Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

WITOLD MAŁACHOWSKI, SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA WSPÓŁCZESNYCH NIEMIEC, OFICYNA WYDAWNICZA SZKOŁY GŁÓWNEJ HANDLOWEJ W WARSZAWIE, WARSZAWA 2011, SS. 250.

100%

Deszczyński P.

|

nr 2

318-320

PL

.

2

Podejmowanie działalności gospodarczej w obszarze usług turystycznych w świetle wolności gospodarczej

88%

Wojtczak D.

|

2018

|

tom 7

|

nr 4

8-22

PL

Przedmiotem niniejszego opracowania jest analiza działalności gospodarczej w obszarze usług turystycznych w kontekście wolności gospodarczej. Główne rozważania autora koncentrują się na aspekcie prawnym w zakresie podejmowania działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług turystycznych oraz ograniczeniach reglamentacyjnych stosowanych w tym sektorze gospodarki. Głos Autora wpisuje się w bieżącą dyskusję na temat poszerzania sfery wolności gospodarczej. Wciąż bowiem postuluje się, aby ograniczeń wolności gospodarczej było jak najmniej lub by były one mniej dotkliwe dla przedsiębiorców. Patrząc przez pryzmat uregulowań prawnych, należy stwierdzić, że obszar reglamentacji świadczenia usług turystycznych uległ deregulacji tylko w odniesieniu do barier prawnych wejścia na rynek, czyli samego podejmowania tej działalności. W odniesieniu do uregulowań materialno-prawnych, zakres reglamentacji świadczenia usług turystycznych stale zwiększa się, co jest konsekwencją zarówno uregulowań unijnych, jak i potrzeb związanych z ochroną świadczeniobiorców.

3

Z zagadnień sądowej ochrony przedsiębiorców w społecznej gospodarce rynkowej

75%

Kiczka K.

|

tom 120

|

nr Tom 1

445 - 457

PL

Konstytucyjnie określona społeczna gospodarka rynkowa zakłada aktywną rolę władzy publicznej w domenie gospodarowania. Regulacje prawne winny sprzyjać urzeczywistnianiu wolności działalności gospodarczej oraz realizacji ważnego interesu publicznego. Na gruncie obrotu gospodarczego nieuniknione są jednak spory pomiędzy przedsiębiorcami a organami administracji gospodarczej. Spory te powinny rozstrzygać właściwe krajowe, unijne i międzynarodowe sądy. Przywołane w opracowaniu orzeczenia potwierdzają, że sądy administracyjne w Polsce chronią wolność działalności gospodarczej i własność przedsiębiorców.

EN

The social market economy enshrined in the Constitution has envisaged an active role for administrative authorities in the field of the economy. Legal regulations in this field should promote both freedom of economic activity and implementation of important public interest. Nevertheless, conflicts in economic relations between entrepreneurs and authorities of economic administration are unavoidable. These conflicts should be settled by the competent domestic, European Union, and international courts. Relevant judgements discussed in this text confirm that administrative courts in Poland protect freedom of economic activity and property rights of entrepreneurs.

4

Przejmowanie założeń aksjologicznych prawa antytrustowego do stosowania krajowych reguł ochrony konkurencji Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 20 marca 2018 r., III SK 5/17

75%

Raczykowska G.

|

tom 8

|

nr 2

86-91

5

W sprawie redefinicji funkcji administracji gospodarczej w warunkach społecznej gospodarki rynkowej (na przykładzie funkcji administracji miar)

75%

Żywicka A.

|

nr 1

EN

The article aims at redefining the functions of economic administration in the social market economy formulated in the literature of reference as laid down in Art. 20 of the Constitution of the Republic of Poland, exemplified by the administration of measures. The paper gives a comprehensive account of a specific area of activity of the state in the economy, which is connected with technical and legal metrology. The sphere of legal and technical metrology is closely linked to the industry and, at the same time, it refers to a wide range of economic entities, it is a field in which the tasks are performed by the authorities of the administration of measures. The choice is not accidental, because this detached department of government administration is a glaring example of the changing role of administration in the economy, which originated under the influence of political and economic changes after 1989 and was then established in the Constitution of the Republic of Poland of 1997.

PL

W artykule została podjęta próba redefinicji sformułowanych w literaturze przedmiotu funkcji administracji gospodarczej w warunkach społecznej gospodarki rynkowej ustanowionej w art. 20 Konstytucji RP, a przeprowadzono ją na przykładzie administracji miar. Rozważaniami został objęty specyficzny obszar aktywności państwa w gospodarce związany z metrologią prawną i techniczną. Sfera metrologii prawnej i technicznej jest ściśle związana z przemysłem, a jednocześnie odnosi się do szerokiego kręgu podmiotów gospodarczych. Jest dziedziną, w której zadania realizują organy administracji miar. Wybór jest nieprzypadkowy, ponieważ ów dział niezespolonej administracji rządowej stanowi jaskrawy przykład zmieniającej się roli administracji w gospodarce, zachodzącej pod wpływem zmian ustrojowych i gospodarczych po 1989 r., a następnie ugruntowanych w Konstytucji RP z 1997 r.

6

Economic policy supporting social well-being. Remarks on the margin of Ludwig Erhard’s book “Prosperity for All”

71%

Łuszczyk M.

|

nr 49

27-37

EN

Celem artykułu jest przybliżenie dorobku Ludwiga Erharda w zakresie polityki gospodarczej i jego wizji dobrobytu społecznego. Bezpośrednio po II wojnie światowej Erhard był głównym autorem polityki gospodarczej Niemiec. Oparta na zasadach ordoliberalizmu społeczna gospodarka rynkowa stała się wówczas źródłem sukcesu gospodarczego.Na mocy Konstytucji również w Polsce społeczna gospodarka rynkowa jest podstawą ustroju gospodarczego. Okazuje się jednak, że podejmowane działania znacznie odbiegają od pierwotnej koncepcji Erharda, a niekiedy wręcz zbliżone są do modelu socjalistycznego porządku gospodarczego. Rośnie ingerencja państwa w procesy rynkowe, coraz częściej podejmowane są decyzje ad hoc, obliczone bardziej na poprawę bieżącej sytuacji niż zapewnienie trwałego dobrobytu.

PL

The purpose of the article is to present the achievements of Ludwig Erhard in the field of economic policy and his vision of social well-being. Immediately after World War II, Erhard was the main author of Germany’s economic policy. Based on the principles of ordoliberalism, the social market economy became the source of economic success. Under the Constitution, also in Poland the social market economy forms the basis of the economic system. However, it turns out that the actions taken differ significantly from Erhard’s original concept, and sometimes even close to the model of the socialist economic order. The state’s interference in market processes is growing, ad hoc decisions are more and more often made, calculated more to improve the current situation than to ensure lasting prosperity.

7

Granice udziału spółek Skarbu Państwa w społecznej gospodarce rynkowej w świetle art. 20 Konstytucji

63%

Oliński P.

|

nr 1(77)

183-194

PL

Artykuł stanowi próbę określenia konstytucyjnie dopuszczalnej granicy udziału spółek Skarbu Państwa w gospodarce w świetle art. 20 Konstytucji. Zaczyna się wprowadzeniem, stanowiącym podsumowanie aktualnych badań z zakresu nauk ekonomicznych i prawnych nad problematyką rosnącego udziału SSP w gospodarce oraz omówieniem problemów prawnych jakie owe zjawisko rodzi. Następnie omówiony zostaje stosunek państwa do własności państwowej i prywatnej w świetle modelu społecznej gospodarki rynkowej. Rozważania podparte są odwołaniami do doktryny ordoliberalizmu oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Następnie rozważane są możliwe miary pozwalające na stwierdzenie nadmiernego udziału spółek Skarbu Państwa w gospodarce w świetle art. 20 Konstytucji. Artykuł jest konkludowany wnioskami dla organów administracji publicznej i doktryny prawa publicznego.

EN

The article is an attempt to determine the constitutionally permissible limit of the participation of SOEs in the economy in light of Art. 20 of the Constitution. It begins with an introduction, summarizing current research in economic and legal sciences on the issue of the growing participation of SOEs in the economy and discussing the legal problems that this phenomenon raises. This is followed by a discussion of the relationship of the state to state and private property in light of the social market economy model. The considerations are supported by references to the doctrine of ordoliberalism and the jurisprudence of the Constitutional Court. Possible measures for determining the excessive participation of state-owned companies in the economy in light of Article 20 of the Constitution are then considered. The article is concluded with conclusions for public administration bodies and the doctrine of public law.

8

Społeczna gospodarka rynkowa a globalizacja – współczesne uwarunkowania założeń polityki gospodarczej

63%

Miszewski M.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2015

|

tom 1(73)

PL

Autor rozważa podstawowe cechy modelu społecznej gospodarki rynkowej, traktowanej jako alternatywa wobec neoliberalnego modelu polityki gospodarczej. Wskazuje na potrzebę uzupełnienia tego modelu uwzględniającą zmiany, które zachodzą we współczesnej gospodarce w związku z jej globalizacją. Wskazuje również na negatywne konsekwencje wyzwań globalizacyjnych, w szczególności problemy, jakie wynikają z globalizacji dla instytucji państwa.

EN

The author studies the fundamental features of the social market economy model, which is treated as an alternative to the neoliberal approach to economic policy. He indicates the necessity to complement this model with account of the changes taking place in the contemporary economy as a result of increasing globalisation. The author also points out the negative consequences of globalisation challenges, particularly the problems faced by state institutions.

9

Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce w czasie wojny w Ukrainie

63%

Gardziński T.

Myśl Ekonomiczna i Polityczna

|

2023

|

tom 76

|

nr 1

92-126

EN

The research problem undertaken by the author is the activity of social enterprises, which, despite the negative impact of the war in Ukraine, have a positive impact on minimizing the effects of the refugee crisis. The aim of the article is to verify the hypothesis that a social enterprise situated in the order of a social market economy can mitigate the effects of the crisis by taking additional measures for refugees in connection with the war in Ukraine. The premise for undertaking the research topic is the research gap in the literature in the field of combining these two pro-social concepts and assessing how a social enterprise can fill the bottom-up gaps resulting from the weakness of the order of the social market economy in Poland. To verify the hypothesis, the author used a study for the purposes of the doctoral dissertation carried out from April 2, 2023 to July 31, 2023. The subject of the study was 378 entities from the database of 2,180 social enterprises. The key conclusion of the study is that social enterprises affected by the war in Ukraine are also able to minimize its effects by helping refugees.

PL

Podejmowanym przez autora problemem badawczym jest działalność przedsiębiorstw społecznych, które pomimo negatywnego oddziaływania wojny w Ukrainie mają pozytywny wpływ na minimalizację skutków kryzysu uchodźczego. Celem opracowania jest weryfikacja hipotezy, że przedsiębiorstwo społeczne usytuowane w ładzie społecznej gospodarki rynkowej może niwelować skutki kryzysu, podejmując dodatkowe działania na rzecz uchodźców w związku z wojną w Ukrainie. Przesłanką do podjęcia tematu badawczego była występująca w literaturze przedmiotu luka badawcza w zakresie łączenia tych dwóch prospołecznych koncepcji i oceny tego, jak przedsiębiorstwo społeczne może uzupełniać oddolnie braki wynikające ze słabości ładu społecznej gospodarki rynkowej w Polsce. Do weryfikacji hipotezy autor posłużył się badaniem przeprowadzonym na potrzeby dysertacji doktorskiej, trwającym od dnia 2 kwietnia 2023 r. do dnia 31 lipca 2023 r. Przedmiotem badania było 378 podmiotów z bazy 2180 przedsiębiorstw społecznych. Kluczowym wnioskiem z przeprowadzonego badania jest to, że przedsiębiorstwa społeczne odczuwające skutki wojny w Ukrainie są również w stanie minimalizować jej skutki, pomagając uchodźcom.

10

Współczesne formy społeczeństwa obywatelskiego. Gospodarka społeczna

63%

Kołucki S.

Zabezpieczenie Społeczne. Teoria, Prawo, Praktyka

|

2015

|

tom IV

|

nr 4

102-109

EN

The social economy is one of the best manifestations of civil society in the social market economy. It is also a mechanism for intervention in social policy which fifi ts with its Polish model. The article aims to trace the evolution of the understanding of the idea of civil society and economic system which is the social market economy. As part which is connecting these two concepts, author proposed the concept of the social economy which is a manifestation of civil society in the social market economy.

PL

Gospodarka społeczna jest jednym z przykładów funkcjonowania idei społeczeństwa obywatelskiego w społecznej gospodarce rynkowej. Jest ona także mechanizmem interwencji w ramach polityki społecznej wpisującym się w model jej przemian w Polsce. Celem artykułu jest prześledzenie ewolucji rozumienia idei społeczeństwa obywatelskiego oraz systemu gospodarczego, jakim jest społeczna gospodarka rynkowa. Jako element łączący te dwa pojęcia, zaproponowana jest koncepcja gospodarki społecznej będącej przejawem społeczeństwa obywatelskiego w społecznej gospodarce rynkowej.

11

Chrześcijańska nauka społeczna a modele polityki społeczno-gospodarczej

63%

Bombała B.

Nurt SVD

|

2017

|

nr 2

403-421

PL

Autor uzasadnia w artykule tezę, iż religia jest cennym źródłem inspiracji w gospodarczej aktywności człowieka. Chrześcijańska etyka społeczna, mająca religijne ugruntowanie, oferuje pragmatyczny system zasad, na który składają się: personalizm, solidaryzm, pomocniczość, uczestnictwo, organiczna koncepcja współdziałania, dobro wspólne. Jest to oferta skierowana w stronę świata biznesu – i w imię dobra wspólnego winna być wykorzystana.

EN

The author of the present paper aims to justify the thesis that religion is a valuable source of inspiration in man’s economic activities. It confirms the unique value and moral solidarity of people as spiritual beings and their unstoppable progress to achieve the common ultimate goal: the absolute. Inspired by religion, Christian business ethics offer a system of pragmatic and deeply humanistic principles like personalism, solidarity, subsidiarity, participation, organic concept of cooperation in economic activities and common welfare. The offer is directed to the world of business and, for the sake of the common good, it ought to be accepted.

12

Personalizm ekonomiczny a społeczna gospodarka rynkowa - studium porównawcze

63%

Kamińska K.

|

2016

|

nr 9

52-66

PL

Społeczna gospodarka rynkowa stanowi konstytucyjną podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej, a także fundament ładu Unii Europejskiej. Powoduje to konieczność wypracowania na gruncie teoretycznym kształtu tego modelu, aby był on dostosowany do realiów gospodarczych zarówno polskich, jak i europejskich. W literaturze przedmiotu pojawiają się postulaty wskazujące na zasadność wykorzystania do tego celu na gruncie polskim założeń personalizmu ekonomicznego. Treść artykułu dotyczy porównania na płaszczyźnie teoretycznej obu doktryn i próby odpowiedzi na pytanie o możliwość ich połączenia na gruncie polityki gospodarczej. Do analizy wykorzystano metodę komparatystyki ekonomicznej. Obszarem wspólnym obu doktryn jest wizja człowieka inspirowana filozofią chrześcijańską. Stanowi ona centralny punkt odniesienia w rozważaniu społeczno-ekonomicznych aspektów ludzkiego życia. Koncepcja społecznej gospodarki rynkowej u swoich podstaw stwarza dogodne warunki dla ludzkiego rozwoju i w ten sposób może przyczynić się do realizacji założeń personalizmu ekonomicznego. Ważną kwestią pozostaje jednak rozwijanie fundamentów personalizmu ekonomicznego od strony teorii ekonomii tak, by jego zalecenia w zakresie polityki gospodarczej odpowiadały wymogom współczesnej gospodarki.

EN

The social market economy constitutes the base of the economic system of the Republic of Poland, as well as the foundation of the order of the European Union. This results in the need to develop on the basis of the theoretical shape of the model so that it is adapted to the economic realities of both Polish and European. In the literature there are proposals indicating the legitimacy of the use for this purpose on the basis of assumptions of Polish economic personalism. The article concerns the comparison of theoretically both doctrines and attempt to answer the question about the possibility of using them on the basis of economic policy. A method of the economic comparative study was used for analysis. Common area of both doctrines is the vision of man inspired by Christian philosophy. It is a central point of reference in considering the socio-economic aspects of human life. The concept of the social market economy in their foundation creates favorable conditions for human development, and thus can contribute to the objectives of economic personalism. An important question, however, remains to develop the foundations of economic personalism from the economic theory so that its recommendations for the economic policies meet the requirements of the contemporary economy.

13

When social meets economic: the case of the European Accessibility Act - remarks from Poland's perspective

63%

Drabarz A.

Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

|

2021

|

nr 9

2-9

PL

W ostatniej dekadzie przyjęto w Unii Europejskiej wiele regulacji prawnych w różnych obszarach, aby uczynić przestrzeń UE bardziej dostępną dla osób z niepełnosprawnościami i osób starszych. Wprowadzono europejskie standardy dostępności i możliwości finansowania, aby wspierać ich wdrażanie w zbudowanym środowisku i technologiach informacyjno-komunikacyjnych (ICT) oraz rozpowszechniać podejście projektowania uniwersalnego. Podstawowym uzasadnieniem dla tych kroków są cele spójności społecznej i integracji, które często są przesłaniane przez argumenty rynkowe istotne dla interesariuszy biznesowych. Ich najpełniejsze (jak dotąd) połączenie zostało przyjęte w Europejskim akcie o dostępności. Analiza z perspektywy Polski jako państwa członkowskiego pokazuje, jak ważne jest zaangażowanie podmiotów gospodarczych w procesy planowania, tworzenia, wdrażania i oceny transponujących przepisów oraz narzędzi zwiększania poziomu dostępności przestrzeni, produktów i usług.

EN

During the last decade, a number of EU legal regulations have been adopted in different areas to make the EU space more accessible for persons with disabilities and older persons. European accessibility standards and funding opportunities have been put into place to support their implementation in the environment built and in the information and communication technologies (ICT) and disseminate the Design for All approach. The primary rationale for these steps involves the goals of social cohesion and inclusion, often overshadowing the market arguments relevant to business stakeholders. Their fullest (so far) combination has been adopted in the European Accessibility Act. The analysis, from a Poland's perspective as a Member State, presents how important it is to involve business entities in the processes of planning, creating, implementing and evaluating the transposing legal provisions and tools for increasing the level of accessibility of space, product and service.

14

Społeczna gospodarka rynkowa w Polsce. Próba diagnozy systemu

63%

Partycki S.

|

tom 31

|

nr 1

179-191

EN

The paper analyzes the system of social market economy in Poland. It shows some discrepancies between the assumed principles of the system and the reality. Some theories of system analyses are presented here, in particular the conception of M. Weber and W. Eucken. The paper depicts a model of social market economy in its theoretical aspect and how it functions in practice. It shows also its relations to the principles of Catholic social doctrine. Here the role of ordoliberalism is discussed in creating the system of social market economy.

15

Teoretyczna koncepcja społecznej gospodarki rynkowej według Alfreda Müller-Armacka

63%

Janiszewska D.

|

nr 3

107-132

EN

The article focuses on the social market economy (Soziale Marktwirtschaft) theory developed by German economist Alfred Müller-Armack (1901-1978). The author analyzes Müller-Armack’s ideas in the context of socioeconomic developments in West Germany after World War II. The article outlines Müller-Armack’s diagnosis of society in 20th-century Europe and his criticism of laissez-faire capitalism and collectivism. Müller-Armack pursued ideas of social humanism and what is termed “social irenics,” a notion of working toward peace, moderation and conciliation in order to overcome existing differences in society. His idea of social market economy is seen as a holistic concept pursuing a complete humanistic societal order and a synthesis of seemingly conflicting objectives: economic freedom and social security. Müller-Armack’s social market economy concept called for a return to the market and competition, combined with an active economic policy and a social security system. The concept addressed the question of reconciling economic growth with freedom and social security. Janiszewska’s article highlights the cognitive value of the social market economy concept and its relevance to contemporary discourse on how economic systems should develop.

PL

Artykuł ma na celu szersze przedstawienie polskiemu czytelnikowi ekonomicznej koncepcji społecznej gospodarki rynkowej (Soziale Marktwirtschaft) autorstwa niemieckiego ekonomisty Alfreda Müller-Armacka (1901–1978). W obliczu mało rozpowszechnionej znajomości jego dzieł w Polsce, zastosowano metodę badawczą merytorycznej analizy ich treści, rozpatrując je w nawiązaniu do danych z zakresu społeczno-gospodarczej sytuacji w Niemczech Zachodnich po II wojnie światowej. Artykuł przedstawia w logicznym porządku idee autora: diagnozę kryzysu społecznego w XX w., ordo i „społeczny irenizm” oraz krytykę leseferyzmu i kolektywizmu. Następnie dokonuje się przedstawienia programu społecznej gospodarki rynkowej A. Müller-Armacka. Program składał się z postulatów powrotu do rynku i konkurencji, aktywnej polityki gospodarczej państwa oraz stworzenia systemu zabezpieczeń socjalnych. Analiza prowadzi do wniosku, że koncepcja ta odpowiadała na pytanie, jak pogodzić ze sobą wzrost gospodarczy oraz wolność i społeczne zabezpieczenie jednostek ludzkich. Dlatego w podsumowaniu artykułu wskazuje się na wysoki walor poznawczy koncepcji społecznej gospodarki rynkowej i jej aktualność w dobie współczesnej dyskusji o możliwych kierunkach rozwoju obecnego systemu gospodarczego.

16

Uwarunkowania i długookresowe implikacje Strategii dla Polski

63%

Kołodko G. W.

|

tom 298

|

nr 2

65-93

EN

The Strategy for Poland was a multi-layered programme of dynamic socio-economic development that emerged between late 1993 and early 1994. It was embedded in the foundations of social market economy institutions and structural reforms responding to the challenges of globalisation. The Strategy for Poland was a medium-term programme, yet it also laid out priorities for the long term. In hindsight, it offered an essentially correct diagnosis of the conditions of sustainable development and outlined its long-term goals. Much of what the programme said about structural reforms and institutional changes as well as internal and external development determinants a quarter-century ago is still valid today. This in particular applies to challenges such as the imperative of creating a social market economy and the competitiveness of enterprises under conditions of wide openness to the world. The strategy also accurately assessed the benefits of integration with the European Union and adequately addressed social security system reform, while also highlighting the need for efficient financial supervision and an economy increasingly driven by knowledge.

PL

Myśl o odpowiedniej strategii dla Polski rodziła się przez wiele lat, choć sama „Strategia dla Polski” – kilkuletni wielowątkowy program dynamicznego rozwoju społeczno-gospodarczego, osadzony na budowie instytucji społecznej gospodarki rynkowej i reformach strukturalnych odpowiadających na wyzwania globalizacji – powstał szybko, na przełomie lat 1993-94. Był to program średniookresowy, szczegółowo odnoszący się do działań niezbędnych w latach 1994-97, aczkolwiek kreślący także wiele zadań na lata późniejsze. Z ekonomicznego punktu widzenia była to próba podjęcia wyzwań długookresowych. Ówczesne zdiagnozowanie uwarunkowań zrównoważonego rozwoju oraz nakreślenie jego długofalowych celów było zasadniczo trafne i wiele z tego, co ćwierć wieku temu zaadresowano wobec reform strukturalnych i zmian instytucjonalnych, z jednej strony, oraz wewnętrznych i zewnętrznych determinantów rozwoju z drugiej strony, współcześnie pozostaje nadal aktualnych. Dotyczy to w szczególności spraw tak wielkich, jak imperatyw tworzenia społecznej gospodarki rynkowej czy konkurencyjności przedsiębiorstw w warunkach szerokiego otwarcia na kontakty ze światem, poprzez sprawy tak znaczące, jak korzystna integracja z Unią Europejską czy reforma systemu ubezpieczeń społecznych, po sprawy tak konkretne, jak sprawny nadzór finansowy czy ekspansja gospodarki opartej w coraz większym stopniu na wiedzy.

17

Dylematy kształtowania społecznej gospodarki rynkowej w Polsce

63%

Przybyciński T.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2010

|

tom 83: Polityka gospodarcza: wyzwania, dylematy, priorytety

273-301

PL

W okresie przedakcesyjnym polska gospodarka weszła na ścieżkę szybkiego wzrostu. W latach 2006–2007 tempo wzrostu gospodarczego w Polsce przekroczyło nawet 6%. Okres dobrej koniunktury można było wykorzystać do wzmocnienia fundamentów ustroju gospodarczego Polski. Temu celowi służyłaby w szczególności naprawa finansów publicznych oraz taka modyfikacja polityki makroekonomicznej, która sprzyjałaby utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce szybkiego wzrostu oraz ewentualnemu wejściu do strefy euro. Jednakże wzmocnieniu fundamentów ustrojowych kraju nie sprzyjały ostre konflikty, jakie miały miejsce na polskiej scenie politycznej w ostatnich latach. Walka o głosy wyborców sprzyjała obniżaniu wpływów podatkowych i parapodatkowych, co uniemożliwiło dokonanie pożądanych korekt w polityce makroekonomicznej. W tej sytuacji wybuch globalnego kryzysu finansowego okazał się wielkim zagrożeniem dla polskiej gospodarki. Obnażył bowiem słabości polityki gospodarczej, która nie była przygotowana do elastycznego reagowania w warunkach silnych wstrząsów zewnętrznych.

EN

In pre-accession time Poland entered the path of rapid economic growth with GDP growth rate having exceeded 6% within 2006-2007. The boom could have been used to strengthen the foundation of Poland’s economic system trough healing public finance and such a revision to macroeconomic policy that would underpin the fast growth and likely joining the eurozone. However, the strengthening of the country’s system foundation was impeded by conflicts that have taken place on the Polish political scene within the past several years. Striving for election votes impeded expected tax and paratax budgetary inflows, which hindered necessary revisions to macroeconomic policy. Against such a background global financial crisis came as a threat to Polish economy, since it unveiled the weaknesses of economic policy incapable of flexible response to strong external shocks.

18

The Overview of the Economic System in Papal Encyclicals

63%

Sienkiewicz M. , Świder W.

|

nr 39

211-225

PL

Artykuł jest analizą i zobrazowaniem ustrojów gospodarczych, do których odwoływali się ówcześni papieże w swoich dokumentach, najczęściej w encyklikach. W artykule został przedstawiony obraz społeczeństwa w perspektywie gospodarczo-społecznej oraz zawarte w encyklikach interpretacje i komentarze do konkretnego ustroju. Artykuł prezentuje to, w jaki sposób papieże reagowali w encyklikach na pojawiające się zmiany w ustroju politycznym i na nowe ideegospodarcze.

EN

The article is an analysis and presentation of the overview of economic systems to which the popes of that time referred in their documents, most often in encyclicals. The article presents the image of society in the economic and social perspective as well as interpretations and comments on a specific system, which were included in the papal encyclicals. The article is a presentation of how popes in encyclicals responded to the emerging changes in the political system and new economic ideas.

19

Collective Labour Agreements as a Fundamental Tool of Trade Union Operation

63%

Goździewicz G.

|

tom 60

77-92

PL

Artykuł koncentruje się na charakterystyce i rozwoju porozumień zbiorowych jednego z podstawowych narzędzi działania związków zawodowych. Autor prezentuje historyczny rozwój koncepcji porozumień zbiorowych oraz – w sposób bardziej szczegółowy – nowy model porozumienia zbiorowego, dostosowany do realiów społecznej gospodarki rynkowej. Tradycyjna rola porozumień zbiorowych sprowadza się do zapewnienia, aby warunki zatrudnienia wynikające z indywidualnych stosunków pracy były bardziej korzystne dla pracowników, aniżeli warunki wynikające z regulacji ustawowych. Porozumienia zbiorowe stanowią również narzędzie pozwalające na zachowanie pokoju społecznego pomiędzy partnerami społecznymi. W nowym systemie społeczno-ekonomicznym i politycznym porozumienia zbiorowe stały się aktami o powszechnym zakresie zastosowania. Pełnią one różne ważne funkcje: funkcję ekonomiczną (stymulując wzrost gospodarczy i przyczyniając się do utrzymania pokoju społecznego w relacjach między partnerami społecznymi), funkcję promocyjną (poprzez wspieranie nowych rozwiązań) oraz dają większą elastyczność w stosowaniu powszechnie obowiązujących rozwiązań prawnych. W aktualnym stanie prawnym związki zawodowe mają monopol na zawieranie układów zbiorowych pracy. Zmiany ekonomiczne, zachodzące w ciągu ostatnich lat w Polsce oraz w innych krajach rozwiniętych ekonomicznie, spowodowały drastyczny spadek poziomu uzwiązkowienia, co z kolei przełożyło się na spadek liczby zawieranych porozumień zbiorowych. Czas pokaże, w jakim zakresie związki zawodowe zachowają w przyszłości swój status podstawowego przedstawicielstwa pracowniczego.

20

Closer than You Thought. Constitutional Grounding of the Social Market Economy in Poland and Italy

51%

Błaszczak B. , Wagstyl A.

|

2024

|

nr 2(78)

243-254

PL

Niniejszy artykuł ma na celu zbadanie systemu społecznej gospodarki rynkowej w Polsce i we Włoszech. Porównuje przepisy konstytucyjne, wskazując podobieństwa i różnice pomiędzy tymi państwami. Są one podstawą do identyfikacji zasad wspólnych dla wszystkich społecznych gospodarek rynkowych w Europie. Analiza prowadzi do wniosku, że pogodzenie praw ekonomicznych z interesami społecznymi jest niezbędne do ustanowienia analizowanego systemu gospodarczego.

EN

The article aims to investigate the system of the social market economy in Poland and Italy. It compares constitutional provisions, distinguishing national commonalities and discrepancies. They are the basis for the identification of the precepts common to all social market economies in Europe. The analysis concludes that combining economic rights with social interests is essential to establishing the social market economy.