Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Remarks on the Non-Essentialist Approach to Legal Pluralism of Brian Z. Tamanaha

100%

Dudek M.

Forum Prawnicze

|

2018

|

nr 4 (48)

87–100

2

Research Developments on Legal Socialization

100%

Pawlak A.

Teka Komisji Prawniczej

|

2021

|

tom 14

|

nr 1

299-314

EN

The research approach to the issue of legal socialization changes along with the development of science and the evolution of legal theory. The paper reviews and systematizes the most important approaches and perspectives of research on legal socialization over time, from the first indepth studies up to 2020. It shows the research expansion of the last decade on a global scale, as well as its deficiency in Poland. By analyzing the factors of legal socialization, it is possible to reach a full understanding of the process, and to draw conclusions as to the future directions of research. Undoubtedly, there is a new perspective of research that takes into account the achievements of cognitive sciences, especially neuroscience.

3

Trybunał Konstytucyjny w poszukiwaniu legitymizacji. Szkic z socjologii prawa

76%

Dębska H.

|

2015

|

nr 4 (204)

23-41

EN

The aim of this paper is to show how the social legitimacy of the Constitutional Court in Poland is constructed. Social legitimacy is considered here in two dimensions. At the macrostructural level the socio-political processes, that led to the creation of the constitutional court are analysed. The microstructural dimension focuses on examining how the individual socio-demographic characteristics of the Constitutional Court’ judges (their scientific degrees, legal practice, political experience and institutions of power), contribute to the strengthening of the Constitutional Court’s position. Thus, the paper argues that the legitimacy of the Court is made by constructing the neutrality of the institution, in particular by locating it in opposition to politics and reinforced by the academic faction of the legal field. The study is based on the sociology of Pierre Bourdieu (and his follower Frédéric Lebaron), as well as inspired by Durkheimian sociology of religion.

4

The place of legal tradition in Artur Kozak’s juriscentrist theory of law

75%

Mańko R.

|

2021

|

nr 2/47/2021

227-244

EN

There can be no doubt that Professor Artur Kozak (1960-2009) was amongst the most original and innovative Central European legal theorists of the tu of the 2t0h and 21st century. His legal theory named 'juriscentrism', based on an unprecedented synthesis of philosophical interpretationism and anti--represent tionism, sociologocial constructivism, as well as pragmatist ethics (inspired b ethnocentrism), allowed to produce a fresh legitimising narrative for lawye power in society. The present paper aims to enquire about the place and role played by legal tradition within Kozak's jurisprudential project. Its main clai will be that legal tradition is a keystone of juriscentrism, as it is the basis for identity and the reproduction of the legal community, the sole guarantor of t reasonableness of judicial decisions.

5

Prawa dziecka jako pacjenta (Błażej Kmieciak)

75%

Dzienis P.

|

nr 2(151)

182–189

EN

The development of medical law elicits the necessity for a deepened reflection on the legal position of a child as a patient. The keynote of the reviewed book is human rights, patients’ rights and children’s rights. It turns out that the analyzed role has more aspects than could be expected, and the solution to the problems is not always univocal. Legal analysis with an interesting sociological aspect contained therein is a valuable elaboration also from the perspective of legislative necessities. The development of medicine requires a reaction of law, and the lawmaking calls for answers to fundamental, remarkably difficult questions related to the rights of a child as a patient, requiring cross-disciplinary knowledge.

6

Humanista ve službách republiky : k výročí Emila Svobody

75%

Eliáš K.

Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)

|

2018

|

tom 157

|

nr 10

826-836

EN

The author deals with the life and work of a Professor of Civil Law and Legal Philosophy at Charles University Emil Svoboda (1878-1948). Svoboda was extraordinary in his philosophical foundations, he related to Arthur Schopenhauer and to Masaryk’s humanism. He viewed the law from a sociological and psychological positions. He was convinced it was necessary to evaluate the law primarily ethically. Thus he found himself outside the legal dogmatics that dominated the legal discourse at that time. As a convinced democrat, Republican and supporter of freedom, he served the Czechoslovak Republic. He helped to establish a law school in Bratislava (1919), he was involved in preparing the curriculum of the Civil Code. After experiencing the crisis of democracy, the Nazi occupation of the Czech lands and the world war, he was tempted by the vision of a post-war ideas of better world. He died before the Communists in Czechoslovakia confused the fulfilment of the ideals of socialism for state terror, and did not get so disappointed in his hopes.

7

Autonomia, neutralność i indyferentność moralna prawa a jego uspołecznienie

71%

Dudek M.

|

nr 4

69-81

EN

According to the concept of moral neutrality/autonomy of law, law-making motivated by the belief that some ways of life are better than others is not allowable. This concept also establishes a need for such justification of the proposed law that it could not be considered as an indication of preferences of one morality over another. The article is an attempt to look at the moral neutrality/autonomy of law from a socio-legal perspective, emphasising the ideal of socialised law, that is the law that is actually and voluntarily (without the need for ‘external’ coercive enforcement) observed by its addressees. The concept of moral indifference of law (a situation in which law regulates the behaviour that is not simultaneously regulated by morality) is helpful in this argumentation. The article shows that the moral neutrality/autonomy of law is highly problematic; for example it is not focused on the question to whose and which morality should the legislator be neutral, or whether it is even possible for the legislator to have this characteristic of objectivity. An emphasis is placed on the problem that neutral motives do not always result in neutral law. This justifies the opinion that moral neutrality/autonomy of law seems to merely create the impression of a solution to a problem, while it actually generates more problems. Attempts to put this concept into practice can in fact lead to manipulation in the legislative process and formation of questionable, unofficial norms of law-making and justification of law. Assuming that any law can be seen by its addressees as oppressive, the best way to counteract such negative opinions of the law (and their possible negative consequences) is the pursuit for a socialised law. However, the realisation of this idea also faces a number of difficulties.

PL

Zgodnie z koncepcją neutralności/autonomii moralnej prawa zakazane jest tworzenie prawa motywowane przekonaniem, że jedne sposoby życia są lepsze od innych. Ponadto koncepcja ta zakłada konieczność takich uzasadnień prawa, by nie można go było uznać za przejaw preferencji jednej moralności nad inne. Artykuł jest próbą spojrzenia na neutralność/autonomię moralną prawa z perspektywy socjologiczno-prawnej, akcentuje ideał prawa uspołecznionego, czyli prawa faktycznie, dobrowolnie (bez konieczności „zewnętrznego” przymusowego egzekwowania) przestrzeganego przez jego adresatów. Pojęcie indyferentności moralnej prawa (oznaczające sytuację, w której prawo reguluje postępowanie niebędące równocześnie uregulowane przez moralność) jest pomocne w argumentacji. W artykule pokazuje się, że neutralność/autonomia moralna prawa jest wysoce problematyczna, np. nie jest dokładnie określone, wobec czyjej i jakiej moralności ustawodawca powinien być neutralny, a także czy w ogóle może on charakteryzować się taką postawą. Uwagę skupia się na tym, że neutralne motywy nie zawsze skutkują w neutralnym prawie. Usprawiedliwia to opinię, że neutralność/autonomia moralna prawa zdaje się jedynie stwarzać pozory rozwiązania problemu, a tak naprawdę generuje kolejne problemy. Próby realizacji tej koncepcji prowadzić mogą bowiem do manipulacji w procesie ustawodawczym i wykształcenia się łatwych do zakwestionowania nieoficjalnych norm dotyczących tworzenia i uzasadniania prawa. Przyjmując, że każde prawo może być traktowane przez swoich adresatów jako opresyjne, najlepszym sposobem przeciwdziałania takim złym opiniom na temat prawa (i ich możliwym negatywnym konsekwencjom) jest dążenie do uspołecznionego prawa, choć realizacja tego postulatu także napotyka szereg trudności.

8

Społeczeństwo a prawo konstytucyjne, czyli o roli socjologii prawa w prawie konstytucyjnym

63%

Czeczot P.

|

tom 20

|

nr 4

77-95

EN

Sociology as one of the social sciences is an empirical science and its research is based on facts. Sociologists use the concept of social facts, meaning ways of proceeding that can be distinguished from among various behaviours common in society. However, these are phenomena whose features clearly differ from phenomena studied by other sciences. In this work, the author wanted to take a closer look at the influence of the sociology of law on the broadly understood constitutional law, because in recent years the literature has not paid much attention to this issue. In this work, the author, based on the definition of constitutional law in the broad sense, and thus not limited only to the analysis of the codified constitutions, will try to indicate the important role of sociology and its research methods in the dogmatic study of this area of law. In the first place, the work will discuss examples showing the important role of sociology of law in establishing new and interpreting the existing law - on the example of religious law, the law of local self-government, the states of emergency law. This discussion will be supported by references to examples of legislation from various countries and by referring to the opinions of various legal theorists. Then the author will move on to an even broader approach to constitutional law, as the perspectives of international constitutionalism, i.e., acts of international law, including those recognized by some as international constitutions and their sociological and legal analysis. The considerations presented in the paper are aimed at showing the important role of sociological sciences in the contemporary science of constitutional law.

PL

Socjologia jako jedna z nauk społecznych jest nauką empiryczną i swoje badania opiera na faktach. Socjologowie posługują się także pojęciem faktów społecznych, oznaczającym sposoby postępowania dające się wyodrębnić spośród różnych zachowań powszechnych w społeczeństwie. Są to jednak zjawiska, które swoimi cechami wyraźnie różnią się od zjawisk badanych przez inne nauki. W niniejszej pracy autor zechciał przyjrzeć się dokładniej wpływowi socjologii prawa na szeroko rozumiane prawo konstytucyjne, bo-wiem w ostatnich latach nie poświęcało się w literaturze wiele uwagi temu zagadnieniu. W niniejszej pracy autor, opierając się na definicji prawa konstytucyjnego sensu largo, a więc nieograniczającej się jedynie do analizy ustawy zasadniczej, spróbuje wskazać, jak istotną rolę w dogmatycznym badaniu tej dziedziny prawa pełni socjologia i jej metody badawcze. W pierwszej kolejności w pracy omówione zostaną przykłady ukazujące, jak istotną rolę pełni socjologia prawa w stanowieniu nowego oraz interpretowaniu już obowiązującego prawa – na przykładzie prawa wyznaniowego, prawa samorządu terytorialnego, prawa stanów nadzwyczajnych. Omówienie to zostanie wsparte odesłaniami do przy-kładów prawodawstw różnych państw oraz powołaniem się na opinie różnych teoretyków prawa. Następnie autor przejdzie do jeszcze szerszego ujęcia prawa konstytucyjnego, bowiem z perspektywy konstytucjonalizmu międzynarodowego, a więc aktów prawa międzynarodowego, także tych uznawanych przez niektórych za konstytucje międzynarodowe i ich socjologiczno-prawnej analizy. Rozważania przedstawione w pracy mają na celu wykazanie, jak istotną rolę we współczesnej nauce o prawie konstytucyjnym pełnią nauki socjologiczne.

9

Wartości klasy średniej a prawo. Uwagi metodologiczne

63%

Cyberski C. J.

|

2015

|

tom 7(43)

|

nr 4

137-144

EN

The article shows the basic methodological instruments of sociological analysis of law. The main emphasis is placed on research methodology of axiology characteristic for the middle class. The problem of values disclosed in the legislation and their sources is presented in the article. There are illustrated two research methods KAD and DIMEAN with their characteristics and origins.

PL

W artykule autor opisuje podstawowe metodologiczne narzędzia socjologicznej analizy prawa. Główny akcent jest położony na metodologię badań aksjologii charakterystycznej dla klasy średniej. Poruszony zostaje problem wartości ujawnianych w aktach prawnych oraz źródeł ich pochodzenia. Przedstawione zostały dwie metody badawcze: KAD oraz DIMEAN wraz z ich charakterystyką oraz genezą.

10

Społeczne aspekty prawa do dobrej legislacji

63%

Zamelski P.

|

2015

|

tom 7(43)

|

nr 4

107-121

EN

This study touches on the issue of selected elements of the right to good legislation and its significance for social life. This right is not always properly reflected in, or recognised by, the law, whereas its principal function is to ensure the appropriate substantive and formal quality of the law that is being enacted. The discussion being launched is aimed at presenting those aspects of the right to good legislation which affect, in particular, the public. These include the underlying principles of suitable legislation, established through the judicial decisions of the Constitutional Tribunal, and selected issues related to the rationality of the law. The final part of the study provides a summary of the issues discussed.

PL

Niniejsze opracowanie podejmuje zagadnienie wybranych elementów prawa do dobrej legislacji oraz jego znaczenia w życiu społecznym. Przedmiotowe prawo nie zawsze znajduje dostateczne zrozumienie i umocowanie prawne, tymczasem jego funkcją jest właśnie zabezpieczenie odpowiedniej jakości materialnej i formalnej prawa stanowionego. Podjęte rozważania mają na celu ukazanie tych aspektów prawa do dobrej legislacji, które w szczególny sposób oddziałują na życie społeczeństwa. W toku rozważań podjęto zagadnienia katalogu najważniejszych zasad przyzwoitej legislacji wypracowanych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz wybranych problemów związanych z zagadnieniem racjonalności prawa stanowionego. Na zakończenie rozważań dokonano ich podsumowania.

11

Afterimages of the 20th century’s first half: Polish lawyers confronting the shadows of history

63%

Lipiec S.

|

2023

|

tom 75

|

nr 2

207-224

EN

By employing the lens of the sociology of law, this research analyzes how the historical events in the first half of the 20th century have influenced the shape of contemporary Polish legal practise. By utilising qualitative in-depth interviews, insights were gathered from seasoned Polish legal professionals, many of whom had embarked on their careers in the period of People’s Republic of Poland or during the transformation in the 1990s. Their testimonies not only shed light on the evolution of the way lawyers’ work but they also emphasize the intricate interplay between societal structures and the application of law today and in the past. The study reveals an inextricable link between the socio-political context of the past and the present-day legal framework, ethics, and lawyers’ practice, thus highlighting the necessity of integrating the perspective of the sociology of law in modern legal practice.

PL

W perspektywie socjologii prawa przeanalizowano, w jaki sposób wydarzenia historyczne pierwszej połowy XX wieku wpłynęły na kształt współczesnej praktyki prawniczej. Posługując się jakościowymi wywiadami pogłębionymi, zebrano spostrzeżenia doświadczonych polskich prawników, wielu praktykujących jeszcze w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej czy w czasach transformacji lat 90. Ich świadectwa nie tylko rzucają światło na ewolucję sposobu pracy prawników, ale także podkreślają skomplikowaną relację między strukturami społecznymi a stosowaniem prawa dzisiaj i w przeszłości. Badanie ujawnia nierozerwalny związek między dawnymi warunkami społeczno-politycznymi a dzisiejszymi polskimi ramami prawnymi, etyką i praktyką prawników, podkreślając konieczność integrowania perspektywy socjologii prawa w nowoczesnej praktyce prawniczej.

12

Awareness among the Students of Law within the Scope of Working as an Attorney-at-Law

63%

Pilipiec S. , Niewęgłowski K. , Patoleta P.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2019

|

tom 28

|

nr 1

EN

Over a number of years, students choose the job of an attorney-at-law as the most popular profession after they graduate. This trend is very often highlighted in the studies performed at universities by many independent entities. Widely recognised and available reports and articles confirm both popularity and a great interest in the profession of the attorney-at-law among the students of law, however, there is no information concerning the awareness of future graduates of law studies related, among others, to the preparation for and exercising the profession of the attorney-at-law. In order to answer the above issues, the authors conducted voluntary and anonymous studies among the students of law at the Faculty of Law and Administration of the University of Maria Curie-Skłodowska in Lublin. The results provided a wider perspective of factors which influence the popularity of the profession of the attorney-at-law among the students as well as expectations and awareness connected with the profession.

PL

Od wielu lat studenci prawa najczęściej wskazują zawód radcy prawnego jako najchętniej wykonywany po ukończeniu studiów. Trend ten jest bardzo często podkreślany w badaniach przeprowadzanych na uniwersytetach przez różne niezależne podmioty. Powszechnie znane i ogólnodostępne raporty oraz artykuły potwierdzają popularność i zainteresowanie zawodem radcy prawnego wśród studentów prawa, jednak nie ma informacji dotyczących świadomości przyszłych absolwentów studiów prawniczych m.in. co do zakresu przygotowania do wykonywania przez nich zawodu radcy prawnego. W celu bliższego przyjrzenia się powyższym zagadnieniom autorzy przeprowadzili dobrowolne i anonimowe badania wśród studentów prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Otrzymane wyniki umożliwiły szersze spojrzenie na czynniki wpływające na popularność zawodu radcy prawnego wśród studentów. Ponadto na ich podstawie skonkretyzowano oczekiwania co do wykonywania tej profesji.

13

Socjologia praw pacjenta – wybrane uwagi, analizy i refleksje

51%

Kmieciak B.

|

2017

|

tom 79

21-37

EN

The legal situation of the patient has become one of the most important elements of the debate on health care. It is related to the specific situation. The patient during a meeting with a medical expert is forced to provide intimate details about his life. Patients’ rights are most often analysed in legal terms relating to specific laws or regulations. It should be noted, however, that these rights of patients “live” primarily in institutions such as hospitals or clinics. Moreover, they are not only a part of the broadly understood system of medical law. They refer to a specific meeting that occurs between the patient and the medical expert. How can the mentioned relationship be applied to the concept of patients’ rights? Are there any laws that specifically relate to the interaction which occurs between the doctor and the patient? Is the formal implementation of the regulations sufficient to conclude that patients’ rights are fully respected? The proposed article is an attempt to answer these questions.

PL

Sytuacja prawna pacjenta stała się jednym z kluczowych elementów debaty na temat ochrony zdrowia. Odnosi się ona do szczególnej sytuacji. Pacjent w trakcie spotkania z ekspertem medycznym zmuszony jest często do przedstawienia intymnych informacji dotyczących swojego życia. Prawa pacjenta najczęściej analizowane są pod kątem legalnym, w aspekcie konkretnych ustaw lub rozporządzeń. Warto jednak zaznaczyć, że wspomniane uprawnienia pacjentów „żyją” przede wszystkim na terenie instytucji, takich jak szpitale czy poradnie. Ponadto, nie są one wyłącznie elementem szeroko rozumianego systemu prawa medycznego. Odwołują się do konkretnego spotkania, do jakiego dochodzi pomiędzy pacjentem a ekspertem medycznym. W jaki sposób, wspomnianą relację można odnieść do pojęcia praw pacjenta? Czy istnieją prawa, które w sposób szczególny dotyczą interakcji, do której dochodzi pomiędzy lekarzem a pacjentem? Czy formalna realizacja przepisów wystarczy, by uznać, iż dane prawa są w pełni respektowane? W prezentowanym artykule podjęta zostanie próba udzielenia odpowiedzi na te pytania.

14

Maurice Hauriou’s Theory of the Institution: Legal Institutionalism and the Science of the State

51%

Węgliński C.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2022

|

nr 3(32)

88-102

EN

The aim of this paper aims is to reconstruct the original context, the characteristics and the main assumptions of M. Hauriou’s theory of the institution as one of the most coherent and comprehensive examples of legal institutionalism. By means of critical source analysis, the paper presents the basic elements of the notion of the institution together with its ontological and epistemological assumptions concerning both the very concept of law and legal methodology. The second part of the paper presents the critical approach expressed in Hauriou’s theory towards some core concepts of public and constitutional law by opposition to traditional, normativist and positivist approaches to constitutionalism. Hauriou’s work, despite its importance as indirect inspiration for contemporary doctrines of constitutional pluralism, is nowadays barely present in European legal science discourse. The last part of the paper is therefore dedicated to some closing remarks on current relevance of the theory of the institution with particular focus on the challenges of increasing pluralism of legal orders.

PL

Celem niniejszego artykułu jest rekonstrukcja kontekstu powstania, dokonanie charakterystyki i wskazanie głównych założeń teorii instytucji M. Hauriou jako jednego z najbardziej wyczerpujących i spójnych przykładów instytucjonalizmu prawnego. Artykuł prezentuje, przy wykorzystaniu metody krytycznej analizy tekstów źródłowych, podstawowe elementy definicji instytucji wraz z jej ontologicznymi i epistemologicznymi założeniami dotyczącymi pojęcia prawa i metodologii badań prawniczych. Druga część artykułu przedstawia krytyczny wkład teorii M. Hauriou w odniesieniu do wybranych podstawowych pojęć prawa publicznego i konstytucyjnego jako sprzeciw wobec tradycyjnych, normatywistycznych i pozytywistycznych ujęć konstytucjonalizmy. Prace Hauriou, pomimo ich istotnego znaczenia jako pośrednie źródło inspiracji dla współczesnych doktryn pluralizmu konstytucyjnego, nie są prawie w ogóle przedmiotem dyskursu europejskiej nauki prawa. Ostatnia część artykułu została zatem poświęcona wybranym uwagom dotyczącym aktualności teorii instytucji ze szczególnym uwzględnieniem wyzwań związanych z postępującą pluralizacją porządków prawnych.

15

Kariera uczonego i tworzenie idei w warunkach fundamentalnych zmian strukturalnych. O Leonie Petrażyckim raz jeszcze

51%

Dębska H.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2024

|

tom 38

|

nr 1

19-33

EN

This paper proposes an approach to scientific biography from the perspective of Pierre Bourdieu’s theoretical project. The choice of Leon Petrażycki (1867–1931), a philosopher and sociologist of law, who might be called an icon of the philosophy of law in Poland, results from the fact that his trajectory gives an insight into the interesting processes taking place in the scientific field, as well as in other social fields at the turn of the century up to the 1930s. Thus, L. Petrażycki is a ‘special case of what is possible’, a ‘product’ of the era. An era marked, on the one hand, by strong geopolitical divisions, corresponding to unequal flows of ideas between national scientific fields, on the other hand, characterized by high fluidity of the boundaries of social fields (science, journalism, politics), between which (up to a certain point) L. Petrażycki adroitly ‘moves’. Petrażycki’s trajectory is also interesting research-wise, as it reveals the influence of social structures on scientific positions occupied and positions takings in discourse. Furthermore, it shows how scientific failure is sublimated. Therefore, the article complements previous perspectives and is programmatic in that it can inspire similar endeavours in the future.

PL

W artykule proponuje się podejście do naukowej biografii z perspektywy projektu naukowego Pierre’a Bourdieu. Wybór Leona Petrażyckiego (1867-1931), filozofa i socjologa prawa, nie bez przesady rzec: w Polsce ikony ogólnych nauk o prawie, podyktowany jest faktem, iż jego trajektoria daje wgląd w ciekawe procesy zachodzące w polu naukowym, a nawet szerzej, społecznym, na przełomie wieków aż do lat 30. wieku XX. Jest więc Petrażycki „szczególnym przypadkiem tego co możliwe”, czyli niejako „produktem” epoki, naznaczonej wprawdzie silnymi podziałami geopolitycznymi, które korespondowały z nierównym przepływami idei między narodowymi polami naukowymi, ale jednocześnie charakteryzującej się wysoką płynnością granic pól społecznych, pomiędzy którymi (do pewnego momentu) sprawnie się porusza (nauka, publicystyka, polityka). Jest również ciekawa badawczo, gdyż ujawnia wpływ struktur społecznych na zajmowanie pozycji naukowej i stanowiska dyskursu, a także ukazuje sposoby sublimacji porażki. Artykuł stanowi więc uzupełnienie dotychczasowych perspektyw, jak również ma charakter programowy, w tym sensie, że posłużyć może jako inspiracja dla podobnych przedsięwzięć w przyszłości.

16

Prawnicy w natarciu? Strategie negocjacji statusu przestępcy w toku procesu karnego

51%

Wzorek D.

Archiwum Kryminologii

|

2021

|

nr XLIII/2

315-345

EN

The aim of the research was to investigate which elements of actions of criminal trial participants lead to criminalizing offenses and labeling offenders as “criminals.” The research was based on labeling theory in criminology and Goffman’s dramaturgical analysis and his perspective of social role. In-depth interviews with professional lawyers and analysis of recordings of court hearings available on YouTube were conducted. The findings of the research project allow answering the question: how lawyers define the strategies for negotiating the status of a criminal during the criminal trial. There were distinguished five strategies: objectivization of opinions, the weight of arguments, “doubts creating,” referring to the authority, and highlighting professionalism.

PL

Celem badań polegających na przeprowadzeniu indywidualnych wywiadów pogłębionych z profesjonalnymi prawnikami oraz analizie treści nagrań wideo rozpraw sądowych w sprawach karnych zamieszczonych w serwisie YouTube było ustalenie, które elementy zachowania uczestników postępowania karnego (aktorów) służą potwierdzaniu przestępnego charakteru zarzucanego czynu oraz nadaniu sprawcy etykiety „przestępcy”? Badania zostały osadzone w nurcie naznaczania społecznego, a do interpretacji ich wyników wykorzystano metaforę teatralną Ervinga Goffmana i jego rozważania poświęcone wykonywaniu roli. Zrealizowane badania pozwoliły zidentyfikować i opisać strategie negocjacji statusu przestępcy. Wyróżnione zostały: obiektywizacja opinii, waga argumentacji, „sianie wątpliwości”, odwoływanie się do władzy i podkreślanie profesjonalizmu.

17

Perception of Mediation and Online Mediation by Trainee Attorney-at-Law at the Lublin Bar Association of Attorneys-at-Law

51%

Pilipiec S. , Patoleta P.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2023

|

tom 32

|

nr 4

117-132

PL

Zjawisko popularyzacji alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów jest powszechne w Polsce na poziomie zarówno rządowym, jak i samorządowym. Łącząc interdyscyplinarny dorobek praktyki i doktryny, powstają liczne projekty oraz programy mające zachęcić strony i profesjonalnych pełnomocników do stosowania mediacji w procesie opanowywania sporów. Bazując jednak na danych statystycznych wykazujących zastosowanie mediacji sądowej na poziomie 1,6% w sprawach, w których mogła być ona podjęta, należy stwierdzić, że droga mediacji do stania się „pełnoprawną” metodą rozwiązywania konfliktów, stanowiącą realną alternatywę dla tradycyjnego adiudykacyjnego sposobu rozwiązywania sporów, jest jeszcze długa. Celem artykułu jest przedstawienie wyników empirycznych badań przeprowadzonych przez autorów w ramach działań naukowych związanych z realizacją założeń Akademickiego Centrum Mediacji funkcjonującego przy Instytucie Nauk Prawnych Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Artykuł został podzielony na trzy części. W pierwszej zaprezentowano przedmiot, zakres i cele badań oraz hipotezy badawcze, założenia i szczegóły metodologiczne. W drugiej przedstawiono wyniki przeprowadzonych badań empirycznych oraz wnioski cząstkowe. Ostatnia część stanowi zestawienie wniosków z przeprowadzonych badań.

EN

The phenomenon of popularisation of alternative methods of conflict resolution is widespread in Poland, both at the state and self-government levels. Combining the interdisciplinary achievements of practice and doctrine, numerous projects and programmes are being developed to encourage parties and professional lawyers to use mediation in the process of dispute resolution. However, on the basis of statistical data showing the use of judicial mediation in cases where it could have been used at a level of 1.6%, it should be concluded that there is still a long way to go before mediation becomes a ‘fully-fledged’ method of conflict resolution, constituting a viable alternative to the traditional adjudicative method of dispute resolution. The purpose of the article is to present the results of empirical research conducted by the authors within the framework of scientific activities related to the implementation of the assumptions of the Academic Mediation Centre operating at the Institute of Legal Sciences of Maria Curie-Skłodowska University (Lublin). The article consists of three parts. The first one presents the subject, scope and objectives of the research, as well as the research hypotheses and methodological details. The second part presents the results of the empirical research conducted and the partial conclusions. The last part is a summary of the conclusions of the research carried out.

18

Od sociologie práva k ústavnímu pluralismu: Eugen Ehrlich a teorie společenského konstitucionalismu

51%

Přibáň J.

Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)

|

2022

|

tom 161

|

nr 5

396-410

EN

The article analyses some theoretical ideas of European constitutional pluralism influenced by Ehrlich’s sociology of law. After the introductory analysis of the concept of EU constitutional pluralism and critique of its positivist understanding, the article focuses on theory of societal constitutionalism, normative plurality and heterarchies prevailing over the normative hierarchical concept of law. While more conventional legal theories frame these heterarchies and pluralism of transnational constitutionalism by monist approaches, theory of societal constitutionalism radicalises these heterarchies and considers the transnational system of law one of many societal systems of functionally differentiated global society. The importance of Erhlich’s sociology of law consists of its capacity to analyse this differentiated system of law which functions independently of state organisation with its monopoly of political power in both supranational EU law and transnational global law. The concluding part, therefore, focuses on Teubner’s theory of societal constitutionalism which draws on Ehrlich’s sociological notion of law in the most original way, analyses knowledge regimes as new constitutional subjects and understands them as a new constellation of relationships between social power and constitutional authority stretching beyond classic constructs of constitutional theory and cosmopolitan ethics as legitimation forces of global law and politics.

CS

Tento článek analyzuje některé teoretické myšlenky evropského ústavního pluralismu, ve kterých je přítomen vliv Ehrlichovy sociologie práva. Po úvodní analýze samotného pojmu ústavního pluralismu EU a kritice jeho pozitivistického pojetí článek analyzuje teorii společenského konstitucionalismu, normativní plurality a heterarchie převládající nad normativně hierarchickým pojetím práva. Zatímco konvenčnější právní teorie se tyto heterarchie a pluralismus transnacionálního konstitucionalismu snaží překrýt monismem a hierarchií kosmopolitních hodnot, teorie společenského konstitucionalismu naopak tyto heterarchie radikalizuje a chápe i transnacionální systém práva jen jako jeden z mnoha společenských systémů funkcionálně diferencované globální společnosti. Význam Ehrlichovy sociologie práva spočívá v tom, že umožňuje analýzu takto diferencovaného systému práva, který funguje nezávisle na státní organizaci s jejím monopolem politické moci, a to jak v podmínkách nadnárodní organizace EU, tak v širším kontextu globálního práva. Závěrečná část se proto zaměřuje na Teubnerovu teorii společenského konstitucionalismu, která originálním způsobem rozvíjí odkaz Ehrlichova sociologického pojetí práva, analyzuje režimy vědění jako nové ústavní subjekty a chápe je jako novou konstelaci vztahu mezi sociální mocí a ústavní autoritou, která přesahuje klasická schémata ústavní teorie i kosmopolitní etiky jako legitimizačního zdroje globálního práva a politiky.

19

Problematyka przyszłej regulacji związków partnerskich w świetle polityki „tradycyjnej rodziny”

51%

Lewandowska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2023

|

tom 105

55-71

EN

The article examines the new wave of social issues in the form of informal relationships and confronts it with rather a conservative approach of Polish politicians and their „traditional family politics.” The article tries to analyze whether the current approach and legislative activity is effective or prolongs the inevitable – novelization of the Polish legal system in the scope of recognition of cohabitation. The author recognizes the phenomenon of informal relationships and provides insight into the current state of legal regulation to describe issues beneath it. The author focuses on civil law solutions as they regulate the majority of partnersʼ everyday life. Then discusses the so-called „traditional” approach to the subject of family and relationships by analyzing politiciansʼ public statements axiology of Polish law, the position of the church and regulations proposed for partnerships. Finally, the author confronts it with social expectations arising from the data provided by CBOS and GUS. The analysis provided in the article leads to the conclusion that current politics cannot change the widespread of social phenomena such as partnership, and thus, the legislator must search for new legal solutions.

PL

Artykuł analizuje nową falę problemów społecznych w postaci nieformalnych relacji i konfrontuje ją ze stosunkowo konserwatywnym podejściem polskich polityków i ich polityką „tradycyjnej rodziny”. W artykule podjęto próbę analizy, czy dotychczasowe podejście i działania legislacyjne są skuteczne, czy też odsuwają w czasie nieuniknione – nowelizację polskiego systemu prawnego w zakresie dostrzegania kohabitacji. Autorka dostrzega zjawisko nieformalnych relacji i daje wgląd w aktualny stan regulacji prawnych, opisując problemy leżące u ich podłoża. Autorka skupia się na rozwiązaniach prawa cywilnego, gdyż regulują one większość sfer wspólnego życia partnerów. Następnie omawia tzw. „tradycyjne” podejście do tematu rodziny i związków, analizując publiczne wypowiedzi polityków, aksjologię polskiego prawa, stanowisko kościoła oraz dotychczas proponowane regulacje związków partnerskich. Na koniec konfrontuje ją z oczekiwaniami społecznymi wynikającymi z danych CBOS i GUS. Przeprowadzona w artykule analiza prowadzi do wniosku, że istnieją małe szanse na zatrzymanie rozpowszechnienia się zjawiska społecznego, jakim są związki partnerskie, a ustawodawca powinien rozważyć nowe rozwiązania prawne.

20

Idee naukowe Leona Petrażyckiego, które przetrwały próbę czasu

51%

Kojder A.

Studia Iuridica

|

2018

|

tom 74

155-161

PL

In this paper author presents the achievemenets of Leon Petrażycki and his novelty in various areas of humanities. Petrażycki is recognised as forerunner of deontic logic, and also as creator of the principle of adeqacy, ennoblement of law, pluralistic vision of law. He exhibits primacy of legal norms over moral norm, and he establish scientific legal policy. Additionaly Petrażycki is treated as classic of the sociology of law and also as the artificer of emotions.