The aim of this article is to analyze social resourcefulness in the situation of the restriction of abortion law in Poland and the COVID-19 pandemic, making access to health care services more difficult. The starting point is the concept of social resourcefulness as a tactic of resistance, understood not only as coping with the inefficiency of the social system that does not satisfy the needs of individuals but also as a protest against the social order and any attempt to change it. The analysis covered the activities of the Federation for Women and Family Planning, Abortion Dream Team, Polish group of Women on the Web, and the Visible Hand - Reproduction. The research material consisted of information published on their websites and social media profiles. The results of the study showed various forms of informational, technical, and psychological support within the abortion self-help network. A noticeable effect of its activities, apart from increased access to abortion, is also a social activation for procreative autonomy and contributing to a cultural change in attitudes towards abortion and reproductive rights in Poland in general.
PL
Celem artykułu jest analiza społecznej zaradności w sytuacji w warunkach zaostrzenia prawa aborcyjnego w Polsce oraz pandemii COVID-19, utrudniającej korzystanie z usług służby zdrowia. Punktem wyjścia jest koncepcja społecznej zaradności jako taktyki oporu, rozumianej nie tylko jako radzenie sobie z niewydolnością systemu społecznego, niezaspokajającego potrzeb jednostek, ale także jako protest przeciwko społecznemu porządkowi i próba jego zmiany. Analizą objęto działalność Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Aborcyjnego Dream Teamu, Kobiet w Sieci oraz Widzialnej Ręki – Reprodukcyjnej. Materiał badawczy stanowiły informacje udostępniane na ich stronach internetowych i profilach w mediach społecznościowych. Wyniki badania pokazały różne formy wsparcia o charakterze informacyjno-technicznym i psychologicznym w ramach samopomocy aborcyjnej. Zauważalnym efektem działalności, poza zwiększonym dostępem do aborcji, jest także społeczna aktywizacja na rzecz autonomii prokreacyjnej i przyczynianie się do kulturowej zmiany w zakresie postaw wobec przerywania ciąży i szerzej: praw reprodukcyjnych w Polsce.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Lives in today's large cities can develop along huge numbers of various scenarios. Completely different are, however, the scenarios adopted by the people of success or the people from the social margin: the unemployed, the homeless, or youth without prospects. Excluded communities perceive the city in a unique manner, and they identify themselves with the city. Specific "cities in cities" develop. They are populated by the people who are unable to use fully the achievements of the present-day civilisation. The city areas where such problems concentrate especially are large housing estates. The process of decreasing positive social identification is accompanied by the processes of growing "claimant" identification. Instead of "neighbourhood individuals," groups representing youth subcultures appear. Their identification develops by denying the existing social and spatial reality. Such negation proceeds from verbal criticism to graffiti to vandalism. The term of "blockers" signifies rebels against the helplessness of life in large-panel housing estates. The "blockers" claim the communal space: staircases, corridors and building surroundings. In extreme cases, crime and terror prevail at housing estates. A method of combating the subcultures that blow up housing estates from inside may be to develop social integration centres by grassroot activities and self-organisation of tenants. Such centres would work for discharging frustrations and generating social expression. Thus, "cities of social expression" could be created within the "cities of frustration." The centres would consist of the following, e.g.: 1. Small sports facilities: fenced playgrounds, gymnasiums, or fitness clubs. 2. Gathering places, or warehouses. 3. "Graffiti Zones" for legal art (e.g. walls, portions of building walls, or screens). 4. "Expression Zones": separate locations for playing (loud) music (even underground facilities), designed for noisy events that are nightmares for housing estates. 5. Unique elements, e.g. facilities for extreme sports, climbing walls, skaters' rings etc.
The initiative to help war refugees from Ukraine undertaken in Poland after the Russian Federation’s attack on Ukraine in February 2022 is explained in the paper a social phenomenon with reference to the author’s concept of solidarity-mobilisation capital. In this respect, at the foundation of the mobilisation competence of Poles lies the experience of social self-organisation related to the activity of the Solidarity movement of 1980–1981. This experience consolidated patterns of social self-organisation understood as the ability to launch mass social actions on an ad hoc basis. The development of the movement was interrupted by its delegitimisation by the imposition of martial law in December 1981. This meant that the mechanisms for converting the capital of extraordinary mobilisation into solidarity capital as a collective disposition for organised action for the common good – as a normalised state of affairs – did not have time to develop. This intense collective experience, however, left a lasting mark as an intergenerationally transformed disposition for extraordinary mobilisation in specific situations requiring society-wide solidarity, recorded in collective memory. Such a situation was created in 2022 in connection with the influx of war refugees from Ukraine into Poland, and the solidarity mobilisation capital activated at that time made it possible to launch a grass-rooted social aid campaign, thanks to which there was no need to set up refugee camps. At the same time, due to the need to continue providing assistance to war refugees in connection with Ukraine’s protracted defence war, the war-refugee aid movement provides an opportunity to convert the activated capital of extraordinary mobilisation into a social, institutional and moral capital of solidarity. If this happens, the refugee-aid movement will be an immensely important general social experience of citizen empowerment.
PL
Akcja pomocy uchodźcom wojennym z Ukrainy prowadzona w Polsce po napaści Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 roku jest przykładem nadzwyczajnej mobilizacji społecznej. Fenomen tej akcji pomocowej jest analizowany w artykule z odwołaniem do autorskiej koncepcji solidarnościowego kapitału mobilizacyjnego. Podstawą kompetencji mobilizacyjnych Polaków są doświadczenia samoorganizacji społecznej związane z działalnością ruchu Solidarności w latach 1980–1981. Doświadczenia te utrwaliły wzory samoorganizacji społecznej w postaci umiejętności uruchamiania ad hoc masowych akcji społecznych. Przerwanie rozwoju ruchu przez jego delegalizację po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r. sprawiło, że nie zdążyły się wówczas wytworzyć mechanizmy konwersji kapitału nadzwyczajnej mobilizacji w kapitał solidarności jako zbiorową dyspozycję do zorganizowanego działania na rzecz dobra wspólnego w stanie normalizacji. Niemniej jednak doświadczenie zbiorowego zaangażowania w ruch Solidarności pozostawiło trwały ślad w pamięci zbiorowej w formie przekazywanej międzypokoleniowo dyspozycji do nadzwyczajnej mobilizacji społecznej w sytuacjach szczególnych. Taką sytuację wywołał w 2022 roku kryzys migracyjny związany z napływem uchodźców wojennych z Ukrainy, a aktywowany solidarnościowy kapitał mobilizacyjny pozwolił na społeczną absorpcję uchodźców bez konieczności tworzenia obozów dla uchodźców. Potrzeba udzielania pomocy uchodźcom w dłuższej perspektywie czasowej stwarza okazję do przekształcania aktywowanego kapitału nadzwyczajnej mobilizacji w społeczno-instytucjonalno-moralny kapitał solidarności. Jeśli tak się stanie, ruch pomocy uchodźcom będzie niezwykle ważnym ogólnospołecznym doświadczeniem o charakterze uobywatelniającym.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.