alienation of man from nature, and the enslavement of people by the system. The return to nature that they advocate is aimed at rejecting technology, civilization, and social supremacy, and shifting from a sedentary to a hunter-gatherer lifestyle. It is supposed to "reawaken" in people the happy, noble savage. But is it possible? Is the man living in symbiosis with nature, postulated by anarcho-primitivists, only a rhetorical figure, like the noble savage present in Rousseau's philosophy? Is a true return to nature possible, or is it just ideological speculation?

PL

Idea „szlachetnego dzikusa” przedstawiona przez Jeana Jacquesa Rousseau została wykorzystana w rozważaniach anarchoprymitywistów. Celem artykułu jest porównacie „szlachetnego dzikusa” Rousseau ze współczesnym „szlachetnym dzikusem” anarchoprymitywistów. Człowiek żyjący w stanie natury Rousseau to figura retoryczna, za sprawą której francuski filozof chciał rozważyć opozycję życia w naturze i poza naturą. Wydobyć różnicę między ludźmi funkcjonującymi w społeczeństwach cywilizowanych, a dzikimi jednostkami pozostającymi w pełnej symbiozie z naturą. Według niego porzucając przyrodę na rzecz życia w społeczeństwie, „szlachetny dzikus” stracił wiele pierwotnych i naturalnych przymiotów, zyskując w zamian profity potrzebne do zbiorowej egzystencji. Anarchoprymitywistyczna technofobia wyraża się w przekonaniu, że nauka i technika nie są w stanie dać człowiekowi szczęścia oraz prowadzą do degradacji środowiska, alienacji człowieka z natury I zniewolenia ludzi przez system. Postulowany przez nich powrót do natury ma na celu odrzucenie technologii, cywilizacji i społecznych zwierzchności oraz przejście z osiadłego do łowiecko-zbierackiego trybu życia. Ma to na nowo „obudzić” w ludziach szczęśliwego, szlachetnego dzikusa. Czy jest to jednak możliwe? Czy człowiek żyjący w symbiozie z naturą, postulowany przez anarchoprymitywistów, jest jedynie figurą retoryczną, jak obecny w filozofii Rousseau szlachetny dzikus? Czy możliwy jest prawdziwy powrót do natury, czy są to tylko I wyłącznie ideologiczne spekulacje?

6

Krytyka państwa i społeczeństwa w dziełach D.A.F. Sade'a

72%

Matyńka A.

Edukacja Filozoficzna

|

2023

|

nr 76

107-126

PL

W pierwszej części artykułu analizuję poglądy markiza de Sade’a na umowę społeczną i jego wizję stanu natury. Jego zdaniem ludzie z natury są bowiem okrutni i egoistyczni, a w dodatku rodzą się w stanie wojny ze wszystkimi innymi. Uspołecznienie nie poprawia jednak tej sytuacji, ponieważ prowadzi ono jedynie do rozwarstwienia społecznego i skrajnie nierównego rozkładu sił. Dlatego jedynym korzystnym dla ludzi wyjściem byłby powrót do stanu natury. W drugiej części opisuję wizje utopii i antyutopii w powieści de Sade’a Alina i Valcour. Antyutopią jest państwo Butua, rządzone według praw natury, zaś utopią – Tamoé, gdzie wszyscy obywatele są równi – zarówno wobec prawa, jak i majątkiem. Ostatnia część poświęcona jest poglądom de Sade’a na rewolucję francuską, które najpełniej wyraził on w pamflecie Francuzi, jeszcze jeden wysiłek, jeżeli chcecie stać się republikanami! Jego zdaniem państwo republikańskie powstało dzięki zbrodni, dlatego po rewolucji nie jest możliwy powrót do prawa i moralności – państwo takie musi być oparte na bezprawiu, amoralności i zbrodniczości. Dla de Sade’a prawdziwa rewolucja ma miejsce jedynie wtedy, gdy stara władza i stare prawa zostaną obalone, a nowe nie zostaną jeszcze powołane – jest ona stanem ciągłego ruchu i wzburzenia.

EN

In the first part of the article I analyse Sade’s views on social contract and his vision of the state of nature. In his opinion people are cruel and egoistic by nature and are born in the state of war against everyone. However, socialization does not improve this situation, because it only leads to social stratification and extremely unequal distribution of forces. The only advantageous option is the return to the state of nature. In the second part of the article I describe concepts of utopia and anti utopia presented in Sade’s novel Alina and Valcour. Butua state is an anti utopia, which is ruled by laws of nature, an utopia is Tamoe, where all citizens are equal – both in laws and in property. The last part of the article is devoted to Sade’s views on French revolution, which he fully expressed in the pamphlet Yet another effort, Frenchmen, if you would become republicans. According to him the republican state was founded on crime, which is why the return to morality and law is impossible after revolution – the republican state must be founded on anarchy, amorality and criminality. For Sade the real revolution takes place only when the old authority and old laws are refuted, but new are not appointed yet: it is a state of constant movement and agitation.

7

Etyczne i prawne aspekty funkcjonowania instytucji wywiadowczych państwa

72%

Drabik K.

SECRETUM. Służby specjalne, bezpieczeństwo, informacja

|

2015

|

nr 1(2)

58 - 76

PL

Działanie instytucji wywiadowczych w kontekście wartości etycznych i norm prawnych jest interesującym poznawczo zagadnieniem. Zderzają się tutaj dwa czynniki - instytucjonalny i aksjologiczno-normatywny - które można zredukować do paradoksu realizacji interesu narodowego przez instytucje wywiadowcze z jednej strony i zgodności tych działań ze zbiorem obowiązujących w społeczeństwie politycznym wartości i norm z drugiej. Tezą dla tak postawionego problemu jest określony kompromis między sztuką kształtowania bezpieczeństwa narodowego w wymiarze zewnętrznym a staniem na straży zasad regulujących funkcjonowanie podmiotów wewnątrz państwa.

EN

The functioning of intelligence institutions in the context of ethical values and legal norms is a cognitively interesting issue. Two factors interact here – the institutional and axiological-normative one – which could be reduced to a paradox of safeguarding the national interest by the intelligence institutions on the one hand and the compatibility of these measures with the existing values and norms of the political society on the other hand. The thesis for the problem defined in such a way is a specific compromise between the art of shaping national security in the external dimension and becoming the guardian of the rules governing the functioning of entities within the state.