Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Hledání transcendence a autenticity v sekulárním věku

100%

Matějčková T.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2014

|

tom 62

|

nr 5

745-758

EN

This review-study aims to present a critical exposition of the ground-breaking work in the study of secularisation, Charles Taylor's Secular Age. The study points to the links with Taylor's preceding work, Sources of the Self, which consist above all in the contrast between the porous self and the buffered self. It also presents Taylor's conception of secularisation: secularisation is not the retreat of religion from the public sphere, but the widening of the social process that makes it impossible for one world-view to make claim to a privileged status. The study also focuses on Taylor's rejection of modernity which, in the shape of a scientistic world-view and a universalistic morality understood as the hegemony of exclusively-human categories. In the context of this rejection, the article discusses Taylor's attempt to weaken the "hegemony of the human" by a relation to transcendence.

2

Otwartość na Innego. Twórcze orientacje życiowe w projekcie edukacji międzykulturowej

100%

Cudowska A.

|

tom 25

63-76

EN

In the following article author presents the theoretical assumptions of the concept of creative life orientation, the specificity of creative life orientation, and the theoretical assumptions of the concept of holistic intercultural education. This article presents the collaborative areas of both concepts: ontological assumptions in philosophy of dialogue, metaphysics of orientation, human pedagogy and empirical research as exemplification of these concepts. Openness to Another, dialogue with Him and creative understanding of Another are very important in the concept of creative life orientation and in the concept of holistic intercultural education.

3

Kilka uwag o możliwości sacrum w sztuce współczesnej

100%

Winnicka-Gburek J.

Estetyka i Krytyka

|

2014

|

nr 4(35)

205-218

XX

This article consists of three parts. The first two parts have been devoted to two breakthroughs, in other words, to changes the paradigm of thinking about art, which constitutes the framework for transformations determining contemporary reality of art. The first one is the moment when “the era of art” started after “the era of the image” lasting until the modern times. Renaissance humanism led to the transformation of images being objects of religious worship into works of art. In the second part some of the problems of mutual relations between art and religion in more recent times, called by Arthur Danto the era “after the end of art”, have been indicated. The“strange” situation in which the art arising from religious inspiration is now might be considered the culmination of eighteenthcentury crisis Grand Theory of Art and at the same time the result of the process of secularization understood as the gradual disappearance of religious beliefs and practices in the modern world – sincere religious art has no place in the art world. At the end of the paper some of the theses which are in opposition to the trend of exclusion of religion from the public space, and thus from the world of art, have been discussed.

4

Małżeństwa mieszane wyznaniowo – w stronę sekularyzacji czy akulturacji?

100%

Moroz A.

|

tom 24

31-48

EN

This article depicts issues related to the functioning of religiously mixed marriages. These marriages are embodied in the multicultural landscape of Podlasie, which is inhabited by people of different religious traditions. The diversity of our region causes that many people decide to marry a person belonging to other denominations: for example, one spouse belongs to the Orthodox Church whereas the other one – to the Roman Catholic Church. Religious diversity, which is often applied to the diversity of a nation, entails bicultural nature of the relationship. This makes spouses adopt such attitudes that will facilitate their functioning. It is necessary entails in this type of a marriage a thorny issue may be the place of baptism of a child, double celebration of holidays or dilemmas related to a potential change of a religion. It can be assumed that the religious aspect plays a very important role. Nevertheless, we must also take into account secularizing trends developing in the society and their impact on the functioning of religiously mixed marriages in the form of marginalization of a religious factor.

5

The Necessity of Faith in the Church in the Age of Secularization

100%

Napiórkowski OSPPE A.

Theological Research. A Journal of Systematic Theology

|

2014

|

tom 2

|

nr 1

105-116

EN

This article explores the causes and shifts of the ever-growing secularization in the modern world. It also examins and the idea that Christ can be discovered without the Church as well as, how the faith of the Church can be explored, experienced, and understood in relation to God.

6

Sekularizace, její kritika a aplikace na případ dělnického hnutí v českých zemích

88%

Horák J.

Historická sociologie (Historical Sociology)

|

2013

|

tom 2

75-95

EN

The Czech Republic is often said to be one of the most secular countries in Europe, or even in the world. For this, in accord with the secularization thesis, the modernization is often mentioned, where it was supposed that it automatically leads to the decline of religion in society. In my paper, I recapitulate the basic points of the secularization thesis and dissect its criticism which seems to be aimed at the idea, that secularization represents just an unintended effect of modernization. Based on this criticism, I deduce resources for analysis of the religious situation in the Czech Republic. Furthermore, I prove that Czech society is not so much atheist, but more dechristianized, and I focus on reasons of this dechristianization in political, social and class conflicts, which had, according to my opinion, a great impact on Czech church’s religionism. In this paper, I address the conflicts between socialist movement and the Catholic Church, which as a result had a substantial effect on the dechristianization of the czech working class.

7

O przemianach pamięci oficjalnej w Europie po 1989 roku. Państwo a pamięć w Polsce i we Francji

75%

Weber P.-F.

Przegląd Zachodni

|

2014

|

nr 2(351)

59-70

EN

The 1990s and the latest decade have shown changes in European official remembrance discourses and remembrance cultures - in the east as well as in the west. Good examples are given by Poland and France, albeit their starting situations appear to be quite different. Although in Poland the process of de-nationalization of official remembrance started later (given a slowing down effect during the communist period), the secularization stream leads in both countries to a progressive replacement of the traditional figure of the fallen hero by that of the innocent (e.g. Jewish) victim. New initiatives by the so called “memory entrepreneurs” have caused a rivalry in remembrance – with regard to the official discourse as well as between victim groups – and put the state in the position of a “memory manager”. The question about the possibilities for a harmonized remembrance culture in Europe is left open.

8

Takie buty? "Commedia della lingua" Tymoteusza Karpowicza

75%

Bogalecki P.

Śląskie Studia Polonistyczne

|

2015

|

nr 2(7)

99-129

EN

The article constitutes an attempt at an extended analysis of Tymoteusz Karpowicz’s posthumously published poem, Commedia dell’arte, which concentrates on numerous intertextual references operating within it (for example the references to D. Defoe’s and Ch. Baudelaire’s texts, to the figure of a fool, G. Tiepol’s painting or Bolesław Leśmian’s poems). It is the author’s firm belief that these references cannot be treated as mere erudite ornaments but should be acknowledged as the strategies revealing the hidden sense of the text. The latter turn out to lead the reader in the direction which shall be today called postsecular: although the text talks about God who has abandoned the world, and as such may be recognized as a story about secularization, I treat it as “inscribed positively in the destiny of kenosis” (G. Vattimo). Such a reading may be supported by a mimological correspondence between the strategies hindering a reading on the plane of expression and an affirmation of kenosis on the plane of content.

9

Religia i procesy sekularyzacjiw kontekście kryzysu państwa dobrobytu

75%

Kościelniak C.

Prakseologia

|

2015

|

tom 157/2

249-270

PL

Celem tekstu jest zaprezentowanie relacji pomiędzy państwem dobrobytu oraz jego kryzysem a dynamiką procesów sekularyzacyjnych chrześcijaństwa na Zachodzie. W pierwszej części tekst wskazuje na powiązania pomiędzy chrześcijaństwem oraz modelami państwa dobrobytu. W drugiej ukazane zostają argumenty za tezą mówiącą, że wefare state dynamizuje procesy sekularyzacyjne, natomiast obecny kryzys państwa dobrobytu przyczynia się do wzrostu tendencji sekularnych w świecie zachodnim. Ostatnia część tekstu jest analizą wybranych kulturowych efektów kryzysu państwa dobrobytu oraz ich związków z procesami sekularyzacyjnymi. Problematyka tekstu rozpatrywana jest z pozycji filozoficznych oraz kulturoznawczych. Bazując na badaniach ilościowych, artykuł koncentruje się na normach, wartościach oraz konstrukcjach filozoficzno-politycznych.

EN

The aim of the paper is to present the link between the crisis of welfare state and the dynamics of the secularization in the Western Christianity. The first part of the paper describes the relations between the social Christian ethic and the models of the welfare states. The second part is to consider the thesis that welfare state boosts the secular processes if not increases the secular tendencies of the Western World. The last part considers the cultural aspects of the crisis of welfare state and its impact to religion. The methodological perspective of the paper is philosophical and cultural: basing on empirical data the plot is focused on the norms, values and ethical considerations.

10

O brněnských rosenkruciánech, dvou kulturách a racionalizaci

75%

Malý T.

Folia historica Bohemica

|

2013

|

tom 28

|

nr 2

291-305

EN

In the early 1744, the so called Confraternity of the Star Cross was revealed in Brno. Its members were subjected to interrogations and imprisoned for various periods. An extensive surviving material on the case enables analyses into the individual actors‘ opinions (i.e. the fraternity members, the officials, lawyers, the queen and the church representatives) and a chan of the Star Cross ce to meditate on interpretations of this phenomenon, which mingled magical elements, alchemy, a desire to understand the secret of the nature, Christian rituals as well as certain „all-remedial“ ideas. In this article, I attempt to place this issue within the context of historical-sociological research on rationalization, disenchantment and secularization and show applicability of the given terms in similar research.

11

Problem sekularyzacji w teologii protestanckiej i katolickiej

63%

Nossol A.

|

tom 17

17-26

EN

Based on the views of selected evangelical (F. Gogarten, D. Bonhoeffer) and Catholic (H. Fries, J.B. Metz) theologians, the author analyzes the phenomenon of secularization. He points to its double face, distinguishing the secularisation that is a consequence of the Christian faith, which recognizes the autonomy of history and culture against the Church, from secularism as an ideology rejecting the transcendent dimension of reality and absolutizing atheism. The article also formulates postulates for the Christian faith, which must preserve the critical-prophetic function against secularization, and by knowing of the phenomena of the finality of the world and human beings, oppose the intra-world absolutism.

PL

Opierając się na wypowiedziach wybranych ewangelickich (F. Gogarten, D. Bonhoeffer) i katolickich (H. Fries, J.B. Metz) teologów, autor analizuje zjawisko sekularyzacji. Wskazuje przy tym na jego podwójne oblicze, odróżniając sekularyzację będącą poniekąd konsekwencją chrześcijańskiej wiary, która uznaje autonomię historii i kultury wobec Kościoła, od sekularyzmu – jako ideologii odrzucającej transcendentny wymiar rzeczywistości i absolutyzującej ateizm. Formułuje także postulaty wobec chrześcijańskiej wiary, która winna zachować krytyczno-profetyczną funkcję wobec sekularyzacji i dzięki znajomości fenomenu skończoności świata i człowieka przeciwstawiać się wewnątrzświatowym absolutyzmom.

12

Między sekularyzacją i desekularyzacją – przemiany współczesnej religijności w ujęciu Janusza Mariańskiego

63%

Czachorowski K.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2015

|

tom 7(43)

|

nr 2

105-117

EN

The article is a review of selected works by Janusz Mariański that are focused on the problem of modern transformations of religiousness. The author presents the theory of secularization, subjecting its classical form to criticism and confronting it with alternative theories – among others, those of pluralization and individualization of religiousness. The presented contents are compared with the conclusions drawn from J. Mariański’s research on religiousness of young people in Poland.

PL

Artykuł stanowi przegląd wybranych prac Janusza Mariańskiego skupiających się wokół problemu współczesnych przemian religijności. Autor prezentuje teorię sekularyzacji, poddając krytyce jej klasyczną postać oraz konfrontując ją z alternatywnymi teoriami – między innymi pluralizacji i indywidualizacji religijności. Przedstawione treści zostają zestawione z wnioskami z badań Mariańskiego nad religijnością młodzieży polskiej.

13

Актуальная проблематика православного пастырского богословия в современном секуляризованном мире

63%

Ноздрин А.

Rocznik Teologiczny

|

2016

|

tom 58

|

nr 3

439-454

RU

На сегодняшний день чрезвычайно остро появилась проблема влияния современного секуляризованного мира на будущих священнослужителей. К сожалению, годы безбожия на постсоветском пространстве оставили свой след в церковной истории, определив большой разрыв и потерю христианских традиций. Данная статья посвящена проблемам современного священства, оставленного без вековых традиций, и попыткe возвращению к истинно пастырскому окармлению своих подопечных в современном секуляризированном обществе.

EN

Nowadays the problem of influence of modern secular world on the future clerics increased. Unfortunately, years of atheism on the post-Soviet territory have left the trace in a church history, having defined a big gap and loss of Christian traditions. The article is devoted to the problems of modern priesthood left without centuries-old traditions, and attempt to returning to truly pastoral care of their wards in modern secular society.

14

„Polak-katolik” – czyli o religijności współczesnych Polaków

63%

Pawłowska B. , Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania W. E.-S. , dr Beata Pawłowska – absolwentka socjologii i psychologii. Adiunkt w Katedrze Socjologii Organizacji i Zarządzania IS Uniwersytetu Łódzkiego. Wykładowca Podyplomowych Studiów z zakresu Public Relations oraz Socjologii Stosowanej w Zarządzaniu Zasobami Ludzkimi. Członek wielu zespołów badawczych. Badacz kultury organizacyjnej o. c. o. z. e. w. ś. p. N. j. s. r. d. k. s. p. , pawlowska.beata@gmail.com

Władza sądzenia

|

2015

|

tom 6. O przygodności religii w postsekularnym świecie

PL

Celem artykułu jest nakreślenie obrazu polskiego katolika. Zawarte w artykule przemyślenia i tezy traktować należy raczej jako głos w dyskusji dotyczącej religijności współczesnych Polaków. Prezentowane wyniki badań Centrum Badań Opinii Społecznej przeprowadzone na próbie ogólnopolskiej skonfrontowane zostały z wynikami badań prowadzonych wśród mieszkańców pewnej wsi z województwa łódzkiego. W artykule, odwołując się do zaproponowanej przez Józefa Chałasińskiego w latach 30. XX wieku koncepcji osobowości ówczesnych Polaków, zastanowimy się czy i jak ewoluowała postawa „Polaka-katolika” oraz czy pojawiły się nowe formy religijności Polaków pozwalające określić wzór osobowości współczesnego człowieka religijnego. W artykule zaproponowano wyróżnienie kilku takich typów osobowości jak na przykład typ fanatyczny, czy fasadowy.

EN

Summary: This aim of the article is discussion about the image of Polish Catholic. In the article thoughts and theses should be seen rather as a voice in the discussion of contem- porary religious Poles. The research re - sults presented Public Opinion Research Center (CBOS) conducted on a nationwide sample were confronted with the results of research conducted among the resi- dents of a village of the Lodz region. The article, referring to the proposed by Józef Chałasiński in the 30s of the twentieth century, the concept of personality of contemporary Poles, will consider whether and how evolved attitude “Polish-Catholic” and that new forms of religiosity of Poles to determine a pattern personality of the modern religious man. This paper proposes a distinction few personality types such as, for example, the type of fanatical, or facade.

15

Serce rozumne – o państwie, prawie i polityce w dialogu między rozumem a religią

63%

Borsiak M. , Uniwersytet Łódzki W. P. i. A.

|

2015

|

tom 75

PL

Praca przedstawia oraz komentuje dyskusję, która odbyła się między kardynałem Josephem Ratzingerem a filozofem Jürgenem Habermasem. Dotyczyła ona obecnej sekularyzacji oraz miejsca religii w liberalnym państwie konstytucyjnym. Stanowi ona przykład, jak prowadzić tego typu dyskurs w sposób mający na celu osiągniecie porozumienia i wskazujący na korzyści, jakie mogą od siebie czerpać obydwie „sfery”. Autor stara się wskazać źródła podobnej diagnozy, którą stawiają obydwaj myśliciele, a także wskazać, w jaki sposób wnioski płynące z dyskusji wpływają na postrzeganie roli prawa we współczesnym państwie.

EN

The paper presents and comments on the discussions that took place between cardinal Joseph Ratzinger and philosopher Jürgen Habermas. It concerned the current secularization and a place of religion in a liberal constitutional state. This is an example of how this type of discourse can be carried out in a manner intended to reach an agreement and pointing to the benefits the two „spheres” can draw upon each other. The author attempts to identify a source of a similar diagnosis which is established by both thinkers as well as to indicate how conclusions of the discussions affect the perception of the role of law in the modern state.

16

The margins of transcendence in contemporary art

63%

Sztabiński G.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2014

|

tom XVI (XXV)

58-85

EN

According to the widespread opinion, contemporary art does not seek to express transcendent reality. Questioning this view, the author of the article examines two aspects of the problem. The first concerns the use of Christian iconography in contemporary works. The artists employ it a non-traditional way, usually in the contexts related to everyday life, which leads to an impression of secularization. Sometimes such actions provoke protests from viewers due to alleged blasphemy. Sztabiński sees the root of the problem in the formation of a new sensibility bent on emphasizing the “earthly” dimension of existence, and treating transcendence only as a more or less tangible prospect. This situation is defined here as an interest in the “skin of transcendence”, in reference to the title of the article by S. Brent Plate. Artistic examples enabling the author to clarify the meaning of this metaphor include the works of Robert Gober, Kiki Smith, Teresa Murak and Wolfgang Laib. The second type of references to transcendence in contemporary art will be discussed here in the context of the iconoclastic tradition. The author examines twentieth-century non-representational art in the light of the book by Alain Besançon devoted to the intellectual history of iconoclasm. Besançon described this kind of art as an expression of the desire to convey “a truly worthy image” of the divine, as it is liberated from all earthly concerns. In view of that, can postmodern artistic practice, involving the reduction of the geometric forms believed to express transcendence (such as Malevich’s “black square”) to their banal practical uses, be considered to create simulacra of transcendence? The author also reflects on the quest for an extra-metaphysical path towards transcendence in contemporary art, as the artists try to find it in “abnormal language” and private epiphanies. The article concludes with some comments on the necessity of treating what appears to be marginal in contemporary art as a valid area of research. The author argues that not only the margins of transcendence, but all other artistic margins should be subjected to broader scholarly reflection.

PL

Według powszechnie przyjmowanej opinii, sztuce współczesnej obce jest dążenie do wyraża-nia rzeczywistości transcendentnej. Autor artykułu, kwestionując ten pogląd, bierze pod uwagę dwa aspekty zagadnienia. Pierwszy związany jest ze stosowaniem przez współczesnych arty-stów motywów pochodzących z ikonografii chrześcijańskiej, jednak używanych w sposób od-biegający od tradycji. Różnica polega przede wszystkim na włączeniu ich w konteksty zwią-zane z życiem codziennym, co prowadzi do wrażenia ich sekularyzacji. Czasami działania ta-kie wywołują protesty odbiorców ze względu na domniemaną profanację. Autor widzi przyczynę problemu w kształtowaniu się nowej wrażliwości polegającej na zaakcentowaniu „ziemskich wymiarów”, w stosunku do których transcendencja pojawia się jedynie jako mniej lub bardziej uchwytna perspektywa. Sytuację tę, w nawiązaniu do tytułu artykułu S. Brenta Plate’a, określa jako zainteresowanie „skórą transcendencji”. Przykładami artystycznymi po-zwalającymi sprecyzować sens tej metafory są prace Roberta Gobera, Kiki Smith, Teresy Murak i Wolfganga Laiba. Drugi aspekt odniesień do transcendencji występujących w sztuce współczesnej rozwa-żany jest na tle tradycji ikonoklastycznej. Autor nawiązuje do książki Alaina Besançona doty-czącej historii intelektualnej ikonoklazmu. Z tego punktu widzenia interpretowane są przejawy dwudziestowiecznej sztuki nieprzedstawiającej. Besançon określił je jako wyraz pragnienia dania boskości „jej obrazu naprawdę godnego”, gdyż uwolnionego od tego, co ziemskie. Czy w związku z tym postmodernistyczne praktyki artystyczne, polegające na sprowadzaniu form geometrycznych uważanych za wyraz transcendencji (np. Malewiczowskiego „czarnego kwa-dratu”) do banalnego sensu praktycznego, uznać można za tworzenie symulakrów transcen-dencji? Autor rozważa też poszukiwanie poza-metafizycznej drogi ku transcendencji w sztuce współczesnej poprzez operowanie „nienormalnym językiem” i prywatne epifanie. Artykuł kończą uwagi dotyczące uwzględnienia w badaniach tego, co wydaje się margi-nalne w sztuce współczesnej. Biorąc pod uwagę swe rozważania dotyczące marginesów trans-cendencji, autor wyraża przekonanie, że także inne marginesy artystyczne powinny stać się przedmiotem szerszej refleksji badawczej.

17

Religijna perspektywa medycyny alternatywnej w konfrontacji z medykalizacją życia

63%

Mielczarek R.

Przegląd Socjologiczny

|

2012

|

tom 61

|

nr 2

243-263

PL

Analiza zawarta w tekście jest próbą opisania roli czynników religijnych w określaniu kategorii zdrowia. Czynniki te stają się ponownie elementem refleksji dotyczącej jakości ludzkiego życia. Artykuł przywołuje szereg argumentów na rzecz zasadności tego zainteresowania. Tropy weberowskie prowadzą do zależności istniejącej nie tylko miedzy religią a systemem ekonomicznym, ale poprzez jej istnienie implikują również związek etyki religijnej z zachowaniami w sferze zdrowia. Posługując się przykładem zrekonstruowanej przez Webera etyki konfucjańskiej, rozważania prezentują podobieństwa do tego religijnego systemu widoczne w ideologicznej płaszczyźnie współczesnej perspektywy medycyny alternatywnej. Z drugiej strony również medycyna konwencjonalna, sukcesorka rozwoju nauki nowożytnej, także czerpie energię z mechanizmu, któremu niektórzy badacze, tacy jak Thomas Luckmann, przypisują charakter religijny. Odwołanie się do schematów wyjaśniających, jakie oferuje socjologia wiedzy, pozwala uchwycić efekty działania owego mechanizmu w publicznych enuncjacjach dwóch wybranych wspólnot religijnych, poświęconych tematyce zdrowia.

EN

The article is an attempt at describing the role of religious factors in defining health categories. These factors have again become a significant element of contemporary reflection on the quality of human life. The text refers to a number of arguments for such a direction of this analysis. First, there is a Weberian trail that leads the reflection through the relation between religious ethics and the economic system to the relation between ethics of that kind and actions in the domain of health care. Regarding Max Weber’s analysis of Confucian ethics one can discover certain similarities to that religious system which occur in the ideological plane of so-called alternative medicine. On the other hand, one can spot an analogous situation in the case of conventional medicine. Finally, the perspective of the sociology of knowledge offers theoretical instruments which allow one to capture religious idioms present in selected public statements on the health issue.

18

Odczarowanie świata a pytanie o przyszłość religii. Sekularyzacja jako problem filozoficzny

63%

Piekarski R. M.

Pieniądze i Więź

|

2015

|

tom 18

|

nr 4(69)

7-34

PL

Człowiek współczesny nieomal utracił autentyczne doświadczenie sacrum. Na tym polega współcześnie sekularyzacja, w jej wymiarze duchowym. Stanowi to rezultat wielu złożonych procesów, gdyż sekularyzacja w szerszym znaczeniu – jako „odczarowanie świata” – posiada swe początki już w Starym Testamencie. Sekularyzacja to zjawisko zmniejszania się wpływów religii na życie społeczne, to pewien proces w kulturze, w którym wartości religijne, religijna świadomość oraz instytucje religijne, są wypierane zarówno z życia społecznego, jak i indywidualnego, jest więc ona procesem uwalniania się spod kontroli religii i spod wpływu treści religijnych. Autor stawia pytanie o status i miejsce współczesnych kościołów (przede wszystkim) chrześcijańskich w obrębie nowoczesnego społeczeństwa. Analizuje zróżnicowane procesy sekularyzacji i de-sekularyzacji w Europie, USA oraz innych częściach świata. Rozważa także kwestię przyszłości religii światowych oraz wiary chrześcijańskiej, przede wszystkim w Europie i Polsce. Autor dochodzi do następujących wniosków: religie odtwarzają się i trwają pomimo procesów sekularyzacji; religie światowe raczej umacniają swoje wpływy szczególnie poza Europą; chrześcijaństwo, rywalizując z innymi formami religijności czy duchowości, podlega wpływom, przemianom, przybiera formy mniej zinstytucjonalizowane i bardziej zindywidualizowane. Pragnienie absolutu, poszukiwanie najwyższego punktu odniesienia wciąż jest żywe. W dzisiejszym świecie wierzenia religijne nadal są dziedziczone dzięki tradycji, lecz żywa wiara coraz częściej jest pochodną refleksyjnych wyborów. Odnoszenie się do sacrum i do Boga zajmuje ważne miejsce w ludzkiej egzystencji. Opustoszałe niekiedy miejsce „po Bogu” wypełnia bałwochwalstwo i idolatria. Doświadczenie sacrum towarzyszące dotychczas ludzkiemu życiu słabnie pod naporem sekularyzacji, lecz niekiedy także przeobraża się i odradza. Ogłaszany od pewnego czasu zmierzch religii i kres metafizyki nie są definitywne. Ci, którzy sądzili, że w tym względzie do nich należy ostatnie słowo, powinni jeszcze poczekać na werdykt.

EN

Modern man has almost lost his authentic experience of sacrum. This is the modern secularization, in its spiritual dimension. It is a result of many complex processes, because secularization in a broader sense – as "disenchantment of the world" – has its origins in the Old Testament. Secularization is a phenomenon of declining influence of religion on social life, it is a process in culture in which religious values, religious consciousness and religious institutions are displaced both socially and individually. Therefore, it is the process of releasing from the control of religion and the impact of religious content. The article raises questions on the status and place of contemporary churches (mainly) Christian within modern society. It analyzes different processes of secularization and de-secularization in Europe, the USA and other parts of the world. It also considers the future of the world religions and the Christian faith, especially in Europe and Poland. The author comes to the following conclusions: religions recreate and continue in spite of the processes of secularization; world religions rather reinforce their influence, especially outside Europe; Christianity, competing with other forms of religiosity or spirituality, is being transformed, modified, and takes less institutionalized and more individualized forms. The desire for the absolute, seeking the highest point of reference is still alive. In today's world, religious beliefs are still being inherited through tradition, but living the faith is increasingly being derived from thoughtful choices. Referring to the sacred and to God occupies an important place in human existence. Sometimes desolate “place of God" is filled by idolatry. The experience of sacrum in human life is weakening under the pressure of secularization, but sometimes also transforms and regenerates. The end of religion and metaphysics, that is announced for some time now, is not final. Those who thought that the last word, in this respect, belonged to them, should still wait for the verdict.

19

SANTO TOMÁS DE AQUINO Y SIGERIO DE BRABANTE: LA DUPLEX VERITAS COMO NUNCIO DE UNA SECULARIZACIÓN EN CIERNES

63%

Di Giacomo Z. M.

Studia Gilsoniana

|

2013

|

tom 2

65-90

EN

This paper analyzes the XIII century’s doctrine of double truth attributed to a Master of the Faculty of Arts of the University of Paris, Siger of Brabant. We will not, however, concentrate on determining if he was the authentic author of the duplex veritas; instead, our interpretation will focus on the importance of this doctrine as the source of a complex process of secularization that would end with separating faith from reason, theology from philosophy and from a socio-political perspective, the spiritual power from the temporal one.

20

„Ateneum Kapłańskie” (1925-1939) jako forum obrony katolickiego charakteru szkoły w Drugiej Rzeczypospolitej

51%

Beczek P.

Studia Gdańskie

|

2014

|

nr 35

161-181

PL

W okresie międzywojennym „Ateneum Kapłańskie” opowiadało się za głoszoną przez Kościół koncepcją szkoły wyznaniowej. Laicyzacyjne tendencje wśród znacznej części polskiego nauczycielstwa, zrzeszonego głównie we wpływowym Związku Nauczycielstwa Polskiego, uzasadniały z kolei szczególną czujność, by decyzje władz państwowych w sprawach oświaty odpowiadały założeniom kościelnym. Ta deklarowana na łamach czasopisma „walka o katolickie oblicze polskiej szkoły” ujawniała się w krytyce niektórych posunięć sanacyjnego rządu, próbującego przeforsować własne idee pedagogiczne - na czele z koncepcją tzw. wychowania państwowego.

EN

: In the interwar period, edited by the Seminary in Włocławek “Ateneum Kapłańskie” played a serious role in debate on secularization of polish educational system. According to the Church teaching, the periodical advocated a denominational type of school, that was characterized by obligatory teaching of catechesis, confessional identity between students and teachers, using devotional means in upbringing process or compatibility of school curriculum with the teaching of the Church. Secular trends among significant part of polish educators, mainly associated in the leftist and influential Związek Nauczycielstwa Polskiego [Union of Polish Teachers], made “Atenenum…” rather vigilant towards the authorities. Declared by the periodical “struggle for a Catholic character of polish school” manifested itself in moderate criticizing of some decisions of the “Sanacja” government trying to press its own educational ideas (so-called “state education”, for instance) , that seemed to be not coherent with Catholic assumptions.