Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

1 Pamiętnik Literacki

1 2021

1 Mazurkowa B.

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: spazmy

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Spazmy i wapory w literackich kreacjach polskich pisarzy XVIII i XIX wieku

100%

Mazurkowa B.

nr 2

123-142

Rozprawa prezentuje utrwalone w dziełach polskich autorów oświeceniowych, modne wówczas, wydumane choroby dam i kawalerów z towarzystwa, określane mianem spazmów i waporów. Pełne afektacji uzewnętrznianie tych dolegliwości było przejawem ówczesnego stylu życia przedstawicieli wyższych warstw, stanowiło znamienny rys obyczajowy epoki i kultury tego okresu. Autorka przybliża nacechowane żartobliwym, ironicznym lub krytycznym dystansem sposoby nawiązywania w utworach doby stanisławowskiej do modnych przypadłości, spopularyzowanych przez komedię Wojciecha Bogusławskiego „Spazmy modne” (1797). Śledzi żywotność wątku spazmów i waporów w literaturze XIX stulecia, wskazując na kontynuację tradycyjnych ujęć, a także na nowe rozwiązania artystyczne, które świadczą o przekształceniu pierwotnego zjawiska obyczajowego w obiegowy motyw literacki, służący wzmocnieniu zabiegów teatralizacji konkretnych scen i przerysowaniu zachowań bohaterów. Zwraca też uwagę na wykorzystanie spazmów w tekstach epickich w celu uwydatnienia dramatycznych rysów wewnętrznego portretu postaci, ich wizerunku emocjonalnego, psychologicznego i duchowego.

The study presents the then fashionable among the society’s imagined illnesses of ladies and cavaliers, referred to as spasms and vapours, recorded in the works of the Polish Enlightened authors. Rich in affectation manifestations of the complaints were symptoms of upper classes representative’s lifestyle, and were seen as distinctive customary trait of the epoch and culture of that time. The author gives a succinct description of the modes, stamped with humour, irony or critical distance, of referring to the stylish symptoms found in the pieces composed at the times of Stanisław August Poniatowski and popularised by Wojciech Bogusławski’s comedy “Spazmy modne” (“Stylish spasms,” 1797). She traces the vitality of the motif in question in the 19th century literature, pointing at a continuation of traditional approaches and at the new artistic solutions that provide for transformation of the initial customary phenomenon into a common literary motif that serves to strengthen the theatricalisation of given scenes and exaggeration of protagonists’ behaviours. She also pays attention to the ways spasms are employed to the epic texts to accentuate the dramatic traits of persons’ internal portrait, and their emotional, psychological, and spiritual image.