Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Sakralne wymiary drogi

100%

Smyk K.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2012

|

tom nr 17

122--137

PL

Artykuł jest analizą kulturowego obrazu drogi. Jego podstawą materiałową są dane z zakresu języka i kultury tradycyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem werbalnych i niewerbalnych teksów folkloru i obrzędowości rodzinnej i dorocznej. W podsumowaniu autorka rekonstruuje obraz tradycyjnych rytuałów sakralizujących, wyznaczając takie zakresy, jak: przestrzeń sakralizacji, dynamiczność sakralizacji, czas, podmiot sakralizujący, przedmiot sakralizacji, uspołecznienie, zwrotność, natężenie, czas działania, krotność i kodowość sakralizacji. Na zakończenie zbiera strategie sakralizacji świata, znane polskiej kulturze tradycyjnej. Wyznacza postawę pasywną oraz postawę aktywną, kreującą rzeczywistość: działania wykorzystujące świętość chrześcijańską i działania ukierunkowane ku świętości kosmiczno-mitologiczno-obrzędowej. Taka propozycja stanowi nowe ujęcie charakterystyki drogi i sakralizacji świata w kulturze polskiej.

EN

The paper is a cultural analysis of the image of the road. Data collected from traditional culture and language, particularly from verbal and nonverbal folk texts as well as from family and annual rituals, have become the basis of the report. In the summing up, the author reconstructs the picture of traditional sacralizing rituals, defining such scopes as the space of sacralization, dynamism of sacralization, time, the sacralizing subject, the object of sacralization, socialization, reflexivity, intensity, duration of functioning, one-timeness/ multiplicity, and codedness of sacralization. In the conclusion, the author assembles the strategies for sacralization of the world. She defines the passive attitude and the active attitude that creates changes in the reality (actions that use Christian sanctity to a greater extent and actions oriented towards cosmic-mythological-ritualistic sanctity). This proposal is a new approach to the description of the road and the sacralization of the world in Polish culture.

2

Sacrality, mythologism and realism of mural painting of the Han Dynasty and its influence on the further development of Chinese art and architecture

100%

Krupa M. , Yang D. , Tovbych V. , Gnatiuk L.

|

tom Nr 63

116--124

EN

The influence of external and internal factors on the formation of the figurative language of the burial murals of the Han period has been analyzed. The ancient Chinese burial murals in the tombs of the Han era are known much less than traditional Chinese painting and architecture. Therefore, using the methods of historical analysis, comparative analysis, the analytical method and graph-analytical method, the influence of the worldview and religious ideas of the Han period on the figurative language of the murals of tombs was determined, and the main plot compositions and descriptions of typical performance techniques were listed. The specificity of the frescoes of the Han period was that they were composed of individual details—hollow bricks or stone slabs painted outward on a white base. They were numbered and installed in the appropriate places. It is believed that it was the funeral frescoes of the Han era that became an innovative breakthrough in painting towards a realistic, rather than fantastic and mystical, depiction of the world.

PL

W artykule przeanalizowano wpływ czynników zewnętrznych i wewnętrznych na kształtowanie się języka figuratywnego malowideł funeralnych z okresu dynastii Han. Starożytne chińskie ścienne malowidła funeralne w grobowcach z epoki Han są znacznie mniej znane niż tradycyjne chińskie malarstwo i architektura. W związku z powyższym za pomocą metod analizy historycznej, analizy porównawczej, metody analitycznej i metody analityczno- graficznej określono wpływ światopoglądu i idei religijnych okresu dynastii na język figuratywny malowideł grobowców, tematykę głównych kompozycji i opisy. Wymieniono także typowe techniki wykonawcze. Specyfika fresków z okresu dynastii Han polegała na tym, że składały się z pojedynczych elementów – cegły drążonej lub kamiennych płyt pomalowanych na zewnątrz, na białej podstawie. Zostały one ponumerowane, a następnie zainstalowane we właściwych miejscach. Uważa się, że właśnie freski pogrzebowe z epoki Han stały się przełomem w malarstwie w kierunku realistycznego, a nie fantastycznie mistycznego odzwierciedlenia świata.

3

Pojęcie „nowej sakralności” w muzyce cerkiewnej

100%

Dmitruk R.

ELPIS

|

2021

|

nr 23

137-140

EN

The article is devoted to the concept of the „new sacredness” in Orthodox music. The „new sacredness” is a term that has appeared in this field for some time. The article will analyze all the sources of this term. Church singing is designed to help the believer during the divine service in a conversation with God. Orthodox music and its influence should create an appropriate atmosphere that brings a person closer to God. The conductor and the composer play a very important role in this program. They have a great responsibility, because their main task is to help believers reach God.

PL

Poniższy artykuł dotyczy pojęcia „nowej sakralności” w muzyce cerkiewnej. „Nowa sakralność” to termin który pojawił się od pewnego czasu w tej dziedzinie. W artykule zostaną przeanalizowane wszystkie źródła tego terminu. Śpiew cerkiewny ma za zadanie pomóc wiernemu w czasie nabożeństwa w rozmowie z Bogiem. Muzyka cerkiewna i jej oddziaływanie ma stworzyć odpowiedni klimat który zbliża człowieka do Boga. Bardzo ważną rolę w tym przekazie odgrywają dyrygent oraz kompozytor. To na nich spoczywa wielka odpowiedzialność ponieważ ich głównym zadaniem jest pomoc wiernemu w dotarciu do Boga.

4

Napięcie między świeckością i sakralnością w wizji władcy w "De vita Constantini" Euzebiusza z Cezarei

80%

Królikowski J.

|

tom 42

151-160

IT

Nella "De vita Constantini" Eusebio di Cesarea ha realizzato una grande sistematizzazione degli elementi cristiani e pagani riguardanti la visione dell'imperatore e dell'impero, dalla quale - in conseguenza - e sorta la prima visione teologica dell'imperatore cristiano. Una caratteristica specifica di questa visione consiste nella sacralizzazione dell'imperatore e del suo ufficio. Essa non e del tutto univoca poiche si confronta continuamente con la sua mondanita ma - in fin dei conti - il suo elemento dominante e determinante diventa la sacralita. Le sue fonti si trovano sia nella dottrina cristiana che in quella pagana. Eusebio non e riuscito di evitare l'ideologizzazione nella sua impostazione poiche ha trascurato in questa questione - nonostante fosse un grande esegeta - la sensibilita esegetica. La visione di Eusebio dovrebbe essere l'oggetto delle ulteriori ricerche e delle purificazioni poiche continuamente rimane il punto di riferimento del cristianesimo orientale nella sua teologia politica. In ogni caso Eusebio continua ad essere il primo teologo politico del cristianesimo.

5

Mifotoponimija russkich zagovorov

70%

Judin A. V.

|

tom 11

177–196

PL

W pracy została opisana toponimia szczególnie archaicznego gatunku rosyjskiego folkloru – zaklęć – w związku z wyraźnie przedstawionym w tych tekstach tradycyjnym modelem świata jako szeregu koncentrycznych przestrzeni (locus) z sakralnością wzrastającą w kierunku centrum. Kolejno są omawiane mitotoponimy, reprezentujące zewnętrzny locus, przedstawiany zwykle jako morze, miasto lub rzeka (ta ostatnia spełnia rolę granicy „innego świata”), następnie mitotoponimy środkowego locus, ukazywanego jako wyspa lub góra i na koniec nazwy obiektów centralnego locus, porównywanego z Axis (Arbor) Mundi, gdzie w zaklęciach znajdują się, obok obiektów nie nazwanych onomastycznie, kamienie i drzewa obdarzone imionami własnymi. Wypowiadanie nazw, zdaniem autora, w sposób magiczny otwiera przed subiektem zaklęcia drogę do centrum świata, gdzie oczekuje go spotkanie z czarodziejskim pomocnikiem (obrońcą), co gwarantuje powodzenie zaklinanej czynności.

EN

The article describes the toponymy of a particularly archaic genre of Russian folklore, the magic spell. The traditional world model presented in the texts is a series of concentric spac.es (locus), whose sacral character increases towards the centre. The description begins with mythological toponyms representing the outer locus, usually presented as the sea, a city or river, the latter functioning as the border with ‘the other world’. It, then proceeds to mythological toponyms of the middle locus presented as an island or mountain. Finally, it focuses on names of objects from the inner locus, comparable to Axis (Arbor) Mundi, where, apart from onomastically unnamed objects, the spells contain references to Stones and trees bearing proper names. According to the author, the invocation of names magically opens the door to the centre of the world, where the person uttering the spell is met by a wizard-helper (defender), which guarantees the success of the action for which the spell is cast.