Historia Tablicy pamięci 150 Senatorów-Ofiar II Wojny Światowej. Tablica pamięci została odsłonięta w Senacie w roku 1999. Niektórzy z Senatorów nie mają grobów, zatem Tablica pamięci stanowi jedyne miejsce, w którym ich imiona i nazwiska zostały utrwalone. Osoby pracujące w Kancelarii Senatu po roku 1989 próbowały odszukać informacje dotyczące polskich Senatorów i ich życia w czasach wojny. Mamy w posiadaniu ciekawe dokumenty biograficzne. Są to materiały o dużej wartości ze względu na brak informacji dotyczących polskiego Senatu (1922-1939) w Archiwach Senatu. Dzięki życzliwości rodzin senatorów dysponujemy wartościową dokumantacją uzupełnioną fotografiami. 'Wirtualna Tablica pamięci' została zamieszczona na oficjalnej stronie Senatu w roku 2009 i jest uzupełniniem 'prawdziwej'. Dokumenty będące w naszym posiadaniu są pomocne dla opracowań naukowych i publikacji dotyczących historii Senatu. Kancelaria Senatu organizuje również wystawę poświęconą polskiemu parlamentyzmowi.
EN
History of commemorate plaque 150 polish senators-victims of the Second World War. The commemorate plaque was unveiled in Senate in 1999. Some Senators don’t have a graves. The commemorate plaques, it’s the one place where we can find name and surname of Senators, which are carved into the stone. People who worked in the Chancellery of the Senate after 1989 tried to get some information about Polish Senators and their life during the wartime. We have interesting documents with biographical info. There are valuable things because the Archive of the Senate doesn’t include materials of the polish Senate (1922-1939). Thanks to senators families we have valuable documents, photos etc. The "virtual memorial plaque" was launched on polish senate’s webside in 2009. The "virtual memorial plaque" complements the "real" memorial plaque. The documents we have are very helpful for publications about history of Senate. The Chancellery of the Senate creates also an exhibitions about polish parliamentarianism.
W okresie demokracji szlacheckiej sztuka wojenna Rzeczypospolitej Obojga Narodów osiągnęła najwyższy poziom, stanowiąc prawdziwy fenomen w ówczesnej Europie. Swój rozwój zawdzięczała między innymi wybitnym hetmanom koronnym i litewskim, zwycięzcom wielu bitew, wodzom otoczonym sławą i podziwem, autentycznym patriotom. W poczcie staropolskich hetmanów wielkich i polnych koronnych i litewskich poczesne miejsce zajmuje Stanisław Żółkiewski (1547–1620).Dnia 13 czerwca 2019 r. parlamentarzyści w drodze okolicznościowej uchwały ustanowili rok 2020 Rokiem Hetmana Stanisława Żółkiewskiego. W uchwale czytamy między innymi: „Stanisław Żółkiewski zawsze przedkładał dobro Polski ponad własne korzyści, stał wiernie po stronie kolejnych królów, także w wewnętrznych sporach, mimo krytycznego zdania o polityce Zygmunta III. Opowiadał się za tolerancją religijną i łagodzeniem konfliktów. […] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając wielkie zasługi Stanisława Żółkiewskiego, twórcy wiktorii kłuszyńskiej i zdobywcy Moskwy, wytrwałego obrońcy Ojczyzny, za którą oddał swoje życie, ustanawia rok 2020 w 400-lecie Jego śmierci Rokiem Hetmana Stanisława Żółkiewskiego”.
EN
In the period of Nobles’ Democracy, the art of war of the Polish-Lithuanian Commonwealth attained the highest level, making a real phenomenon in the then Europe. It owed its development, among others, to outstanding Hetmans of the Crown and Lithuania, victors in many battles, leaders surrounded by fame and admiration, genuine patriots. In the hall of fame of Grand Hetmans, Field Hetmans and Lithuanian Hetmans, a most prominent place is taken by Stanisław Żółkiewski (1747-1620).On 13 June 2019, Members of Parliament passed an occasional resolution dedicating the year 2020 to Stanisław Żółkiewski. The resolution reads, among others, “Stanisław Żółkiewski always put the good of Poland above his own benefits, stood faithfully on the side of successive kings, also in internal conflicts, despite the critical opinion of Sigismund III’s politics. He advocated religious tolerance and easing conflicts. […] The Seym of the Republic of Poland, upon acknowledging the great contributions of Stanisław Żółkiewski,creator of the victory of Klushino and a conqueror of Moscow, tenacious defender of the Mother Country for which he sacrificed his life, establishes the year 2020, which marks the occasion of the 400th anniversary of his death, the Year of Hetman Stanisław Żółkiewski.”
Jan Orzelski was actively involved in the political life of the Republic of the Nobles as a member of a regional assembly, a deputy and next a senator. He recorded the history of his family in the work entitled Annales domus Orzelsciae. It was edited by Adam Tytus Działyński on the basis of a manuscript stored in the Kórnik Library together with a family diary Kopia pobożnej pamięci imci Elżbiety Orzelskiej. Annales… consists of two parts: a comprehensive introduction and a chronicle containing annual entries regarding the most important events in Jan Orzelski’s family in the years 1589–1611 (that period being extended to 1618 by adding the diary Kopia pobożnej pamięci…). Much focus in the first part of the Annales... was placed on Stefan Batory’s military campaigns to conquer Polotsk (1579), Velikiye Luki (1580) and Pskov (1581), in which Jan Orzelski took part as a cavalry captain. The author’s intention, however, was not to describe those military campaigns in detail but to present “only some memorable issues”. The Annales... depicts, first of all, the origins of the “family from Orle”, the history and the characteristics of the family members in the male line. The author included his biography as well.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The study presents the issue of criminal liability for a crime consisting in providing false information or concealing the truth in asset declaration of a deputy or senator. The author critically analyses categorisation of the crime, discusses the scope of criminalisation and the statutory limits of punishment. It is particularly controversial that a deputy or senator bears significantly more severe responsibility for providing false information or concealing the truth in the asset declaration than – for the same behaviour – other persons holding the highest state offices, e.g. the prime minister or ministers. The inconsistent regulations of the Polish legislator regarding the criminal liability of other public officials submitting asset declarations are also highly debatable. The author concludes that it is necessary to change the current regulations of criminal liability for providing false information or concealing the truth in the asset declaration of a deputy, senator and other public officials. The optimal solution would be to introduce to Chapter XXIX of the Penal Code a new type of crime – submitting a false asset declaration – with the possibility of classifying the perpetrator’s act as a minor offence.
The article is devoted to the relationship between the institution of parliamentary inviolability and certain measures used to prevent or combat infectious diseases, including COVID- 19. Article 105 sec. 5 of the Constitution of the Republic of Poland prohibits deprivation or restriction of freedom of a member of parliament without the consent of the competent chamber, except his apprehension in the act of committing a crime and if a detention is necessary to ensure the proper course of the proceedings. At the same time, anti-epidemic regulations relating, inter alia, to COVID-19, provides for the possibility to apply measures such as quarantine, home isolation or forced hospitalization that appear to conflict with constitutional regulation of parliamentary inviolability. Furthermore, the law foresees a possibility to apply direct coercion to people resisting the application of such measures. The authors, relying on the concept of assessing the value of legally protected goods, developed by Constitutional Tribunal, conclude that, despite the lack of an explicit constitutional regulation in this regard, it is possible to apply anti-epidemic regulations to members of the Polish parliament. In this case, values such as human life and health prevail over the legal good protected by the institution of parliamentary inviolability.
PL
Opracowanie jest poświęcone relacjom pomiędzy instytucją nietykalności parlamentarnej a niektórymi rozwiązaniami stosowanymi w celu zapobiegania lub zwalczania chorób zakaźnych, w tym COVID-19. Z art. 105 ust. 5 Konstytucji RP wynika zakaz pozbawiania lub ograniczania wolności członka parlamentu bez zgody właściwej izby, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa i jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. Tymczasem w przepisach przeciwepidemicznych odnoszących się m.in. do COVID-19 przewidziano rozwiązania, takie jak kwarantanna, izolacja domowa czy przymusowa hospitalizacja, które kolidują z literalnie odczytywaną konstytucyjną regulacją nietykalności parlamentarnej. W stosunku do osób opierających się zastosowaniu wymienionych rozwiązań istnieje możliwość skorzystania ze środków przymusu bezpośredniego. Autorzy, opierając się na skonstruowanej przez Trybunał Konstytucyjny koncepcji oceny wartości dóbr prawnie chronionych, dochodzą do wniosku, że pomimo braku wyraźnej regulacji konstytucyjnej w tym zakresie, jest możliwe zastosowanie przepisów przeciwepidemicznych w stosunku do członków polskiego parlamentu. W tym przypadku takie wartości jak życie i zdrowie ludzi przeważają nad dobrem prawnym chronionym przez nietykalność parlamentarną.
Zagadnienie ochrony danych osobowych to obecnie temat szczególnie istotny. Wynika to m.in. z faktu wejścia w życie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych, które zaczęło obowiązywać 25 maja 2018 r. Dane osobowe i ich ochrona to obszar, który dotyczy każdego obywatela. Należy stwierdzić, że sposobów gromadzenia danych jest coraz więcej. Wiąże się to również ze szczególną potrzebą ich ochrony. Istnieje wiele powodów implikujących potrzebę szerokiej regulacji zasad ochrony danych osobowych. Biuro senatorskie to jedno z miejsc, w którym dane osobowe są nieustannie gromadzone i które podczas swojego funkcjonowania ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa danych. Przetwarzanie danych osobowych przez biuro senatorskie jest związane z realizowanymi przez nie zadaniami, w tym z podstawowym obowiązkiem, jakim jest obsługa działalności senatora. W celu właściwego przetwarzania danych wypracowany został szereg różnych dokumentów, w tym również polityka prywatności, która w sposób kompleksowy określa ochronę danych osobowych w biurze senatorskim. W niniejszym artykule została poddana analizie Ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora, która stanowi podstawę wykonywania obowiązków przez senatora. Akty prawne zostały zestawione z kilkoma pozycjami w literaturze prezentującymi stanowisko przedstawicieli doktryny. Niniejszy artykuł opiera się na metodzie prawno-dogmatycznej.
EN
The concept of personal data protection is currently a very important topic. This is the result of the entry into force of the Regulation of the European Parliament and of the Council on the protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free flow of such data, which came into force on May 25 this year. Personal data and their protection is an area that applies to every citizen. It should be stated that there are more and more ways of collecting data. It also involves a special need to protect them. There are many reasons that imply the need for a broad regulation of personal data protection rules. A senational office is one of the places where personal data is constantly collected and which, during its functioning, is obliged to ensure data security. The processing of personal data by the Senator’s office is related to the tasks performed by them, including the basic duty which is to provide services for the senator. For the proper processing of data, there are many different documents, including a privacy policy that comprehensively defi nes the protection of personal data in the senator’s office. This article analyzes the law on the performance of a deputy and senator’s mandate, which is the basis for the Senator’s duties. The legal acts have been juxtaposed with several items in the literature presenting the position of the representatives of the doctrine. Undoubtedly, this article is based on the legal-dogmatic method.
Artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na zagadnienie konstytucyjnego statusu Marszałka Senatu poprzez analizę pozycji ustrojowej, uprawnień jak i wyboru oraz procedury odwołania Marszałka Senatu. Ponadto, w niniejszej pracy zawarto rozważania dotyczące Marszałka Senatu jako organu Państwowego, jego kompetencji związanych z prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej, a także przewodniczeniu przez Marszałka Senatu obradą izby i strzeżeniu jej praw oraz odpowiedzialności za podejmowane działania.
EN
This article aims to highlight the issue of the constitutional status of the Speaker of the Senate by analyzing the constitutional position, powers as well as the election and removal procedure of the Speaker of the Senate. In addition, this paper includes a consideration of the Speaker of the Senate as a State organ, his powers related to the President of the Republic of Poland, as well as the Speaker of the Senate presiding over the proceedings of the chamber and guarding its rights and responsibility for taken actions.
Przedmiotem artykułu są rozważania na temat prawnego statusu hiszpańskich parlamentarzystów. Omówiono hiszpański proces wyborów parlamentarnych oraz istotę mandatów deputowanych i senatorów. W opracowaniu odniesiono się do tradycji konstytucyjnych panujących w Królestwie Hiszpanii – porównano dawne uregulowania ze współcześnie obowiązującymi. Jednocześnie zawrócono uwagę na podstawowe zasady konstytucjonalizmu hiszpańskiego. Przeanalizowano ponadto rolę, działalność oraz wpływ parlamentarzystów hiszpańskich w kontekście kształtowania się współczesnej polityki Hiszpanii.
EN
The subject of this article is the legal status of Spanish parliamentarians. The Spanish process of par-liamentary elections and the essence of the mandates of deputies and senators are discussed. The author refers to the constitutional traditions prevailing in the Kingdom of Spain, comparing the previous regulations with those currently in force. At the same time, attention is drawn to the basic principles of Spanish constitutional-ism. This paper examines the role, activities, and influence of Spanish parliamentarians in terms of shaping contemporary Spanish politics.
After the Treaty of Vilnius (1561), the process of gradual inclusion of Livonian nobility to the administrative and political structures of the Grand Duchy of Lithuania and later of the Polish-Lithuanian Commonwealth began. With the creation of the Inflanty Voivodeship in 1677, the Livonian nobility of German origin began to Polonise / Lithuaniseand return to Catholicism. The bond between the Livonian families and the Polish-Lithuanianstate began their great careers and political activities at the central level. The participation of “Teutonic” families in the public matters in the 18th century Polish-Lithuanian Commonwealth was measured through the senate offices and the legations. The greatest number of senatorsin the 18th century came from the Plater family, followed by Hylzen, Tyzenhauz, Zybergs and Grothuz families. Among the Livonian deputies, members of the Plater and Tyzenhauz family dominated, while the rest of the families gained much less seats.
Władysław Nehring, Vice-Chancellor of the University of Wrocław from 1893 to 1894, was a well-known eminent scholar: a Slavist, an ethnologist, and a historian. But what has not been dealt with in literature on the subject are issues connected with the many academic posts that he held, which I have given the main focus in this paper. Nehring was the dean of the Faculty of Philosophy three times (from 1875 to 1876, from 1888 to 1889 and again after the premature death of his successor), and a deputy dean from 1889 to 1890. After his time as Vice-Chancellor, he was an academic senator from 1890 to 1891, from 1894 to 1895, and from 1895 to 1896, which is ample evidence of his significant role in the academic community. Nehring was also the outstanding figure of his scholarly circle. Between 1876 and 1904 he supervised seventeen doctoral students, and his classes enjoyed great popularity among students. His Slavonic seminar, which officially started in 1891, occupied another central place in his scholarly achievements. To his audience, and especially to his students, he remained, as I. Chrzanowski put it, an unrivalled master.
The article concerns the issue of the concept of an accident at work of a Deputy and Senator in the light of the applicable social insurance regulations and the act on the exercise of the mandate of a Deputy or Senator. This issue has been presented in a broader context, taking into account the legal analysis in terms of the definition of an employee accident at work. The differences between an employee accident at work and a non-employee one were discussed in detail. A significant part of the article is devoted to the scope of activities covered by the concept of an accident of a Deputy and Senator.
PL
Artykuł dotyczy problematyki pojęcia wypadku przy pracy posła i senatora w świetle obowiązujących przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Zagadnienie to autorka przedstawia w szerszym kontekście, z uwzględnieniem analizy definicji pracowniczego wypadku przy pracy. Szczegółowo omawia różnice pomiędzy pracowniczym a niepracowniczym wypadkiem przy pracy. Istotną część artykułu poświecono kwestii zakresu czynności objętych pojęciem wypadku posła i senatora.
Nie istnieje uniwersalny model regulacji prawnej etyki parlamentarnej. Kwestie te są regulowane w różnych krajach w drodze aktów różnego rangi – zazwyczaj w ustawach lub regulaminach parlamentarnych. Istnieją kraje, w których dochodzenie roszczeń z tytułu naruszenia przez posła dóbr osobistych następuje na zasadach ogólnych, przede wszystkim w drodze powództwa cywilnego. W niektórych państwach prawo przewiduje szczególne sankcje za naruszenie etyki parlamentarnej. Tradycyjną formą zadośćuczynienia, odwołująca się do reguł postępowania honorowego rycerstwa i szlachty, są różne formy przeprosin: osobistych, pisemnych, za pośrednictwem mediów i szczególnie interesującego rodzaju przeprosin – wobec całego parlamentu (izb) jako „obrażonego”. Międzywojenna historia polskiego parlamentaryzmu notuje ciekawe przykłady instytucji: sądu honorowego, który zajmował się sprawami obrazy jednego z członków parlamentu przez drugiego oraz sądu marszałkowskiego, zwoływanego w przypadku naruszenia honoru członka izby przez osobę spoza parlamentu. Sąd honorowy przetrwał do pierwszych lat okresu komunistycznego. Od 1997 r. w polskim Sejmie działa komisja etyki poselskiej, której tryb pracy i system sankcji – nie spełniają swoich celów. Celem artykułu jest zaproponowanie innowacyjnych i restytucyjnych zmian w polskim prawie w zakresie reguł i odpowiedzialności za naruszenie etyki parlamentarnej. Polegają przede wszystkim na przywróceniu instytucji sądu honorowego oraz wprowadzeniu obowiązku przeprosin składanych przez posłów i senatorów za naruszenie zasad etyki parlamentarnej.
EN
There is no universal regulatory model of parliamentary ethics. The issues of parliamentary ethics are regulated in various countries by acts of varying degrees, usually statutes and parliamentary standing orders. There are countries where redress for abusive conduct of MPs is subject to general rules such as civil liability. Law in other states provides specific sanctions and means of redress for breach of ethics. Traditional forms of redress, referring to the rules of honor procedure of knighthood and nobility, include various forms of apology: personal, written, in mass media, and a particularly interesting type of apologies – to the whole parliament (chambers) as an offended “person”. The inter-war history of the Polish parliament provides an interesting example of an honorary court institution that dealt with cases of offence of one member by the other and the marshal’s court – gathering in case of the violation of the honor of a member by a non-parliamentarian. The honorary court survived until the first years of the communist period. Since 1997, there has been a parliamentary commission in the Polish Parliament, whose mode of operation and system of sanctions’ apply – does not meet its task. The aim of this article is to propose innovative and restorative changes in the area of the subject matter in Poland -- first of all – the restoration of court of Honour and the introduction of an apology from MPs and Senators for breach of ethics.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.