The Virgin Mary´s esteem was extended in the Middle Ages throughout the entire Christian world. Its content was transferred not only to the liturgy but also to various forms of art. From Hungary there are several manuscripts preserved from the Middle Ages that contain rare monuments – sequences with Marian themes. The poetic texts of these chants combine references to holy scripture, pictures of nature and ordinary life, the revelation of the veneration of the Virgin Mary as the Mother of God and the Queen of Heaven as well as the desire of people to protect her and the requests for her intercessions to her Son for sinners. All of these elements point to the Marian tradition, which was very developed in the territory of what was then Hungary and its main features, typical for the later Middle Ages, reflecting not only religious feelings and expressions, but also the social and existential conditions of that time.
XX
Kult Maryi Panny został rozszerzony w średniowieczu na cały świat chrześcijański. Wyraźnie zaznaczył się nie tylko w liturgii, ale także w różnych formach sztuki. Do naszych czasów zachowało się kilka średniowiecznych rękopisów węgierskich, zawierających rzadkie zabytki – sekwencje o tematyce maryjnej. Teksty poetyckie tych śpiewów łączą w sobie odniesienia do Pisma Świętego, natury i życia codziennego, Maryi Dziewicy jako Matki Bożej i Królowej Nieba, a także prośby o wstawiennictwo u Jej Syna za grzesznikami. Wszystkie te elementy wskazują na rozwiniętą na terytorium ówczesnych Węgier tradycję maryjną oraz jej główne cechy, typowe dla późnego średniowiecza, odzwierciedlające nie tylko uczucia religijne, ale także społeczne i egzystencjalne uwarunkowania tamtych czasów.
Wstęp: Staw kolanowy to największy staw w ludzkim ciele poddany różnym obciążeniom powiązanym z uprawianiem sportu i wykonywaniem zawodu. W obrębie tego stawu często dochodzi do urazów, które nie zostają w odpowiednio szybkim czasie zdiagnozowane. Metodą, z wyboru, mającą zastosowanie w obrazowaniu patologii stawu kolanowego jest badanie rezonansu magnetycznego (MRI). Celem pracy jest ocena skuteczności, znaczenia i przydatności sekwencji MR wykorzystywanych w ocenie patologii stawu kolanowego. Materiał i metody: Wyniki zebrano i opracowano na podstawie uzyskanych obrazów rezonansu magnetycznego w grupie pacjentów z urazem stawu kolanowego. Badano grupę liczącą 60 osób z podziałem na płeć, wiek, patologie i wskazanie kliniczne. Badania wykonano aparatem rezonansu magnetycznego Magnetom Essenza 1,5 T (Siemens, Niemcy), używając sekwencji koniecznych do oceny stawu kolanowego: T1-, T2-, PD-zależnych oraz sekwencji PD-zależnej połączonej z techniką saturacji tłuszczu (FAT SAT). Wyniki: Wszystkie sekwencje były jednakowo skuteczne w ocenie złamania rzepki. Wszystkie za wyjątkiem sekwencji T1-zależnej były jednakowo skuteczne w wykrywaniu torbieli Bakera i patologicznego płynu, a za wyjątkiem sekwencji T2-zależnej w wykrywaniu zwapnień. W ocenie patologii w zakresie więzadeł, łąkotki, chrząstki stawowej oraz występowania obrzęku tkanek miękkich i stanów zapalnych najskuteczniejsze okazały się sekwencja PD- i PD-zależna z FAT SAT. Wnioski: W ocenie patologii w zakresie stawu kolanowego za pomocą MR najskuteczniejsze okazały się sekwencje PD-zależna bez i z saturacją tłuszczu.
EN
Introduction: The knee joint is the largest joint in the human body subjected to various strains associated with practicing sports and exercising the profession. Injuries often occur within this knee joint, which are not diagnosed at the appropriate time. The method of choice applicable in the imaging of knee joint pathology is a magnetic resonance imaging (MRI). The aim of the work is to show the effectiveness of meaning and usefulness of the sequences, used in the assessment of pathologies of the knee joint. Material and methods: The results were collected and elaborated on the basis of obtained magnetic resonance images in the group of patients with a knee joint injury. A group of 60 subjects were examined with division into sex, pathologies, age and clinical indication. The examinations were carried out by a magnetic resonance apparatus Magnetom Essenza 1,5 T (Siemens Germany) using necessary sequences to estimate knee joint: T1-, T2- and dependent PD and dependent PD sequence combined with fat saturation technique (FAT SAT). Results: All sequences were equally effective in the assessment of patella fracture. All sequences with the exception of the dependent T1 sequence were equally effective in detecting the Baker cyst and the pathological fluid, with the exception of the dependent T2 sequence in the detection of calcifications. In the assessment of knee joint pathology in the scope of ligaments, meniscus, articular cartilage, and the occurrence of soft tissue edema and inflammation, the most effective sequence turned out to be PD- and PD with FAT SAT. Conclusions: In the assessment of knee joint pathology by means of (MRI) the most effective sequence turned out to be dependent PD without and with fat saturation (FAT SAT).