Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Architektura nowoczesna a tożsamość miasta : o identyfikacji z perspektywy antropologicznej i socjologicznej

100%

Marciniak P.

|

tom Z. 10

85-95

PL

Tożsamość to świadomość wspólnych cech i poczucie jedności realizowane w określonej społecznie przestrzeni. Istnieje dość powszechne przekonanie, że architektura nowoczesna niszczy tę cechę miasta. W tekście dla wskazania roli współczesnej architektury oraz doprecyzowania roli elementów przestrzennych odniesiono się do socjologii miasta i procesów urbanizacyjnych, widzianych także z perspektywy antropologicznej. Jednym z ważniejszych elementów ustalających tożsamość jest związek wyobrażeń z terytorium wspólnego zamieszkiwania i dziedzictwa. Przeanalizowano Jew obszarze centrum oraz poprzez budowle-symbole miast.

EN

Identity is the awareness of common features and a sense of unity achieved in a socially specified space. The belief that modern architecture destroys this quality in a city is fairly widespread. The text relates to the sociology of a city and urban development processes, seen also from an anthropologic perspective, in order to point out the role of modern architecture and obtain a precise view of the role of spatial elements. One of the more important elements that determine identity is the relation between ideas and the shared territory that people inhabit as well as their heritage. These have been analysed in central areas and using the buildings which are the symbols of particular cities.

2

Osiedle i jego mieszkańcy. Gospodarstwa domowe na poznańskiej Abisynii

75%

Skoczylas Ł.

|

2021

|

nr 57

177-194

EN

The article presents an image of the Abisynia housing estate in Poznań through the perspective of selected characteristics of its inhabitants. Abisynia consists of single-family houses, semi-detached houses and the so-called city villas. The analysis was based on the results of a household survey. The research concerned basic issues related to living, such as: the number of people in the household, the number and type of pets kept, means of transport used, activities undertaken in the immediate vicinity. The analysis shows that Abisynia is now a mixed-use area with the residential function still predominating. The social image of Abisynia is very coherent and basically unchanged over the years: the estate is inhabited by representatives of the upper middle class. Abyssinia’s tender spots are similar to those of other Polish households: there are too many cars here, and in some cases the public infrastructure is subject to accelerated degradation.

PL

Artykuł przedstawia obraz poznańskiego osiedla Abisynia przez pryzmat wybranych charakterystyk jego mieszkańców. Abisynia składa się z domów jednorodzinnych, bliźniaków i tzw. willi miejskich. Analizę oparto na wynikach badań ankietowych gospodarstw domowych. Badania dotyczyły podstawowych kwestii związanych z zamieszkiwaniem, takich jak: liczba osób tworzących gospodarstwo domowe, liczba i rodzaj trzymanych zwierząt, używane środki transportu, aktywności podejmowane w najbliższej okolicy. Z analizy wynika, że Abisynia jest obecnie terenem wielofunkcyjnym, na którym jednak nadal dominuje funkcja mieszkaniowa. Wizerunek Abisynii jest bardzo spójny i w zasadzie niezmieniony na przestrzeni lat: zamieszkują tutaj przedstawiciele wyższej klasy średniej. Bolączki osiedla są podobne do tych, które charakteryzują inne polskie osiedla: jest zbyt wiele samochodów, a infrastruktura publiczna w niektórych przypadkach podlega przyspieszonej degradacji.

3

Społeczne konsekwencje rewitalizacji wrocławskiego Nadodrza

75%

Olejniczak P. , Uniwersytet Wrocławski I. S. , paulina.olejniczak@uwr.edu.pl

|

2015

|

tom 54

PL

Referat dotyczy Nadodrza, jednego ze śródmiejskich osiedli Wrocławia, na którym od ponad dziesięciu lat prowadzone są działania rewitalizacyjne mające na celu wprowadzanie społecznych, ekonomicznych, przestrzennych, mieszkalnych i infrastrukturalnych zmian prowadzących do długotrwałego rozwoju osiedla. Szacuje się, że do tej pory wydano na proces odnowy około 140,5 mln zł, z czego 42 mln zł pochodziły ze środków Unii Europejskiej. Stawiane w referacie pytanie dotyczy tego, na ile zmiany wywołane procesem rewitalizacji Nadodrza wpływają na poprawę jakości życia mieszkańców, a w konsekwencji przyczyniają się do budowania silnej społeczności lokalnej. Przytoczone kwestie są o tyle ciekawe, ponieważ pokazują społeczne efekty rewitalizacji z perspektywy Nadodrzan, a nie władz miasta. Podjęty temat otwiera dyskusję nad tym, z jakim skutkiem oraz z myślą o kim jest prowadzona rewitalizacja. Czy jest ona pomyślana jako „miejska oaza”, której głównym celem jest budowanie pozytywnego wizerunku miasta, czy może stwarza realną szansę na wzmocnienie oddolnych działań podejmowanych przez lokalną społeczność? Chociaż można wskazać pozytywne skutki procesu odnowy, to dotychczasowe analizy skłaniają do wnioskowania, że rewitalizacja nie przyczyniła się do zaistnienia znacznych zmian w zachowaniach rezydentów. Opisu społecznych efektów rewitalizacji dokonano na podstawie wyników Wrocławskiej Diagnozy Społecznej 2010 i 2014, reprezentatywnego ogólnowrocławskiego badania jakości życia mieszkańców miasta, przeprowadzonego przez socjologów z Uniwersytetu Wrocławskiego.

EN

This paper concerns Nadodrze, one of the districts of Wrocław, which is a place of a decades long revitalization project aimed at introducing social, economic, spacial, residential and infrastructural changes leading to a long lasting development of the area in question. It is estimated that 140.5 million zloty have been spent on the process, 42 million of which come from European Union funds. The question asked in the paper concerns the degree to which the changes caused by the revitalization of Nadodrze influence the improvement of the quality of life of the residents and how it contributes to the construction of a strong local society. The issues raised are interesting because they present the effects of revitalization through the eyes of residents and not the local authorities. The topic opens a discussion on the results and aims of revitalization. Is it planned as an ‘urban oasis’, which main aim is to construct a positive image of a city, or creating a real chance of strengthening bottom-up initiatives of the local community? Although one might point out positive aspects of urban renewal, the analysis suggests that revitalization has not caused major changes in residents’ behaviors. A description of social effects of revitalization has been conducted based on the results of Wrocław Social Diagnosis 2010 and 2014, a representative, comprising the whole of Wrocław, research on the quality of life of Wrocław inhabitants carried out the Wrocław University sociologists.

4

Socjologia architektury w badaniach krajobrazu kulturowego miasta

63%

Łukasiuk M.

|

nr 2-3

93-109

PL

Niniejszy artykuł podejmuje próbę rozważenia perspektywy teoretycznej znanej jako socjologia architektury w kontekście kategorii krajobrazu kulturowego miasta. W tym celu autorka poddaje analizie podejście, problematykę oraz praktykę badawczą związaną z socjologią architektury, by następnie odnieść je do możliwości wykorzystania w badaniach przyjmujących kategorię krajobrazu kulturowego jako centralną kategorię analizy. Końcowe pytanie o to, komu (socjologowi? architektowi? mieszkańcom?) przypisuje się kompetencje w orzekaniu o współkonstytuowaniu świata społecznego przez architekturę, pozostaje nierozstrzygnięte.

EN

This article considers theoretical prospect perspective? known as sociology of architecture and its links to the category of cultural landscape of a city. The author analyses the approach, the problems as well as the research praxis of the sociology of architecture, and discusses the variety of opportunities of using them in research focused on the category of cultural landscape. The final question: who (a researcher? an architect? anybody living in the city?) can be seen as competent to express opinions about the co-aging of the architecture in the social world, has not been answered.

5

Drugie życie trzecich miejsc

63%

Berezowska L.

|

nr 2

173-190

EN

One of the main characteristics of Oldenburg’s concept of Third Places is the condition of being a neutral space, friendly to everyone regardless of social status, age or gender. The concept, in its intended course, enables social activities that go beyond easily available cognitive prescriptions. Consequently, Third Places seem to play an important role in the process of formation of communities. They can be perceived as „places in between”; on the borderline of domestic intimacy and the imposed sterility of the workplace. There is an atmosphere of „freedom from” socialization and „freedom to” engage in relations with „familiar strangers” (Milgram, 1977). This essay aims to demonstrate the possibility of existence the virtual third places and present the argument that the way in which such social spaces develop and operate is a key factor in the implementation and functioning of virtual urban spaces. Self-determined social world Second Life will serve as an example.

PL

Oldenburgowska koncepcja trzeciego miejsca zasadzająca się m.in. na warunku bycia przestrzenią neutralną, przyjazną każdemu bez względu na status społeczny, wiek lub płeć w swym zamyśle umożliwia działania społeczne wykraczające poza łatwo dostępne recepty poznawcze. Trzecie miejsca wydają się zatem odgrywać istotną rolę w procesie formowania się wspólnot. Postrzegać je można jako przestrzenie zawieszone, „miejsca pomiędzy” na pograniczu domowej intymności i narzuconej sterylności miejsca pracy. Panuje tam atmosfera „wolności od” uwiązania socjalizacyjnego oraz „wolności do” angażowania się w relacje z familiar strangers (Milgram). Wychodząc od ujmowania świata wirtualnego jako simulacrum w rozumieniu Jeana Baudrillarda – jako niekorespondującą z oryginałem kopię zyskującą status autonomicznego obiektu – niniejsza praca ma na celu wykazanie możliwości istnienia wirtualnych trzecich miejsc, a także argumentacji za tym, że kluczowym czynnikiem rozwoju takich przestrzeni społecznych jest sposób realizacji i funkcjonowania wirtualnych przestrzeni miejskich. Za przykład modelowy posłuży samodeterminujący się wirtualny świat społeczny Second Life.

6

Smart citizen – społeczności miejskie w procesie budowania „inteligencji” miasta

63%

Rożałowska B.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2016

|

tom z. 95

429--440

PL

Celem artykułu jest przestawienie różnych sposobów rozumienia pojęcia inteligentnego miasta i inteligentnego obywatela. Paradygmat teorii systemów pozwala dostrzec rolę mieszkańców, jako aktywnych podmiotów w miejskiej przestrzeni. Staje się to za sprawą dalszego rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) i niemal powszechnego używania urządzeń mobilnych oraz aplikacji. Otwiera to nowe perspektywy współpracy w obrębie miast, wspierające ich zrównoważony rozwój. Równocześnie pojawiają się pytania o granice prywatności i ryzyko związane z istnieniem w sieci tak ogromnej liczby danych.

EN

The aim of this paper is to present the various ways of understanding the notion of an intelligent town and intelligent citizen. The paradigm of systems theory allows noticing the role of residents as active subjects in the urban space. It is caused by a continued development of information and communications technology (ICT) as well as by close to common utilization of mobile devices and technologies. It brings new prospects of cooperation within the cities supporting their sustainable development. At the same time the questions arise about the limits of privacy and risk connected with the existence of such a great amount of data in the web.

7

Coping Patterns in Challenging Neighborhoods: The Example of Cologne-Chorweiler

63%

Kurtenbach S.

|

nr 3(226)

129-154

EN

This study investigates the patterns of perception and coping strategies of residents of a segregated neighborhood through an explorative design. It contributes to the growing body of literature on neighborhood effects. After a short overview about the state of the art with an emphasis on the vulnerability and exposure hypotheses, the challenging neighborhood Cologne-Chorweiler (Germany) is described using sociodemographic data at neighborhood level (N=86) and interviews with experts (N=10). Afterwards, the perception and coping strategies are analyzed through qualitative interviews with residents (N=44). The results show that Chorweiler is a challenging neighborhood in the perception of its residents. Coping strategies are frustration and resignation as well as avoiding and distance, with different subtypes.

PL

Badania, poprzez eksploracyjne studium przypadku, podejmują zagadnienie wzorów postrzegania segregowanego sąsiedztwa oraz strategii radzenia sobie z jego wyzwaniami przez jego mieszkańców. Artykuł włącza się w ten sposób w dyskusję na temat „efektu sąsiedztwa” (neighborhood effects). Po zaprezentowaniu stanu badań, ze szczególnym uwzględnieniem hipotez wrażliwości i ekspozycji, artykuł prezentuje przypadek osiedla Chorweiler w Kolonii. Opis bazuje na danych społeczno-demograficznych z poziomu osiedla (N=86) i na wywiadach z ekspertami (N=10). Kolejna część to analiza postrzegania i strategii radzenia sobie, przeprowadzona na podstawie wywiadów jakościowych z mieszkańcami (N=44). Rezultaty analizy wskazują, że w opinii mieszkańców osiedle Chorweiler jest sąsiedztwem trudnym/wymagającym. Strategie radzenia sobie z wyzwaniami obejmują frustrację, rezygnację oraz unikanie i dystans, z różnymi podtypami.

8

Environmental Conflicts in Port Cities

63%

Bartłomiejski R.

|

2016

|

nr 4(18)

33-44

EN

The aim of the article is to introduce a framework for difficult port – city relations and competing interests of port, local communities and the environment. The main cause for port-generated environmental conflicts lays in the impact of ports on urban and marine system. Five types of port-generated environmental conflicts have been identified and described: conflicts for conservation of biodiversity, conflicts over coastal defence, conflict over portgenerated risks and hazards, conflicts over land-use change, conflicts over access.

PL

Artykuł jest próbą zaprezentowania układu trudnych relacji na linii port – miasto i rywalizujących w tych stosunkach interesów portu, zbiorowości lokalnej i środowiska naturalnego. Podstawą konfliktów ekologicznych powodowanych działalnością portów jest ich oddziaływanie na system miejski i ekosystem. Wyróżniono pięć typów konfliktów ekologicznych wywołanych obecnością ortów w miastach: konflikty wokół konserwacji bioróżnorodności, konflikty o obronę linii brzegowej, konflikty wywołane zagrożeniami i ryzykiem, konflikty związane z zagospodarowaniem przestrzeni portowej, konflikty o dostęp do linii brzegowej.

9

Pomniki i obiekty architektoniczne jako symbole kształtujące tożsamość miejsca (przypadek Gdańska)

62%

Załęcki J.

|

nr 1

187-204

EN

Gdańsk is a very interesting object of research. It is here that the process of making the Polish society subject-oriented started in 1980; it is here that originated the “Autumn of the Peoples in 1989”. This city has a many-aged tradition in which one may find Polish, Kashoubian, German, Hanzeatic, and Netherlandic manifestations of the creative spirit. The paper sought to show the semeiotic landscape of Gdańsk, therefore those elements, which consitute its differentia specifica. The symbols of the city are among the essential grounds upon which to form the character and identity of the city. In the light of the research, Gdańsk appears to be a city that is distinctly different from other Polish citites, and it is mainly its monuments and numerous historic places that join the impact of many cultures. The enormous symbolical force is concentrated in architecture and monuments and it enhances the sense of roots. It is owing to them that one can distinctly feel that the place is unique, feel its specific character and prestige.

10

Building on boundaries: the culture of new urban peripheries, its potentials and problems

51%

Rancew-Sikora D. , Michałowski L. , Dowgiałło B.

Studia Pedagogiczne

|

2016

|

tom LXIX

11

To, co może nam przypomnieć Szkoła Chicagowska z lat 20. i 30. XX w. Dyskusja na temat uwspólniania założeń geografii społecznej i socjologii miasta

51%

Nowak M.

|

2021

|

nr 56

31-43

EN

The text provides a voice in discussing the shared paradigmatic space of social geography and urban sociology about ‘place’. The study’s theses contrast two ways of understanding the relationship between disciplines: “making common” and “sharing”, pointing to the former’s importance concerning the sociological research tradition of the Chicago School of the 1920s and 1930s. The positions and empirical practices produced at that time were perfectly in line with the discussion that accompanied the independence of social geography, which was also one of the highly influential urban sociology trends. The text analytically explores three studies on the Chicago School that have appeared since the second half of the 1990s. A separate theme is understanding the empirical paradigm and the understanding of mixed methods as an example of “making common” research practices based on the concept of the empirical paradigm. The study’s conclusions aim to propose a mixed method convention for interdisciplinary studies of urban sociology and social geography, whose inspiration lies in the American tradition of Urban sociology.

PL

Artykuł jest głosem w dyskusji na temat wspólnej przestrzeni paradygmatycznej geografii społecznej oraz socjologii miasta w odwołaniu do „miejsca”. Tezy opracowania przeciwstawiają sobie dwa sposoby rozumienia relacji pomiędzy dyscyplinami: „uwspólniania” oraz „podzielania”, wskazując na znaczenie tego pierwszego w nawiązaniu do tradycji badawczej socjologicznej Szkoły Chicagowskiej z lat 20. i 30. XX w. Stanowiska i praktyki empiryczne, które wówczas wytworzono doskonale wpisują się w dyskusję, która towarzyszyła usamodzielnianiu się geografii społecznej, będąc jednocześnie jednym z niezwykle wpływowych nurtów socjologii miasta. Tekst eksploatuje analitycznie trzy opracowania poświęcone Szkole Chicagowskiej, które ukazywały się od drugiej połowy lat 90. XX w. Osobnym wątkiem jest pojmowanie paradygmatu empirycznego, a w jego ramach rozumienie mix methods, jako przykład „uwspólniania” praktyk badawczych na gruncie koncepcji paradygmatu empirycznego. Wnioski z opracowania zmierzają do zaproponowania konwencji mix methods dla studiów interdyscyplinarnych socjologii miasta i geografii społecznej.

12

“Zbor imaat graǵanite”: The First Sociological Study, the Polish Sociological Expert Aid to Macedonia in the Mid-1960s and the Post-Earthquake History of Interethnic Relations in Skopje

51%

Trajanovski N.

Colloquia Humanistica

|

2021

|

nr 10

1-41

PL

Poranek w Skopje 26 lipca 1963 roku był momentem, kiedy miasto zostało dotknie katastrofalnym trzęsieniem ziemi, które przyniosło 1070 ofiar [wśród mieszkańców – JS], i zniszczyło dwie trzecie miasta. Należąca do bloku państw niezaangażowanych Jugosławia natychmiast poprosiła o pomoc dla zrujnowanego miasta, na którą odpowiedziało 80 państw z całego świata, z Organizacji Narodów Zjednoczonych i z innych organizacji międzynarodowych. Tak masowa reakcja [ze strony świata] zainspirowała miejscowe władze do wymyślenia [na nowo] Skopje po trzęsieniu ziemi jako „miasta solidarności” – symbolu współpracy ponad podziałami na bloki [polityczne] i „miasta otwartego” na migrację wewnętrzną [w ramach republiki] i w ramach Federacji [jugosłowiańskiej], wreszcie jako przykład [realizacji] ogólnojugosłowiańskiego państwowotwórczego hasła „braterstwo i jedność”. Jednakże rosnące od lat 80. XX wieku napięcia międzyetniczne, rozpad Jugosławii i konflikt z 2001 roku przyniosły dramatyczny zwrot na płaszczyźnie oficjalnej w kwestii odnowy [miasta] po trzęsieniu ziemi i w stosunku do polityki demograficznej. Ta narracja była szczególnie promowana poprzez praktyki upamiętniania w Macedonii po 2001 roku. Niniejszy artykuł zajmuje się całkiem zapomnianym epizodem z czasów przebudowy Skopje po trzęsieniu ziemi: [przedmiotem analizy będzie] pierwsze większe socjologiczne opracowanie obejmujące okres od grudnia 1964 do kwietnia 1965, które jest częścią polskiej pomocy eksperckiej dla Skopje po trzęsieniu ziemi w ramach przygotowań do tzw. planu generalnego dla miasta, finansowanego przez ONZ. Pomimo, że opublikowane studium zawiera wyjątkowe dane co do ekonomicznego i demograficznego poziomu życia miejscowych gospodarstw domowych i przegląd najważniejszych problemów międzyetnicznych w mieście, nie zyskało koniecznej uwagi ze strony władz, a do rozpadu Jugosławii nie było zauważane tak że w literaturze naukowej. Celem mojego artykułu jest zatem prezentacja głównych wyników badań tego międzynarodowego projektu, rekonstrukcja badań terenowych i pierwszych rezultatów socjologicznych [wywiadów] przy zastosowaniu metody triangulacyjnej [korzystającej z wielu technik badawczych]: analizy materiałów archiwalnych, nieustrukturyzowanych wywiadów z polskimi i macedońskimi badaczami zaangażowanymi w pracę nad projektem, opracowań dotyczących odnowy tkanki miejskiej Skopje. W konkluzji dowodzę, że opracowanie – jego realizacja, wyniki i prognozy – można czytać jako klucz do lepszego zrozumienia stosunków etnicznych i historii Skopje po trzęsieniu ziemi. archiwalnych, nieustrukturyzowanych wywiadów z polskimi i macedońskimi badaczami zaangażowanymi w pracę nad projektem, opracowań dotyczących odnowy tkanki miejskiej Skopje. W konkluzji dowodzę, że opracowanie – jego realizacja, wyniki i prognozy – można czytać jako klucz do lepszego zrozumienia stosunków etnicznych i historii Skopje po trzęsieniu ziemi.

EN

On the early morning of 26 July 1963, a calamitous earthquake struck the Macedonian capital of Skopje, taking the lives of 1,070 people and destroying more than two-thirds of the urban fabric. The politically non-aligned Yugoslav government immediately issued a call for help for the earthquake-torn city, which was picked up by more than eighty states across the globe, as well as the United Nations and other international organizations. The domestic authorities, in turn, sought to reimagine post-disaster Skopje as a “City of Solidarity,” a symbol of the trans-bloc cooperation, and an “Open City” – one open to domestic and intra-federal migrations and the epitome of the trans-Yugoslav state-building slogan of “brotherhood and unity.” However, the mounting interethnic tensions in the 1980s, the Yugoslav dissolution, and the 2001 insurgency dramatically shifted the public optics over the post-earthquake urban reconstruction and demographic politics – a narrative which found a particular stronghold in the memory politics of post-2001 Macedonia.construct their own interpretations of the social change. The present paper discusses one overlooked episode from the post-earthquake reconstruction of Skopje: from December 1964 to April 1965, the first ever large-scale sociological survey was conducted among Skopjans as part of the Polish expert aid and the preparations for the UN-sponsored Skopje Urban Project. Although the published study contained an exclusive portrayal of the economic and demographic features of the local households and revealed some of the major interethnic issues in the city, it never received proper treatment by the authorities and – up to the Yugoslav dissolution – in the scholarship. Thus, in order to present the major outcomes of this cross-national endeavor, I reconstruct the prehistory, the fieldwork and the immediate results of the survey by triangulating a set of archival materials, semi-structured interviews with its Polish and Macedonian conveners, and secondary literature on Skopje’s urban reconstruction. Finally, I argue that the survey – its realization, results and aftermath – can be read as a key to a better understanding of the post-earthquake history of Skopje and the interethnic relations in the city.

13

Czym jest Kraków? Analiza pola semantycznego

51%

Warmińska K. , Urbaniak A.

|

2017

|

nr 3(963)

87-102

PL

W artykule przedstawiono sposoby definiowania Krakowa przez jego mieszkańców. Został on oparty na wynikach badań jakościowych, które opracowano z zastosowaniem analizy pola semantycznego. Dzięki temu możliwe stało się odtworzenie tego, w jaki sposób mieszkańcy określają Kraków, z czym się im kojarzy, czemu jest przeciwstawiany, jakie działania można podjąć wobec Krakowa i jakie działania podejmuje Kraków. Wnioski wynikające z analizy wskazują, że Kraków rozumiany jest w kategoriach miasta / miejsca.

EN

The article presents ways the inhabitants of Cracow define the city they live in. It is based on the results of qualitative research, elaborated using semantic field analysis of the term „Cracow”, which enabled us to show how people define Cracow, how they describe it, what they associate it with, what it is thought to stand against, what Cracow does and what can be done to Cracow.