Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Bikameralizm w Kenii – restytucja Senatu na mocy Konstytucji z 2010 r. i jego obecna rola w kenijskim porządku prawnym

100%

Maksymiuk M.

|

2024

|

nr 4(80)

91-101

PL

Niniejszy artykuł ma za zadanie określenia pozycji ustrojowej Senatu w Kenii. Pomimo powrotu w kenijskim parlamencie do modelu dwuizbowego w 2010 r., analiza przepisów prawnych i ich wdrożenie do systemu, ukazują, że podział kompetencji pomiędzy izbami sugeruje przyjęcie systemu bikameralizmu nierównoważnego, gdzie dominującą rolę pełni Zgromadzenie Narodowe. Kompetencje Senatu zostały bowiem określone na wzór państw typu federacyjnego, sprowadzając rolę izby drugiej do funkcji opiekuńczej wobec hrabstw (nie mających charakteru arbitralnego), z jednoczesnym znacznym ograniczeniem jego roli w ramach władzy ustawodawczej. W obecnej sytuacji politycznej, kompetencje izby drugiej zostają podważane z dwóch stron. Ma na to wpływ Zgromadzenie Narodowe, jak również władza wykonawcza hrabstw, która domaga się szerszej autonomii. Pomimo więc deklarowanej konstytucją dwuizbowości, układy funkcjonalne zdają się dążyć do modelu jednoizbowego.

EN

Article seeks to determine the constitutional position of the Senate in Kenya. Despite the return in the Kenyan parliament to the bicameral model, the analysis of the legislation and its implementation in the system, show that the distribution of powers between the chambers suggests the adoption of a system of non-equilibrium bicameralism, where the dominant role is played by the National Assembly. Indeed, the competencies of the Senate have defined along the lines of federal-type stat Bicameralism in Kenya-Restoration of the Senate by the 2010 Constitution and its current role in Kenya’s constitutional order es, reducing the role of the second chamber to a caretaker function towards the counties (not arbitrary in nature), while significantly limiting its role within the legislature. In the current political situation, the powers of the Second Chamber are challenged from two sides. This is influenced by the National Assembly, as well as the executive branch of the counties, which is demanding broader autonomy. Thus, despite the bicameralism declared by the constitution, functional arrangements seem to be moving toward a unicameral model.

2

Irlandzki Senat i nieudana próba jego zniesienia

100%

Danel Ł.

|

nr 7(931)

5-20

PL

Artykuł podejmuje tematykę Senatu Republiki Irlandii oraz kampanii referendalnej, która miała miejsce w związku z projektem rządowym dotyczącym likwidacji drugiej izby irlandzkiego parlamentu. Uchodzi ona współcześnie za jedną z najbardziej osobliwych drugich izb funkcjonujących w ramach europejskich zgromadzeń bikameralnych. Wpływ na taki obraz Senatu Irlandii ma przede wszystkim absolutnie wyjątkowa metoda powoływania jego składu osobowego, prowadząca do sytuacji, w której Senat ten staje się w ramach irlandzkiego systemu politycznego nieco ubezwłasnowolnioną instytucją władzy, dodatkowo wzmacniającą większość rządową. W artykule w sposób syntetyczny przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące Senatu Irlandii oraz jego uprawnień, a także wskazano na okoliczności polityczne i ekonomiczne, które doprowadziły do rozpisania referendum w sprawie likwidacji tej izby parlamentu. Zaprezentowane zostały także argumenty obu stron sporu dotyczące zasadności przeprowadzenia takiej reformy ustrojowej, przebieg kampanii referendalnej, a także wyniki samego referendum.

EN

The article discusses the Senate of the Republic of Ireland and a referendum campaign held regarding a government proposal aimed at abolishing the second chamber of the Irish parliament. This chamber is said to be one of the most bizarre second chambers that exist within European bicameral assemblies. It is the unique method it employs to create its membership that causes it to be regarded as strange. This method has somewhat incapacitated the senate as an institution of power within the Irish political system that additionally reinforces the governmental majority. The article presents, synthetically, the most important information about the Irish Senate and its powers. It also describes the political and economic circumstances that led to a referendum on the abolition of this chamber of parliament. It shows the arguments of both sides of the dispute over the necessity of such a constitutional reform, the course of the referendum campaign as well as the results of the referendum.

3

The Participation of the Second Chamber of Parliament in the Implementation of the Control Function on the Example of the Senate of the United States of America

80%

Hadała-Skóra A.

|

2019

|

nr 6 (52)

199-210

EN

This article is devoted to one of the classic functions of the legislature, which is the con- trol function. In the first part of the elaboration the author focuses on the characteriza- tion of such concepts as control, parliamentary control and the control function regard- ing doctrinal level. The rest of the article deals with the specific competences by which the Congress of the Senate of the United States of America participates in the perfor- mance of the parliamentary control function.

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest jednej z klasycznych funkcji legislatywy jaką jest funk- cja kontrolna. W pierwszej części opracowania autor skupia się na scharakteryzowaniu takich pojęć jak kontrola, kontrola parlamentarna oraz funkcja kontrolna na płaszczyź- nie doktrynalnej. Natomiast dalsza część artykułu dotyczy konkretnych kompetencji, za pomocą których wchodzący w skład Kongresu Senat Stanów Zjednoczonych Amery- ki bierze udział w realizacji funkcji kontrolnej parlamentu.

4

Izba druga parlamentu w koncepcjach polskiego ruchu ludowego

80%

Wichmanowski M.

|

2024

|

nr 4(80)

129-140

PL

Celem artykułu jest analiza skoncentrowana wokół problemu instytucji Izby drugiej parlamentu polskiego w myśli politycznej ludowców, skonkretyzowanej w dokumentach programowych i projektach kolejnych konstytucji. Jest to niezwykle ważki temat, ponieważ analizowane koncepcje dotyczące kształtu legislatywy zostały wypracowane przez ruch polityczny obecny na polskiej scenie politycznej od ponad 100 lat. Cezury chronologiczne artykułu obejmuje okres od odzyskania niepodległości w 1918 r., do lat dwudziestych XXI w. Analizując temat skorzystano z materiałów archiwalnych stronnictw ludowych, artykułów prasowych organów, śladów działalności i myśli politycznej ludowców oraz zgłaszanych przez nich projektów konstytucyjnych, a także opracowań naukowych.

EN

The objective of the article “The second chamber of the Polish parliament in the concepts of the Polish people’s movement” is to analyze the issue of the Second Chamber of the Polish Parliament in the political thought of the People’s movement. The People’s Party supported a unicameral parliament. The Second Chamber reappeared in the 1930s as a Chamber of Commerce or Local Government (similarly in the Third Polish Republic). However, in practice, they voted for the adoption of subsequent constitutions, in which the Senate was present. This was not the expression of their political thought, but of their ability to make compromises and put the interests of the state above party particularism.

5

Wybory do Senatu – Postulaty de lege ferenda

80%

Nowak J.

|

nr 6 (22)

117-135

PL

Artykuł koncentruje się na reformie polskiego Senatu. Główną zaletą dwuizbowego parlamentu jest możliwość stworzenia odmiennego układu sił politycznych w obu izbach. Dzięki czemu Senat może pełnić funkcję „izby refleksji”. Tymczasem obecne połączenie wyborów do Sejmu i Senatu sprawia, iż partia wygrywająca wybory do Sejmu wygrywa także wybory do drugiej izby. Należy więc zastanowić się nad oddzieleniem wyborów do obu izb parlamentu i zmianą ordynacji wyborczej do Senatu. Zmiany te powinny prowadzić do przekształcenia Senatu w „izbę regionów”, co przełoży się również na wzrost jego znaczenia. Ponadto pozwoli to mieszkańcom regionów z mniejszą liczbą ludności uzyskać większy wpływ na bieżącą politykę.

EN

The article focuses on the reform of the Polish Senate. The main advantage of a bicameral parliament is the possibility of gaining dominance by different political parties in both chambers. Thanks to that the Senate can act as so called „chamber of reflection”. Meanwhile in Poland combination of elections to the Sejm and the Senate makes the party winning the elections to the Sejm also winning the elections to the Senate. Therefore it is necessary to consider the separation of the elections to this two chambers of parliament as well as change of the electoral law to the second chamber. These changes should lead to the transformation of the Senate to the „chamber of regions”. Thus strengthening the importance of the Senate which will begin to perform the functions of the „chamber of reflection”. Moreover thanks to the modifications suggested inhabitants of regions with less population will obtain greater impact on current politics.

6

O senatorach koronnych za Władysława IV

80%

Broniarczyk M.

|

tom 125

|

nr 1

PL

Artykuł recenzyjny dotyczy monografii Andrzeja Korytki poświęconej senatowi koronnemu jako jednemu z trzech - obok króla i izby poselskiej - stanów sejmujących w okresie panowania Władysława IV Wazy (1632–1648). Senat był izbą wyższą staropolskiego parlamentu, którą tworzyli urzędnicy pochodzący z nominacji królewskiej, pełniący swoje funkcje dożywotnio. W jego skład wchodzili biskupi, wojewodowie, kasztelanowie oraz ministrowie. Książka jest wieloaspektową analizą funkcjonowania senatu koronnego na forum obrad parlamentu za rządów drugiego Wazy, a także poza nim, m.in. na sejmikach ziemskich. The present article reviews Andrzej Korytko’s monograph on the Crown Senate regarded as one of the three - besides the king and the Chamber of Envoys - parliamentary estates under King Władysław IV Vasa (1632–1648). The Senate was the upper chamber of the Polish Parliament, made up of officials appointed for life by the king. The Senate was composed of bishops, palatines, castellans, and ministers. Korytko’s book is a multi-aspect analysis of the functioning of the Crown Senate within the parliamentary forum under King Władysław IV Vasa, and also outside it, for example at dietines.