Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Slip weakening and energy-moment scaling relationship

100%

Senatorski P.

|

2001

|

tom Vol. 49, nr 1

75-93

EN

The ratio of radiated seismic energy and seismic moment estimated for global sets of earthquakes does not exhibit any systematic changes with seismic moment. In contrast, for regional sets of earthquakes the ratio decreases with decreasing moment. This paper proposes a statistical relationship among radiated energy, seismic moment, and source dimension: Ea M0(1.5) / r which is consistent with both kinds of data. The relation is explained by a fault zone model based on the slip-dependent constitutive law and the overdamped dynamics approximation. Since potential damages caused by an earthquake are related to the radiated seismic energy, the derived relation can help to estimate them if the expected earthquake source dimension and moment release are known.

2

Sposób oceny zagrożenia tąpaniami oparty na analizie zmian tłumienia energii sejsmicznej w ośrodku skalnym

86%

Cianciara A.

|

2007

|

tom nr 6

46-48

PL

Ocena stanu zagrożenia tąpaniami w rejonach prowadzonej eksploatacji jest niezwykle ważnym zagadnieniem ze względu na bezpieczeństwo załóg górniczych oraz zapewnienie ciągłości eksploatacji. W pracy przedstawiono nową koncepcję sposobu oceny stanu zagrożenia tąpaniami na podstawie emisji sejsmoaku-stycznej analizowanej w zakresie częstotliwości od 30 do 1000 Hz. Zgodnie z tą koncepcją sposób oceny zagrożenia oparty jest na śledzeniu względnych zmian czasowych parametru fizycznego ośrodka skalnego, którym jest tłumienie energii sejsmicznej. Na skutek wzrostu naprężeń, w górotworze zachodzi zjawisko kom-pakcji (twardnienia), a w miarę dalszego wzrostu dylatancji (osłabiania) mogą wystąpić wstrząsy. W fazie kompakcji ma miejsce spadek tłumienia, natomiast w okresie dylatancji jego wzrost. Wynika stąd, że przebiegi czasowe omawianego parametru mogą być wykorzystane do monitorowania stanu zagrożenia tąpaniami.

EN

The risk estimation in the exploitation zones is extremely important issue, because of safety and uninterrupted exploitation. In the paper there is presented new method of risk estimation based on the rock environment physical parameters change monitoring. The microseismic emission in frequency range 30 to 1000 Hz recorded directly in exploitation zone is used as carrier of this information. The attenuation factor of seismic energy can be estimated on the basis of analysis of microseismic emission recorded by multisensors measurement system (at least two sensors). The way of estimating rock burst risk was presented on the basis of an analysis of attenuation time variations. Trends of attenuation can be interpreted in an obvious way. Gradually, as the stress values keep on increasing, the following processes take place in the rock mass: compaction (hardening), then dilatancy (softening), and then possibly tremors. At the compaction stage attenuation values lower, and increase at the dilatancy stage. It follows that time variation of this parameter can be used to build tremors risk monitoring system.

3

Zagrożenie tąpaniami w polskich kopalniach węgla kamiennego i rud miedzi

72%

Kłeczek Z.

|

2006

|

tom nr 6

8-12

PL

Prawie 40% wydobycia węgla kamiennego(GZW) i 100% wydobycia rud miedzi (LGOM) pochodzi z rejonów zagrożonych wstrząsami górotworu i tąpaniami. Bezpośrednim skutkiem wstrząsu górotworu jest nagła i gwałtowna emisja energii kinetycznej, uprzednio zakumulowanej w określonym jego obszarze. Energia ta z chwilą tąpnięcia zamienia się w energię skutków, wywołując nagłą utratę stateczności wyrobiska. Dodatkowym efektem wywołanym wstrząsem górotworu jest dająca się pomierzyć energia sejsmiczna, powodująca drgania otaczającego górotworu. Utrata stateczności wyrobiska podziemnego, drgania otaczającego masywu górotworu i dynamiczny podmuch powietrza stanowią olbrzymie zagrożenie dla zdrowia i życia górników oraz są przyczyną znacznych strat materialnych. Dlatego coraz większego znaczenia nabierają wszelkie działania profilaktyczne, zmierzające głównie do prognozowania wstrząsów górotworu i aktywnego zwalczania ich skutków. Dokonując geomechanicznej analizy przemian energetycznych towarzyszących podziemnej eksploatacji złóż można wykazać, że pośrednią metodą predykcji wstrząsów górotworu i ograniczenia ich skutków jest prowokowanie górotworu robotami strzałowymi. W referacie przedstawiono dotychczasowe wyniki doświadczeń autora, zmierzające do opanowania tego największego zagrożenia litosferycznego w polskim górnictwie.

EN

The data concerning seismic activity of rock-mass accompanying the underground mining operations in Poland prove that almost 40% of hard coal production (GZW) and 100% copper production (LGOM) comes from the areas with high level of rockburst and roof fall hazard. The direct effect of rock burst is sudden and violet emission of the kinetic energy, accumulated previously in the specific area. The energy with the moment of rockburst is exchanged the energy of effects, causing sudden loss of the excavation stability. The additional effect caused by the rockburst is easy to measure seismic energy, causing the vibration of the surrounding rock mass. Loss of the stability of underground excavation, vibration of the rock-mass surrounding the excavation and dynamic blast of air results in great hazard to the health and live of miners as well as they are reasons of considerable financial losses. Thus all prophylatctic, aimed mainly to predict the rock-mass tremors and to actively fight their effects, is of the great importance. Making the geomechanical analysis of the energy transformation accompanying the underground mining it is possible to demonstrate, that the indirect method of rock-mass bursts prediction and of limiting their effects, is provoking the rock mass by blasting works. The paper present the author's experience, with regard of control this the biggest lithospheric hazard in Polish mining industry.

4

Ocena wpływu głębokości eksploatacji na występowanie zjawisk dynamicznych w kopalniach rud miedzi.

72%

Butra J. , Kunysz N. , Mrozek K.

|

1998

|

tom R. 43, nr 12

683-687

PL

W warunkach kopalń rud miedzi ogólnym wskaźnikiem zagrożenia dynamicznymi przejawami ciśnienia górotworu może być wydatek rejestrowanej energii sejsmicznej przypadający na jednostkę wyeksploatowanej powierzchni złoża. Stwierdzono, że wydatek ten jest niewielki (poniżej 1,0 J/ha x 10) przy wybieraniu pierwszych pól (pięter) w caliźnie. W polach o rozwiniętej już eksploatacji i wybraniu kilkudziesięciu hektarów średni wydatek energii sejsmicznej na głębokości 600-700 m ma wartość od 2-5 J/ha x 10 do 6, a na głębokości około 1050 m jest kilkakrotnie większy i wynosi od około 20 do około 30 J/ha x 10 do 6.

EN

At the conditions of copper-ore mines the general indicator of imminence by dynamic manifestations of formation pressure may be the output of registered seismic energy on the unit of exploited deposit surface. It has been stated that the output is inconsiderable (below 1.0 J/ha x l0) during working of the first fields (stages) in the body. On the fields of already developed exploitation and after working of tens of hectares the middle output of seismic energy at the depth of 600-700 m is 2-5 J/ha x l0 to 6, and at the depth of about 1050 m it is several times greater, about 20-30 J/ha x 10 to 6.

5

Sekwencyjna prognoza godzinowej energii sejsmicznej - porównanie jakości predyktorów

72%

Bura I. , Kornowski J.

|

2009

|

tom T. 4, z. 4

15-33

PL

Głównym tematem poruszonym w artykule jest zagadnienie sekwencyjnej prognozy, opartej na szeregach czasowych całkowitej godzinowej energii sejsmicznej, będącej sumą energii wstrząsów i energii sejsmoakustycznej wyemitowanej w określonym obszarze i określonym czasie. Na podstawie danych z dwóch kopalń przedstawiono wpływ długości "okna obserwacji" na jakość prognozy, w zależności od zastosowanego predyktora. Porównując jakość kilku metod, szczególną uwagę zwrócono na metodę dającą zdecydowanie najgorsze wyniki, gdyż analogiczna do niej stosowana jest w polskim górnictwie.

EN

Main subject described in this article is a sequential of prediction hourly seismic energy problem, based on time series of total hourly seismic energy, which is the sum of tremors energy and seismoacoustic energy emitted from the defined zone and defined time period. On the ground of data from two coal mines, we have analysed the influence of "observation's window" length on prediction quality, depending on the predictor used. Comparing quality of a few methods, we paid special attention to the method giving the worst effect, because the analogical method is used in the Polish mining industry.