Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Linear swelling test (LST) of clay formation under the influence of newly developed drilling fluids with the addition of cationic polymers

100%

Wysocki S. , Wiśniowski R. , Ryznar D. , Gaczoł M.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2015

|

tom Vol. 32, no. 4

693--701

EN

This paper shows research of Linear Swelling Test (LST) of shale rocks under the influence of three drilling muds with different cationic polymers. Tested polymers have been synthetized at the Drilling, Oil and Gas Faculty of AGH UST Krakow. Research findings indicate that synthesized polymers as well as developed on its base drilling fluids effectively inhibit hydration and prevent the disintegration of clay formation.

2

Influence of ionic hydration’s inhibitors on swelling of clays and shales

100%

Wysocki S. , Wójtowicz A. , Gaczoł M.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2016

|

tom Vol. 33, no. 2

471--482

EN

Mud designed for drilling in clay rock and weakly compacted rock are developed based on inorganic or organic additions in order to improve inhibition of clay hydration. The paper presents the research results of influence of ionic hydration’s inhibitors on swelling of clays and shales.

3

Modifications of the muds intended for HDD considering drilling through clay rocks - potassium chloride

100%

Gaczoł M. , Wysocki S. , Budzińska K.

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2018

|

tom Vol. 35, no. 1

323--334

EN

The article describes issue of clay hydration phenomenon during Horizontal Directional Drilling. Reducing hydration, hence swelling, is a great concern in light of borehole wall stability maintenance. Muds commonly used for drilling by abovementioned technique are often blend of unknown ingredients. Thus, it should be carefully tested for addition of hydration inhibitors at the early stage of mud formula preparation. The paper includes research formula and results of technological parameters of modified HDD mud. Moreover, there were conducted tests of QSE Pellets swelling and linear swelling of test samples collected from boreholes drilled by HDD technique.

4

Charakterystyka ogniwa iłowców bitumicznych z Jantaru oraz formacji iłowców z Sasina na podstawie elektrofacji wyznaczonych metodami statystycznymi (PCA, CA, ANN)

75%

Puskarczyk E. , Jarzyna J. , Krakowska P. , Wawrzyniak-Guz K.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

tom nr 209 wyd. konferencyjne

547--551

PL

W pracy przedstawiono analizę profilowań geofizyki otworowej w interwale występowania łupków bitumicznych ogniwa Jantaru i formacji z Sasina, w rejonie basenu bałtyckiego. Wykorzystując analizę głównych składowych oraz analizę skupień, na podstawie dostępnych danych wydzielono elektrofacje. W efekcie uzyskano redukcję liczby profilowań oraz grupy jednorodne pod kątem wartości profilowań. Niezależnie zastosowano sztuczne sieci neuronowe, dla sprawdzenia poprawności wydzieleń. Rezultaty dowiązano do wyników standardowej interpretacji profilowań geofizyki otworowej, wyników badań laboratoryjnych oraz dostępnej informacji geologicznej.

EN

Well logging data analysis was performed in intervals of shales occurrence from Jantar Member and Sasino Formation. Electrofacies were determined based on available data with using Principal Component Analysis and Cluster Analysis. In result number of logs was reduced and homogeneous groups were separated. Artificial Neural Network was used independently for checking correctness of classification. Results of analysis were tied to standard well logging interpretation and geological description.

5

Metodyka szacowania zasobów węglowodorów zawartych w łupkach z wykorzystaniem elementów z zakresu geochemii naftowej

75%

Grelowski C. , Mikołajewski Z. , Wolnowska M. , Nowicka A.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

tom nr 182 wyd. konferencyjne

399--406

PL

Ocena zasobów gazu ziemnego GIP (Gas-in-Place) oraz ropy naftowej OIP (Oil-in-Place) w łupkach polega na zastosowaniu odpowiednich przeliczeń określających ilość wygenerowanych węglowodorów, jak również wykorzystaniu parametrów charakteryzujących własności fizykochemiczne skał i mediów naftowych. Z zakresu geochemii naftowej najważniejszymi parametrami są: zasobność skał macierzystych w substancję organiczną (określana para- metrem TOC), zmiany składu substancji organicznej w procesie jej termicznego przeobrażenia (konwersja kerogenu w węglowodory i niegeneratywny węgiel organiczny), znajomość specyfiki generacyjnej II typu kerogenu i dystrybucji tworzących się produktów, a także rezydualny potencjał węglowodorowy. Przy ocenie zasobów bardzo istotna jest rekonstrukcja początkowych warunków generowania, wyrażona za pomocą zespołu parametrów bazujących na wynikach badań pirolitycznych Rock-Eval: TOCo, S2o, HIo. Innym istotnym elementem jest występowanie mieszaniny różnych typów kerogenu. Podstawowa formuła określająca zasoby złóż niekonwencjonalnych obejmuje ilości gazu ziemnego w stanie wolnym oraz zaadsorbowanym. Metodyka uwzględnia także procesy ekspulsji/retencji oraz krakingu powstałej ropy do fazy gazowej, a także ilościowo określa zasoby wolnej ropy naftowej w skale łupkowej.

EN

Resources evaluation of natural gas GIP (Gas-in-Place) and crude oil OIP (Oil-in- -Place) in shales depends on application of appropriate calculations determining amount of gene- rated hydrocarbon as well as using parameters characterizing physicochemical properties of rocks and petroleum media. The most important components of petroleum geochemistry scope are source rock richness of organic matter (determined by TOC parameter), organic matter composition changes with thermal maturity processes (kerogen is converted into hydrocarbons and non- -generative organic carbon), knowledge of II type kerogen specific generation and distribution of products formed, and also residual hydrocarbon potential. For resources evaluation very important is reconstruction of original generation conditions performed by parameter set basing on results of pyrolytic Rock-Eval investigations (TOCo, SZo, HIo). The other essential component is occurrence of various kerogen type mixture. Basic formula describing unconventional deposit resources includes free and adsorbed gas amounts. Methodology makes also use of expulsion/ retention processes and cracking of oil formed to gas phase, as well as quantitative determination of free oil resources in shale deposit.

6

Ilościowe ujęcie zagadnienia stateczności ścian otworów wiertniczych w warstwach łupków

75%

Raczkowski J. , Szpunar T.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

1998

|

tom nr 96

1--48

PL

W pracy podano ilościowy opis zagadnienia stateczności ścian otworów wiertniczych w warstwach łupków. Podano zależności analityczne umożliwiające określenie minimalnej i maksymalnej gęstości płuczki zapewniającej stateczność otworu w warstwie łupków o znanych parametrach mechanicznych zalegającą na znanej głębokości. Podano zależności umożliwiające określenie głębokości krytycznej, w której łupek o danych parametrach traci stateczność w otworze wypełnionym płuczką o danej gęstości. Podano przykłady obliczeniowe oraz algorytm programu do oceny stateczności ścian otworu wiertniczego W warstwach łupków w warunkach dynamicznych, to jest w trakcie operacji wyciągania lub zapuszczania przewodu.

EN

The authors presents the mathematical model of wellbore stability in shales. Provided are the relations between the maximum and minimum mud density versus mechanical properties and depth of deposition. The model allows us to compute the critical depth at which the shale starts to heave into the wellbore. The model accounts for fluctuations of wellbore pressure during tripping.

7

Shale gas deposit model and preliminary resources estimation based on mud logging data on gas content variation

75%

Nieć M. , Musiał A. , Auguścik J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2019

|

tom T. 35, z. 4

27--46

EN

The occurrence of gas confined in shales allows us to consider it as a component of the host rock. During drilling wells, the gas is released into the drilling fluid from finely ground gas-bearing rock particles. The amount of gas released can be determined on the basis of mud-gas logging; in addition, it is possible to determine the gas-content in shales expressed by the volume of gas released per mass unit of rock [m3/ton]. The gas content in the Ordovician and Silurian shales (Sasin formation and Jantar member respectively) in two selected wells in northern Poland was determined using this method. It has been found that clearly distinguishable, highly gas-bearing sections, which are separated by very poorly gas-bearing ones, can be determined in the well log. The increased gas content in shales can be observed in zones generally enriched in TOC. No direct correlation between TOC and gas-bearing capacity was found however, but the structure of TOC variability and the gas-bearing capacity described using variograms is identical. Correlations of the distinguished gas-bearing layers in the wells under consideration suggest a multi-lens or multi-layered reservoir model. The lack of natural boundaries in the shale gas reservoir means that they must be determined arbitrarily based on the assumed marginal gas-bearing capacity. In the case of several gas-bearing zones, numerous variants of interpretation are possible. In any case the low, best and high estimated resources may be evaluated, assigned to each borehole in the area with radii equal to the range of variogram of gas content in horizontal part of the well.

PL

Występowanie gazu w łupkach w formie unieruchomionej pozwala przyjąć, że jest on składnikiem goszczącej go skały. W czasie wiercenia otworów uwalnia się on do płuczki z rozdrobnionych fragmentów skały gazonośnej. Ilość uwalnianego gazu można określić na podstawie profilowania gazowego i ustalić gazonośność łupków wyrażoną przez objętość gazu uwalnianego z jednostce masy skały [m3/tonę]. Taką metodą określona została gazonośność łupków ordowiku i syluru (odpowiednio formacji z Sasina i ogniwa Jantaru) w dwóch otworach w północnej Polsce. Stwierdzono, że: w profilu otworów wyznaczyć można wyraźnie wyróżniające się odcinki silnie gazonośne, które przedzielane są bardzo słabo gazonośnymi. Podwyższona gazonośność łupków ma miejsce w strefach ogólnie wzbogaconych w TOC. Nie stwierdzono bezpośredniej korelacji TOC i gazonośności, ale struktura zmienności TOC i gazonośności opisana za pomocą ich wariogramów jest identyczna. Korelacje wyróżnionych poziomów gazonośnych w rozpatrywanych otworach sugerują model złoża wielosoczewowo-warstwowego. Brak naturalnych granic złoża gazu w łupkach powoduje, że muszą być one określone w sposób umowny na podstawie przyjętej brzeżnej gazonośności. W przypadku występowania kilku stref gazonośnych interpretacja taka może być wykonana wariantowo. W otoczeniu każdego otworu wiertniczego w każdym przypadku można określić zasoby nisko, optymalnie i wysoko oszacowane w obszarze o promieniu równym zasięgowi wariogramu gazonośności w poziomym odcinku otworu.

8

Charakterystyka fraktalna przestrzeni porowej skał łupkowych

63%

Cicha-Szot R. , Dudek L. , Such P.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

tom T. 94, nr 12

2279-2286

PL

Przedstawiono wyniki badań struktury skał łupkowych z utworów ordowiku i syluru. Strukturę porowatą skał określono na podstawie izoterm adsorpcji azotu w temp. 77,5 K. Przeprowadzono analizę wyników sorpcji azotu w celu oznaczenia dominujących kształtów porów występujących w analizowanych skałach. Dla wszystkich analizowanych próbek wyznaczono powierzchnię właściwą oraz rozkład średnic porów, które były podstawowymi parametrami w analizie fraktalnej badanych skał. Analizę fraktalną przeprowadzono na podstawie modelu adsorpcji Frenkela, Halseya i Hilla. Dla wszystkich próbek wydzielono dwa zakresy, w których manifestuje się struktura fraktalna przestrzeni porowej. W obszarze adsorpcji monowarstwowej (wymiar fraktalny D1) obserwowane oddziaływania odniesiono bezpośrednio do powierzchni właściwej skał. Z kolei w obszarze adsorpcji wielowarstwawej, wymiar fraktalny D2 przypisano procesom adsorpcyjnym w skałach formacji łupkowych oraz występowaniu kondensacji kapilarnej gazu.

EN

Twenty shale rocks were studied for sp. surface, N2 adsorption and fractal dimensions under rel. pressure up to 1. Bottle neck and slit-shaped pores dominated in the rock pore morphol. The total rock porosity was 4.26–11.75%. The low-temp. sp. surface was 2.03–15.04 m2/g.

9

Spectrometric gamma radiation of shale cores applied to sweet spot discrimination in Eastern Pomerania, Poland

63%

Skupio R. , Barberes G.

Acta Geophysica

|

2017

|

tom Vol. 65, no. 6

1219--1227

EN

This paper describes the application and calculation of hydrocarbon anomalies in two different boreholes located in Eastern Pomerania (northern Poland). Spectrometric data from borehole geophysical probe (borehole 1) and portable gamma logger (borehole 2) were used to analyze shale formations. The results from borehole 1 presented a statistically significant, moderate correlation between calculated hydrocarbon anomalies and hydrocarbon saturation data obtained from well log interpretation. Borehole 2 has been analyzed focusing on the gamma radiation of the core samples, and the positive results of borehole 1. Hydrocarbon anomalies calculated from spectral gamma radiation are reliable indicators of sweet spots, based solely on a cursory evaluation of core measurements. These preliminary information acquired from gamma-ray measurements could help increase sampling precision of further geochemical analysis.

10

Analiza wpływu zastosowania różnych technologii udostępniania złóż niekonwencjonalnych na opłacalność ich eksploatacji

63%

Filar B.

Nafta-Gaz

|

2014

|

tom R. 70, nr 3

143--150

PL

Głównym celem pracy było wykazanie wpływu konstrukcji odwiertu na opłacalność eksploatacji niekonwencjonalnego złoża gazu ziemnego. Analiza została wykonana na podstawie symulacji przeprowadzonych z wykorzystaniem oprogramowania firmy Computer Modelling Group (IMEX, Builder, Results). Przestrzenną budowę modelu symulacyjnego oparto na parametrach przykładowego złoża gazu ziemnego zlokalizowanego w warstwach łupkowo-mułowcowych. Symulacje wykonano dla trzech wariantów udostępnienia złoża: • odwiertem pionowym, udostępniającym całą miąższość (300 m), • odwiertem horyzontalnym o długości odcinka „poziomego” 1100 m, udostępniającym całą miąższość horyzontu, od stropu do spągu, • odwiertem horyzontalnym o długości odcinka „poziomego” 1100 m z sześcioma sekcjami szczelin. W artykule przedstawiono również szacunkową analizę finansową wykonaną dla każdego rodzaju udostępnienia złoża. Wszystkie koszty zostały wyliczone na bazie dostępnych danych.

EN

The main objective of this study was to determine the impact of gas well completion technologies on the profitability of unconventional gas reserves production. The analysis was performed based on simulations using the Computer Modelling Group software (IMEX, Builder, Results). The spatial structure of the simulation model was based on parameters of sample gas deposits located in shale-mudstones layers. Simulations were performed for three types of well completions: • vertical well, drilled through the entire horizon thickness (300 m), • horizontal well with 1100 m of horizontal section, providing the entire thickness of the horizon, from the ceiling to the floor, • horizontal well with 1100 m of horizontal sections and six fracture stages. The paper also presents an estimate of the financial analysis performed for each type of well completion. All costs were estimated based on available data.

11

Doskonalenie metod badania hydratacji powierzchniowej i osmotycznej łupków i skał ilastych

63%

Herman Z. , Migdał M.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2000

|

tom R. 3, Nr 9 (29)

6-12

12

Comparison of the effect of inhibited drilling muds parameters on the physical and mechanical properties of shale rocks

63%

Jasiński B.

Nafta-Gaz

|

2015

|

tom R. 71, nr 6

418--424

EN

This paper presents the results of laboratory tests on the effect of inhibited drilling muds of different rheological and inhibition properties on the physical and mechanical parameters of shales. Polymer-potassium and glycol-potassium muds were selected for these studies. Measurements of the physico-mechanical properties of rocks were done using the Szreiner method, first in the air-dry state and after 48 hours, the impact of muds at ambient temperature and atmospheric pressure and under HPHT. Also determined were the inhibition properties of prepared drilling muds through the study of Miocene shale dispersion. The results were the basis for the analysis and determination of the impact of muds on selected rocks.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych określających wpływ inhibitowanych płuczek wiertniczych o różnych właściwościach reologicznych i inhibitacyjnych na parametry fizyczno-mechaniczne skał ilasto-łupkowych. Do badań wytypowano płuczkę polimerowo-potasową oraz glikolowo-potasową. Pomiarów parametrów fizyczno-mechanicznych skał dokonano z zastosowaniem metody L. A. Szreinera, najpierw w stanie powietrzno-suchym a następnie po 48-godzinnym oddziaływaniu płuczek w warunkach temperatury otoczenia i ciśnienia atmosferycznego oraz w warunkach HTHP. Określono również zdolności inhibitacyjne przygotowanych płuczek wiertniczych poprzez badanie dyspersji łupku mioceńskiego. Otrzymane w ten sposób wyniki były podstawą do wykonania analizy i określenia wpływu płuczek na wybrane skały.

13

Litofacje formacji perspektywicznych dla gazu i ropy w łupkach w utworach ordowiku i syluru na obszarze bałtyckim i podlasko-lubelskim

63%

Feldman-Olszewska A. , Roszkowska-Remin J.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

tom Vol. 64, nr 12

968--975

EN

The paper presents a sedimentological analysis of Ordovician (Sandbian–Hirnantian = Caradoc–Ashgill) and Silurian (Landovery–Wenlock, lower Ludlow) claystones and mudstones from the north-eastern (Baltic Basin) and south-eastern (Podlasie-Lublin Basin) parts of the East European Craton. In both basins, formations prospective for shale gas/oil were analyzed: the Sasino Fm., Pasłęk Fm. (including the Jantar Mb.), Pelplin Fm., Udal Fm., Wrotnów Fm. and Terespol Fm. Based on lithological and sedimentological criteria, 34 lithofacies and 11 lithofacies associations have been distinguished. The most promising lithofacies arerepresentedbytheL-1,L-3andL-4associationswhicharecharacterizedbydarkgreycolour, a very low degree or lack of bioturbation, rare sedimentary structures, and common content of small pyrite concretions. They dominate in the Sasino Fm., Pas³êk Fm. (in the Jantar Mb. only) and Pelplin Fm., but are much less common in the Udal Fm., Terespol Fm. and Pas³êk Fm. (excluding the Jantar Mb.).

14

Zabiegi hydraulicznego szczelinowania w formacjach łupkowych

63%

Kasza P.

Nafta-Gaz

|

2011

|

tom R. 67, nr 12

874-883

PL

W artykule ogólnie przedstawiono techniczne i technologiczne aspekty prowadzenia prac stymulacyjnych w otworach udostępniających złoża gazu ziemnego w łupkach. Dokonano charakterystyki hydraulicznego szczelinowania łupków, jako jedynej skutecznej metody umożliwiającej efektywną eksploatację gazu ziemnego z tych formacji skalnych. Zaprezentowano i omówiono niezbędne dane do przygotowania, zaprojektowania i wykonania zabiegu szczelinowania, uwzględniając specyfikę pokładów łupkowych. Znaczną część publikacji poświęcono na wskazanie różnic pomiędzy zabiegami szczelinowania w złożach konwencjonalnych, a szczelinowaniem łupków. Pierwszym omówionym zagadnieniem jest dobór miejsc inicjacji szczeliny. Następnie scharakteryzowano ciecze technologiczne do szczelinowania i stosowane materiały podsadzkowe. Zaprezentowano też zagadnienia związane z projektowaniem szczelinowania oraz omówiono charakterystyczne parametry tego zabiegu. Przedstawiono techniki prowadzenia zabiegów szczelinowania w celu uzyskania wyższych wydajności odwiertów i lepszego współczynnika sczerpania. Dokonano ogólnej charaktery-styki geometrii tworzonego, skomplikowanego systemu szczelin. W zakończeniu artykułu krótko scharakteryzowano proces oczyszczania złoża i szczelin po wykonanym zabiegu hydraulicznego szczelinowania.

EN

The article presents general technical and technological aspects of the stimulation treatment of the gas reservoirs in the shales formation. Characteristics of hydraulic fracturing has been made as the only effective method that allows efficient completion and production of natural gas from shale. Presented and discussed the necessary data to prepare, design and complete of fracturing treatment in this specific reservoir rock. A significant part of the publication devoted to identify differences between fracturing treatments in the conventional reservoirs and shales. The first issue discussed is the selection of the place of fracture initiation. Then characterized fracturing fluids technology and proppant used in this treatment. Presented are also issues related to fracturing design. Discusses the characteristic parameters of fracturing process. Techniques for conducting such operations in order to achieve higher wells productivity and get a better reservoir drainage ratio was describ described. General characteristics of the created a complex geometry system of fractures was presented. In conclusion, the article briefly characterizes the process of cleaning reservoir and fracures after hydraulic fracturing treatment.

15

Ocena efektywności zabiegów stymulacyjnych w warstwach łupków

63%

Szpunar T. , Budak P.

Nafta-Gaz

|

2010

|

tom R. 66, nr 10

877-885

PL

W artykule podano proste zależności umożliwiające ocenę wzrostu wydobycia gazu w wyniku wykonania szczeliny pionowej oraz poziomej w odwiercie pionowym oraz udostępnienia złoża odwiertem poziomym. Podano przykładowe obliczenia. Wykazano że wzrost wydobycia w wyniku wykonania szczeliny poziomej lub pionowej zależy od zasięgu podpartej szczeliny i może być kilku lub kilkunastokrotny dla tej samej wielkości depresji. Dla prostoty obliczeń nie uwzględniano oddziaływania skin efektu. Wykonanie otworu poziomego może z kolei spowodować nawet kilkudziesięciokrotny wzrost wydobycia względem konwencjonalnego otworu pionowego przy tej samej depresji przy czym wielkość tego wzrostu zależy od długości poziomego odcinka otworu. Podana zależność umożliwiająca określenie wielkości wydobycia obowiązuje gdy stosunek długości poziomego odcinka otworu do miąższości pokładu produktywnego jest większy od 20.

EN

Presented are methods for evaluation of results of frac jobs in low permeability reservoirs and methods for comparison of productivity of horizontal versus vertical wells. For vertical and horizontal fractures the well productivity can be increased several times for the same drawdown pressure. No skin effect was considered for simplicity. It was demonstrated that productivity of horizontal well may be dozens or so higher than that of conventional vertical well and that the productivity increase depends on length of horizontal portion. Provided are relations which enable evaluation of productivity ratio of horizontal versus vertical well.

16

Effect of Drilling for Shale Gas on the Quality of Atmospheric Air

51%

Macuda J. , Bogacki M. , Siemek J.

Problemy Ekorozwoju

|

2017

|

tom Vol. 12, nr 1

91--100

EN

Shale gas is an alternative for conventional energy sources. When extracted in compliance with environmental and sustained development rules, it favors the concept of diversification of energy sources, giving spur to the development of economy and technology, and before all, to the energy safety of the country. Poland is among countries, where expectations regarding shale gas are very high. Most of the exploration works for shale gas there are performed with the use of rigs, whose subassemblies are driven by electrical motors powered by mobile generators driven by diesel engines. The number of aggregates and their total power are selected each time on the basis of power balance of particular technological subassemblies and the emergency generation system. Diesel combustion motors used for powering generators are the only source of dust and gaseous emissions to the air. A mobile technological boiler room fed with oil is another source of emissions in the winter period. For the purpose of evaluating impact of rigs on the air environment in the course of prospecting for shale gas an emission model was worked out with five emission points. Four sources were connected with the operation of combustion motors (each 1257 kW) powering generators, and the fifth one (375 kW) feeding technological boiler room. The results of the tests on the environmental impact on motors and boiler room used during shale gas prospecting on the quality of air have been presented in the paper. The tests were performed with the use of mathematical modeling employing real technological data from existing installations.

PL

Gaz z formacji łupkowych stanowi alternatywę dla konwencjonalnych źródeł energii. Wydobywany z poszanowaniem wymogów ochrony środowiska oraz w zgodzie z regułami zrównoważonego rozwoju jest elementem bezpieczeństwa energetycznego państwa, wpisuje się w logikę dywersyfikacji źródeł energii oraz stanowi impuls do rozwoju gospodarczego i naukowo-technicznego kraju. Polska należy do krajów, w których z gazem łupkowym wiąże się duże nadzieje. Tutaj proces wiercenia otworów poszukiwawczych za gazem ziemnych w skałach łupkowych w większości przypadków prowadzony jest przy wykorzystaniu urządzeń wiertniczych, w których poszczególne podzespoły napędzane są silnikami elektrycznymi. Jednak źródłem energii elektrycznej są dla nich mobilne zestawy generatorów napędzane silnikami wysokoprężnymi dużej mocy. Ilość agregatów oraz ich sumaryczna moc dobierana jest każdorazowo w oparciu o wykonany bilans mocy poszczególnych podzespołów technologicznych i systemu zasilania awaryjnego. Wysokoprężne silniki spalinowe dużej mocy, wykorzystywane do napędu generatorów prądu, stanowią istotne źródło emisji zanieczyszczeń pyłowo-gazowych do powietrza. Ponadto w okresie zimowym dodatkowym źródłem emisji do powietrza jest mobilna kontenerowa kotłownia technologiczna zasilana olejem opałowym. Dla potrzeb oceny wpływu pracujących urządzeń wiertniczych na jakość powietrza w trakcie prowadzenia prac poszukiwawczych za gazem ziemnym w skałach łupkowych, w stworzonym modelu emisyjnym założono pracę 5 punktowych źródeł emisji zorganizowanej. Cztery źródła są związane z pracą silników spalinowych, każdy o mocy 1257 kW, napędzających generatory, a piąty z pracą kotłowni technologicznej o mocy 375 kW. W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu na jakość powietrza silników spalinowych oraz kotłowni wykorzystywanych przy realizacji prac wiertniczych związanych z poszukiwaniem gazu ziemnego w skałach łupkowych. Badania prowadzone były metodą modelowania matematycznego w oparciu o rzeczywiste dane technologiczne pochodzące z obszaru wierceń poszukiwawczych.

17

Petrologiczne rozpoznanie materii organicznej rozproszonej w sylurskich łupkach Gór Bardzkich (Sudety)

51%

Nowak G. J.

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

tom Vol. 67, nr 3

183--185

EN

The present paper is focused on the petrological characteristics of dispersed organic matter of the Silurian part of the Graptolite Shales from the Bardo Mts. (Sudetes). The most abundant organic component is secondarily altered organic matter represented by solid bitumen. Based on the results obtained by optical microscopy, it was possible to distinguish several types of solid bitumen. They were determined as granular, porous, coke-like, mosaic andfluidal types. All bitumen types are optically isotropic. Bitumen reflectance varies between 1.37 and 1.62%. Based on the % reflectance values, the solid bitumen identified in the studied samples are classified as pyrobitumen.

18

Litostratygrafia dolnego syluru w odsłonięciu Bardo Stawy (południowa część Gór Świętokrzyskich) - związek ze zmianami poziomu morza i cyrkulacją oceaniczną

51%

Trela W. , Salwa S.

Przegląd Geologiczny

|

2007

|

tom Vol. 55, nr 11

971-978

EN

The lower Llandovery black radiolarian cherts and shales of the Bardo Formation are interpreted as transgressive to highstand deposits produced by the marine flooding initiated in latest Ordovician time (persculptus graptolite zone). This formation was divided into the Rembów radiolarian chert Member and Zbrza shale Member. The sedimentary record of the Rembów Member was folded due to the late Caledonian tectonic activity. The accumulation of the radiolarian cherts was influenced by an upwelling system generated by the SE trade winds, which were active along the southern margin of the southern Holy Cross Mountains.