Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Praca na własny rachunek a ochrona w zakresie zbiorowego prawa pracy

100%

Latos-Miłkowska M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2022

|

tom 101

193-203

EN

As a result of the amendment to the Act on Trade Unions, which entered into force on January 1, 2019, self-employed persons meeting the criteria indicated in Art. 11 of Trade Union Act were granted the right to associate in trade unions and, consequently, other rights in the field of collective labor law. This is a new legal situation, because under the previous legal status, these persons were deprived of rights in the field of collective labor law. The aim of this article is therefore to analyze the scope of protection of the rights and interests of self-employed workers on three levels: 1) the right to associate in trade unions, 2) their coverage by collective agreements, 3) collective disputes. An attempt will also be made to assess to what extent the model of collective protection of their interests offered to these people is adequate to their needs and the specificity of their work. 1 Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 854), dalej: u.z.z.

PL

W wyniku nowelizacji ustawy o związkach zawodowych, która weszła w życie 1 stycznia 2019 r., osoby świadczące pracę na własny rachunek spełniające kryteria wskazane w art. 11 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych zostały wyposażone w szersze prawo koalicji oraz – w ślad za tym – w inne prawa w zakresie zbiorowego prawa pracy. Jest to nowa sytuacja prawna, gdyż w uprzednim stanie prawnym osoby te były pozbawione uprawnień w zakresie zbiorowego prawa pracy. Celem niniejszego artykułu jest analiza zakresu ochrony praw i interesów osób świadczących pracę na własny rachunek na trzech płaszczyznach: 1) prawa zrzeszania się w związkach zawodowych, 2) obejmowania tych osób układami zbiorowymi pracy, 3) sporów zbiorowych. Podjęta zostanie również próba oceny, na ile zaoferowany tym osobom model zbiorowej ochrony ich interesów jest adekwatny do ich potrzeb i specyfiki świadczenia przez nie pracy. 1 Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 854), dalej: u.z.z.

2

Employee Representation in Collective Labour Disputes – de lege lata and de lege ferenda

80%

Cudowski B.

|

tom 60

27-40

PL

Autor koncentruje się na zagadnieniu reprezentacji pracowników w sporach zbiorowych. Zgodnie z polską ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych prawa i interesy pracowników w sporze zbiorowym są reprezentowane przez związki zawodowe. Związkom zawodowym został de facto przyznany monopol w zakresie reprezentowania pracownika w sporze zbiorowym. Podstawowy problem polega na tym, że w większości zakładów pracy nie działają związki zawodowe. W konsekwencji, w aktualnym stanie prawnym pracownicy w takich zakładach pracy nie mają możliwości obrony swoich praw i interesów poprzez prowadzenie sporów zbiorowych. Zdaniem autora, uzasadnia to rozważenie możliwości dopuszczenia do uczestniczenia w sporze zbiorowym pozazwiązkowych reprezentacji pracowniczych. Jest to niezbędne ze względu na zapewnienie rzeczywistej ochrony zbiorowych praw i interesów pracowników zatrudnionych w zakładach pracy, w których nie działają związki zawodowe. Ani Konstytucja RP, ani prawo unijne nie sprzeciwiają się dopuszczeniu pozazwiązkowych reprezentacji pracowniczych do reprezentowania strony pracowniczej w sporze zbiorowym. W wielu krajach reprezentacjom pozazwiązkowym przysługuje prawo reprezentowania pracowników w sporach zbiorowych. Drugi problem wskazywany przez autora sprowadza się do tego, że w aktualnym stanie prawnym nawet organizacja związkowa o bardzo małej liczbie członków jest uprawniona do prowadzenia sporu zbiorowego z pracodawcą i reprezentowania wszystkich zatrudnianych przez niego pracowników. Nie ma żadnych wymogów dotyczących reprezentatywności. W takiej sytuacji organizacja reprezentująca pracowników nie ma legitymacji do prowadzenia sporu zbiorowego w imieniu wszystkich pracowników. Również w tym zakresie konieczna jest nowelizacja aktualnie obowiązujących przepisów.

3

Stanowisko rządu polskiego wobec protestu środowiska nauczycielskiego dotyczącego zmian w systemie oświaty w Polsce w 2019 roku

80%

Ceholnik-Szafran E.

|

nr 2

5-17

EN

In the article there is presented the position of Law and Justice government and of the opposition parties against teachers’ community protest including teacher trade unions and regarding imple- menting of changes in education system in Poland in 2019. Than main demand was the increase of basic teachers’ remuneration. Apart from that, teachers expected more financial support for education from the country budget, changes in teachers’ professional assessment criteria and in promotion system as well as the resignation of National Education Ministry Ms Anna Zalewska. The protesting teachers were represented by three trade unions. That were Polish Teachers’ Union (ZNP), Independent Self-Governing Labour Union ‘Solidarność’ – Country Section of Education and Upbringing (KSOiW NSZZ Solidarność) and Free Trade Union ‘Solidarność-Oświata’ (WZZ Solidarność-Oświata) a memeber organisation of Trade Unions’ Forum. The president of ZNP is Sławomir Broniarz, Ryszard Proksa is the chairman of KSOiW NSZZ Solidarność and WZZ ‘Solidarność-Oświata’ is represented by Sławomir Wittkowicz. The aim of this article is to present the decisions of Mateusz Morawicki’s government and the position of parliamentary opposition against the protest action in education system public institutions in 2019. There are presented the reasons, the course and the consequences of teachers’ strike for children and parents as well as for the educational employees not being teachers. In the article the following research methods have been used: decisional, institutionary-legal, comparison, statistical, content analysis. It was an attempt to answer research questions re- garding reasons and consequences of teacher trade unions’ protests in the case of changes in educational system in Poland in 2017 and governmental decisions as well as parliamentary opposition stance against the demands of teachers’ trade unions.

PL

W artykule przedstawiono stanowisko rządu Prawa i Sprawiedliwości oraz partii opozycyjnych wobec protestu środowiska nauczycielskiego w tym nauczycielskich związków zawodowych dotyczącego wprowadzonych zmian w systemie oświaty w Polsce w 2019 roku. Głównym postulatem protestujących była podwyżka wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli. Ponadto środowisko nauczycielskie domagało się większych nakładów finansowych na oświatę z budżetu państwa, zmian w ocenie pracy i awansie nauczycieli oraz dymisji minister edukacji narodowej Anny Zalewskiej. Protestujących nauczycieli reprezentowały trzy związki zawodowe. Był to Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP), Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” (KSOiW NSZZ Solidarność) oraz Wolny Związek Zawodowy „Solidarność-Oświata” (WZZ Solidarność-Oświata) będący organizacją członkowską Forum Związków Zawodowych. Funkcję prezesa ZNP pełni Sławomir Broniarz. Z kolei stanowisko przewodniczącego KSOiW NSZZ Solidarność zajmuje Ryszard Proksa, a WZZ Solidarność-Oświata – Sławomir Wittkowicz. Celem artykułu jest ukazanie decyzji rządu Mateusza Morawieckiego i stanowiska opozycji parlamentarnej wobec akcji strajkowej w publicznych placówkach systemu oświaty w 2019 roku. Zaprezentowano przyczyny, przebieg i konsekwencje strajku nauczycieli – zarówno dla uczniów, jak też rodziców i pracowników oświaty niebędących nauczycielami. W artykule wykorzystano następujące metody badawcze: decyzyjną, instytucjonalno-prawną, porównawczą, statystyczną oraz analizy treści. Starano się do odpowiedzieć na pytania badawcze dotyczące przyczyn i skutków protestu nauczycielskich związków zawodowych w sprawie zmian w systemie oświaty w Polsce po 2017 roku oraz decyzji rządu i stano- wiska opozycji parlamentarnej wobec żądań nauczycielskich związków zawodowych.