Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 3

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: semantic borrowing

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Menu, festiwal, wyspa, grill – nowe neosemantyzmy w polszczyźnie

100%

Zabawa M.

2022

tom 792

nr 3

83-95

The aim of this paper is to describe a selection of the latest neosemanticisms in the Polish language, both the ones the likely source of which is English and the ones coined without such an intermediation. The study describes the following words: menu (a menu), festiwal (a festival), wyspa (an island), and grill (a grill, a barbecue). The description consists in juxtaposing their hitherto meanings (derived from selected dictionaries of Polish) with new meanings, derived mainly from the Internet, and with defi nitions of the corresponding English words. The paper presents also a brief normative commentary on the described innovations.

„Senior” - modny anglosemantyzm współczesnej polszczyzny

75%

Piotrowicz A. , Witaszek-Samborska M.

tom 97

nr 2

85-93

W artykule autorki przyglądają się historii łacińskiego zapożyczenia „senior” w polszczyźnie, by na tym tle ukazać funkcjonowanie wyrazu w tekstach współczesnych w nowym, szerszym znaczeniu ‘osoba starsza, człowiek w podeszłym wieku’. Neosemantyzm ten, powstały w celu reinterpretacji rzeczywistości, konotuje głównie przymioty (a nie wady) związane z zaawansowanym wiekiem, a więc mądrość i doświadczenie – stereotypowo przypisywane osobom w jesieni życia – oraz cechy dotąd niełączone ze starością: aktywność, sprawność fizyczną i umysłową, otwartość na otoczenie, towarzyskość. „Senior” w zn. ‘osoba starsza’ jest już leksemem ustabilizowanym w polszczyźnie. Dowodem na to są takie jego cechy (potwierdzone w materiale zebranym i zaprezentowanym przez autorki), jak: wysoka frekwencja, szeroka ekstensja tekstowa i społeczna, aktywność jako podstawy w derywacji słowotwórczej i semantycznej.

The aim of the present article is to discuss some examples of semantic innovations (triggered by foreign influence or created already in Polish without any foreign model) which can be seen as a reflection of extralinguistic changes, i.e. technological progress and changes in the sphere of culture and morality. It is frequently the case that such words do not appear in new meanings in the strict sense of the word; rather, they appear in new contexts and new collocations. Several semantic innovations are described in detail: “bilet”, “zwiastun”, “kosmetyk”, “kombajn”, “związek” and “rodzina”; the description focuses on the comparison between older uses (on the basis of “Universal Dictionary of Polish”) and newer, contemporary ones (mostly on the basis of National Corpus of Polish and the Internet).

Neosemantyzacja wyrazów "premiera" i "premierowy" we współczesnej polszczyźnie

63%

Kucharzyk R.

tom 100

nr 3

87-99

Przedmiotem artykułu jest rozwój semantyczny wyrazów premiera i premierowy. Większość słowników języka polskiego odnotowuje tylko jedno znaczenie leksemu premiera ‘pierwsze przedstawienie utworu dramatycznego; także: wyświetlenie po raz pierwszy nowego filmu’. Premierowy jest definiowany jako ‘przymiotnik od premiera’. Okazuje się jednak, że we współczesnej polszczyźnie te dwa wyrazy funkcjonują w nowych znaczeniach. Premiera bywa używana do nazwania jakichkolwiek czynności i rzeczy wykonywanych po raz pierwszy. Wyraz ma także znaczenie przedmiotowe: ‘obiekt po raz pierwszy pokazany publicznie lub wystawiony na sprzedaż; nowość’. Premierowy to ‘zajmujący w pewnym ciągu lub porządku miejsce, które można opisać, używając liczby 1; pierwszy’, ‘najlepszy, najważniejszy, przewyższający inne pod jakimś względem’, ‘taki, który powstał niedawno; nowy’, ‘taki, który zastępuje coś poprzednio spełniającego daną funkcję; nowy’. Neosemantyzacja tych leksemów to zapewne rezultat oddziaływania języka angielskiego, ale niewykluczony jest też rozwój semantyczny na gruncie rodzimym.

The subject of the article is the semantic development of the words "premiera" and "premierowy". Most dictionaries of the Polish language note only one meaning of the lexeme "premiera": ‘the first performance of a dramatic work; also: the first screening of a new film’. "Premierowy" is defined as an ‘adjective from the premiere’. It turns out, however, that in the contemporary Polish language these two words function in new meanings. "Premiera" is sometimes used to name any activities and things performed for the first time. The word also has an objective meaning: ‘object first shown publicly or put up for sale; novelty’. "Premierowy" is, inter alia ‘occupying in a certain order or place a position that can be described using the number 1; first’, ‘the best, the most important, superior to others in some way’, ‘one that has recently been created; new’, ‘the one that replaces something previously fulfilling a given function; new’. The semantic development of these lexemes is probably the result of the influence of English, but semantic changes in Polish are also possible.