The contemporary, ever-faster development of the world, man-made changes in the natural environment, and especially the advanced urbanisation process, exert an ever stronger pressure on the use of space. Space can be used in a number of ways, depending on its natural features and human opinions. This gives rise to many spatial conflicts. One of their significant aspects is an economic one. For its analysis use can be made of a notional apparatus deriving from game theory. This paper offers an analysis of situations occurring at the micro-scale (of individual properties). It identifies economic motives behind the activities of two principal players: property owners and communes, and the strategies the communes adopt in this field. They make use of economic-financial instruments. The paper discusses them and the effects they bring in terms of the economic equilibrium and physical development. Also presented is a new instrument in this group: an advertisement charge, as an example of a new, correct approach to this type of instruments.
The purpose of this study was to identify compatibilities of land-use patterns resulting from adjacent functions within the rural commune of Oleśnica. The analysis was made based on the relevant studies of conditions and directions of spatial planning, as well as a field inventory. The results of the studies show that the applicable planning document became a potential source of spatial conflicts. On these grounds, a negative assessment was given to the functioning spatial planning system, which, according to the premises of spatial order and sustainable development, should prevent them. The existing incompatibilities are the result of issues with coordination of the local spatial policies. As a consequence, they cause an urban development chaos, lack of proper space shaping, environmental damage and lower the residents‘ quality of life.
This article deals with the problems of modelling spatial conflicts in the functional use of territory as part of physical planning, using characteristics derived from the Earth’s surface. Specifically, the topic is conflict modelling of functional areas for housing, sports and recreation with the inclination of slopes and the degree of sunshine on slopes, which can be considered very important from the viewpoint of comfort and the quality of life of inhabitants. The main objective of this article is to assess the impact of the quality of the base digital elevation model (DEM) on the results of modelling. It is probable that poor DEM will result in poor outcome of the analyses. As input data for the creation of DEM, in particular the contour lines from the DMÚ 25 data model were used. The results of the analyses show that if excellent DEM is used, locations with critical values under observation can be identified unambiguously. In the case of low quality base DEM, the delimitation of the necessary measures and the planning of prospective development of settlements can become problematic.
CS
Příspěvek se věnuje problematice modelování prostorových konfliktů funkčního využití území v rámci územního plánování s charakteristikami odvozenými ze zemského povrchu. Konkrétně se jedná o modelování konfliktů funkčních ploch bydlení a sportu a rekreace se sklonem svahů a mírou oslunění svahů, které lze považovat z hlediska komfortu a kvality života obyvatel za velmi důležité. Hlavním cílem příspěvku je pak zhodnocení vlivu kvality podkladového digitálního výškového modelu (DEM) na výsledky modelování výše uvedených prostorových konfliktů. Lze předpokládat fakt, že nekvalitní DEM povede k nekvalitním výstupům analýz. Vstupními daty pro tvorbu podkladových DEM byly zejména vrstevnice z datového modelu DMÚ 25. Z výsledků zpracovaných analýz je patrné, že v případě použití kvalitního DEM lze vždy jednoznačně identifikovat místa s kritickou hodnotou sledovaných jevů. Při použití nekvalitního podkladového DEM však může dojít k problematickému vymezování potřebných opatření či plánování dalšího rozvoje obcí.
Funkcjonowaniu i rozwojowi systemu transportowego towarzyszy występowanie różnych rodzajów przestrzennych sytuacji konfliktowych. W artykule na przykładzie Gdańska opisano konflikty strukturalne. Zaproponowano również w skali lokalnej ogólny model równoważenia rozwoju systemu transportowego.
EN
Operation and development of transport system is directly connected with various kinds of spatial conflicts. Structural conflicts based on Gdańsk example has been presented in this article. A generic model leading to sustainable development of transport system has been also described.
Celem niniejszego opracowania jest identyfikacja istniejących konfliktów przestrzennych w zakresie gospodarki przestrzennej. Prace studyjne i inwentaryzacyjne objęły analizę polityki planistycznej gmin, zwłaszcza w kontekście problemów ochrony środowiska i krajobrazu kulturowego. Głównym materiałem badawczym były wydane w latach 2007–2012 decyzje o warunkach zabudowy i lokalizacji inwestycji celu publicznego dla gmin powiatu trzebnickiego. Badania miały na celu podkreślenie istoty identyfikacji konfliktów przestrzennych oraz ich relacji do zaawansowania i jakości prac planistycznych. Prezentacja wyników badań ma formę analizy przypadków.
EN
The aim of this study was to identify existing and potential spatial conflicts in spatial development policy. The study included inventory and analysis of the spatial plans adopted by municipalities, especially in the context of environmental problems and cultural landscape. Zoning decisions and those on the location of investment for public purposes were the main source of data. The research on spatial conflict was carried out in the municipalities of Trzebnica District in the years 2007–2012. The research highlighted the importance of identifying spatial conflicts and their relation to the stage of urban planning process and quality of planning documents. The research outcomes were presented in a format of case studies.
Gospodarka zasobami kopalin mineralnych nie stanowi w Polsce jednego kompleksowego zadania publicznego, przypisanego jednemu organowi władzy publicznej lub instytucji centralnej. Aktualnie sprawy zarządu tymi zasobami są rozrzucone pomiędzy kompetencje pięciu ministrów. Spójne uregulowanie zarządzania zasobami kopalin, w szczególności w odniesieniu do złóż objętych własnością górniczą Skarbu Państwa, powinno być jednym z niezbędnych elementów polityki surowcowej kraju. W przypadku złóż kopalin będących przedmiotem własności Skarbu Państwa jako własność górnicza Skarb Państwa może rozporządzać tym przedmiotem przez ustanowienie użytkowania górniczego, uzyskując związane z tym wynagrodzenie. Czerpanie przez Skarb Państwa pożytków ze złoża objętego własnością górniczą jest jednak aktualnie realizowane przede wszystkim w sposób pośredni, poprzez wprowadzony w 2012 r. podatek od wydobycia niektórych kopalin (rudy Cu-Ag, węglowodory), a od 2016 r. także specjalny podatek węglowodorowy. Coraz częściej powstaje konkurencja pomiędzy wykorzystaniem górotworu wraz z zasobami złóż stanowiących własność górniczą Skarbu Państwa a wykorzystaniem nadległych nieruchomości gruntowych, jak również konkurencja w obrębie górotworu - czy to w przypadku tej samej kopaliny, czy pomiędzy różnymi rodzajami kopalin. Wyraźnie zaznacza się przy tym brak wypracowanych tzw. norm kolizyjnych w regulacjach prawa geologicznego i górniczego, zagospodarowania przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, w tym także w zakresie ochrony zasobów złóż kopalin. Najważniejsze postulaty działań krótko- i średnioterminowych dla poprawy zarządzania zasobami kopalin mineralnych w Polsce to: opracowanie spójnej strategii gospodarowania zasobami kopalin, wprowadzenie instytucjonalnej ochrony zasobów złóż kopalin, wydzielenie listy złóż strategicznych i zabezpieczenie ich obszarów przed konkurencyjnym zagospodarowaniem, podjęcie działań dla zapewnienia jednego organu państwa odpowiedzialnego w całości za zarząd zasobami złóż kopalin objętych własnością górniczą.
EN
Mineral resources management in Poland is not yet complex public task, governed by one central authority, as some competences are separated between five ministries. Coherent regulation of this management, especially regarding deposits covered by so-called mining property, should be one of the basic components of the domestic mineral policy. In case of such State-owned deposits, State Treasury can dispose its ownership rights through establishment of mining usufruct, with proper compensation related to it. Collecting of benefits from State-owned deposits is actually realized also indirectly, through tax on mining exploitation of some minerals (Cu-Ag ores, hydrocarbons) introduced in 2012, and special hydrocarbon tax (in force since 2016). Competition between mining use of orogen with State-owned mineral deposits and other uses of laying above land properties, as well as competition within orogen - regarding licences for the same mineral or for different minerals, are still increasing in Poland. There is a lack of so-called collision standards in Polish law regulations, also these related to the protection of mineral deposits. The most important postulated short and medium term activities for improvement of mineral resources management in Poland should be: preparation of coherent strategy of mineral resources management, introduction of legal protection of mineral deposits, preparation of the list of strategic mineral deposits with their protection against competitive direction of use, introduction of one central authority responsible for all tasks related to mineral resources management.
Celem artykułu jest identyfikacja odmiennych wizji i oczekiwań mieszkańców oraz samorządu lokalnego odnośnie do zagospodarowania przestrzeni podmiejskiej, które stanowią źródło potencjalnych konfliktów przestrzennych. Zaprezentowano w nim sprzeczności interesów ogółu mieszkańców strefy podmiejskiej, określonych grup mieszkańców, a także samorządu gminnego. W artykule scharakteryzowano różne rodzaje konfliktów, w tym konflikty przestrzenne. Źródłem konfliktów jest chęć utrzymania przez ogół mieszkańców podmiejskiego charakteru miejscowości zamieszkania, nadrzędność prawa własności i interesu indywidualnego nad interesem zbiorowym oraz nadmierne ambicje rozwojowe samorządów gminnych. Rozważania na temat konfliktów przestrzennych w strefie podmiejskiej ilustrują wyniki dwóch badań ankietowych zrealizowanych w podwarszawskiej gminie Lesznowola, jedno na reprezentatywnej próbie mieszkańców całej gminy (394 osoby), a drugie na reprezentatywnej próbie mieszkańców Mysiadła (305 osób).
EN
The aim of the paper is to identify different visions and expectations of the citizens and the local government regarding the development of their suburban space, which are a source of potential spatial conflicts. It discusses contradictory interests of all the people living in the suburban area, certain groups of inhabitants, and local authorities. The paper characterizes different types of conflicts, including spatial ones. The conflicts in the suburbs are generated by a desire to keep the suburban character of the place of residence, the primacy of property rights and individual interests over collective ones, and excessive development ambitions of local authorities. Considerations on spatial conflicts in a suburban zone are illustrated by the results of two surveys carried out in the Lesznowola municipality near Warsaw, one on a representative sample of residents throughout the whole municipality (394 persons), and the other on a representative sample of residents of Mysiadło (305 people).
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W środowisku skał średnich i małych powszechnie opracowywane są mapy demograficzne obrazujące gęstość zaludnienia na danych obszarach. Takie mapy przedstawiają stany statyczne populacji w relacji do elementów rastra lub określonych obszarów. W zakresie skał wielkich (map szczegółowych) istnieje możliwość przedstawienia gęstości zaludnienia nie tylko w wersji statycznej, lecz również wykazania naturalnej mobilności określonych grup populacji, jako konsekwencji dojazdów do obiektów edukacji, obiektów pracy, obiektów wypoczynku oraz do centrów handlowych miast. Szczególnym przypadkiem migracji i spiętrzenia grup populacji są imprezy kulturalne, rozrywkowe i sportowe. Rozwój naszej cywilizacji rodzi konflikty przestrzenne i dla zapewnienia bezpieczeństwa ludzi należy szczegółowo monitorować obszary konfliktów. Niniejszy artykuł wskazuje na konieczność zapisu w systemie informacji o terenie GIS parametrów demograficznych w wersji dynamicznej, z uwzględnieniem naturalnej zmienności tego szczególnego obiektu jakim jest ludność, z jej typowymi cechami mobilności. Na podstawie takiego zapisu w GIS mogą być wykonywane analizy z uwzględnieniem czasu, geometrii i topologii obszarów podlegających oddziaływaniu i obszarów konfliktogennych. W takiej rozszerzonej wersji system informacji o terenie GIS osiąga wyższy stopień organizacji i stwarza możliwość rozwiązywania wielu zadań przestrzenno-czasowych, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i lepszej jakości życia różnym grupom społeczeństwa.
EN
Human environment is subject to various risks - caused by natural forces or anthropogenic activity. The prevalence of conflicts in everyday life, created by air pollution, water and soil pollution, noise, hazard communication, damage and numerous effect of anthropogenic activities is characteristic for urban areas. Any risk or its effect has its spatial reference, its area of operation. Similarly, any group of people also has its spatial reference. The conflict occurs between two areas: the area where a group of population is concentrated and the area which is the source of conflict. Conflict is a spatial relationship between two surface objects - in such a relationship its topology and geometric parameters can be considered. GIS is a suitable software tool to solve just such tasks and to visualize their results. Different groups of people live in natural mobility, resulting in a spatial-temporal change in population density. Also the risk factors (the factors which are the source of conflict) may be a subject of spatial temporal changes. This paper describes typical cases of environmental conflicts, and presents two examples, representing the spatial-temporal conflicts between population groups and the factor which is a source of conflict - noise and danger arising from transportation of hazardous materials in transit through a city. In both cases, analysis and visualization of results were performed by ESRI ArcGIS system. The development of our civilization creates spatial conflicts and to ensure the safety of people the areas of conflict should be monitored in detail. This paper indicates the need to record in the land information system demographic parameters of this particular subject which is population, with its typical characteristics of mobility in a dynamic version taking into account its natural variability. On the basis of such a record in the GIS different analyses can be performed taking into account the time, geometry and topology of active and passive areas. In this extended version the land information system would achieve a higher degree of organization and this would create possibility of solving many spatial temporal tasks, which aim at ensuring safety and better quality of life for different groups of society.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.