Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Modelowanie pracy geodrenu zabudowanego w płaszczyźnie poziomej

100%

Salik W. , Cholewa M. , Plesiński K.

Izolacje

|

2017

|

tom R. 22, nr 7-8

39--43

PL

W artykule przedstawiono właściwości geosyntetyków oraz wpływ polimerów na budowę fizykochemiczną materiałów z tworzyw sztucznych. Omówiono badania przeprowadzone w Katedrze Inżynierii Wodnej i Geotechniki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, w których wykorzystano geokompozyt drenażowy Pozidrain 7S250D/NW8.

EN

The article presents the properties of geosynthetic fabrics and the impact of polymers on the physico-chemical composition of plastic materials. The publication discusses a research project carried out at the Department of Hydraulic Engineering and Geotechnics of the University of Agriculture in Krakow, involving Pozidrain 7S250D/NW8 geocomposite material for drainage purposes.

2

Influence of the type of soil dewatering and land use on the dynamics of concentrations and volume of nitrogen discharged from agricultural areas

100%

Szymczyk S.

Journal of Elementology

|

2010

|

tom 15

|

nr 1

189-211

EN

Studies on the dynamics of concentrations and discharge of nitrogen load through draining systems were carried out in Olsztyn Lake District (Pojezierze Olsztyńskie) from 1994 to 2007. For the tests, three basins were selected: an agricultural basin drained with a drainage system, an agricultural and forested basin drained with a network of ditches and drains, and an agriculrual basin with a large forest cover (ca 30%), drained with ditches. The discharge of water through the draining facilities was measured every two weeks, and once a month, N-NO3, N-NO2, N-NH4 as well as Kjeldahl nitrogen were determined. It has been demonstrated that the volume of discharged water carried away through draining systems depends primarily on the amount and distribution of atmospheric precipitation, epsecially during the winter half-year. The dynamics of concentrations and loads of nitrogen in water discharged via draining systems varied with time and depended not only on the amount and distribution of precipitation over a year and in the multi-year period, but also on the type of land use in a given basin and a draining system. It was also found out that intensive rainfall in summer only slightly increased the discharge of water from the basin drained with the drainage system. The load of total nitrogen flowing away through the draining systems from agricultural basins was closely connected with the amount of discharged water and water levels of mineral nitrogen compounds, especially N-NO3. The highest nitrogen loss from drained areas appeared in spring, which was associated with the seasonal character of water outflow, culminating in March-April. The highest concentration of total nitrogen (16.69 mg dm-3) was determined in water discharged through the network of ditches and drains, but due to a more intensive dewatering of soils, a higher total nitrogen load (on average 33% more) was discharged through drains. Per 1 ha of an agricultural basin, the annual outflow of total nitrogen was up to 13.13 kg, including 12.04 kg of mineral nitrogen.

PL

Badania nad dynamiką stężenia i odpływu ładunku azotu systemami melioracyjnymi prowadzono na Pojezierzu Olsztyńskim w latach 1994-2007. Do badań wytypowano zlewnie: rolniczą odwadnianą siecią drenarską, rolniczo-leśną odwadnianą siecią rowów i drenów oraz rolniczą o dużym udziale obszarów leśnych (ok. 30%), odwadnianą rowami melioracyjnymi. Odpływ wód z urządzeń melioracyjnych mierzono co dwa tygodnie, a raz na miesiąc w wodzie oznaczano N-NO3 N-NO2, N-NH4 oraz azot metodą Kjeldahla. Wykazano, że o wielkości odpływu wody systemami melioracyjnymi decydują głównie ilość i rozkład opadów atmosferycznych, a szczególnie ich ilość w półroczu zimowym. Dynamika stężeń i ładunków azotu w wodach odpływających systemami odwadniającymi była zmienna w czasie i zależała nie tylko od ilości i rozkładu opadów w roku i wieloleciu, ale również od sposobu zagospodarowania zlewni i systemu odprowadzającego wodę. Stwierdzono, że intensywne opady w sezonie letnim zwiększają odpływ wody w niewielkim stopniu, i tylko w przypadku sieci drenarskiej. Ładunek azotu ogólnego odpływającego systemami melioracyjnymi ze zlewni rolniczych jest ściśle uzależniony od ilości odpływającej wody oraz od stężenia w niej mineralnych związków azotu, szczególnie N-NO3. Największe straty azotu z terenów zmeliorowanych występowały w okresie wiosennym, co wiąże się z sezonowym odpływem wód i jego kulminacją w miesiącach marzec-kwiecień. Największe stężenie azotu ogólnego (16,69 mg·dm-3) występowało w wodach odpływających siecią rowów i drenów, ale ze względu na intensywniejsze odwodnienie gleb większy jego ładunek, średnio o 33%, odpływał drenami. Z 1 ha zlewni rolniczej drenami odpływało do 13,13 kg azotu ogólnego rocznie, w tym do 12,04 kg azotu mineralnego.

3

Optymalne odwodnienie gleb łąkowych w świetle badań modelowych

80%

Kaca E. , Kasperska-Wolowicz W.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2008

|

tom 528

PL

W pracy zbadano wpływ głębokości odwodnienia ekstensywnie użytkowanej łąkowo gleby torfowo-murszowej na czasy trwania charakterystycznych stanów uwilgotnienia korzeniowej warstwy gleby w warunkach opadowego zasilania w wodę. Badania realizowano z wykorzystaniem skalibrowanego i zweryfikowanego modelu matematycznego w oparciu o dane z 17 stacji meteorologicznych w Polsce w latach 1970-1995. Głębokość odwadniania miała istotny wpływ na czasy trwania nadmiernego, dostatecznego i niedostatecznego uwilgotnienia gleby. Wpływ ten był w małym stopniu modyfikowany zmiennością warunków klimatycznych Polski. Wyznaczono głębokość odwadniania, której odpowiadała największa wartość średniej z rocznych sum czasów trwania dostatecznego uwilgotnienia. Głębokość ta, przy której osiąga się najlepsze uwilgotnienie korzeniowej warstwy gleby, nazywana jest normą rolnośrodowiskową odwodnień. Jest ona równa minimalnej normie odwodnienia z₁, wynoszącej 25 cm dla gleby torfowo-murszowej o średnim stopniu zmuszenia. W warunkach klimatycznych Polski oprócz optymalnego odwodnienia na głębokość z₁ konieczne jest uzupełniające nawodnienie, wodą doprowadzoną z zewnątrz obiektu, w celu zmniejszenia ryzyka niekorzystnego uwilgotnienia korzeniowej warstwy gleby.

EN

The influence of draining depth of extensively used peat-moorsh soil at times of duration of characteristic soil moisture in the root layer was examined in the investigation. The analyzed soil was fed with the rainfall water. The investigation was realized on the basis of the data from 17 meteorological stations in Poland in 1970-1995 and using calibrated and verified simulation model. The depth of draining had an essential influence on the time of duration of excessive, sufficient and insufficient soil moisture content. This influence was to a little degree modified by the variability of climatic conditions in Poland. The drainage depth, which corresponded with the largest value of mean of the annual sums of the time periods with the sufficient soil moisture was established. This depth which guarantees the best moisture content in the root zone is termed the agro-environmental draining norm. This depth is equal to the minimum draining norm z₁ and it is equal to 25 cm for the peat-moorsh moderately mineralized soil. In the climatic conditions of Poland, except optimum draining to the depth z₁, the supplementary irrigation from the outside the object is necessary. The aim is to decrease the risk of the unfavourable moisture content in the root layer of the soil.

4

Zastosowanie orki agromelioracyjnej w rekultywacji gleboko odwodnionej gleby mineralno-murszowej

70%

Miatkowski Z. , Cieslinski Z. , Turbiak J.

Acta Agrophysica

|

1999

|

tom 23

97-105

PL

Gleby organiczne są szczególnie podatne na przekształcenia hydrologiczne siedlisk. Głębokie odwodnienie związane z eksploatacją zasobów wód głębinowych lub odwadnianiem złóż surowców wyzwala w tych glebach przyspieszone procesy mineralizacji i degradacji masy organicznej. Orka agromelioracyjna powoduje przekształcenie płytkich gleb organicznych podścielonych utworem piaszczystym w gleby, które w górnej warstwie (o miąższości zależnej od głębokości późniejszych uprawek) posiadają utwór organiczno-mineralny o zmiennej zawartości masy organicznej, a głębiej - ukośnie ułożone na przemian warstwy masy organicznej i utworu mineralnego. Wyniki wieloletnich badań polowych wykazały, że orka agromelioracyjna spełnia funkcję ochronną biorąc pod uwagę procesy degradacji fizycznej masy organicznej i całkowicie zabezpiecza, te gleby przed pożarem. Umożliwia także zmianę sposobu użytkowania tych gleb. W niektórych warunkach zabieg len może przyczynić się do obniżenia tempa mineralizacji masy organicznej, Otrzymane wyniki badań dają podstawę do stosowania w praktyce tego typu zabiegu na glebach o podobnej charakterystyce jak na obiekcie badawczym w celu ich ochrony i rekultywacji w siedliskach trwale pozbawionych zasilania gruntowego.

EN

Peat soils arc very sensitive to a change in the site water regime. Deep drainage of the soils connected with ground wafer exploitation or deep drainage of' natural resources causes intensive processes of degradation and decomposition of organic mass in ihe soils. The agroreclamation ploughing transforms natural shallow peal soils on sandy substratum into soils which have a mixture of peat and sand in the upper (15-20 cm) layer and sloped organic and sand layers deeper. The results of long-term field experiments showed that agroreclamation ploughing protects organic mass from physical degradation and it protects entirely these soils against fires. It also enables a change of land use. Under certain conditions it may reduce ihe rate of organic mass mineralization. The study results obtained are the basis for using the measure in practice to protect and reclaim deeply drained mineral-muck as well as shallow peat-muck soils on sandy substratum.

5

Antropogeniczne przekształcenia pokrywy glebowej w wybranych typach rzeźby młodoglacjalnej na przykładzie gminy Jeżewo

70%

Bednarek R. , Dabrowski M. , Switoniak M.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2009

|

tom 540

PL

Gmina Jeżewo jest przykładem obszaru młodoglacjalnego, którego pokrywa glebowa uległa znacznej antropopresji. Stopień jej antropogenicznych przekształceń określono na podstawie analizy materiałów kartograficznych oraz wyników badań własnych. W obszarach leśnych wtórnie nasadzone monokultury sosnowe doprowadziły do przekształceń gleb rdzawych właściwych w gleby bielicowo-rdzawe. W obszarach rolniczych erozja gleb płowych doprowadziła do wytworzenia gleb płowych zerodowanych, natomiast akumulacja materiału u podnóży stoków do powstania gleb deluwialnych. W obszarach torfowiskowych odwodnienie i melioracje przyczyniły się do zahamowania procesu torfienia i degradacji gleb torfowych w wyniku mineralizacji torfu oraz do ubytku materii organicznej w glebach murszastych występujących na obrzeżach dawnych torfowisk.

EN

The studies aimed at the description of anthropogenic changes of soil cover in young glacial landscapes based on the example of the Jeżewo district area. The degree of this changes was determined by the analysis of cartographic materials and field work. Secondary planted pine monocultures in the forest areas resulted in podzolization of rusty soils and transformed them into podzolized rusty soils. Soil cover of arable areas is under strong influence of anthropogenic denudation. As a result, this process leads to a formation of eroded soils lessives as well as deluvial soils. Land meliorations of peatlands stopped peat accumulation and activated peat soils degradation. Soil drainage affects mineralization and organic matter depletion in mucky soils that occurs at the edge of former peatbogs.

6

Wpływ odwodnienia na przyrost drzew na torfowisku Wilcze Bagno w Puszczy Augustowskiej

60%

Wrobel M.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2008

|

tom 528

PL

W latach powojennych, aby zwiększyć produkcyjność siedlisk leśnych i zagospodarować mokradła i bagna, budowano leśne systemy melioracyjne. W 1972 roku torfowisko Wilcze Bagno zostało zmeliorowane i zbudowano tam systematyczną sieć rowów odwadniających. Odwodnienie różnie wpłynęło na rosnące tam gatunki drzew (sosnę i świerka). Po 30 latach funkcjonowania systemu stwierdzono, że zabieg odwodnienia spowodował zmniejszenie średniego przyrostu sosny, w niektórych przypadkach nawet o 50%. Odwrotnie zachowywał się świerk. Tutaj wpływ odwodnienia zaowocował zwiększeniem przyrostów tego gatunku na obu badanych siedliskach (dla wartości wieloletnich), a ich dynamika była największa w odległości do 50 m od rowów w siedlisku LMb. W analizowanych okresach pięcioletnich średnie przyrosty świerka nie wykazały jednakowego kierunku zmian.

EN

The drainage systems of wetlands for increase of forest productivity was especially developed after the second war. The Wilcze Bagno peatland was meliorated there was build a systematic net of drainage trenches. The influence of drainage trenches varied and it depended on tree species composition. After 30 years of drainage systems activity the decreasing of annual tree increments of Scots pine was noticed, sometimes more than 50%. Opposite reaction was observed in spruce trees, where the influence of drainage system made the increase of tree rings on both study sites. In 5-year periods increments of spruce trees did not show the same direction of changes.