Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

MAGISTRI DOCENT Umiłowanie prawdy i sprawiedliwości a socjalizm Marcela Prousta

100%

Bataille G.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2008

|

tom 9(1)

2

Umiłowanie prawdy i sprawiedliwości a socjalizm Marcela Prousta

84%

Bataille G.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2008

|

tom 9(1)

3

Od redakcji

67%

Prandecki K.

Przyszłość. Świat-Europa-Polska

|

2014

|

nr 1/29/

7-8

4

PYTANIE DO KUBAŃSKICH SOCJALISTÓW

67%

Rojas R.

Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny

|

2008

|

tom 16

|

nr 3-4(61-62)

69-71

PL

Warto zadać sobie pytanie, co zdaniem inte-lektualnych i politycznych elit kubańskich kryje się pod terminem socjalizm. Jeśli mamy na myśli system sprawowania władzy – socjalizm oznacza lojalność obywateli wobec przywódców i określo-nej spuścizny politycznej. Z ideologicznego pun-ktu widzenia bycie socjalistą oznacza wiarę w "wyższość" tego systemu, zwłaszcza w zakresie sprawiedliwości społecznej, nad konkurencyjnymi ideologiami - kapitalizmem i demokracją. Konstytucja kubańska z 1992 roku, z po-prawkami z 2002 r., stanowi, że "socjalizm jest nieodwołalny", ale nigdzie nie definiuje tego poję-cia. Biorąc pod uwagę strukturę konstytucyjną ustroju, można sądzić, że socjalizm oznacza sys-tem monopartyjny, gospodarkę centralnie stero-waną oraz ideologię marksistowsko-leninowsko-martiańską. Ale te cechy ustroju też nie wyczerpu-ją znaczenia terminu, jako że, z teoretycznego punktu widzenia, można by nazwać socjalistami również i tych, którzy akceptują, w niewielkim za-kresie, prywatyzację gospodarki czy też tych, któ-rzy wyznają inny rodzaj marksizmu niż ten nieja-sno zdefiniowany w konstytucji. Ze wszech miar konieczne staje się zatem staranne zdefiniowanie pojęcia socjalizmu.

5

Państwo, demokracja i walka klas. Uwagi na temat udziału socjalistów w debacie konstytucyjnej w sejmie II kadencji (1928–1930)

59%

Piskała K.

Historia i Polityka

|

2015

|

nr 13(20)

107-128

EN

The following article discusses Polish Socialists’ participation in the constitutional debate conducted in the Sejm (1928–1930). In the first part, main motives of the criticism formulated by Socialists against constitutional project presented by the Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government (BBWR) are reconstructed. The role played by the constitutional debate in Socialists’ tactic is also presented in this section. Subsequently, on the basis of Socialists’ statements on constitutional issues, I discuss their class-oriented interpretation of parliamentary democracy. I argue that their perception of the modern state and democracy was coherent with the theory of social change and class struggle established in the Polish socialist thought of that time. I notice roots of this theory in specific “optimist historiosophy”, distinctive for the European socialist movement in the 1920s. The beginning of the 1930s started a decline of this optimism and initiated an ideological crisis in the Polish socialist movement.

6

Czy ojczyzna socjalizmu potrzebuje etosu gospodarczego?

59%

Radwan M.

Sympozjum

|

2003

|

nr 1(10)

37-53

PL

Artykuł rozwija temat: Czy ojczyzna socjalizmu potrzebuje etosu gospodarczego?

7

Eutopia na zgliszczach. Kierunki rozwoju idei polskiego kooperatyzmu w XIX wieku

59%

Kuligowski P.

Historia i Polityka

|

2016

|

nr 15(22)

81-99

EN

The article serves to indicate that in the development of the ideas of Polish cooperatism before 1914 it is possible to distinguish two general stages. First, represented among others by Wojciech Gutkowski, Ludwik Królikowski, and Jan Czyński, was characterized by tending to create closed communities and achieve a profound transformation of the human life. Experiences tied to these ideas were critically received by Bolesław Limanowski and Kalikst Wolski, among others. Based on the failure of the first wave of cooperative ideology, the next generation of thinkers (Edward Abramowski, Romuald Mielczarski) attempted to enter into a dynamic relationship with the capitalist environment and change it through self-help practices. Both stages of cooperatis.

8

W pułapce utopii. Walt Disney i socjalizm

59%

Sitkiewicz P.

Panoptikum

|

2010

|

nr 9(16)

153-163

EN

The first part of the text is devoted to Walt Disney’s involvement in the struggle against communism, including his testimony before the House Committee on Un-American Activities and breaking a strike in his Burbank studio in 1941, allegedly inspired by the Communist Party. I also try to find out, if his suspicions ware reasonable and how to explain Disney’s aversion to the communism. The second part of the text is devoted to Walt Disney’s fascination with socialism, derived from his family home and the Great Depression times. I also focus on Disney’s relations with Soviet filmmakers and Soviet film market, trying to find traces of these fascinations in animated cartoons (especially in those who are considered to support president Roosevelt’s leftist policy). Third part of the text relates to the business strategy of The Walt Disney Company after 1989, when the head of the studio tried to reconcile the communist ideology with the capitalism, especially on Chinese market, where Disney films and artifacts are distributed.

9

W poszukiwaniu stałości. Polscy socjaliści XIX w. i potworna nowoczesność

51%

Kuligowski P. , Zakład Myśli i Kultury Politycznej I. H. , Piotr Kuligowski – doktorant w Zakładzie Myśli i Kultury Politycznej Instytutu Historii UAM. Historyk myśli politycznej i dziewiętnastowiecznik. Zainteresowania badawcze oscylują wokół historii polskiej myśli politycznej (przede wszystkim myśli socjalistycznej) a. t. r. r. I. s. t. p. k. n. w. w. n. i. o. p. n. N. p. z. m. s. t. h. p. i. m. h. i.

|

PL

Celem tekstu jest wskazanie, że genezy polskiej myśli socjalistycznej w XIX w. można upatrywać w braku stabilności i bezpieczeństwa. W celu udowodnienia tej tezy posługuję argumentacją składającą się z trzech zasadniczych części. Po pierwsze, rekonstruuję niepokoje i fobie, które znajdowały odbicie w publicystyce pierwszych polskich socjalistów, przede wszystkim w kręgu Wielkiej Emigracji. Po drugie ukazuję, w jaki sposób polscy socjaliści starali się stworzyć nowy język opisu zjawisk politycznych, który próbowali oprzeć na sztywnych zasadach (Prawda, Jedność itp.). Po trzecie wreszcie argumentuję, że narzędziami, służącymi okiełznaniu procesów społecznych i przezwyciężeniu niepewności miały być z jednej strony wspólnoty, oparte na zasadach pierwotnego chrześcijaństwa, z drugiej zaś – ludowo-narodowa wspólnota, stojąca na czele państwa.

10

Uwagi o Pines and Fir Trees. Women’s Memories of Life during Socialism Sanji Iveković

51%

Rode D.

Panoptikum

|

2013

|

nr 12(19)

143-151

EN

The article analyses Sanja Iveković’s documentary Pine and Fir Trees. Woomen’s Memories of Life during Socialism. The work was realised as a part of an oral history project Women’s Memories of Life under Socialism (1998-2004, Center for Women’s Studies, Zagreb), dedicated to exploration of women’s history in the former East. Iveković presents interviews with five women of different family backgrounds, education, occupations and attitudes towards socialism, who recall their personal experiences before World War II, during the War and in the early years of socialism. Their stories are interspersed with archival footage – official documentaries or propaganda films and photographs from their family albums – and intertitles presenting the context of the history of former Yugoslavia.

11

Etyka gospodarcza w społecznej nauce Kościoła katolickiego

51%

Ramocka M.

Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

|

2009

|

nr 2(13) t. 1

339-359

PL

Artykuł stanowi podsumowujące ujęcie stanowisk Kościoła katolickiego w stosunku do zagadnień etyki gospodarczej. Przedstawia zmieniające się od pierwszych stuleci naszej ery priorytety w pojmowaniu sytuacji człowieka gospodarującego, przechodząc od klasycznych średniowiecznych rozważań nad moralnym wydźwiękiem lichwy, bogactwa czy handlu poprzez wypływające z ustrojowo-gospodarczych przemian XIX i XX wieku refleksje nad własnością prywatną i wartością ludzkiej pracy, kończąc na problemach współczesnych. Część pierwsza omawia korzenie społecznej nauki Kościoła, które sięgają średniowiecznych pism św. Ambrożego i Św. Augustyna. Istotny wkład w myślenie o gospodarce w kontekście nauczania Kościoła wnieśli również scholastycy - począwszy od Tomasza z Akwinu, skończywszy na hiszpańskiej szkole późnych scholastyków. Część druga artykułu odnosi się do klasycznego okresu Społecznej Nauki Kościoła i obejmuje nauczanie papieskie począwszy od encykliki Rerum Novarum Leona XIII, skończywszy na Laborem Exercens Jana Pawła II. Wreszcie ostatnia część odnosi się do rzeczywistości społeczno-gospodarczej powstałej po upadku muru berlińskiego i tu za przykład Społecznego Nauczania Kościoła służą wybrane encykliki Jana Pawła II publikowane po 1989 roku oraz ostatnia edycja Katechizmu Kościoła Katolickiego.

EN

The article is a Abstract of opinions of the Catholic Church with regard to the question of business ethics. It is presenting a changing overview of priorities since the early Middle Ages, when the main concern was a problem of usury, richness or trade, through the turbulent times of XIX and XX century, where the main reflection was related to private ownership and value of human work, ending with the contemporary times. The first part discusses the roots of Catholic social teaching, which are dating back to the Middle Ages and writings of Saint Ambrosius and Augustine. The important contribution into social teaching were also the ideas of scholastics - Thomas Aquinas and the late Spanish scholastics. The second part of the paper refers to the classic period in Catholic social teaching, that means since the encyclical Rerum Novarum of the pope Leo XIII, till Laborem Exercens of John Paul II. Then, a short resume of contemporary teaching follows, which includes chosen encyclicals by John Paul II, published after 1989 and also dogmatic point of view of Catholic Church contained in the last edition of Catechism of Catholic.

12

Utopie Ryszarda Kapuścińskiego

42%

Bogucka W.

Prace Literaturoznawcze

|

2013

|

nr 1

77-88

EN

The subject of the given paper (Ryszard Kapuściński’s utopias) is analysis the importance of the period in Polish history from 1956 to 1980 (many accounts from Africa and Latin America were written in this period) and Ryszarda Kapuściński’s interest in socialist ideas which is present in his works in the way that it shows the influence of the writer’s early fascinations on the concept of utopia based on socialist ideas yet not being socialism. This utopian vision develops through subsequent works, beginning with the Emperor, through Szachinszach, ending on his unfinished book about Idi Amin. Each of the books belonging to the unfinished trilogy devoted to the most significant rulers in Africa criticized a certain model of ruling which was based on tyranny and, at the same time, was a set of clues which direction we must choose.

13

Wpływy rosyjskie w socjologii Ludwika Krzywickiego

42%

Głuszkowski M.

Przegląd Socjologiczny

|

2009

|

tom 58

|

nr 2

53-69

PL

Myśl socjologiczna Ldwika Krzywickiego rozwijała się w czasach, kiedy terytorium Polski było rozdzielone między sąsiednie mocarstwa, a jej znaczna część znajdowała się pod rosyjską dominacją. Było kilka możliwych kanałów, poprzez które rosyjska socjologia oddziaływała na polską w II połowie XIX i na początku XX wieku: polskie tłumaczenia rosyjskich prac socjologicznych, odwołania do prac rosyjskich socjologów w dziełach polskich uczonych, odbiór rosyjskich przekładów zachodnich prac socjologicznych w Polsce, Polacy studiujący na rosyjskich uniwersytetach i osobiste kontakty z rosyjskimi socjologami. Rosyjska socjologia wpływała na kształt myśli społecznej Krzywickiego od samego początku jego zainteresowań naukowych. Uczył się w rosyjskiej szkole średniej, a nastepnie studiował na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Były mu znane rosyjskie prace socjologiczne i socjalistyczne. Kiedy został wydalony z uniwersytetu i wyemigrował, współpracował z rosyjskimi socjologami, m.in. z Piotrem Ławrowem. W swoich pracach Krzywicki odwoływał się do twórczości wielu rosyjskich socjologów, filozofów, antropologów i etnologów. Współpracował także z kilkoma czasopismami w Paryżu i Warszawie, w których rosyjska socjologia była obecna w wielu artykułach, nie tylko autorstwa Krzywickiego, ale również wielu innych uczonych.

EN

Ludwik Krzywicki’s sociological thought developed when the territory of Poland was divided by surrounding powers and a considerable part of which was under Russian dominance. There were several examples of Russian influence on Polish Sociology in the second half of the 19th century and in the beginning of the 20th century: Polish translations of Russian sociological works, citations of Russian sociologists in Polish works, the reception of Russian editions of Western sociological works in Poland, Poles studying at Russian universities and personal contact with Russian sociologists. Russian Sociology influenced Krzywicki’s thought from its very beginning. He studied at a Russian secondary school and then at the Imperatorial University of Warsaw. Krzywicki was familiar with Russian sociological and socialist works. When he was dismissed from the university and emigrated, he cooperated with Russian sociologists such as Peter Lavrov. In his works, Krzywicki referred to numerous Russian sociologists, philosophers, anthropologists and ethnologists. He also cooperated with several periodicals in Paris and Warsaw, where Russian Sociology was present in many articles, written not only by Krzywicki, but also by other authors.

14

MUZYKA LUDU : SOCREALIZM I SOCROMANTYZM VICTORA JARY

42%

Turowska M.

Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny

|

2015

|

tom 23

|

nr 2(88)

91-108

PL

Interpretacja tekstów piosenek Victora Jary (1932- 1973), jednego z głównych twórców ruchu Nueva Canción Chilena jest zaproszeniem do refleksji nad szczególnym obliczem komunizmu latynoamerykańskiego: muzyką łączącą zaangażowanie polityczne z inspiracjami kulturą ludową. W utworach Victora Jary zaobserwować można szereg elementów doktryny marksistowskiej, jak również wpływy światopoglądu romantycznego. Specyfika doświadczenia latynoamerykańskiego wzbogaciła ponadto tę wizję o zakwestionowanie kulturowej hegemonii USA, której Jara przeciwstawiał kulturę lokalną. Znajomość dorobku Victora Jary pozwala lepiej zrozumieć nadzieje, jakie w Ameryce Łacińskiej wiązano z czerwonym sztandarem, dla wielu wciąż jeszcze symbolem walki o lepsze jutro.

EN

The analysis of the lyrics by Víctor Jara (1932- 1973), one of the most important artists of the New Chilean Song Movement, is an invitation to reflection about the particular aspect of the Latin American communism: the music that combines political commitment with inspiration by folklore. In the songs of Víctor Jara appear numerous elements of the Marxist theory, as well as the influence of romanticism. The specific Latin American experience enriched these concepts with renunciation of cultural hegemony of the United States and with appreciation of local culture. The analysis of Víctor Jara’s heritage let us better understand the hopes that the peoples of Latin America placed in the red flag.

15

Jak nie postępować? Polscy socjaliści międzywojnia wobec fenomenu bolszewizmu

34%

Kuligowski P.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2013

|

nr 3

PL

Artykuł jest poświęcony stosunkowi polskich socjalistów okresu międzywojennego wobec fenomenu bolszewizmu. Z powodu specyfi ki rodzimej myśli socjalistycznej, która kształtowała się w warunkach braku niepodległego bytu państwowego, wiele z jej podstawowych idei nie przystawało do koncepcji, a przede wszystkim – do praktyki rządów komunistycznych w Rosji. Krytyka bolszewizmu opierała się na czterech zasadniczych fi larach, czyli negacji antydemokratyzmu, kosmopolityzmu, napiętnowaniu powszechnie stosowanego terroru oraz instrumentalnego wykorzystywania koncepcji duetu Marks-Engels.

EN

The article deals with the relationship inter-war Polish socialists to the phenomenon of Bolshevism. Due to the fact that Polish socialist thought was formed in the absence of independent statehood, many of the basic ideas do not fi t the concept, and above all - the practice of communist rule in Russia. Critique of Bolshevism was based on four main pillars: negation of anti-democratism, negation of cosmopolitanism, stigma commonly used terror and instrumental use of the concept of Marx-Engels duo.

16

Kooperatyzm jako idea doskonalenia społeczeństwa

34%

Cwynar K. M.

ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich

|

2017

|

tom 17

79-97

RU

Автор пытается представить влияние идеи кооперативизма на практическое и моральное совершенствование личности и общества. Автор противопоставляет идею кооперативизма другим доктринами девятнадцатого века, относящимися к идее социального прогресса. Она обращается к процессу формирования прогрессивных мыслей во времена Просвещения и доктрины о прогрессе C.-Х. Сен-Симона и А. Конта. Идею кооперативизма она противо-поставляет социалистической идее С.-Х. Сен-Симона, Ш. Фурье, Р. Оуэна и К. Маркса, а также доктринам либерализма Дж. С. Милла и Х. Спенсера. Кооперативизм, как утверждает автор, является доктриной совершенствования как отдельных лиц, так и целых обществ. Это не означает, что в конфронтации с социальной реальностью он не лишен элементов утопического характера. Однако это содержание не дисквалифицирует кооперативизм как доктрину, которая вдохновляет моральный и политический прогресс обществ.

EN

The author attempts to present the influence of the idea of cooperatism on the practical and moral improvement of the individual and society. This issue is presented by confronting the assumptions of cooperatism with other nineteenth-century doctrines referring to the idea of social progress. She refers to the process of formation of progressive thoughts in the days of the Enlightenment and the doctrine of the progress by C.-H. Saint-Simon and A. Comte. She confronts cooperatism with the socialist idea of C.-H. Saint-Simon, Ch. Fourier, R. Owen and K. Marx, as well as with the doctrine of liberalism by J.S. Mill and H. Spencer. Cooperativism, as the author claims, is the doctrine of improving both individuals and entire societies. This does not mean that in confrontation with social reality, it is not deprived of elements of utopia. However, these contents do not disqualify cooperatism as a doctrine that inspires moral and political progress of societies.

17

Ericha Fromma utopia zdrowego społeczeństwa

34%

Szkutnik D.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2016

|

nr 23

323-337

EN

The article focuses on the analysis of chosen fragments of Erich Fromm concerning his utopia of a healthy society based on a specific cathegory of ’’be’’. The presented problematics is built on widely understood socio-cultural conditions which had a great impact on philosopher’s works towards creation of the Utopian vision of the Better World, free from all sorts of totalitarian ideological extremism and paradoxes used in practice.

18

Innowacje i dynamika. Zależności pomiędzy systemami a postępem technologicznym

34%

Kornai J.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2009

|

nr 4(10)

5-37

PL

Znakomity węgierski ekonomista János Kornai porównuje socjalizm i kapitalizm pod względem ich innowacyjności. Zdaniem Kornaia nie badano dotychczas kompleksowo interakcji między zmianą systemową a zmianą myślenia o tworzeniu nowych produktów i nowych technologii i korzystaniu z nich. Autor stosuje termin "postęp technologiczny", interpretując go jako o wiele szersze zjawisko - część modernizacji, generującej głębokie zmiany w naszym życiu codziennym. Analizując pojęcie procesu innowacyjnego, wynalazku i innowacji oraz ich upowszechnienia, odwołuje się do poglądów Josepha Schumpetera na naturę kapitalizmu. Tylko system kapitalistyczny zdolny jest w pełni korzystać z możliwości rozwojowych, jakie stwarza proces innowacyjny. Właśnie ten proces nadaje kapitalizmowi największą dynamikę. Szybki wzrost innowacyjności i zwiększenie dynamiki nie są zjawiskami przypadkowymi, ale mocno zakorzenioną systemowo specyficzną własnością kapitalizmu. W socjalizmie niezdolność do kreowania nowych, rewolucyjnych produktów i zacofanie w innych wymiarach postępu technicznego jest również specyfiką systemową.

EN

In his essay, the great Hungarian economist János Kornai compares the level of innovativeness of capitalism and socialism. In Kornai's opinion, no comprehensive studies have been made so far on interactions between a system change and changes in our way of thinking on creating and using new products and new technologies. Kornai uses the term 'technological progress' in a much wider sense, as a very general phenomenon, a part of modernization, bringing profound changes to our everyday lives. In his analysis of the notions of the innovation process, invention, innovation and diffusion, the author refers to Joseph Schumpeter's approach toward the nature of capitalism, and argues that only the capitalist system is fully capable of benefitting from the opportunities of development offered by the innovation process, which has made capitalism the most dynamic system of all. A rapid increase of innovativeness and dynamism is not a random phenomenon, but a deeply rooted system-specific property of capitalism. The inability of the socialist system to create groundbreaking new products, and its general technological backwardness are also a deeply rooted system-specific property.

19

Jan Paweł II o wolności gospodarczej.

34%

O'Boyle E. J.

Pieniądze i Więź

|

2013

|

tom 16

|

nr 3(60)

7-11

PL

Autor prezentuje poglądy Jana Pawła II na kwestie wolności, wolności gospodarczej, kapitalizmu i socjalizmu, powołując się na bogate fragmenty encyklik. Wywód kończy się krótkim opisem „trzeciej drogi” dla gospodarki, mianowicie ekonomii personalistycznej.

EN

The Author presents John Paul’s views on freedom, economic freedom, as well as economic systems such as capitalism and socialism, recalling rich fragments of his encyclicals. The arguments conclude in short introduction of the “third way” for economics, namely personalist economy.

20

Rola ideologicznych barier w transformacji systemowej

34%

Machaj M.

|

tom 1(73)

PL

Celem tekstu jest opisanie roli ideologii w kształtowaniu transformacji oraz wpływie ideologii na hamowanie procesów przemian. Wagę czynników ideologicznych podkreślano w literaturze szczególnie w pierwszych kilku latach po transformacji. W artykule postarano się pokazać, że za spowalnianiem procesów transformacji kryją się nie tylko materialne i partykularne interesy, ale także przekonania ideologiczne. Wskazano na to, że negatywny światopogląd na gospodarkę rynkową zasadniczo przyczynia się do zatrzymywania lub cofania transformacji. Z jednej strony pozwala on na rozwój procesu politycznego odwracającego przemiany. Z drugiej zaś sprzyja formowaniu się alternatywnych instytucji społecznych, które zastępują funkcjonowanie gospodarki rynkowej. Dlatego trwałe przeprowadzenie przemiany gospodarczej wymaga trwałej przemiany w myśleniu, a także wykształcenia społecznie akceptowalnych instytucji, które ochronią transformację.

EN

The goal of the paper is to describe the role of ideology in shaping transformation and describe the influence of ideology on inhibiting processes of change. The importance of ideological factors was particularly strongly emphasised in the literature during the first years of transformation. The author attempts to demonstrate that what hinders transformation is not only material interests but also doctrinal factors. The paper sets out to prove that a negative attitude to market economy is capable of stopping or reversing transformation. On the one hand, it allows for the development of political processes which can reverse changes. On the other hand, it allows for creating alternative social institutions which serve as a substitute for the market economy. Therefore, permanent economic change requires a profound change in social thinking, as well as socially acceptable institutions which can secure the transformation process.